ေမြးေက်းဇူး...ေက်ြးေက်းဇူး ႏွင့္ ေက်းဇူးရွင္ေလးေတြ...

ၿဖစ္ပံုက ဤသို့ၿဖစ္သည္။
အေမရိကန္ၿပည္ေထာင္စုသို့ (၂၀၀၇) ႏွစ္ဦးပိုင္းကစၿပီး တဖြဲဖြဲေရာက္လာၾကေသာ ၿမန္မာတိုင္းရင္းသားေၿပာင္းခိုသူမ်ား ထဲတြင္ “ႏြမ္” (“ႏြမ္” လို့ဘဲအမည္တပ္ပါရေစ။) တေယာက္လဲသူ့မိသားစု ႏွင့္အတူအပါအ၀င္ၿဖစ္သည္။ တေန့ “ႏြမ္” ၏ေခါင္းတြင္ဖူးေယာင္ေနေသာညိဳမဲဒါဏ္ရာကို ဆရာမလုပ္သူကေမးၿမန္းရာ ကေလးကသူ့အေဖေခါင္းေခါက္၍ဟု ၿပီးစလြယ္ဘဲအေၿဖေပးလိုက္သည္။ ဆရာမက ကေလးကိုလက္ဆြဲၿပီး ရံုးခမ္းရွိသူနာၿပဳထံၿပရံုမက သက္ဆိုင္ရာ ကေလးသူငယ္ေဘးအႏၱရာယ္ တားဆီးကာကြယ္ေရးဌာနသို့ အေၾကာင္းၾကားရေတာ့သည္၊ ေန့ခ်င္းပင္အဆိုပါဌာနမွ အရာရွိမ်ားသာမက၊ ေနာက္ရဲဌာနကပါ ပါလာသည္။ အေဖလုပ္သူကလဲ စိတ္လိုက္မာန္ပါလုပ္လိုက္သည္ကားအမွန္ၿဖစ္သည္။ သည္လိုဘဲလက္လြယ္လြယ္ႏွင့္ထိပ္ေခါက္တင္ပါးကိုရိုက္သည့္စရိုက္က ၿမန္မာမိဘေတြမွာအနဲႏွင့္အမ်ား ရွိၾကသည္ကားအမ်ားအသိပင္။ မိဘကလည္းငိုမတတ္ၿဖစ္ၾကရံုမက၊ မေၿပာဆိုတတ္၊ ဘာသာၿပန္ေပးမည့္သူ မရွိၿဖစ္ေတာ့၊ ေနာက္ဆံုးေမာင္မိုးညိဳကိုေခၚသၿဖင့္ သြားေၿဖရွင္းရပါေတာ့သည္။ အမွိဳက္ကစၿပႆာဒ ္မီး ေလာင္ေခ်ၿပီ။ က်ြမ္းက်င္သူရွုေထာင့္ကၾကည့္လ်င္ တမင္လုပ္ေသာလက္ခ်က္ဆိုသည္ကားေၿပးမလြတ္ေတာ့။ အမွန္ေၿပာရလ်င္ ကေလးႏွင့္မိဘၾကား ရွိခဲ့ေသာၿပသနာကား ခုမွမဟုတ္။ ငယ္စဥ္ကတည္းကဟု နီးစပ္သူတို့ကဆိုၾကသည္။ လက္ၿမန္ေသာမိဘ ႏွင့္ မဟုတ္မခံၿပန္ေၿပာတတ္ေသာ ကေလးၾကားဇာတ္လမ္းကစေခ်ၿပီ။ ရဲႏွင့္စစ္ေဆးသူေတြ ကိုေတာ့ၿမင္သူသက္ေသမရွိသၿဖင့္ ေၿပာရခက္ေၾကာင္း၊ ကေလးၿပီၿပီကစားရာကလည္းၿဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း လမ္းလြွဲရေတာ့သည္။ သက္ေသမရွိေတာ့လည္း ရဲကဘာမွမလုပ္ႏိုင္။ သို့ေသာ္ထိုေန့မွစ၍ ကေလး၏ေနထိုင္ရာ၀န္းက်င္သို့ သက္ဆိုင္ရာဌာနမွ စံုစမ္းေထာက္လွမ္းမွုမ်ားဆက္တိုက္လုပ္လာၾကသည္။ federal ဗဟိုအစိုးရကလည္းအေဖလုပ္သူကို သံသယၿဖစ္ဘြယ္ ကေလးသူငယ္ ညဥ္္းပမ္းႏွိပ္စက္သူမ်ားစာရင္းတြင္ထဲ့ လိုက္ေၾကာင္းမ်ားမၾကာမွီ စာေရာက္လာေတာ့သည္။ ေထာင္/အခ်ဳပ္စသည္တို့သို့မေရာက္ေတာ့ေသာ္လည္း၊ အေဖလုပ္သူက အလုပ္ဘဲေလ်ွာက္ေလ်ွာက္၊ ေငြဘဲေခ်းေခ်း၊ ဒီကိစၥက ေနာက္မွ အရိပ္လိုလိုက္ေနၿပီကားေသခ်ာေနၿပီ။
ၿပည္ပမွာ ၿမန္မာမွုဆိုတိုင္း သိပ္ေတာ့မလြယ္။
စိတ္ဖိစီးမွုကစေသာ ဇာတ္လမ္းမ်ား
ဤကဲ့သို့ႏိုင္ငံမ်ိဳးတြင္ေၿပာငး္ေရြွ့ေရာက္ရွိေနထိုင္လာၾကကုန္ေသာ ၿမန္မာမိသားစုမ်ားက တည္ဆဲဥပေဒစည္းကမ္းမ်ား၏ အတိုင္းအတာ၊ အာဏာသက္ေရာက္မွုကို ဘယ္အထိနားလည္ၾကသည္ ဆိုသည္ကိုကားေၿပာရန္လြန္စြာခက္ခဲပါဘိ။ ေရာက္ခါစ ေနထိုင္စားေသာက္ေရး၊ အလုပ္အကိုင္ရရွိေရး၊ စကားေၿပာဆိုကူးလူးဆက္ဆံေရး စေသာအေရးကိစၥအေပါင္း တို့ကားက်ယ္ေၿပာပါဘိေတာင္း။ ေရာက္ခါစရက္ပိုင္းအတြင္းကား အိမ္ရွင္ၿဖစ္သူတို့ကလိုက္ပို့ေသာ amusement park, mall စသည္တို့အလယ္တြင္ က်ီးကန္းေတာင္းေမွာက္မ်က္စိနားသူငယ္ ႏွင့္ ေၿပာင္းလဲေသာအခ်ိန္ေန့ႏွင့္ည တို့၏တရစပ္လည္ပါတ္မွုတို့ၿဖင့္ အိပ္မက္ေရာင္ေရာင္ၿဖစ္သြားၾကကုန္သည္။ မ်ားမၾကာမွီ အလုပ္လုပ္ခြင့္ရလာၿပီ၊ ကေလးမ်ားအတြက္ ေက်ာင္းအပ္ၿပီးၿပီ ဆိုသည္ႏွင့္ ေန့တဓူ၀လည္ပါတ္ရေသာ စက္ရုပ္မ်ားဘ၀သို့ ေရာက္မွန္းမသိေရာက္သြားၾကေတာ့သည္။ အလုပ္အကိုင္၊ ယဥ္ေက်းမွူ ႏွင့္ ဘာသာစကားကြာၿခားမွု တို့က လူ့စိတ္ကိုတေန့တၿခားဖိစီးလာရသည္ကို သတိထားမိသူမ်ားရွိသလို၊ အမ်ားစုကေတာ့ သတိထားမိၾကမည္မထင္။ ၾကိတ္မွိတ္ၿပီးဒူးႏွင့္မ်က္ေရသုတ္ၾကရသူတိုင္းလိုလို။ မိမိစိတ္ထဲခံစားေနရ သည္မ်ားကို ၿပင္ပတြင္ ထုတ္ေဖၚရေအာင္ကလည္း မေၿပာတတ္မဆိုတတ္။ သည္မွာတင္ ၿပႆနာကိုမိသားစုထဲဆြဲသြင္းလာၾကသည္။ အလုပ္ထဲကၿပႆနာ၊ ေက်ာင္းကၿပႆနာတို့ကိုအိမ္သို့ ေခၚေဆာင္လာၾကၿပီး  အိမ္မွာတင္မိသားစုထဲ ၿပႆနာေပါက္ကြဲေတာ့သည္။ လက္လြယ္ၾကသူေတြက လက္စြမ္းၿပၾကသလို၊ တခ်ိဳ့ သည္းခံႏိုင္အားနဲၾကသူေတြက လက္လြန္ေခ်လြန္ၿဖစ္ၾကရံုမက မိသားစုပ်ိဳကြဲသည္အထိ ၀မ္းနဲဘြယ္အၿဖစ္မ်ား ေတြ့လာရသည္။ ယင္း transition ကာလကားေလ့လာၾကည့္ရသေလာက္ ငါးႏွစ္မွဆယ္ႏွစ္ေလာက္အထိ ရွိမည္ဟုထင္ရသည္။ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ေက်ာိၾကာမွ ကိုယ္ေရာက္ရွိရာႏိုင္ငံ၏အထာ၊ စကား ႏွင့္  ယဥ္ေက်းမွု၊စည္းကမ္းအထာ တို့ကိုတေၿဖးေၿဖးသိလာရသည္၊ အဲ့ဒီေတာ့မွ အနယ္ထိုင္ခ်င္လာသည့္သေဘာ ရွိလာသည္ ဟုဆိုၾကပါစို့။ ယင္းကား ေၿပာင္းေရွြ့လာသူ မည္သည့္မိသားစုမဆို တနည္းမဟုတ္တနည္းၾကံဳေတြ့ရမည့္ အေတြ့ၾကံဳေကာင္းဟုဆိုရမည္လား။ အဆိုးလို့ဆိုရမည္လားမသိ ၾကံဳ ၾကမည္မွာဧကန္မလြဲပင္။
မိဘမ်ားႏွင့္အမူအက်င့္ေၿပာင္းလာေသာသားသမီးမ်ား
ဤေနရာအေၿခေနမိ်ဳးေရာက္ၿပီဆိုလ်င္ အမ်ားစုမိဘမ်ား ၿဖစ္ေလ့ရွီၾကေသာကိစၥမွာ မိမိသားသမီးမ်ားႏွင့္ ကင္းကြာမွန္မသိကင္းကြာလာၾကသည္ကိုေတြ့ရသည္၊ သားသမီးမ်ားမွာလည္းငယ္ရြယ္သူမ်ား ၿဖစ္ၾကသည့္ အားေလ်ာ္စြာ၊ အသက္အရြယ္ၾကီးငယ္ေပၚ လိုက္၍ ဤႏိုင္ငံ၏ ယဥ္ေက်းမွု၊ အေၿပာအဆိုအေတြးအေခၚတို့က စိမ့္၀င္ခ်င္းနင္း၀င္ေရာက္မွုရွိလာၾကသည္။ ငယ္ေလ ယင္းသိုစိမ့္၀င္မွုေၿပာင္းလဲလာမွုတို့ကၿမန္ေလပင္။ ကိုယ္ကၿမန္မာလိုေၿပာ၊ သူတို့ကအေမရိကန္လိုၿပန္ေၿပာ၊ ကိုယ္က ၿမန္မာလိုေတြး၊ ကေလးေတြက အေမရိကန္လိုေတြးၿဖစ္လာၾကသည္။ သည္လို အဂၤလိပ္လို ဒြတ္ဒက္ရွြတ္ရွက္ေၿပာႏိုင္၊ ဆိုႏိုင္ေတြးႏိုင္ေခၚနိုင္လာသည္ကိုၾကည့္ၿပီး၊ မိဘအေပါင္းတို့ကလည္း ဂုဏ္ဘဲယူၾကရမလား၊ ငါတို့ယဥ္ေက်းမွုေတာ့သြားေလခ်င္းဆို၍ ၾကိတ္မႏိုင္ခဲမရၿဖစ္ရမည္လားမသိ ဆိုေသာအခ်ိန္သို့ ဆိုက္ဆိုက္ၿမိဳက္ၿမိဳက္ၾကီးေရာက္လာေတာ့သည္။ သည္ႏိုင္ငံရဲ့လူေနမွုစနစ္ႏွင့္လြတ္လပ္မွု၊ အရာရာအဆင့္ၿမင့္ခ်င္သူတို့၊ မက္ေမာၾကသူတို့က ကိုယ္လမ္းကိုေရြး၍ ေ၇ာက္လာၾကသူေတြခ်ည့္ပင္။ ဘယ္သူကမွ်ရိုက္ေခၚ၍ေရာက္လာၾကရၿခင္းမဟုတ္မွန္းအသိ။ သို့ေသာ္ဤႏိုင္ငံ၏ယဥ္ေက်းမွုစိမ့္၀င္မွုကား အရွိန္ၾကီးဘိသည္။ (၁၆) ႏွစ္ၿပည့္၍ sweet 16 ဆိုသည္ႏွင့္စိတ္ကစားၾက၊ သူ့အိမ္ငါ့အိမ္အၿပန္အလွန္ ညအိပ္ၾကသည္တို့ကအစ၊ မသိမသာအေၿခအေနမွသည္၊ သိသိသာသာအေၿခသို့ေရာက္မွန္းမသိ ေရာက္သြားၾကသည္။ သည္အထဲ ၾကံဳၾကိဳက္၍အဘိုးအဘြားမ်ားလာေရာက္လည္ပါတ္ခ်ိန္ႏွင့္ၾကံဳသည္ဆိုပါစို့။ ၿပႆနာမီးေတာက္ကၾကီးလာသည္။ အဘိုးအဖြားလုပ္သူတို့ကေၿပာေသာစကား ကိုကေလးေတြက နားမလည္ၾကသည္ကား ကေလးမ်ားအတြက္ထြက္ေပါက္ပင္။ မိဘလုပ္သူေတြကေတာ့ လွိမ့္ၿပီးအဆိုအဆဲ၊ အေငါက္ေတြစုၿပံဳခံၾကရေတာ့သည္ကားမလြဲဧကန္။ သည္ေနရာတြင္ ၿပီးခဲ့ေသာအပါတ္မ်ားအတြင္းက Wall Street Journal တြင္အေတာ္ဂယက္ရိုက္ခဲ့ေသာ တရုတ္လူမ်ိဳး ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံသူ Amy Chua ၏ “Tiger Mom” အေၾကာင္းမွ်လိုပါသည္။ ယင္းတြင္ ၿပင္းထန္လွေသာစည္းကမ္းခ်က္မ်ားၿဖင့္ သားသမီးေၿမေတာင္ေၿမွာက္ေသာ အၿဖစ္အပ်က္အေၾကာင္းေဆာင္းပါးကို တေစ့တေစာင္း တင္ၿပလိုပါသည္။ ေအရွ ဆိုသၿဖင့္ၿမန္မာႏွင့္လဲ သိပ္မကြာလွေၾကာင္း သိနိုင္ပါသည္။ Amy ကား အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ထိပ္တန္း Yale တကၠသိုလ္မွ ဥပေဒပညာပါေမာကၡၿဖစ္ၿပီးအေမရိကန္တြင္ေမြး၊ ဒီမွာတင္ၾကီးၿပင္းခဲ့သူၿဖစ္ေသာ္လည္း သူမ၏မိဘတရုတ္လူမ်ိဳးတို့၏ထံုးတမ္းအစဥ္အလာကိုအေလးထားၿပီး သူ့သမီးႏွစ္ဦးစလံုးကို ပံုစံရိုင္သြန္သင္ခဲ့ပံုက ဤသို့ဟုဆိုပါသည္။ (၇)ႏ်စ္သမီး Sophia ကို စႏၱယားတီးေလ့က်င့္ခန္းတပုဒ္ကို မရမခ်င္းက်င့္ခိုင္းသည္မွာ၊ နားခ်ိန္မေပး၊ ထမင္းစားခြင့္မေပးရံုမက၊ အိမ္သာသို့ပင္သြားခြင့္မေပးခဲ့ေၾကာင္း ေၿပာၿပပါသည္။ ေ၀ဖန္ၾကသူတို့ကအၿပင္အထန္ေ၀ဖန္သည့္ၾကားက၊ သူမက သူ့ကေလးငယ္မ်ားကိုအလြန္ ခ်စ္ပါေၾကာင္း၊ သူတို့ေပ်ာ္ရွြင္သည္ကိုၿမင္လိုေတြ့လိုပါေၾကာင္းေခ်ပခဲ့သည္။ သူမငယ္စဥ္ကဖခင္လုပ္သူ ကိုေက်ာင္းဆုေပးပြဲသို့ေခၚသြားရာ အၿပန္တြင္အေဖလုပ္သူက ေဒါသထြက္ၿပီးဆူပူၿခင္းခံရေၾကာင္း၊ သူ့ကိုအရွက္ခြဲသည္ဟုဆူပူေၾကာင္းေၿပာၿပပါသည္။ သူမ၏မိဘ(၂၀ပါးလံုးက ေက်ာင္းအမွတ္စါရင္းတြင္ grade A ကိုသာၿမင္ခ်င္ၿပီး A မရလ်င္ထိုေန့ကားမိုးပ်ိဳေသာေန့ဟုဆိုရမွာၿဖစ္ေၾကာင္းေဖါက္သယ္ခ်ပါသည္။ သူမကိုရက္စက္ေသာမိဘ၊ ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္မထားေသာမိဘဟုသမုတ္ၾကတာတို့ ဒုႏွင့္ေဒးရွိေၾကာင္း သူမက၀န္ခံပါသည္။ သို့ေသာ္လည္း သူမကသူမ၏ မိရိဳးဖလာနည္းႏွင့္ေၿမေထာင္ေၿမွာက္ေပးခဲ့ေသာသမီးမ်ားက ေက်ာင္းတြင္အၿမဲ grade A မ်ားရၾကရံုမက၊ ယင္းသမီးႏွစ္ဥိးစလံုးက သူတို့မွတဆင့္ေပါက္ဖြားလာမည့္ ေနာင္လာေနာင္သားမ်ားကိုလည္း သူမတို့၏မိခင္က ေၿမေတာင္ေၿမွာက္သည့္နည္း အတိုင္းလိုက္နာ က်င့္ၾကံၾကမည္ၿဖစ္ေၾကာင္းေအာင္ၿမင္ထည္၀ါစြာေၿပာႏိုင္သည္ကိုေတြ့ရပါသည္။ သူမ၏သားသမီးဆံုးမပံုေၿမေတာင္ေၿမွာက္ပံုတို့ကို အထင္ကရတကၠသိုလ္ၾကီးမ်ားကပညာရွင္မ်ားကလည္း ေလ့လာသုေတသနၿပဳ၍၊ ေထာက္ခံၾကသည္ကိုလည္းေတြ့ရပါသည္။
ကိုယ့္ သားသမီးကို သူငယ္ခ်င္းလိုေပါင္းပါ
လူဆိုသည္ကား ကိုယ့္ရြယ္တူခ်င္း စရိုက္တူၾကသူခ်င္းသာ အေဖၚလုပ္လိုသည္ကားဓမၼတာ။ teen age အရြယ္တြင္မိမိရြယ္တူေဖၚမ်ား ႏွင့္မွ အတြင္းစကားထြက္ၾကသည္။ အိမ္ရွိမိဘမ်ားကား အရြယ္ကြာရံုမက၊ အေတြးအေခၚ မိမိႏွင့္နီးစပ္လာေနေသာယဥ္ေက်းမွုႏွင့္အလွမ္းေ၀းလြန္းမကေ၀းလွဘိသည္။ facebook စေသာ နယ္ပယ္က်ယ္ေၿပာလာေသာ လူလူခ်င္းေပါင္းသင္းဆက္ဆံမွုကြန္ယက္ကားေန့စဥ္ႏွင့္အမွ် နယ္ပယ္ခ်ဲ့ထြင္ေနသည္ကား ၿမန္မာမိဘအေပါင္းတို့အတြက္လိုက္ေလေၿပးေလ ေ၀းေလၿဖစ္ေနေသာ ေခတ္၏တိုးတက္မွုေရစီးေၾကာင္းပင္။ ကိုယ့္ေရွ့မွာကေလးေတြက အင္တာနက္ေပၚတြင္ၾကည့္ၿမင္ေနသမွ်ကို ဓါတ္ပံုကလြဲ၍ ‘၀’တလံုးမွနားမလည္ေသာ မိဘအေပါင္းတို့မွာ ေနာက္ေကာက္က်ၿပီးရင္းက်ရင္းၿဖစ္ေနေပၿပီ။
သည္ေနရာတြင္မိခင္ၿဖစ္သူတို့၏အခန္းက႑ကလြန္စြာအေရးပါလွသည္။ ကိုယ္သားသမီး၏သူငယ္ခ်င္းမ်ား အေၾကာင္းကိုခေရေစ့တြင္းက်သိရန္လိုလာသည္။ သူတို့ၾကည့္ေသာ DVD, TV show, music CD/iPod စသည္တို့ကို မိခင္မ်ားက လိုက္သံုးစြဲတတ္ယံုမက၊ သူတို့ကမွတ္ခ်က္ေပးလ်င္ ကိုယ္ကလဲေပးႏိုင္ေအာင္ ၾကိဳးစားၾကဘို့လိုသည္။ သူတို့က club ေတြအေၾကာင္းေၿပာလ်င္ကိုယ္ကလည္း သူတို့သြားေလ့ရွိေသာ club ေတြအေၾကာင္းသိဘို့လိုသည္။ သူတို့အခ်င္းခ်ငိးအတင္းေၿပာၾကရင္ ကိုူယ္လဲ၀င္အၾကံၿပဳပါ။ သူတို့နဲ့ေရလာေၿမာင္းေပးၿဖစ္သြားမည္။ သူတို့စကား၀ိုင္းထဲ၊ ကိုယ့္ကိုထဲ့လာမည္။(၂၁)ႏွစ္ၿပည့္လ်င္ကား အရက္ေသာက္ခြင့္လိုင္စင္္၏ အခြင့္အလမ္းကို သူတို့ေတြက အလ်ံပယ္သံုးၾကၿပီ။ မ်က္လံုးၿပဴးရန္မလိုပါ။ မူးၿပီးလဲတာ၊ စကားမ်ားတာ ေတြၿဖစ္မည္။ အခက္အခဲအက်ပ္အတည္းေတြ့ခ်ိန္ ၿပႆနာၿဖစ္ခ်ိန္ရွိ လာမည္ကားေၿမၾကီးလက္ခတ္မလြဲပါ။ အထိတ္တလန့္မၿဖစ္ပါႏွင့္။ ဒါကိုလက္ညွိဳးထိုးၿပီးသူတို့လိုက္နာရမည့္ အတိုင္းအတာကိုသတ္မွတ္ေပးလိုက္ပါ။ ဒီအၿဖစ္အပ်က္ေတြက အလြန္ဆံုးၾကာလွ တစ္ႏွစ္ေပါ့။ ေနာက္သူဖာသာဘရိတ္အုပ္သြားမည္။ သို့ေသာ္လည္း ကိုယ္ကဒါေတြအားလံုကိုူသိေၾကာင္း၊ မိမိကသားသမီး အားလံုးကိုဤကဲ့သို့အၿဖစ္မ်ိဳးေရာက္ေအာင္ေၿမေတာင္ ေၿမွာက္ေပးၿခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း နားလည္ေအာင္ ေၿပာၿပပါ။ ကိုယ့္ကိုတိုးတိုးေဖၚအၿဖစ္သတ္မ်တ္ေသာေန့ကား၊ ကိုယ္ကသူတို့အေပၚနဖားၾကိဳးစြပ္ႏိုင္ေသာ ေန့ဟုမွတ္ပါ။
ဂုဏ္တုဂုဏ္ၿပိဳင္ ႏွင္ ့ပကာသန ကို နမူနာမယူမိပါေစႏွင့္
ဤႏိုင္ငံကား လူမ်ိဳး၊က်ားမ၊ ဘာသာအသက္အရြယ္မေရြး အခြင့္အလမ္းကိုနည္းမ်ိဳးစံုႏွင့္ေပးထားေသာ စနစ္ၿဖင့္ထူေထာင္ထားေသာႏိုင္ငံၿဖစ္ေပသည္။ ယူတတ္ဘို့၊ အသံုးခ်တတ္ဘို့သာလိုပါသည္။ ဤအခြင့္အလမ္း တို့ကိုရရန္ ဘယ္သူ့ကိုမွ် ခ်ဥ္းကပ္စရာမလို၊ လာဘ္ထိုးစရာမလို၊ အဆက္အသြယ္မလိုသည္ကား အထင္အရွားပင္။ ဤေနရာတြင္ရရာရေၾကာင္းသိၾကသူေတြက အခြင့္အလမ္းေတြ၊ အေၿခအေနေတြရေန ၾကေသာ္လည္း၊ တခ်ိဳ့က ယင္းႏွင့္ပါတ္သက္ေသာသတင္းစကား ကိုမ်ွေ၀ရန္ ၀န္တိုၾကသူတို့လည္းရွိၾကသည္ကို ၀မ္းနဲဘြယ္ေတြ့ရပါသည္။ မိမိေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့ရေသာဘ၀အေၿခအေနအေတြအၾကံဳတို့ကို မွ်ေ၀ကူညီ တတ္ေသာလူစားမ်ိဳးႏွင့္ ယင္းအေတြ့အၾကံဳတို့ကိုမွ်ေ၀ေပး၇န္တြန့္တိုၾကကုန္ေသာ၊ “ငါ့တုန္းကလည္းခံရ ၾကိဳးစားရတာဘဲ၊ မင္းတို့လဲခံၾကၾကိဳးစားေပါ့။ မကူညီႏိုင္ပါဘူး။ မမ်ွေ၀ႏိုင္ပါဘူး” ဆိုေသာ “ဘူး” ေဆာင္ေသာလူတန္းစားမ်ိဳးေတြလဲဒုနဲ့ေဒးပင္။ ကိုယ့္စိတ္ႏွင့္ကိုယ္မို့အၿပစ္မေၿပာသာပါ။ ၿပည္ပႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း မိမိယဥ္ေက်းမွူဓေလ့ႏွင့္ ၿမန္မာမွုနယ္ပယ္ကိုၿပန္ေၿပာင္းသတိရေစေသာ၊ သၾကၤန္ကဲ့သို့ ပြဲလမ္းသဘင္၊ သတင္းဂ်ာနယ္၊ ဗဟုသုတၿဖစ္ဘြယ္၊ အေထာက္အကူၿဖစ္ဘြယ္ေဟာေၿပာပြဲမ်ား ၿပဳလုပ္ၾကသည္ကို၀မ္းေၿမာက္ဘြယ္ေတြ့ရပါသည္။ ယင္းကိစၥကိုၿဖစ္ေၿမာက္ေအာင္ဖန္တီးၾကကုန္ေသာ လူၾကီးမင္းတို့ကို ခ်ီးက်ဴးမိပါသည္။ သည္ၾကားထဲက စင္ၿမင့္ေပၚတက္ခ်င္၊ ဖဲၾကိဳးၿဖတ္ခ်င္၊ လူရာ၀င္ခ်င္ၾကကုန္ သူတို့၏ မဖံုးႏိုင္မဖိႏိုင္ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားလိုေသာ ၀ါသနာကေတာ့ ဘယ္သူမွမကယ္နိုင္။ ရွိေစေတာ့…။ လင္ေယာက်္ားခ်င္း၊ သားသမီးခ်င္း၊ ရာထူး ေငြေၾကးခ်င္း ဂုဏ္ၿပိဳင္ရာတြင္ ၿမန္မာတို့ၿပိဳင္စံရွားသည္ကား ေအာခ်ရေလာက္သည္။ အတိတ္မွေရြွထီးေဆာင္းလာေသာ အၿဖစ္ကို ခုထိစၿမံဳ့ၿပန္ေကာင္းၾကတံုးပင္။ ပညာေတာ္ၾကတာခ်င္းၿပိဳင္လ်င္ကားဟုတ္ေသး၏။ ယင္းတို့ကိုနမူနာယူမိေသာ သားသမီးမ်ားကလည္း၊ မၿဖစ္သင့္ရာကိစၥေတြၿဖစ္သြားတတ္သည္။ အထူးသၿဖင့္အိမ္ေထာင္မွုကိစၥတြင္ၿဖစ္ပါသည္။ အရြယ္ေရာက္ၿပီဟုဆိုလ်င္ မိမိတို့ၾသဇာေညာင္းႏိုင္ေသာ ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွသူေတြႏွင့္လက္ဆက္ေပးဘို့ အတင္းအၾကပ္လုပ္လာၾကသည္။ မိဘတို့သိရန္မွာကား၊ ကြာၿခားလြန္းမကကြာၿခာေနၿပီၿဖစ္ေသာ မိမိကေလးမ်ား၏ေတြးေခၚေမွ်ာ္ၿမင္မွုႏွင့္ဓေလ့စရိုက္မ်ားကို မိဘတို့ မ်က္ေၿခၿပတ္မွန္းမသိၿပတ္ေန ၾကသည္ဆိုၿခင္းကိုပင္။ ဇြတ္လုပ္ေတာ့မၿဖစ္သင့္မၾကားသင့္တာေတြၿဖစ္ကုန္သည္။ အားလံုးေတာ့မဆိုလိုပါ၊ သတိရွီၾကဘို့ ႏွင့္ တကယ္ေရာက္ေနေသာ မိမိကပေလးမ်ား၏ဘ၀ကို နားလည္လက္ခံတတ္ၾကဘို့လို မည္ထင္ပါသည္။
ၿမန္မာဆန္လြန္းေသာ ဒုကၡ
အံ့ၾသစရာေလ့လာေတြ့ရွိခ်က္တခုကား၊ ၿမန္မာမိဘတို့သည္ အခ်ိဳ့ေနရာမ်ားတြင္ အလြန္အမင္းၿမန္မာ ဆန္မွုမ်ားရွိၾကၿပီး၊  မိမိတို့အလိုရွိေသာေနရာတြင္ အေနာက္တိုင္းအတင္းဆန္လိုက္ၾကသည္။ ဥပမာ- အိမ္ေထာင္ေရးကိစၥစသည္တို့တြင္ ၿမန္မာထံုးတမ္းကိုလိုက္နာခ်င္ၾကေသာ္လည္း၊ သားသမီးမ်ား၏ ကိုယ္ပိုင္ေက်ာင္းစရိတ္စသည္တို့အတြက္ ကိုယ္ကတ္ႏိုင္သေလာက္ ေထာက္ပံ့ကူညီရမည့္အစား၊ ပညာတပိုင္းတစႏွင့္ထြက္ၿပီးအလုပ္အခ်ိန္ၿပည့္လုပ္ခိုင္းေသာ မိဘမ်ားအေတာ္မ်ားမ်ားကိုေတြ့ရသည္။ ယင္းကား “တပိုင္းတစ” ၿမန္မာဆန္မွုဟုဆိုရမည္လားမသိပါ။ သားသမီးဆိုသည္ကား ရွြံ့ရုပ္ကေလးမ်ားသဖြယ္ ၿဖစ္ပါသည္။ မူလတန္းအလယ္တန္းေလာက္အထိကို ကိုယ္လိုေသာပံုစံ၊ ရိုက္သြင္းေပးႏိုင္သည္။ ကိုယ္က သူတို့တေတြကို အကဲခတ္ေနသလို သူတို့ကလည္းမိမိကိုမ်က္ေစ့ေဒါက္ေထာက္ၾကည့္ေနသည္ကို မေမ့သင့္ပါ။ ကိုယ္ဘာလုပ္ေနသည္လည္း ဆိုသည္ကိုအၿမဲသတိမူမိရန္လိုပါသည္။ ေၿပာဖန္မ်ားလ်င္နားယဥ္ပါးၿပီး၊ မိမိလိုေသာလမ္းေၾကာင္းေပၚေလ်ွာက္လာႏိုင္ၾကပါသည္။ ေဗဒင္ကိန္းခန္းယၾတာဟုဆိုကာ အတင္းအၾကပ္ လိုက္နာလုပ္ကိုင္ေစၿခင္း ကိုအထူးသတိထားပါ။ အက်ိဳးမရွိသည့္အၿပင္အၿပစ္ေတာင္ၿဖစ္သြားႏိုင္သည္။ လက္ေတြ့ကိုသာယံုၾကည္ၿပီး၊ အေၾကာင္းၿပခ်က္ရွိေသာ ခိုင္းေစခ်က္ကိုသာ သူတို့ကလိုက္နာမည္။ ဒါအေသမွတ္ထား၊ ယံုခ်င္ယံုမယံုခ်င္ေန ဆိုသည္မ်ိဳးမၿဖစ္မိရန္အထူးသတိရွိသင့္သည္။
သားသမီးထက္ ကိုယ္ကေၿခတလွမ္းေရွ့ကိုၾကိဳၿမင္ႏိုင္ေအာင္ၾကိဳးစားပါ
ေနာက္အေရးၾကီးေသာအခ်က္ကား သားသမီး၏ပညာေရးကိစၥကို ကိုယ္ကေၿခတလွမ္းၾကိဳသိေအာင္ ၿမင္ထားနားလည္ထားေအာင္ေက်ာင္းသားမိဘတိုင္းေလ့လာၾကဘို့လိုပါသည္။ အေၿခခံပညာေရးဆိုတာမည္သို့. Grading syetem ဆိုတာမည္သို့၊ မည္သည့္ honors သင္တန္းကိုတက္ေနသည္၊ သင္ခန္းစာဆရာ ကိုမည္သို့ဆက္သြယ္ရသည္၊ တကၠသိုလ္ပညာေရးဆိုတာ မည္သို့ရွီသည္ဆိုသည္တို့ကိုေရေရလည္လည္ သိနားလည္ထားဘို့လိုပါသည္။ မိမိကိုယ္ကိုေမးၾကည့္ပါ – မိမိကေလးဘာဘာသာရပ္ေတြသင္ေနသလဲ။ သူ့အဆင့္အတန္းႏွင့္သင္ယူေနေသာ ဘာသာမ်ား အံ၀င္ ရဲ့လား။ အၿခားသက္တူရြယ္တူေတြယူေနေသာ ဘာသာရပ္နဲ့ ကိုယ့္ကေလးမ်ားရဲ့ဘာသာရပ္မ်ား ကိုက္ညီသလား။ ယခုေခတ္တြင္အလယ္တန္းႏွင့္ အထက္တန္းဆိုလ်င္ေက်ာင္း websites မ်ားရွိသလို ကိုယ္ကေရာ ပံုမွန္စစ္ေဆးၿခင္းလုပ္ပါသလား။ ေက်ာင္းဆရာမ်ားႏွင့္ေရာ တႏွစ္လ်င္အနဲဆံုး(၂) ၾကိမ္ counseling သြားပါသလား။ ယင္းအစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ကိုယ္ကဘယ္ေလာက္အထိ ေမးခြန္းမ်ားကို ေမးႏိုင္သလဲ။ မိမိကေလးမ်ားတကၠသိုလ္ပညာသင္ေထာက္ပံ့ေၾကး  (FAFSA) ကို ႏွစ္စဥ္ လဆန္းတလႏွစ္လ ေလာက္အတြင္းမွာမိမိကိုယ္တိုင္ဦးေဆာင္ၿပီးေလ်ွာက္ေပးသလားသညသမ် ့။ တကၠသိုလ္သင္ခန္းစာတြဲအဆင့္ general education requirement, upper division and lower division classes ေတြ ကိုဘယ္ေလာက္လိုက္ႏိုင္ သလဲ။ အုပ္စုလိုက္တာ၀န္ေပးေစခိုင္းခ်က္မ်ားကိုေရာတကယ္သြားသလား။ sorority စေသာဘာသာရပ္ ဆိုင္ရာအသင္းအဖြဲ့မ်ားတြင္ ကိုယ့္ကေလးကဘယ္လိုပံုစံမ်ိဳးႏွင့္ ပါ၀င္ေနသလဲ။ အသံုးစရိတ္ေတြကို ဘယ္လိုလိုက္စစ္ေဆးေနသလဲ – စေသာ လဲ ႏွင့္ လားေပါင္းမ်ားစြာတို့ကားအခ်ိဳ့တ၀က္သာ ၿဖစ္သည္ကိုနားလည္ပါ။ သည္ေမးခြန္းမ်ားကိုမေၿဖႏိုင္လ်င္ “ငါတို့ကမင္းတို့အတြက္အနစ္နာခံေနတာကြ။ မိဘကအားလံုးကိုတာ၀န္ယူေနတာကြ။” ဟုခတ္တည္တည္ႏွင့္ၿဖီးလို့မရေတာ့ဟုမွတ္ယူၾကပါ။
မိန္းကေလးေယာက်ာ္းေလးမေရြး ကိုယ့္ေၿခေထာက္ေပၚ ကိုယ္ရပ္တည္ႏိုင္ေအာင္ ေၿမေတာင္ေၿမွာက္ပါ
ၿမန္မာၿပည္ကခြာၿပီဆိုကတည္းက မိဘတိုင္းသိသင့္သည့္အခ်က္ကား က်ားမလူတန္းစားခြဲၿခားမွုမရွိေတာ့ ဟူေသာတက္ယ့အၿဖစ္မွန္ကိုပင္။ ခံစားခြင့္ခ်င္းရွိရာမွာတန္းတူသလို၊ အေရးယူအၿပစ္ေပးခံရလ်င္လည္း ခ်မ္းသာမေပးပါ။ တခါတရံ လမ္းတြင ္ရဲက မိန္းမငယ္မ်ားကိုလက္ေနာက္ၿပန္ထားေစလ်က္ ထိုင္ခိုင္းထား သည့္ၿမင္ကြင္းမ်ားကိုသတိမူၾကပါ။ မိန္းကေလးမို့ဟုေလ်ွာ့မတြက္ၾကပါ။ အလုပ္အကိုင္တြင္ဘဲၿဖစ္ၿဖစ္၊ ကိုယ္ေနထိုင္ေသာ အိမ္မွာဘဲၿဖစ္ၿဖစ္၊ ေက်ာင္းမွာဘဲၿဖစ္ၿဖစ္၊ ဖံုးေပၚမွာဘဲၿဖစ္ၿဖစ္၊ ကိုယ့္ကိစၥကိုယ္ တာ၀န္ယူၾကရသည္။ ငါမိဘဘဲဆိုၿပီး၀င္စြက္ဖက္ခြင့္မရွိေတာ့ပါ။ ကိုယ့္၀န္ကိုထမ္းကိုယ့္လမ္း ကိုယ္သြားၾကရသည္၊ ေမာင္ႏွင့္ႏွမ၊ သားႏွင့္အမိ၊ လင္ႏွင့္မယားတေယာက္ႏွင္တေယာက္ မကူႏိုင္ၾကပါ။ ကိုယ္ထူကိုယ္ထဆိုသည္မွာ၊  သည္လိုႏိုင္ငံေ၇ာက္ မွ နဖူးေတြ့ဒူးေတြ့ေတြ့ေနရေပၿပီ။ မိန္းကေလးမို့၊ ငယ္ေသးလို့ဆိုေသာ ဆင္ေၿခဆင္လက္မ်ား၊ ရွိတတ္ၾကကုန္ေသာ ကြ်န္ေတာ္တို့အားလံုးက ဒီလက္ေတြ့ၾကံဳေနရေသာ ေၿခေနမွန္ေတြကို  နားလည္လက္ခံၾကဘို့လိုပါၿပီ။ ေရာင္ေနာက္ဆံထံုးပါၾကေပမဲ့၊ တကယ္အေၾကာင္းရွိလ်င္ မိန္းကေလးမ်ားကလည္း ကိုယ့္ကိစၥ ကိုယ္ရွင္းႏိုင္မွၿဖစ္သည္။ မိဘမ်ားကလည္းဘာမဆိုသားသမီးကိုမွီခို ၿပီးသားသမီးကၾကီးပြားသည္ကို၊ ကိုယ္က၀င္ လက္ေ၀ခံလိုခ်င္၍မရေသာ ႏိုင္ငံမ်ိဳးဆိုသည္ကိုနားလည္ၾကဘို့လိုသည္။ ဘာမဆိုအားကိုးခ်င္ေသာ စိတ္ေတြကိုခုႏွိမ္တတ္ေသာ အက်င့္မ်ားၾကံဖန္ေမြးၿမဴၾကဘို့လိုသည္။ သားသမီးအိမ္ေပၚတက္ေနၿပီး၊ အၿပဳစုခံမည္ဟုစိတ္ကူးမယဥ္မိၾကဘို့ႏွိဳေဆာ္လိုက္ပါသည္။
ၿမန္မာ့ဆိုရိုးစကားလာ ေမြးေက်းဇူး၊ ေကြ်းေက်းဇူးဟူသည္ကား၊ ဘယ္အထိက်ယ္ၿပန့္ေၾကာင္း၊ ဘယ္အတိုင္းအတာအထိ တာ၀န္ၾကီးမားေၾကာင္း ျမန္မာျပည္ျပင္ပတြင္ အေျခခ်ေနထိုင္သူ မိဘျဖစ္ေနသူမ်ား ပိုသိႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
ထိုအခါ ျမန္မာဖိုးဖြား၊မိဘမ်ားက စိတ္ရႈပ္ခ်ိန္တြင္ သားသမီးမ်ားကိုရြဲ ့ေျပာတတ္ေသာ “ေက်းဇူးရွင္ေလးေတြ” ဆိုသည့္စကားကိုအမွတ္တရ ၾကားေယာင္မိႏိုင္ပါသည္။
အေမရိကေရာက္ ျမန္မာမိဘတို႔သည္ “ေက်းဇူးရွင္ေလးေတြ” ျဖစ္ေသာ သားသမီးတို႔အတြက္ ေပးဆပ္လုပ္ေပး ၾကရမည့္တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို ျမန္မာဓေလ့၊အမႈတို႔ႏွင့္တိုင္းတာ လုပ္ကိုင္ေပးေနတိုင္း မိဘတို႔တာ၀န္ေက်ပြန္သည္ မဆိုႏိုင္ေသး ဟူ၍သာ မွတ္ယူၾကပါကုန္…….။
ေမာင္မိုးညိဳ
မွတ္ခ်က္။   ။ မႏၱေလးေဂဇက္ ေဖေဖၚ၀ါရီလထုတ္တြင္ ပံုႏွိပ္ေဖၚျပျပီး ျဖစ္ပါသည္။

အီဂ်စ္ နဲ့ ၿမန္မာ ဘာကြာသလဲ.......

အီဂ်စ္မွာၿဖစ္ခဲ့တဲ့ ၿဖစ္ရပ္ေတြနဲ့ လက္ရွိ ၿမန္မာႏိုင္ငံ၇ဲ့ အေၿခအေနေတြ ရဲ့ကြာၿခားခ်က္ေတြကို ကအားမနာတမ္းေၿပာရ၇ရင္ ကြာၿခားတဲ့အခ်က္အေတာ္မ်ားမ်ားရွိပါတယ္။ ေမာင္မိုးညိဳေလ့လာမိသေလာက္ ေၿပာၾကည့္ရေအာင္…
(၁) အီဂ်စ္မွာ (၁၈) ရက္ထဲနဲ့ ႏွစ္(၃၀) နီးပါး အာဏာရွင္ၿဖစ္ခဲ့တဲ့ မူဘာရက္ၿပဳတ္က်ခဲ့ေပမဲ့၊ ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ (၁၉၈၈) က ရက္ (၁၈၀) ေက်ာ္ၾကာတဲ့ လူထုအံုၾကြမွုၿဖစ္ခဲ့ေပမဲ့၊ အာဏာရွင္စနစ္ပ်က္သုဥ္းမသြားတဲ့ အၿပင္၊ အရင္အာဏာရွင္ဗိုလ္ေန၀င္းက အေဖေခၚရေလာက္ေအာင္ သူထက္အဆမ်ားစြာဆိုးတဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ေပၚေပါက္လာပါတယ္။
(၂) မီဒီယာေတြမွာေသေသခ်ာခ်ာၾကည့္ရင္ Tihrar ရင္ၿပင္မွာစုရံုးခဲ့တဲ့ အီဂ်စ္ၿပည္သူကအလြန္ဆံုးရွိ တသိန္းေပါ့။ ၿမန္မာႏိုင္ငံအလံၿပဘုရားလမ္းစစ္ရံုခ်ဳပ္မွာ စုေ၀းခဲ့တဲ့အင္အားက သာယာ၀တီ၊ပဲခူး၊ေရနံေခ်ာင္းက ေၿခက်င္လမ္းေလ်ွာက္ခ်ီတက္ခဲ့ၾကသူအာလံုးဟာ (သန္း) ဂဏ္းမရိွေတာင္သိန္းမ်ားစြာရွိခဲ့ပါတယ္။
(၃) အီဂ်စ္မွာၿမိဳ့အႏွံ့မၿဖစ္ခဲ့ေပမဲ့ ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာေရာၿမိဳ့ပါမက်န္ ေတာင္တန္းေဒသေတြအႏွံ့အံုၾကြဆႏၵၿပမွုေတြၿဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
(၄) မူဘာရက္က လူထုကိုေသနတ္နဲ့ၿပစ္ဘို့အမိန့္မေပးခဲ့ပါဘူး။ ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ပါတီညီလာခံမွာကို၊ ဗိုလ္ေန၀င္းက ေသနတ္ဆိုတာ…တဲ့တဲ့ၿပစ္ရတာလို့ တရား၀င္မိန့္ခဲ့တဲ့အၿပင္၊ နယ္ေတြသာမက၊ ရန္ကုန္မွာပါလက္နက္အင္အားသံုးတဲ့သာဓကေတြ၊ ဖံုးဖိလို့မရေအာင္အေတာ္မ်ားမ်ားရွိခဲ့ပါတယ္။
(၄) အီဂ်စ္မွာစစ္တပ္က လူထုၾကားထဲ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီး/စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္ ဆႏၵၿပတဲ့လူအုပ္ၾကားကိုယ္တိုင္ဆင္းၿပီးေၿဖာင့္ဖ်တဲ့အလုပ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွူးၾကီးကလူထုထဲဆင္းဘို့ေနေနသာသာ၊ သူ့အစိုးရအဖြဲ့ကလူေတာင္သူ့အနားကပ္ခြင့္မရွိပါဘူး။
(၅) အီဂ်စ္မွာၿဖစ္သမွ်ကိစၥ ကမၻာကို (internet ေတြပိတ္ပင္ထားတဲ့ၾကားက) မိနစ္ပိုင္းအတြင္းပ်ံ့သြားေစပါတယ္။ (၈၈) ၿမန္မာႏိုင္ငံအေရးကိစၥ ကမၻာကဒီေန့အထိမသိတဲ့ဆိုးရြားရက္စက္မွုေတြ၊ ဒီေန့အထိရွိပါတယ္။
(၆) ေရြးေကာက္ပြဲ၊ ဆႏၵခံယူပြဲစသည္တို့မွာ “ၾကိဳတင္မဲ”လို့ေခၚတဲ့ ၾကိမ္းေသအႏိုင္ရေရးဗ်ဴဟာ။ ကမၻာမွာ ၿမန္မာကစၿပီးေအာင္ၿမင္စြာသံုးခဲ့တာပါ။ လြွတ္ေတာ္မွာ မ်က္စိမွိတ္ၿပီးမဲထဲ့ေတာင္၊ အတိုက္အခံေတြဘက္က ၾကိမ္းေသေပါက္ရွံုးကိန္းအေၿဖထြက္ၿပီးသားပါ။
(၇) အီ၈်စ္မွာ အစိုးရနဲ့အဓိကရံုးေတြက ၿမိဳ့လယ္ေခါင္လူထုၾကားထဲမွာအေၿခစိုက္တည္ေနၾကပါတယ္။ ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူထုအေရာက္မေပါက္ဘ ယ္နည္းနဲ့မွမရွိႏိုင္တဲ့ remote ေနရာမွာစနစ္တက်အတည္တကအစီစဥ္်ဆြဲၿပီးအစိုးရရံုးၾကီးအားလံုးအေၿခစိုက္ထားပါတယ္။ လူထုအံုၾကြမွုကေနၿပည္ေတာ္ကိုေပါက္ေရာက္ဖို့ကအေတာ္ေလး (အေတာ္ေလး) ကိုခက္ပါတယ္။
(၈) ဒီမိုကေရစီအထြတ္အထိပ္ေရာက္ခ်ိန္ဒီလိုအခ်ိန္မွာေတာင္လြွတ္ေတာ္အမတ္ေတြက ဘယ္ေန့ဘာအစီအစဥ္ရွိလို့၊ ဘာေတြလုပ္မယ္ဆိုတာသိခြင့္မရွိပါဘူး။ ဒုသမၼတအၿဖစ္ခန့္အပ္ခံရတဲ့၊ အတြင္းေရးမွူး(၁) ၿဖစ္တဲ့သီဟသူရတင္ေအာင္ၿမင့္ဦးကိုယ္တိုင္ေတာင္၊ အဲ့ဒီမနက္မွသူဘယ္သူလဲဆိုတာအေၿဖထြက္ပါတယ္။
(၉) အီဂ်စ္ႏိုင္ငံက ဖြဲ့စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒက စစ္တပ္ကိုႏိုင္ငံအာဏာၾကိဳက္တဲ့အခ်ိန္ၾကိဳက္သလို သံုးခြင့္ ဆိုတာကိုေပးမထားပါဘူး။ သမၼတက စနစ္တက်လြဲေပးၿပီးမွ တာ၀န္ယူပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ့အစိုးရသစ္ေပၚေအာင္လုပ္ေပး၇ပါဦးမယ္ (ဒါေပမဲ့ေစာင့္ၾကည့္ၾကေသးတာေပါ့) က်ြန္ေတာ္တို့ၿမန္မာႏိုင္ခံရဲ့ ေနာက္ဆံုးေပၚအေၿခခံဥပေဒ ကေတာ့ စစ္တပ္ကို အခ်ိန္မေရြး အာာဏာကိုထိမ္းသိမ္းရယူခြင့္ဆိုတဲ့အခြင့္ထူးၾကီးကို အလ်ံပယ္ေပးထားပါတယ္။ (ယံုခ်င္ယံုမယံုခ်င္ေန၊ ဒါကိုလူထု ၉၂ % ကေထာက္ခံတယ္ဆိုဘဲ)
(၁၀) စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလအတြင္းလုပ္သမွ်ကိစၥ (ဆည္ေတြေဆာက္တာကအစ၊ လက္နက္မဲ့ၿပည္သူေတြ ကိုလက္နက္ၾကီးအင္အားသံုးၿပီး ပစ္ခတ္ခြင့္ေပးတာအားလံုးကို) လွြတ္ေတာ္က ခ်ီးၾကဴးေထာပနာၿပဳဘို့ အစီအစဥ္ရွိပါတယ္။
(၁၁) ဖြဲံစည္းပံုအေၿခခံဥပေဒ ထဲမွာမပါတဲ့ အခ်ဳတ္အၿခာအာဏာကို ဦးေဆာင္မွုေပးဘို့ (ဥေသ်ွာင္ အဖြဲ့မဟုတ္ေတာင္) ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွူးၾကီးက ၀င္ေနရာယူထားအံုးမယ္ဆိုဘဲ။
(၁၂) အီဂ်စ္သမၼတက လူထုအံုၾကြမွုၿဖစ္တကတည္းက ထြက္ဘို့ပါဘဲ။ ဒါေပမဲ့သူစည္းစိမ္ဘီလီယံမ်ား အေၿပာင္အလဲကိစၥ သုတ္ိသီးသုတ္ၿပာလုပ္ရလို့၊ (၁၈) ရက္ၾကာခဲ့ပါတယ္။ ဗိုလ္သန္းေရွြကေတာ့ လူသိနဲၿပီး၊ ေငြေၾကးထိမ္းသိမ္းမွုမွာ black marks နာမည္ၾကီးခဲ့တဲ့ ဘဏ္မ်ားမွာကိုယ္ပိုစီးစိမ္မ်ားအတည္တက်ေနရာခ်ၿပီးမို့၊ သိပ္အဆင္ေၿပတဲ့ကိစၥပါ။
(၁၃) မူဘာရက္က ကမၻာထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ့ ေန့စဥ္ရက္ဆက္နာရီမလပ္ တိုက္ရိုက္အဆက္အသြယ္ ဖံုးစကားေၿပာတာေတြရွိပါတယ္။ က်ြန္ေတာ္တို့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေတြကေတာ့၊ ေခၚမဲ့ေၿပာမဲ့သူလဲမရွိ၊ ႏိုင္ငံတကာမေၿပာနဲ့ အာဆီယံထဲေတာင္မ်က္ႏွာၿပမရႏိုင္တဲ့သိကၡာေတြ နဲ့ၿပည့္ေနပါတယ္။ (မေတာ္တဆ) ႏိုင္ငံၾကီးကေခါင္းေဆာင္ေတြကဖံုးေခၚရင္ေတာင္။ ၿပန္မေၿပာတတ္လို့ ဖံုးကို ဖံုးခြက္ေပၚ hang-up ၿပန္လုပ္ရမဲ့အေၿခရွိေၾကာင္းပါ……….

ကုလားကာေနာက္ကြယ္သို့ ၀င္ေရာက္ေတာ့မည့္ တပ္ခ်ဳပ္ၾကီး သန္းေရွြ ႏွင့္ “လွြတ္ေတာ္ထဲေရာက္မွေၿပာင္းယူမယ္” ဟုေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကေသာ အတိုက္အခံအမတ္မင္းမ်ား အေၾကာင္း

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန့ထုတ္စ အစိုးရသတင္းစာေရွ့မ်က္ႏွာဖံုးေတြမွာ သမၼတ နဲ့ ဒုတိယသမၼတမ်ား အၿဖစ္အေရြးခ်ယ္ခံၾကသူေတြရဲ့ ဓါတ္ပံုေတြအေပၚထိပ္ဆံုးကေန စစ္၀တ္စစ္စားခန့္ၿငားထည္၀ါစြာ ၀တ္ဆင္ထားတဲ့  ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွူးၾကီးသန္းေရြွရဲ့ ဓါတ္ပံုကိုအေပၚစီးက ေဖၚၿပထားတာကိုၿမင္ရေတာ့ တယ္ၿပီးလြတ္လပ္တရားမွ်တတဲ့ဒီမိုကေရစီၾကီးပါလား လို့ ေမာင္မိုးညိဳနဲ့တကြ ၿပည္တြင္းၿပည္ပ ၿမန္မာတိုင္းရင္းသားတို့က ဥဒါန္းၾကဴးရင့္မိပါတယ္။ ဒါနဲ့ပါတ္သက္လို့ ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကိးမတိုင္ခင္ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံမွာ ဟစ္တလာအာဏာအထြတ္အထိပ္ေရာက္ခ်ိန္မွာၿဖစ္ခဲ့တဲ့အၿဖစ္အပ်က္တခုကိုသတိရမိပါတယ္။ အဘိုးၾကီးနဲ့အဘြားၾကီး(၂)ေယာက္ကတေန့ အိမ္ေဒါင့္တခုမွာထိုင္ရင္း အိမ္နံရံမွာခိ်တ္ဆြဲထားထဲ့ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးဟစ္တလာရဲ့ဓါတ္ပံုကိုၾကည့္ၿပီး တေယာက္နဲ့တေယာက္မ်က္စၿပစ္ၿပီးၿပံဳးၾကတယ္ဆိုသတဲ့။ အဲါဒီအခ်ိန္က ရုပ္ရွင္ေလာကမွာနာမည္ၾကီးခဲ့တဲ့လူရွြင္ေတာ္ Charlie Chaplin နဲ့အေတာ္တူဆိုဘဲ။ ဒါကိုၿမင္ေတာ့အိမ္တေနရာကထိုင္ေနတဲ့ ဟစ္တလာလူငယ္အဖြဲ့၀င္ၿဖစ္တဲ့ေၿမးၿဖစ္သူက ၿမင္သြားလို့ နာမယ္ၾကီးSS လ်ွ့ိ၀ွက္ေထာက္လွမ္းေရးကိုသြာတိုင္လိုက္ပါတယ္။ အဘိုးၾကီးနဲ့အဘြားၾကီးကို စစ္စံုေထာက္ေတြကဖမ္းၿပီးႏွိပ္စက္ၾကလို့အေတာ္ခံလိုက္ၾကရတယ္လို့ဆိုပါတယ္။ ခုလဲတပ္ခ်ဳပ္ၾကီးရဲ့ အရွိန္အ၀ါကို ႏိုင္ငံဥေၾသာင္ေတြကေတာင္မေက်ာ္လြန္ႏိုင္ၾကပါကလား။ ခုလဲသမၼတလို့သာဆိုၾကတယ္၊ တပ္ခ်ဳပ္ၾကီးရဲ့ေလာင္းရိပ္ေအာက္ကမလြတ္ႏိုင္ၾကေသးပါလားလို့။

ေမာင္မိုးညိဳေလ့လာမိသေလာက္ေၿပာမယ္ေနာ္။

·         ဗိုလ္ေန၀င္း (၁၉၈၈) ရာထူးကထြက္ၿပီးခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရးေလာကကို သူလံုး၀ေက်ာခိုင္းလိုက္ပါၿပီ လို့ေၾကၿငာသြာၿပီးတဲ့တိုင္ေအာင္၊ ေနာက္တက္တဲ့ ဗိုလ္ေစာေမာင္ ရဲ့ “န၀တ” အဖြဲ့ဟာ ဗိုလ္ေန၀င္း ဆီသြားအမိန့္ခံေသးတဲ့ ေကာဠာဟလေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္မွန္မမွန္ေတာ့မသိရဘာဘူး။ ဗိုလ္ေန၀င္းကေနသတင္းစာတိုက္ေတြကိုအေၾကာင္းၾကားၿပီး သူ့ဓါတ္ပံုေတြကိုရံုဌာနေတြအိမ္ေတြမွာ ခ်ိတ္ဆြဲၿခင္းမၿပဳၾကဘို့ေၿပာမွ၊ ဗိုလ္ေစာေမာင္အဖြဲ့သေဘာေပါက္ပံုရပါတယ္။ အဲ့ဒီကတည္းက ထင္ရာစိုင္းၾကေတာ့တာပါဘဲ။ ဗိုလ္ေန၀င္းအနားယူစဥ္က သူဟာႏိုင္ငံေရးၾသဇာၾကီးရံုမကပါဘူး။ သမိုင္းအစဥ္အလာလဲၾကီးခဲ့တဲ့သူဆိုတာမေမ့ၾကဘို့လိုပါတယ္။ သူ့ေၾကာင့္တိုင္းၿပည္က ကမၻာ့အမြဲဆံုးစာရင္း၀င္သြားတယ္ဆိုေပမဲ့၊ သူ့ဟာအစဥ္အလာၾကီးခဲ့တဲ့သမိုင္း၀င္တေယာက္ပါ။ ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရးအာဏာရွိဘ၀ကဘဲၿဖစ္ၿဖစ္၊ အစိုးရ၀န္ထမ္းရာထူးၾကီးငယ္ဘ၀ကဘဲၿဖစ္ၿဖစ္ အနားယူတဲ့လူေတြဟာ၊ သူတို့ရဲ့ အေရးပါအရာေရာက္မွုေတြဟာ အနားယူၿပီးေနာက္တေန့မွာဘဲ ေပ်ာက္ခ်င္းမလွေပ်ာက္ေလ့ရွိတာ ဓမၼတာပါ။ တခ်ိဳ့ဆိုရင္ကိုယ္အနားယူတဲ့ဘ၀မွာေတာင္ အခ်ိမ္းေၿခာက္ခံရတဲ့သာဓကေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ရွင္းရွင္းေၿပာရရင္ အနားယူၿပီးတာနဲ့ ဘ၀ပ်က္ၾကရပါတယ္။ ဒါကိုၾကည့္ၿပီးဗိုလ္သန္းေရွြဟာ သူ့ႏိုင္ငံေရးၾသဇာဆက္လက္ တည္ေနဘို့လိုတယ္ ဆိုတာေကာင္းေကာင္းၾကီး၇ိပ္စားမိမွာပါ။ ဒီအတြက္သူေနာက္အဆုတ္မွာ သူ့ကိုတသက္တာအကာအကြယ္ေကာင္းေကာင္းၾကီးလုပ္ႏိုင္မဲ့သူေတြ လိုပါတယ္။ ခုတက္လာတဲ့သူေတြအားလံုးဟာ သူနဲ့ contemporary ေတြမဟုတ္ပါဘူး။ သူနဲ့တန္းတူရွီခဲ့တာက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေအးဘဲရွိပါတယ္။ သူရေ၇ြွမန္းဟာလည္း (၈၈) အာဏာသိမ္းခ်ိန္မွာ ဗိုလ္ၾကီးအဆင့္သာရွိေသးတာမို့ က်န္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဆိုရင္ တပ္အစဥ္အလာကို ပိုလို့ေတာင္သိဘို့ခက္ေနပါလိမ့္မယ္။ စစ္တပ္မွာစစ္ေရးအာဏာရွိတဲ့ရာထူးၾကီးေတြကို (၂)ႏွစ္စီေလာက္ဘဲထားတာကိုၾကည့္ပါ။ လက္ရွိတိုင္းတပ္မမွူးေတြဟာစစ္ေက်ာငး္သား ဘ၀ဘဲရွိၾကပါအံုးမယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ (၂)ႏွစ္ေလာက္ကစၿပီးတပ္မေတာိသည္အၿမဲႏုပ်ိဳေနရမည္ဆိုၿပီး၊ အသက္(၅၀) ၿပည္လို့မွ ဗိုလ္မွူးၾကီးအဆင့္မရွိၾကသူေတြတပ္ကေနအရပ္ဘက္ေၿပာင္းၾကရပါတယ္။ ဆိုလိုတာကစစ္လုပ္သက္နဲေလ၊ သူ့အတြင္လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရေလပါဘဲ။ ဒါဟာသူ့ရဲ့ အကြက္စိလွတဲ့ၾကိဳတင္စီစဥ္ထားတဲ့ ပရိယာယ္ေတြပါဘဲ။

·         ဒုတိသမၼတရာထူး(၃)ေနရာအနက္ စစ္တပ္ကိုကိုယ္စားၿပဳတဲ့ ေနရာကိုအနားကပ္မွ၊ ယူနီေဖါင္းခြ်တ္ၿပီးၿဖစ္တဲ့ ဗိုလ္တင္ေအာင္ၿမင့္ဦးကိုတင္ေပးလိုက္ပံုရပါတယ္။ လွြတ္ေတာ္ေတြမက်င္းပမွီ ၇က္ပိုင္းအထိ သူဘဲဆက္ၿပီးလုပ္မလိုလိုေကာဠာဟလေတြၿဖစ္ခဲ့တာကိုၾကည့္ပါ။ တပ္ကိုယ္စားၿပဳ လြွတ္ေတာ္အမတ္ေတြ ကိုလည္း ဗိုလ္ၾကီး/ဗိုလ္မွူးအဆင့္ေတြကိုသာေပးတာၾကည့္ပါ။ ႏိုင္ငံထူေထာင္ေရး၊ ႏိုင္ငံအေရးအရာစီမံခန့္ခြဲေရးမွာ အေတြ့အၾကံဳရွိသူေတြ၊ ပညာတတ္ေတြသာ ေနရာယူသင့္ပါတယ္။ ဒီဗိုလ္ၾကီးအဆင့္ေတြက ဘယ္လိုအေရးၾကီးတဲ့ႏိုင္ငံရဲ့အေရးကိစၥေတြမွာ တာ၀န္ယူႏိုင္ၾကမွာလဲ။ အမိန့္စနစ္နဲ့ တသက္လံုးလုပ္လာၾကသူေတြ (လွြတ္ေတာ္ရဲ့ ၂၅%) ကႏိုင္ငံအတြက္ဘယ္လိုအက်ိဳးရွီတဲ့ အစီအစဥ္ေတြထြက္လာနိုင္မွာလဲ။

·         အေၿခခံဥပေဒမွာ ၿပည္ေထာင္စုလွြတ္ေတာ္ဟာ ၿပည္သူ့လွြတ္ေတာ္ရဲံအထက္မွာရွိလို့ လက္ရွိ ယဥ္ေက်းမွု၀န္ၾကီးၿဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ေအာင္ၿမင့္ ဟာ သူရေရြွမန္းရဲ့အထက္ကိုေရာက္သြားပါတယ္။ ဒါဟာလည္းဗိုလ္သန္းေ၇ြွရဲ့အကြက္က်က်စီမံခဲ့မွုေတြပါ။ တပ္မေတာ္ညွိႏွိဳင္းကြပ္ကဲေရးမွူးလို့ေခၚတဲ့ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေတြရဲ့ေန့တဓူ၀ကိစၥေတြကိုလက္ေတြ့အေကာင္အထည္ေဖၚေပးရတဲ့ ၇ာထူးကိုႏွစ္ရွည္ၾကာကိုင္ခဲ့သူသာမက မိသားစုစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြမွာလက္ရဲဇက္ရဲရွိလာသူမို့၊ သူ့ကိုစစ္ၾသဇာရွိတဲ့ေနရာကေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ လမ်ားစြာကတည္းကဖယ္ရွားခဲ့ၿပီး၊ ၿပည္သူ့လွြတ္ေတာ္ဥကၠဌဆိုတဲ့ရာထူးနဲ့ ေခ်ြးသိပ္ခဲ့ပါတယ္။

·         ဗိုလ္သိန္းစိန္ဟာ ၿပည္တြင္းသာမက၊ ၿပည္ပမွာသာအေတြ့အၾကံဳရွိေပမဲ့၊ “ေဟ့ -မင္းဒီေန့ရာထူးကထြက္ကြာ” လို့ေၿပာရင္၊ “က်ြန္ေတာ္အဆင္သင့္ပါဘဲ” လို့ေၿဖမဲ့သူမ်ိဳးပါ။ ရွင္းရွင္းေၿပာရရင္ ထားရာေနေစရာသြားမဲ့လူတန္းစာမ်ိဳးပါ။ ဒါေပမဲ့သူလဲေလ ေလာကီသားဘဲ။ အာဏာနဲ့ပါတ္သက္လာရင္ခံႏိုင္ေရရွိသူရွားသားကလား။ ကိုယ္ဆရာသမားကို ကိုယ္ၿပန္ေဆာ္တဲ့သာဓကေတြၿမန္မာႏိုင္ငံေရးဇာတ္ခံုမွာအမ်ားၾကီးပါဘဲ။ ဒါေပမဲ့လက္ရွိအာဏာတက္လာၾကသူေတြနဲ့ တပ္ခ်ဳပ္ၾကီးတို့ၾကားမွာ အေပးအယူေတြေတာ့ ေတာ္ေတာ္ၾကီးရွိၾကမယ္ဆိုတာ ေၿမၾကီးလက္ခတ္မလြဲပါဘူး။

·         ဒုသမၼတတစ္ဦးၿဖစ္တဲ့ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္းဆိုသူဟာ သူေနတဲ့လာရွိဳးတ၀ိုက္မွာ ရွမ္းရိုးရာယဥ္ေက်းမွုတည္တန္ူခိုင္ၿမဲေရး နဲ့ေရာက္လာသမွ်တုိငး္မွူးေတြနဲ့ေဂါက္ရိုက္ၿခင္းအေတြ့အၾကံဳ ရွိတာကလြဲၿပီး၊ နိုင္ငံအတြက္အက်ိဳးရွိေအာင္လုပ္ခဲ့တဲ့သာဓကေတြကို၊ ခါးေတာင္က်ိဳက္ၿပီးမီးထြန္းရွာရမလိုၿဖစ္ေနပါတယ္။ အေရးပါတဲ့ဒုသမၼတရာထူးမွာ ႏိုင္ငံက”၀”တလံုးေတာင္မသိဘူးမၾကားဘူးတဲ့သူကိုေပးလိုက္ၿခင္းအားၿဖင့္၊ နိုင္ငံရဲ့ေရွ့ေရးအတြက္ ရတက္မေအးစ၇ာၿဖစ္သြားပါတယ္။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားထဲက တိေမြးကုဆ၇ာ၀န္လုပ္ေနတဲ့ ေဒါက္တာေအးေမာင္ကေတာ့ လူနဲစုအတိုက္အခံေတြက၀ိုင္းတင္ၾကေပမဲ့၊ ၾကံ့ဖြံ့ပါတီ၀င္ၾကီးစိုးတဲ့အခ်က္ တခုတည္းနဲ့ ဒုသမၼတရာထူးနဲ့လြဲခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလိုၿဖစ္လာမယ္ဆိုတာလဲ လူတိုင္းကသိၿပီးသား ကိစၥၾကီးပါ။

·         အရင္ လမ္းစဥ္ပါတီ (မဆလ)ေခတ္ ကအရာရာကိုပါတီကဦးေဆာင္တယ္လို့အေၿခခံဥပေဒက ေတာင္ဆိုထားတဲ့အတြက္ရွင္းပါတယ္။ ဘာလုပ္လုပ္ သက္ဆိုင္ရာ ပါတီစိတ္ေကာ္မီတီ၊ ပါတီယူနစ္၊ ေဒသပါတီ၊ ပါတီဗဟိုေကာ္မီတီ အဆင့္ဆင့္က ဆန္ဆီစားကုန္။ထီးဖိနပ္ခြဲတမ္းကအစ၊ ပဒုမၼာၿပခန္းလို့ေခၚတဲ့ရွားပါးကုန္ပစၥည္းမ်ားကို အဆမတန္သက္သာတဲ့ေစ်းႏွုန္းနဲ့ရတဲ့ အခြင့္အေရးရွိတဲ့ ပါတီနဲ့နိုင္ငံေတာ္ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြအတြက္ ခဲြတမ္းစာရင္းကို ပါတီကိုအရင္တင္ၿပီး ခြဲတမ္းအတည္ၿပဳရပါတယ္။ ဘာလုပ္လုပ္၊ ဘာအမိန့္ခ်ခ်၊ ပါတီဦးေဆာင္မွုကိုခံယူတယ္ဆိုၿပီးမွ အမိန့္အတည္ၿဖစ္ပါတယ္။ ပါတီရံုးကိုလမ္းသလားနိုင္ၾကသူေတြ၊ ဟန္က်ၾကတဲ့ေခတ္ဆိုပါေတာ့။ စစ္တပ္ကေတာ့ ခြဲတမ္းစာရင္းရဲ့အရိုးအရင္းေတြကိုရၾကစားၾကရလို့ အဲ့ဒိကတည္းကမေက်ႏိုင္မခ်မ္းနိုင္ ၿဖစ္ၾကတာ၊ အေရးအခင္းၿပီးလို့ ဗိုလ္ေန၀င္းႏိုင္ငံေရးဇာတ္ခံုကလံုး၀အနားယူသြားခ်ိန္မွာ၊ မဆလမေကာင္းေၾကာင္း ေၿပာၾကသူေတြထဲမွာခုစစ္ဗိုလ္ခ်ုဳပ္ေတြကအဆိုးဆံုးဘဲလို့ထင္ပါတယ္။  ကဲ- အခုစစ္တပ္နဲ့ အရပ္ဘက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဘယ္လိုစီးၿခားမလဲ။ လက္ရွိစစ္တိုင္းမွူးေတြက တိုင္းေဒသၾကီးနဲ့ ၿပည္နယ္ေတြရဲ့ ဥကၠဌေတြမို့ သူတို့ရာထူးေတြကို အဲ့ဒီေဒသေတြရဲ့ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေတြဆီမၾကာမွီလြဲၾကရပါေတာ့မယ္။ အခြင့္အေရး နဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ အလုအယက္ၿဖစ္ၾကအံုးမွာၿမင္ေယာင္ပါတယ္။ လူထုသန္း (၆၀)ကေတာ့ မ်က္စိနားသူငယ္နဲ့ အရိုးအရင္းေတြနဲ့သာဆက္ေက်နပ္ၾကရအံုးမဲ့ပံုပါ။

·         ဗိုလ္သန္းေရွြ က ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အသစ္တစ္ဦးကိုေရြးရင္ေတာ့အထူးသတိၿပဳရမွာက၊ သူ့ရဲ့ေနာင္ေရးစိတ္ေအးေလာက္ႏိုင္မဲ့သူ၊ သူမတန္တဆရရွိခဲ့တဲ့ ဥစၥာပစၥည္းေခ်ြရံသင္းပင္းေတြ ကိုကာကြယ္ဘို့နဲ့၊ လူထုအေပၚမတရားႏိုင္းထက္စီးနင္းၿပဳမွုေတြ၊ သတ္ၿဖတ္ခဲ့မွုေတြကို၊ သင္ပုန္းေခ်နိုင္မဲ့သူၿဖစ္ဖို့သိပ္အေရးၾကီးပါတယ္။ အေရးအခင္းတခုခုၿဖစ္ခဲ့ရင္လဲ အာဏာသိမ္းရာမွာလက္မေႏွးၾကဘို့ တေလာစစ္အခမ္းအနားတခုမွာအငယ္တန္း စစ္ဗို္လ္ေၿမွာက္ပင့္ေသြးထိုးစကားေတြေၿပာခဲ့တာကိုၾကည့္ရင္၊ အစီအမံေတြတတ္နိုင္သေလာက္ လုပ္ခဲ့တာကိုၿမင္ရပါတယ္။ လက္ရွိအာဏာရလာၾကသူေတြၾကည့္ရင္ အၿပစ္ကင္းၾကသူေတြမရွိပါဘူး။ ဘ၀တူေတြမို့ ကိုယ့္ ကုလားထိုင္လွွုပ္မယ့္အေၿခရွိရင္စစ္တပ္အာဏာသိမ္းၿခင္းနည္းက အေတာ္ေခတ္စားလာမဲ့ပံုပါဘဲ။ သူသာကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္တာ၀န္ကို လက္လွြတ္ခဲ့ရင္၊ ဒီလွြတ္ေတာ္မွာ ေနာက္တက္တဲ့ သမၼတကိုတရား၀င္အာဏာလွြဲေပးရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ လြွတ္ေတာ္ကလဲ၊ န၀တ တၿဖစ္လဲ နအဖရဲ့ ဂုဏ္ပုဒ္ေတြကိုခ်ီးက်ဴးေထာပနာၿပဳရင္း နအဖရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သမွ် (ၿပည္သူေတြကိုသတ္ ၿဖတ္ညွင္းဆဲဒုကၡအမ်ိဳးမ်ိဳးေပးခဲ့တာအပါအ၀င္) အားလံုးကိုခ်ြင္းခ်က္မရွိ ေထာက္ခံအတည္ၿပဳၿခင္း၊ ေက်းဇူးၾကီးလွပံုေတြကိုတခမ္းတနားေဖၚၿပဘို့အဆင္သင့္ရွိၿပီးသားပါ။ ဘယ္ပံုနဲ့ အာဏာလြဲမွာလဲ။ ဗိုလ္သန္းေရွြဟာဘယ္နည္းနဲ့ကုလားကာေနာက္ကြယ္ကို၀င္မွာလဲ။ အဲ့ဒါကေတာ့ စိတ္၀င္စားစ၇ာပါဘဲ။ ေသၿခာတာကေတာ့ လူထုကသူ့ကို ေမ့ေလာက္ရွိေအာင္ ႏိုင္ငံေရးနဲ့ၿပည္သူေတြရဲ့မ်က္ႏွာစာကေန ေပ်ာက္သြားေအာင္ သူဘယ္လိုဘဲၾကိဳးစားၾကိဳးစား၊ သူ့ေနာက္ကိုေတာ့ေကာက္ေကာက္ပါေအာင္ လိုက္ၾကမဲ့သူေတြဒုနဲ့ေဒးပါ။ ၿပည္တြင္းသာမက၊ ၿပည္ပမွာ ဒီလိုအေတြင္းေရးကိစၥေတြကို အနံ့ခံေကာင္းတဲ့ သူေတြ အမ်ားၾကီးဆိုတာအထင္အရွားပါ။ ခုတေလာေပၚေပါက္လာတဲ့ Wikileak အပါအ၀င္တေန့တၿခားက်ယ္ၿပန့္လာတဲ့ media နဲ့ infotech တိုးတက္မွုေတြက သူ့ကိုေမ့သြားေစမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဗိုလ္ေန၀င္းေသသြားေပမဲ့ သူ့ရဲ့သမီးနဲ့သမက္ေၿမး မ်ားဟာ ခုခ်ိန္ထိအာဏာမဲ့ၿခင္းရဲ့ ဒုကၡေတြကိုခါးဆီးခံေနရဆဲပါ။ ဒါေတာင္သူတို့တေတြခံစားခဲ့တဲ့ စည္းစိမ္ဟာ ခုဗိုလ္သန္းေရြွနဲ့ စာလိုက္ရင္မယွဥ္ႏိုင္ေအာင္နဲပါေသးတယ္။

·         အတိုက္အခံအမတ္မင္းမ်ားဘက္ၾကည့္ၾကရေအာင္။ လြွတ္ေတာ္ထဲေရာက္ရင္ ဘယ္လိုလုပ္လိုက္ၾကမယ္ဆိုတဲ့ အဲ့ဒီအမတ္ေတြရဲ့ မဲဆြယ္ေဟာေၿပာမွုေတြေနာက္ သံေယာင္လိုက္ၾကသူေတြထဲမွာ ပထမဆံုးဒုကၡေရာက္ၾကသူေတြကေတာ့ မဲဆႏၵရွင္ေတြပါဘဲ။ ၾကံ့ဖြံ့ကိုမဲထဲ့မိရင္ေတာင္ လမ္းခင္းေပးေသးတယ္။ အခြင့္အေရးေလးရေသးတယ္ လို့ဆိုတဲ့သူေတြကဆိုေနၾကပါၿပီ။ သူတို့ေရြးလိုက္တဲ့အမတ္မင္းမ်ားကေတာ့၊ လြွတ္ေတာ္မွာဘာလုပ္မယ္၊ ဘာေဆြးေႏြးမယ္၊စတဲ့အစီအစဥ္ဆိုတာေ၀းေရာ၊ ဖိတ္စာေတာင္ရရ မရရရ လာပါဆိုၿပီးတာ၀န္ေက်ဖိတ္ၾကားတာေတြခံေနရပါတယ္။ ၾကံ့ဖြံ့အေရြးခံ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား လွြတ္ေတာ္ထဲၾကြားၾကြား၀ါ၀ါနဲ့ေၿပာၾကေဆြးေႏြးၾက၊ ဟိုတယ္ၾကီးေတြမွာတည္းၾက လုပ္ေနၾကခ်ိန္မွာ၊ အတိုက္အခံအမတ္မင္းမ်ားကေတာ့ အစိုးရကေန့ခ်င္းၿပီးေဆာက္ေပးတဲ့အေဆာင္ေတြမွာ ေ၇မီးမၿပည့္မစံုနဲ့ တေယာက္မ်က္ႏွာတေယာက္ၾကည့္ေနၾကရတဲ့အၿဖစ္ပါ။ လွြတ္ေတာ္ထဲက်ရင္တင္မယ္လို့ လူၾကားေကာင္းေအာင္ၿပင္ဆင္ခဲ့တဲ့ ဥပေဒၾကမ္းေတြကို အခ်ငိးခ်င္းေဆြးေႏြးဘို့ဆိုတာေ၀းစြ၊ ဘယ္လိုတင္သြင္းရမလဲဆိုတာေတာင္ နည္းလမ္းရွာမရၿဖစ္ေနၾကရပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ခုခ်ိန္မွာအစိုးရကခ်ေပးလာမဲ့ တိုက္ခန္း၊ ကား၊ လိုင္စဥ္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ ခြဲတမ္းစတဲ့  အခြင့္အလမ္းေလးမ်ားအတြက္စိတ္ကူးစယဥ္ေနၾကၿပီဆိုတာ ေၿမၾကီးလက္ခတ္မလြဲပါဘူး။

·         လွြတ္ေတာ္မွာၾကံ့ဖြံ့ နဲ့ စစ္တပ္က (၈၀ %) ယူထားၿပီးၿပီမို့ ဘာဥပေဒလာလာ၊ ၾကံ့ဖြံ့ကတင္တာဆိုရင္အလိုအေလ်ာက္အႏိုင္ေထာက္ခံမဲရၿပီးသားဆိုတာအမ်ားသိၾကၿပီးသားပါ။ က်န္(၂၀%) ထဲမွာလဲစစ္တပ္နဲ့အလြမ္းသင့္ၿပီးသားနဲ့ အလြမ္းမသင့္ရင္မၿဖစ္ေခ်ဘူးဆိုတာကို အေၿဖးေၿဖးသေဘာေပါက္လာၾကၿပီးၿဖစ္တဲ့ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားနဲ့အတိုက္အခံအခ်ိဳ့ကလဲ မထူးဇာတ္ခင္းဘို့လမ္းသာေနေၾကာင္းထင္ရွားလာပါတယ္။ လြွတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းက်င္းပတဲ့ ဓါတ္ပံုေတြကိုေလ့လာၾကည္ၾကပါ။ စက္ရုပ္မ်ားနဲ့တူမေနဘူးလား။ ဒီလိုၾကံ့ဖြံ့လူမ်ားစုလြွမ္းမိုးတဲ့ လွြတ္ေတာ္ၿဖစ္ေရးကိုလည္းဗိုလ္သန္းေရွြက ေသေသၿခာၿခာအကြက္ရိုက္စီစဥ္ခဲ့တဲ့အတြက္၊ ဘာလုပ္ခ်င္လုပ္ခ်င္ ေထာက္ခံမဲအသာစီးရေရးေ၇ရွည္စီမံကိန္းကအေတာ္ခရီးေပါက္မဲ့ ဒီမိုကေရစီနည္းၾကီးပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကာလတံုးကလည္း ဘယ္ကမွန္းမသိတဖြဲဖြဲေရာက္လာတဲ့ ၾကိဳတင္မဲစနစ္ ဟာၾကံ့ဖြံ့ ကိုအၿပတ္အသတ္အႏိုင္ရေစခဲ့တာအမွတ္ရၾကမယ္ထင္ပါတယ္။

အခ်ဳပ္ေၿပာရရင္ စည္းကမ္းၿပည့္၀တဲ့ဒီမိုကေရစီစနစ္ ဆိုၿပီး ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးေ၀ဟာရက်မ္းမွာ ဘယ္မွာမွရွာလို့မရတဲ့ စကားလံုးနဲ့ နိုင္ငံကိုဆက္ၿပီး စစ္ပံုစံနဲ့အုပ္ခ်ဳပ္သြားမဲ့အစီအစဥ္ကို စတင္အသက္သြင္းေနပါၿပီ။ ႏိုင္ငံတကာစံႏွူန္းမမွီတဲ့ဖြဲ့စည္းပံုစနစ္နဲ့ေပၚေပါက္လာတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သစ္မို့ သက္ဇိုးရွည္မယ္လို့မထင္ပါဘူး။ ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာခံမလဲဆိုတာလဲေၿပာရခက္ပါတယ္။ တခုဆိုးတာက ဒီဖြဲ့စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒက စစ္တပ္အာဏာသိမ္းတာကိုခြင့္ၿပဳရံုမက အားေပးတဲ့အေၿခအေနမွာရွိတာေၾကာင့္၊ စစ္ဘိနပ္ေအာက္ကၿပည္သူေတြ ဘယ္ေတာ့လြတ္ႏိုင္ပါ့မလဲဆိုတာကိုရင္ေလးစြာနဲ့ေစာင့္ၾကည္ၾကရဦးမွာပါ။

(၂၀၁၁၊ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၆ ရက္၊ မႏၱေလးေဂဇက္ blog တြင္ေဖၚၿပပါရွိပါသည္။)