Daw Aung San Su Kyi's historic overseas trip to Thailand's Burmese refugee camps

Today begins the new chapter for all those in Burma who were forced to displace both externally and internally. Daw Aung San Su Kyi gave a clear message to thousands of migrants refugees who attended the meeting at city of Mahachai in Thailand. She said she will make every effort to remove any obstacle in repatriation to their native lands, stop harm that impose upon them by local military/police and make their lives better. Historically Burma has been in the spotlight for treating badly by military and its thugs to its own people. Since the independence, the nation has been deeply divided into several ethnic groups due to unfair treatment by the central government. A spirit of national unity once built by the late Bogyoke Aung San did not last long; even right after the famous "Punglone Pact". Forced labor and massive relocation of indigenous ethnics create the drastically overgrown refugee population along Thailand, Bangladesh and China borders. Some minority ethnics even elaborate about ethnic cleansing measures imposed by the military. In fact Daw Su's overseas trip is regarded as historical. Most of the opposition political figureheads in the past had never been granted official passports. We all believe she is a beacon to the nation and hope of Burma's bright future. Her courageous and thoughtful vision will once again bring the nation back on world political main-stream. Her will is our dream.
Thousands of minority ethnics Karen, Shan, Karenni, Kayan, Mon, Kachin, Chin fled their native lands in masse since 1988 uprising. In 2010, total refugee population had escalated to over 150,000 in 11 refugee camps in Thai-Burma borders and about 60,000 within Burmese territory. U.S. government sent a special envoy to study situation of those refugee camps in Thailand. Former first lady Laura Bush visit the camps and spent time with those refugees. U.S. government decided to grant Burmese refugees as top priority among other Asian nations. The program began in 2007. Refugee Bureau of Department of Health and Human Services of the U.S. Government posted total refugee resettlement reached 49,000 in December 2010.
Orange County of California is also home of many Burmese refugee families. After years of deep involvement with those families, I realized it is still hard for those who have already been in U.S. for first 5 years and still face tremendous challenges in many ways. Some survive those challenges but many still in peril even in this first world. When the very first family received the so-called "Green Card", they invited friends and neighbors and offered very famous 'monhingar'. I noticed they are very pleased and happy with their first ever identification they had been granted. It is true they never ever have the birth certificate, marriage certificate, national identification card or whatsoever. It is great pleasure to be ID-ed! Any kind of identification is a treasure for them!
Yesterday Irrawaddy online magazine posted a news about Burmese government launching issuance of identification cards to internally displaced ethnic groups. President Thein Sein pledged to the nation he will make the best effort to hand laptops to those young ethnics who decide to surrender their arms. International, especially the West, is stunned with Burmese Government political reform. Once Burma is tainted with bad news. Today, our motherland becomes a role model to the world.
They were unfortunately categorized as 'stateless' people. Thousands of innocent children and women have been deprived of humanitarian norms for more than half the century. After all, they purely are our, in fact, our brothers and sisters regardless of their background and dialects.
with metta

ခက္မ(၅)ၿဖာ ႏွစ္တပါတ္လည္ေသာအခါ (၂၀၁၁ မွ ၂၀၁၂)

အုပ္ခ်ဳပ္ေရးခက္မ (မ႑ိဳင္)

ကခ်င္ၿပည္နယ္ၿမစ္ဆံုေဒသဆည္ေရကာတာ တည္ေဆာက္ေရးရပ္ဆိုင္းသည့္ကိစၥမွစ၍ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးလိုလိုလြွတ္ေပးၿခင္းကိစၥ၊ ၿပည္သူတို့၏ အနာဂါတ္ေမွ်ာ္လင္ခ်က္ ကို  ပံုေဖၚေပးနိုင္မည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အားလြတ္လပ္စြာေနထိုင္ခြင့္ေပးယံုမက သမၼတၾကီးကိုယ္တိုင္ မိမိဇနီးႏွင့္အတူရင္းႏွီးပြင့္လင္းစြာ ေတြ့ဆံုခဲ့ၾကၿခင္းတို့သည္. ၿမန္မာၿပည္သူအမ်ား ကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အသစ္မ်ား ဖန္တီးေပးသည့္ ကာလတခုသို့ခ်င္းနင္း၀င္ေရာက္ေနၿပီၿဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္း ႏွင့္ ၿပည္သူတရပ္လံုးက သတိမူမိခ်ိန္ဟုဆိုရပါမည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ သမၼတသစ္အၿဖစ္က်မ္းၾကိမ္ဆို စဥ္က ေ၇လဲႏွင့္သံုးခဲ့ေသာ good governance ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသစ္တခု သည္လည္းၿမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလာကတြင္းခ်င္းနင္း၀င္ေရာက္ေနရာယူၿပီး အေတာ္ေရပန္းစားခဲ့ပါသည္။

အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံဘာလီသိုုေရာက္ေနေသာ အေမရိကန္သမၼတအိုဘားမား မွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္တိုက္ရိုက္ဆက္သြယ္ ဖံုးစကားေၿပာရာကစ၍ ၿမန္မာႏွင္(့အထူးသၿဖင့္)အေနာက္ႏိုင္ငံတို့၏ ဆက္ဆံေရးသည္တမဟုတ္ခ်င္းေၿပာင္းလဲသြားေစခဲ့သည္ကိုေတြ့ရပါသည္။ ရာစုႏွစ္၀က္အတြင္းအေမရိကန္မွ အဆင့္အၿမင့္ဆံုးရာထူးရွိ ႏိုင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီး သာမက၊ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံၿခားေရး၀န္ၾကီး၊ ဥေရာပသမဂၢ ၀င္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ထိပ္ပိုငး္အစိုးရအဖြဲ့၀င္မ်ား ၿမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၿမိဳ့ေတာ္ ေနၿပည္ေတာ္တြင္ ေၿခလွမ္းပ်ားပန္းခတ္ေနေသာအခ်ိန္ ဟုဆိုရမည္ပင္။ အတိုက္အခံ National League for Democracy ၏ ယခင္ရပ္တည္ခ်က္ၿဖစ္ေသာ ေရြွဂံုတိုင္ declaration အရ စစ္အစိုးရ၏ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေမွာက္ခဲ့ေသာ သံမဏိဆံုးၿဖတ္ခ်က္ ကို NLD ေခါင္းေဆာင္က ဖ်က္သိမ္းကာ ေရြးေကာက္ပြဲကို၀င္မည့္အေၾကာင္းေၾကၿငာ လိုက္သည္ႏွင့္ ပါတီတရပ္လံုးသာမက ၿပည္သူတရပ္လံုးကေသာင္းေသာင္းဖ်ဖ် ၾသဘာေပးခဲ့ၾကသည္။ ေဒၚစုကလည္း သူမအေနႏွင့္ ဦးသိန္းစိန္အေပၚယံုံုၾကည္မွုအၿပည့့္ရွိေၾကာင္း၊ လူထုအားလံုးက လိုလားေသာအခ်က္မ်ားအားလံုး ေန့ခ်င္းညၿခင္းမၿဖစ္ႏိုင္ သည္တို့ကိုသည္းခံတတ္ၾကရန္လိုအပ္ေၾကာင္း ေဖ်ာင္းဖ်ခဲ့သည္။ နိုင္ငံေတာ္အၾကီးအကဲအေနႏွင့္ ၿပည္ပသတင္းဌာနႏွင့္ပထမဆံုးၿပဳလုပ္ေသာ ေတြ့ဆံုပြဲတြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကမိမိအစိုးရအေနၿဖင့္ အမ်ားကိုလိုက္ေလ်ာသည့္ ေဆာင္ရြက္ေပးၿခင္းမ်ား မၾကံဳစဖူးလုပ္ခဲ့ေပးသလို အေနာက္ႏွင့္ အေမရိက ကလည္း လက္ရွိ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့ၿခင္းမ်ားကို ရုတ္သိမ္းေပးရန္တာ၀န္သာ ရွိေတာ့ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးသြားသည္။ ဦးသိန္းစိန္က The Washington Post ႏွင့္ေတြ့ဆံုရာတြင္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို့မွုသည္ အစိုးရကိုမထိခိုက္ဘဲ ၿပည္သူကိုသာ ထိခိုက္ေၾကာင္းေၿပာဆိုခဲ့ေသာ္လည္း၊ အမွန္တကယ္ထိခိုက္သူမ်ားကား ယခင္အစိုးရနားတြင္ ၀န္းရံေနေသာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ၾကီးမ်ား ၿဖစ္ၿပီးအထိနာဆံုၿဖစ္သည္ ဆိုသည္ကား အထင္အရွားပင္။ အတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ အေမရိကအပါအ၀င္ အမ်ားကစီးပြားေရးပိတ္ဆို့မွုဟူသမွ်ကို အစိုးရ၏လုပ္ရပ္ေၿခလွမ္းမ်ားတိုးတက္သြက္လက္လာသည္ႏွင့္ အညီသာ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ ေလွ့်ာခ်သင့္ေၾကာင္းၿမင္ၾကသည္။  စီးပြားပိတ္ဆို့မွုကိုဖြင့္လွစ္ေပးမည္ဟု ပထမဆံုးေၾကၿငာလိုက္ေသာအဖြဲ့ကား ဥေရာပသမဂၢၿဖစ္သည္။ ယင္းေၾကၿငာခ်က္ႏွင့္အတူ ယူရိုေငြေငြ သန္း(၁၅၀) ေခ်းငွားမည့္မဂႍလာသတင္းကိုတဆက္တည္းၾကားၾကရသည္။

ခက္သည္ကား ယခင္စစ္အစိုးရလက္ထက္အတြင္း “နာဂစ္”မုန္တိုင္းေၾကာင့္တႏိုင္ငံလံုးနီးပါးၾကိမ္မီးအံုမွ် ပူးေဆြးဒုကၡေရာက္ခဲ့ခ်ိန္၊ အတင္းအဓမၼနည္းၿဇင့္ အတည္ၿပဳခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံတကာစံခ်ိန္စံႏွုန္းမမွီေသာ ဖြဲံစည္းပံုအေၿခခံဥပေဒ၏အားနဲခ်က္မ်ား၊ ယင္းဥပေဒနဲ့အညီ က်င္းပခဲ့ေသာေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲရံုတိုင္းလိုလို “ၾကိဳတင္မဲ”ဟူေသာ အစီအမံၿဖင့္ ဘယ္ကမသိေရာက္ရွိလာေသာ စုၿပံဳမဲမ်ားအရေပၚထြက္လာေသာ အစိုးရသစ္ကို ၿပည္သူႏွင့္တကြ တကမၻာလံုးက ယံုၾကည္နိုင္မွုမရွိေသးခ်ိန္ပင္။ ယင္း အတိပ္အရိပ္မဲၾကီး၏လြွမ္းမိုးမွုကို အစိုးရသစ္က အေမြခံယူထားရသည္။ လက္ရွိအစိုးရအဖြဲ့အတြင္း ယခင္စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားမွ ေခါင္းမာသူတယူသန္မ်ား ေနရာယူထားဆဲဆိုေသာ ေၾကာင့္က်စိတ္က လူထုကို လြွမ္းမိုးဆဲၿဖစ္သည္။ အေၿခခံဥပေဒ၏ ၿပဌာန္းခ်က္မ်ားက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွူးၾကီးသန္းေရြွ၏ မိမိႏွင့့္မိမိ မိသားစု အနားယူခ်ိန္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ေစေရးႏွင့္ ၄င္းတို့၏အနာဂါတ္ကံၾကမၼာေကာင္းမြန္ေစေရးအစီအမံသက္သက္သာ ၿဖစ္သည္ဟု ထင္မွတ္ယူၾကယံုမက ယင္းဆိုးေမြကို  ကိ္ု ၿမန္မာၿပည္သူ သန္း(၆၀) ကခါးစီးခံလိုက္ရသည္ဟု ေလ့လာသူတခ်ိဳုကဆိုၾကသည္။ တပ္မေတာ္အေပၚလူထုယံုၾကည္မွု (၀ါ) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ထူေထာင္ခဲ့ေသာ hero မ်ားအၿဖစ္လူထုကၿပန္ၿမင္လာေရးမွာ လတ္တေလာအေၿခအေနတြင္မၿဖစ္ႏိုင္ေသးပါ။ တပ္က လြွတ္ေတာ္အတြင္း (၂၅%) မွ် အလို ေလ်ာက္ေနရာယူေနမွုက ၿမန္မာ့ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္ကို ကမၻာက ၾကီးစြာေသာသံသယကိုတိုးပြားေနေစေသးသည္။ အမွန္ေၿပာရလ်င္ အထင္ေသးေနေစေသးသည္ မဟုတ္ပါလား။ ၿမန္မာႏိုင္ငံ၏ေရေၿမသဘာ၀အရ စစ္တပ္သည္ မရွိမၿဖစ္လိုအပ္သည္ ဟူေသာအေတြးအေခၚကို အုပ္ခ်ဳပ္သူအဆက္ဆက္က ေခါင္းထဲရိုက္သြင္းေစခဲ့သည္ကား အထင္အရွားပင္။ မိမိအာဏာတည္ၿမဲေရးတြင္ စစ္တပ္အေပၚ အာဏာခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္မွုကအဓိကအသက္ေသြးေၾကာ ၿဖစ္ေၾကာင္း သြားေလသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေန၀င္းက ေကာင္စြာနမူနာၿပခဲ့ေပသည္။ စစ္အေဆာက္အအံုကို မလိုအပ္ဘဲ ၾကီးထြားလာေအာင္တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ့မ်ားကိုအရွိန္အဟုန္ၿမွင့္တိုးခဲ့လာၿခင္းက၊ ႏိုင္ငံ၏ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္မွုကို အခ်ိဳးက်စြာ ေႏွးေကြးသြားေစသည့္သာဓကမ်ား ႏိုင္ငံတကာတြင္ထင္ရွားစြာေတြ့ရမည္ၿဖစ္သည္။ “ၿပည္သူသည္သာအမိ၊ ၿပည္သူသည္သာအဖ” ဟူေသာ တပ္မေတာ္၏ေဆာင္ပုဒ္ကို မသိမသာေဘးေခါက္ထားၿပီး “တပ္မေတာ္သာအမိ၊ တပ္မေတာ္သာအဖ” ဟူေသာ ေၾကြးေၾကာ္ခ်က္ၿဖင့္အစားထိုး၍ မ်က္ေစ့မွိတ္ ေခါင္းထဲရိုက္သြင္းခဲ့သည့္ စစ္တပ္၏အသိတရားကား ၿပည္သူတို့၏ယံုၾကည္ကိုးစားမွုကိုတားဆီးေနဆဲပင္။ လူထုကိုၿမင္လ်င္ တစ္စိမ္းကဲ့သို (၀ါ) မယံုၾကည္ထိုက္ေသာသူ အၿဖစ္ၿမင္ေစရန္၊ စစ္တပ္ႏွင့္ ၿပည့္သူၾကား ဧရာမတံတိုင္းၾကီးတားထားလိုက္သည့္အတြက္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အၿမင္မွန္ရလာေရးမွာ အခ်ိန္အေတာ္ယူမည္မွာအမွန္။ ၿပည္သူတို့သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္က်ေရာက္ခ်ိန္လို ကိစၥမ်ိဳး၊ ရပ္ထဲရြာထဲ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ၿပည္သူတို့၏ေန့တဓူ၀လိုအပ္ခ်က္ကိစၥမ်ိဳးတြင္ စစ္တပ္မွ စိတ္ေရာကိုယ္ပါ ပါ၀င္ကူညီလာသည့္အၿဖစ္မ်ိဳးမ်ားအေတာ္မ်ားမ်ား၊ ေနရာေဒသမ်ားမ်ားတြင္ေတြ့လာရမွ ၿပည္သူ့သေဘာထားဆက္ဆံမွုေၿပာင္းလာႏိုင္မည္။ သတင္းစာမီဒီယာတို့တြင္ေဖၚၿပေကာင္းယံု လန္ၾကဳတ္မဟုတ္ေသာ၊ တကယ္စင္စစ္ ၿပည္သူကိုကူညီေစာင့္ေရွာက္မွုမ်ားလုပ္ၾကရန္လိုအပ္လာသည္။ ၿပည္သူ့နီတိကိုေကာင္စြာနားလည္သေဘာေပါက္လိုက္နာေသာ စစ္သားမ်ားၿဖစ္လာေရးအတြက္ စစ္တပ္အၾကီးအကဲမ်ားက တပ္တြင္းၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲေရးမ်ား ၿပဳလုပ္လာၾကရန္လိုသည္။ ထို့အၿပင္ စစ္တပ္ဖြဲ့စည္းပံုမ်ားကိုလည္း professional ကိုအေၿခခံေသာ ၀န္ထမ္းစစ္တပ္အဖြဲ့အစည္းအၿဖစ္ အင္အားေလ်ွာခ်၍ က်စ္လစ္ခိုင္မာေအာင္ၿပန္လည္ၿပဳၿပင္ရန္လိုအပ္သည္။ လူထုႏွင့္စစ္တပ္တသားတည္း ၿမင္ရန္ ႏွစ္ဘက္လံုးကၾကိဳးစားၾကရမည့္အခ်ိန္ၿဖစ္သည္။ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ့အစည္းတခုလံုးကို ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကလြတ္လပ္စြာကိုင္တြယ္စီမံခန့္ခြဲသည္ ဆိုသည္ထက္ သမၼတက ခန့္အပ္ယံုမက အစိုးရအဖြဲ့၏ အုပ္ခ်ဳပ္မွုေအာက္တြင္ေၿပာင္းလဲထည့္သြင္းရန္လိုအပ္ေပသည္။ တပ္ကိစၥတပ္တြင္းလြတ္လပ္စြာ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရွိသည္ဆိုေသာ လက္ရွိအေၿခခံဥပေဒ၏ၿပဌာန္းခ်က္ကို ၿပန္လည္သံုးသပ္၍ၿပင္သင့္လ်င္ ၿပင္ဆင္ရန္လိုအပ္ေပသည္။ တပ္မေတာ္တာကြယ္ေရးဦးစီခ်ဳပ္ဆိုသည္မွာလည္း၊ သမၼတကို တိုက္ရိုက္တာ၀န္ခံသည္ထက္အစိုးရအဖြဲ့ကိုတာ၀န္ခံသည့္၀န္ထမ္းအဖြဲ့အစည္းအၿဖစ္ အသြင္ေၿပာင္း၇န္လိုအပ္လာပါသည္။ သမၼတသည္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ့အားလံု၏ေသနာပတိအၿဖစ္ အေၿခခံဥပေဒက အာဏာအပ္ႏွင္းသင့္ေပသည္။ လက္ရွိၿဖစ္ေပၚတိုးတက္မွုကိစၥမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးႏွင့္လံုၿခံဳေရးေကာင္စီအမည္ခံ “ကာ/လံု” ၏အခန္းက႑သည္လည္း အဓိကအၿဖစ္ပါ၀င္ခဲ့သည္။ သမၼတႏွင့္ ကာ/လံု အၾကား အာဏာလြန္ဆြဲမွုမ်ားရွိေၾကာင္း သတင္းမ်ားထြက္ေပၚခဲ့ေသာ္လည္း အစိုးရအဖြဲ့၏အစီအမံမ်ားမွာ အစီအစဥ္တက် တန္းစီ ေဆာင္ရြက္သြားေသာ သာဓကမ်ားကိုေတြ့ရသည္။ အစိုးရအဖြဲ့ႏွင့္ တပ္ အၾကီးအကဲမ်ားအတြင္း ကာလအတန္ၾကာကပင္ စည္း၀ါးရိုက္ထားၿပီးမွ အေၿပာင္းအလဲမ်ားကိုလုပ္လာပံုရသည္။ မီဒီယာႏွင့္ ရပ္ရြာတြင္း အေခ်အတင္ၿဖစ္ေသာ လကၡဏာမ်ား မေတြ့ခဲ့ရေပ။ ေသခ်ာသည္ကေတာ့ လူထုႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအပါအ၀င္ အတိုက္အခံမ်ားစိတ္ၾကိဳက္ၿဖစ္ေစေရး ၿပဳလုပ္ေပးသည့္ အေၿပာင္းအလဲမ်ားသည္ လြယ္လြယ္ႏွင့္ ထြက္လာေသာ အေၿဖမ်ား၊ အေၿပာင္းအလဲမ်ားမဟုတ္သည္ကေတာ့ေသခ်ာလွေပသည္။ သမၼတက လက္ရွိၿပဳလုပ္ေနေသာ အေၿပာင္အလဲမ်ား ကိုရပ္ၿပီးေနာက္ေၾကာင္းၿပန္ရန္ဆိုသည္မွာ မၿဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္း ေၿဗာင္ဖြင့္ေၿပာခဲ့သည္။ ကာကြယ္ေရးဦးစီခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမင္းေအာင္လွိဳင္၏ မၾကာမတင္ေသာရက္တြင္း ထိုင္းႏိုင္ငံၿပည့္ပခရီးတြင္ ယင္းအဆိုကုိေက်ာေထာက္ေနာက္ခံၿပဳေသာ၊ အစိုး၇အဖြဲ့ကိုေထာက္ခံသည့္ မွတ္ခ်က္ၿပဳခဲ့့သည္ ကိုေက်နပ္၀မ္းေၿမာက္ဘြယ္ၾကားၾကရသည္။

အစိုးရအဖြဲ့၏တမူထူးၿခားခ်က္တခုကား ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးကဲ့သို့ေသာ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားတြင္ လူထုႏွင့္တန္းတူေနထိုင္ၾကီးၿပင္းခဲ့ရေသာ အေၿခခံလူတန္းစားၾကားမွေပါက္ဖြားလာၾကသူ ပညာရွင္မ်ားကို ေနရာေပးထားသည္ကို ၀မ္းေၿမာက္ဘြယ္ေတြ့ရသည္။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏ထူေထာင္ေရးတြင္ပညာတတ္မ်ား ကိုေပၚလစီေရးဆြဲခ်မွတ္ႏိုင္ေသာ ရာထူးေနရာမ်ားမေပးႏိုင္ေသးသေရြ့ မတိုးတက္ႏိုင္။ ႏိုင္ငံကိုခ်စ္ပါသည္ဟု ေၾကြးေက်ာ္ေနယံုၿဖင့္ လူတန္းေစ့ေနႏိုင္ေသာ ႏိုင္ငံၾကီးၿဖစ္မလာႏိုင္ပါ။ ေခတ္ပညာတတ္မ်ားမ်ား ေနရာေပးႏိုင္ၿပီး တတ္ၾကြမ္းမွုဆိုင္ရာအေထာက္အကူႏွင့္ ၿပည္ပတိုက္ရိုက္ရင္းႏွီးၿမွုပ္ႏွံမွု ၀င္ေရာက္လာေရးမ်ားကား အခရာက်ေသာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားပင္။ ယင္းကို လက္ရွိအစိုးရတဖြဲ့လံုးက အူလွိဳက္လည္းလွိုဳက္ လက္မခံႏိုင္သေရြ့၊ အရာရာကို ၿပည္တြင္း၏အားၿပည္တြင္းမွာရွိသည္ဟူေသာ ေခတ္ေနာက္ၿပန္အေတြးၿဖင့္ မ်က္ေစ့မွိတ္ေအာ္ေနၾကေသးသေရြ့ ယင္းလိုအပ္ခ်က္မ်ား ၀င္ေရာက္လာမည္မဟုတ္။ ဆက္လက္ေတြ့ေနရေသာ ၿမင္ကြင္းေဟာင္းမ်ားကား ၿပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီးမ်ား ႏွင့္ ထိပ္ပိုင္းအစိုးရအဖြဲ့၀င္မ်ားကသာ လမ္းညြွန္မိန့္ၾကားမွုမ်ားၿပဳလုပ္ေနေသးၿခင္း၊ အမ်ားၿပည္သူႏွင့္ဆိုင္ေသာ ေန့ၾကီးရက္ၾကီးအခမ္းအနားမ်ာ၊ အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္မိမိတို့ကသာ ေနရာယူေဆာင္ရြက္က်င္းပေသာ သတင္းမ်ား ထုတ္ၿပန္ၿခင္း၊ လြတ္လပ္ေသာေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ဟု ဆိုထားေသာ္လည္း စိုက္ပ်ိုးေရး၊ ေမြးၿမဴေရး၊ စက္မွုလက္မွု၊ သစ္ေတာေရး၊ ေငြေရးေၾကးေရးလည္ပါတ္မွု၊ အားကစား၊ သတၱဳလုပ္ငန္း ပို့ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ သမ၀ါယမ စေသာလုပ္ငန္းမ်ားသာမက ဘာသာေရးကိစၥမ်ားတြင္ အက်အနေနရာယူ ၍ကိုယ္တိုင္ေဆာင္ရြက္ေနၿခင္း မ်ားကိုေရွာင္ရွားရမည့္အခ်ိန္ၿဖစ္သည္။ ယင္းရုပ္ၿပထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားမွုမ်ား  မ်ားမ်ားႏွင့္ၿမန္ၿမန္ ေလ်ွာ့ခ်သင့္ေပသည္။ တိုးတက္ေသာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ား က်င့္သံုးေသာ ပုဂၢလိကႏွင့္ အစိုးရ ဖက္စပ္ၾကိၾကပ္စီမံခန့္ခြဲေသာ လြတ္လပ္ေသာ စီးပြားေရးစနစ္ကို ေၿပာင္းလဲသင့္ေပသည္။ အစိုးရ၏တာ၀န္ကား ၿပဌာန္းထားေသာ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ားကိုလိုက္နာေအာင္ သက္၀င္လာေအာင္တြန္းအားေပးၿခင္း၊ မလိုက္နာပါက အေရးယူၿခင္းမ်ားသာ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္မဟုတ္ပါလား။

ေငြေရးေၾကးေရး ႏွင့္ အခြန္ဘ႑ာအခ်ိဳးမွ်တေရးကား အနာဂါတ္ၿမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေရးတၾကီးလိုအပ္လာေသာ ကိစၥၿဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရသစ္ကေကာင္းစြာသေဘာေပါက္ၿပီဟုဆိုရပါမည္။ IMF ႏွင့္ေငြေၾကးဆိုင္ရာအဖြဲအစည္း့ပညာရွင္မ်ားၿပဳလုပ္ဆဲေဆြးေနြးညွီႏွိုင္းမွုမ်ား၊ ေဒၚလာေငြလဲလွယ္ႏွုန္းအားနဲခ်ိန္ကို အခ်ိန္ေကာင္းယူ၍ ၿပည္ပေနမ်ားထံမွ ၀င္ေငြခြန္ယာယီကင္းလြတ္ခြင့္မ်ား ေၾကၿငာၿခင္း၊ ကုန္သြယ္ခြန္မ်ားႏွင့္တားၿမစ္ခ်က္မ်ားေလွ်ာခ်ေပးၿခင္း၊ ၿပည္တြင္း ရွိဆန္အပါအ၀င္ ကုန္ပစၥည္းကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မွုစနစ္ တေၿပးညီၿဖစ္ေစ၇န္သတ္မွတ္ၿခင္း၊ မလိုလားအပ္ေသာ၊ ေဒသအလိုက္ လူထုအေပၚေငြေၾကးတားဆီးေကာက္ခံၿခင္းမ်ား ရုတ္သိမ္းၿခင္း၊ အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ရ့ံုးကိစၥရပ္မ်ားတြင္ မတရားလာဘ္ေငြေတာင္းခံမွု အလွူမတရားခံမွုမ်ားတိုင္တန္းႏိုင္ရန္ အစီအမံမ်ားဖန္တီးေပးၿခင္းမ်ား ဆက္တိုက္လုပ္လာေပးၿခင္းတို့ကိုတႏွစ္တာကာလအတြင္းေတြၾကရသည္။ ေငြေၾကးဆိုင္ရာစီးဆင္းမွု ရွင္းလင္းတိက်ေစ၇န္၊ တခုတည္းေသာ ေငြလဲႏွုန္းစနစ္သတ္မွတ္နို္င္ရန္တို့ကား ဦးစားေပးကိစၥမ်ားအၿဖစ္ ေနာင္လာမည့္ အာဆီယံ chairmanship ႏွင့္ SEAP အားကစားပြဲေတာ္အမွီ တာစူၿပဳၿပင္ရမည့္အေၿခခံ ေကာင္းမ်ား အၿမန္မွန္ဖနိ္တီးေရးတို့ကိုအားသြန္ခါန္စိုက္လုပ္ေနခ်ိန္ ၿဖစ္သည္။ နိုင္ငံေတာ္ဗဟိုဘဏ္ကို ကက္ဘိနက္အဆင့္ၿမွင့္တင္ႏိုင္ေရးမွာလည္း ေလ့လာသင့္ေသာကိစၥတခုၿဖစ္သည္။ ယင္းႏွင့္အတူ တေန့တၿခားၾကီးမားလာေသာ လူတိုင္း၊မိသားစုတိုင္းအတြက္မရွိမၿဖစ္လိုအပ္သည့္၊ က်န္းမာေရး ႏွင့္ ပညာေရးစနစ္တို့၏ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမွုတို့အတြက္လိုအပ္ေသာ “အာမခံစနစ္” ထူေထာင္ၿပန့္ပြားေရးမွာ အေရးတၾကီးေဆာင္ရြက္ရမည့္အခ်ိန္ၿဖစ္သည္။ယခုလာမည့္ တတိယအၾကိမ္လြွတ္ေတာ္မ်ားတြင္ စီးပြားေရး၊ ဘ႑ာေရး ႏွင့္ေငြေရးေၾကးေရးကိစၥမ်ားကို ဥိးစားေပးေဆြးေႏြးၾကမည့္ အလားအလာမ်ားေတြ့ရသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ လူထုႏွင့္ႏိုင္ငံတကာက ၿမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ပါတ္သက္ေသာ စီးပြားေရးႏွင့္ဘ႑ာေရးကိန္း ဂဏန္းစစ္စစ္မ်ားကို စတင္ေတြ့ၾကရဘြယ္ ရွိမည္ၿဖစ္သည္။ “အလွူဒါနၿပဳၾကသူငါ” ဟူေသာ စနစ္ၿဖင့္ ႏိုင္ငံထူေထာင္ေ၇းလုပ္ရမည့္အခ်ိန္မဟုတ္ေတာ့ ဆိုသည္ကို နားလည္ၾကၿပီဟုယူဆရသည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ pet project ၿဖစ္ၿပီး ေခတ္အဆက္ဆက္ စကားအၿဖစ္သာတည္ရွိခဲ့ေသာ ေက်းလက္ေဒသဖြံ့ၿဖိဳးူတိုးတက္ေရးႏွင့္ ဆင္းရဲမွုေလွ်ာခ်ေရးဆယ္စုႏွစ္စီမံကိန္းၾကီးကား ၿပည္သူအားလံုးကေမွ်ာ္လင့္ေတာင့္တၾကေသာ အနာဂါတ္ၿမန္မာနိုင္ငံေတာ္၏ရုပ္လံုးပင္။

လြတ္လပ္ေရးႏွင့္အတူ ဖြားဖက္ေတာ္ၿဖစ္ခဲ့ေသာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေသာင္းၾကမ္းမွုကားေခတ္သစ္ ၿမန္မာ့သမိုင္း၏ရာစု (၃)ပံု(၂)နီးပါးရွိလင့္ကစား၊ သက္ဇိုးရွည္ေနၿခင္းကား၀မ္းနဲဘြယ္ပင္။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္၏အားနည္းခ်က္ဟုဆိုသူတို့ကဆိုၾကေသာ္လည္း၊ လြတ္လပ္ေရးမတိုင္မွီကာလ လြတ္လပ္ေရးေတာင္းဆိုရာတြင္ တခုတည္းေသာလက္နက္အၿဖစ္အေမွ်ာ္အၿမင္ၾကီးမားစြာၿမင္ခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ေက်းဇူးေၾကာင့္ ယင္းစာခ်ဳပ္ကိုခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲ့သလို၊ လြတ္လပ္ေရးကိုရခဲ့သည္ မဟုတ္ပါလား။ သို့ေသာ္လည္းတိုင္းရင္းသားအတြင္းသာတူညီမွ်ေရး၊ ဒို့တူေဘာင္ဘက္ဥမကြဲသိုက္မပ်က္ေနထိုင္ေရး ကိုစကားတန္ဆာအၿဖင့္သာ ေပးကမ္းခဲ့ေသာ ဗဟိုအစိုးရအဆက္ဆက္ေၾကာင့္၄င္း၊ နယ္စပ္ေဒသရွိေက်းရြာမ်ားကို (၁၉၈၀) ေႏွင္းပိုင္း မွစ၍ အတင္းအဓမၼ ႏွင္ထုတ္ေနရာေၿပာင္းေ၇ြွၿခင္းေၾကာင့္ေပၚေပါက္လာေသာ ထိုင္း-ၿမန္မာ နယ္စပ္ ႏွင့္ ၿမန္မာ-ဘဂၤလားေဒရွ္ refugee camps မ်ားေၾကာင့္၄င္း ေၿပာင္းေရြွခိုလွံုသူဥိးေရကား တသန္းနီးပါးမ်ွ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ တိုးခဲ့သည္။ ယခင္န၀တလက္ထက္ မေအာင္ၿမင္ေသာ တိုင္းရင္းသားရင္ၾကားေစ့ေရးကို၊ လက္ရွိအစိုးရက ဆိုးေမြဆက္ခံရင္း ေဆြးေႏြးညွီႏွိဳင္းမွုမ်ားၿပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္းႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ၾကားၾကီးထြားဆဲ သံသယကို ေၿခဖ်က္ႏိုင္ေသာ တခုတည္းေသာ ေဆြးေႏြးေရးဗ်ဴဟာကား စစ္မွန္ေသာေစတနာရွိေသာ ေဆြးေႏြးမွုမ်ားပင္။ ၿပည္တြင္းတြင္ ထိမ္းသိမ္းထားေသာႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား အားလြွတ္ေပးယံုမက၊ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးတြက္ ပါ၀င္လာေအာင္လက္ကမ္းၾကိဳေသာ ေႏြးေထြး၍ တမူထူးေသာ အေၿပာင္အလဲမ်ားကို တိုင္းရင္းသားဆန့္က်င္ေရးအင္အားစုမ်ားကစတင္ေတြၾက့ရသည္။ ဤေနရာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ၀င္ေရာက္ရင္ၾကားေစ့ေရးကား အလြန္အေရးပါၿပီး ၿဖစ္သင့္ေသာကိစၥၿဖစ္သလို သိမ္ေမြ့နက္နဲေသာ ကိစၥလဲၿဖစ္သည္။ လူမ်ိဳးေရးတယူသန္ေသာ (၀ါ) ေရွ့တန္းတင္လြန္းေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား အေနၿဖင့္ မိမိတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား တကယ္လက္ေတြ့ဘ၀အတင့္အၿမန္ဆံုးၿမင့္မားတိုးတက္ေရးႏွင့္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်မ္းေၿမ့ေသာ မိသားစုစနစ္တည္ေဆာက္နိုင္ေရးတို့ကို ေရွ့တန္းတင္ စဥ္းစားသင့္ေသာအခ်ိန္ၿဖစ္သည္။ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသာအဖြဲမ်ားအတြင္းအၾကီးမား ဆံုးအဖဲ့ြျဖစ္ေသာ KNU အဖြဲ့ၾကီး၏သမိုငး္၀င္ေသာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို အတိုက္အခံမ်ားႏွင့္အတူ၊ ႏိုင္ငံတကာႏွင့့္ၿပည္သူမ်ားက၀မ္းပမ္းတသာ ၾကိဳဆိုခဲ့ၾကသည္။ ယခင္အေ၀းေရာက္အစိုးရအဖြဲ့ၿဖစ္ေသာ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေဒါက္တာစိန္၀င္း ကလည္း မိမိတို့အစိုးရအဖြဲ့ NCGUB အေနၿဖင့္NLD ပါတီ၏ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ေရာက္ေရးေၾကၿငာခ်က္ႏွင့္အတူ တည္ရွိရန္မလိုေတာ့ေၾကာင္းေၾကၿငာခဲ့သည္။ အမွန္ဆိုရေသာ္ အစိုးရဟူသည္မွာၿပည္သူအေပၚ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးမၿဖစ္ေစေရးဆိုေသာအခ်က္ကား အစိုးရတိုင္းကမ်က္ေၿခမၿပတ္သင့္ေသာ အေရးပါေသာကိစၥပင္။

ဥပေဒၿပဳေရး ခက္မ (မ႑ိဳင္)

လြွတ္ေတာ္(၂)ရပ္ေပါင္းၿဖစ္သည့္ ၿပည္ေထာင္စုလြွတ္ေတာ္မွ အမ်ားသေဘာတူၿပီးကိစၥတခုၿဖစ္သည့္၊ တင္သြင္းလာေသာ ဥပေဒၾကမ္းမ်ား ကို စိစစ္ႏိုင္ရန္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲစည္းပံုအေၿခခံဥပေဒဆိုင္ရာခံုရံုး သို့ ေပးပို့စိစစ္ေရး ကိစၥကို၊ ေအာက္လြွတ္ေတာ္တစ္ရပ္ၿဖစ္သည့္ ၿပည္သူ့လြွတ္ေတာ္မွ ကန့္ကြက္ေၾကာင္း ေနာက္ေၾကာင္းၿပန္ တင္သြင္းခဲ့ေသာ အၿဖစ္တခု ၿပီးခဲ့ေသာ ဒုတိယအၾကိမ္အစည္းအေ၀းတြင္ ၿဖစ္ခဲ့သည္။ အမ်ားသေဘာတူၿပီးမွ ေအာက္လြွတ္ေတာ္က ကန့္ကြက္ၿခင္းမွာ၊ လြွတ္ေတာ္ဂုဏ္သိကၡာကိုက်ဆင္းေစေၾကာင္း၊ ၿပည္ေထာင္စုလြွတ္ေတာ္၏နာယကၿဖစ္သူ ဦးခင္ေအာင္ၿမင့္က ၀မ္းပန္းတနဲေၿပာဆိုသြားသည္။ ၿပည္သူ့လြွတ္ေတာ္၏ကန့္ကြက္ခ်က္မွာမွန္ကန္သဘာ၀က်ေသာ္လည္း လြွတ္ေတာ္တရပ္၏ၿပဳသင့္ေသာ က်င့္စဥ္မွ ေသြဖည္ေနသည္မွာထင္ရွားလွသည္။ ယင္းသေဘာတူညီခ်က္ကို လြွတ္ေတာ္၏ ေနာက္ဆံုးရက္ေရာက္မွ အမ်ားဆႏၵ အလို့ငွာ ပယ္ဖ်က္ခဲ့သည္။ ယင္းၿဖစ္ရပ္ႏွင့္အတူ အမ်ိဳးသားလွြတ္ေတာ္ ႏွင့္ ၿပည္သူ့လြွတ္ေတာ္ (၂) ရပ္အၾကား ဆက္ဆံေရး လြန္ဆြဲမွုမ်ားေပၚေပါက္ခဲ့သည္ကိုၿမင္ရၿခင္းၿဖင့္၊ ဥကၠဌ (၂) ဦး ၿဖစ္သူ ဦးေရြွမန္းႏွင့္ဦးခင္ေအာင္ၿမင့္အၾကား လုပ္ပိုင္ခြင့္ လြန္ဆြဲမွုမ်ားရွိေၾကာင္းသံုးသပ္ရသည္။ လက္ရွိၿပည္ေထာင္စုနာယက ၏ လ(၃၀) သက္တမ္းကုန္ဆံုး၍၊ က်န္သက္တမ္းတြင္ ဦးေရြွမန္း နာယကလုပ္ခ်ိန္တြင္ လြွတ္ေတာ္၏အေတြ့အၾကံဳ ရင့္က်က္လာသလို NLD အမတ္မ်ား ၀င္ေရာက္ေနရာလာမွုမ်ားက လြွတ္ေတာ္ ဥကၠဌမ်ား ကိုေကာင္းစြာစိမ္ေခၚေနမည္ ဆိုသည္ကားမလြဲပင္။ လက္ရွိဖြဲစည္းပံုအေၿခခံဥပေဒ၏အားနဲခ်က္တစ္ရပ္ၿဖစ္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းတင္သြင္းခြင့္ကို အစိုးရအဖြဲ့၀င္မ်ားကိုသာေပးထားၿခင္းက၊ လြွတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၏ အရည္အေသြးကို ခ်ိဳးႏွိမ္ရာေရာက္ေနသည္။ လူထုကိုကိုယ္စားၿပဳသည္ဟူေသာ ၀ိေသသလကၡဏာမ်ား ကင္းမဲ့ရာေရာက္သြားေစသည္။ အမွန္ေၿပာရလ်င္ အမ်ားစုေနရာယူထားေသာ ၾကံ့/ဖြံ့ပါတီ မွာ ႏိုင္ငံေရးအေတြးအေခၚ ရွိႏိုင္ဘို့ေ၀းစြ၊ လက္ညွိဳးေထာင္ေခါင္းၿငိမ့္အဆင့္ သာသာမွ တက္လာၾကသူမ်ားၿဖစ္ၾကေပသည္။ (၂၅%) ေသာ တပ္မေတာ္ ကိုယ္စားၿပဳ ဆိုသည္မွာလည္း၊ မိမိအထက္အရာရွီကို အမိန့္ႏွင့္နာခံရေသာ အေတြ့အၾကံဳလြန္စြာ ႏုနယ္ေသးသည့္ ဗိုလ္မွူး/ဗိုလ္ၾကီးအဆင့္သာ ရွိၾကသၿဖင့္၊ ယင္းတို၏ႏွုတ္ဖ်ားမွ ႏိုင္ငံကိုအက်ိဳးၿပဳႏိုင္မည့္ ထူးထူးကဲကဲအၾကံအစည္မ်ား ထြက္လာႏိုင္ဘြယ္မၿမင္ေပ။ ထူးၿခားခ်က္တရပ္မွာ ယခင္စစ္အစိုးရအဖြဲ့တြင္ ၀န္ၾကီးအဆင့္တာ၀န္ယူခဲ့ၾကသူ ေတြအားလံုးက လြွတ္ေတာ္ ၏ေရးရာေကာ္မတီႏွင့္ေကာ္မရွင္မ်ားတြင္ ဥကၠဌေနရာမ်ား အလိုအေလ်ာက္ရယူလိုက္ၿခင္းပင္။ လြွတ္ေတာ္ဆိုသည္ကား ႏိုင္ငံႏွင့္ၿပည္သူအတြက္ အေရးပါေသာ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ားေရးဆြဲ အစပ်ိဳးေပးရာ ပဓါနက်ေသာ အဖြဲ့ၾကီးၿဖစ္ေနေသာ္လည္း၊ ဤလွြတ္ေတာ္မ်ား ကမွ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္မရွိလ်င္၊ ဥပေဒေကာင္းမ်ား၊ အေရးတၾကီးလိုအပ္ေသာ ၿပဌာန္းခ်က္မ်ားေပၚထြက္လာဘြယ္မရွိပါ။ အေၿခခံဥပေဒအေပၚယံွုၾကည္မွုရုတ္ေလ်ာ့ေစရေသာ ေနာက္ၿပဌာန္းခ်က္မ်ားကား တပ္မေတာ္၏ဥိးေဆာင္မွုကုိ ေ၇ွုတန္းတင္ ဦးစားေပးလြန္းၿခင္း၊ တပ္ကိစၥကိုတပ္တြင္းလြတ္လပ္စြာစီမံခန့္ခြဲခြင့္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏အခ်ဳပ္အၿခာအာဏာကို”ထိပါးလာေသာ” ဟူေသာ ေယဘူယ် အေၾကာင္းၿပခ်က္တခုတည္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏အခ်ဳပ္အၿခာအာဏာကို ရယူသံုးစြဲခြင့္ဟူေသာ အလိုအေလ်ာက္ရရွိသည့္အခြင့္အာဏာမ်ားအပ္ႏွင္းၿဖင္းပင္ၿဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကို ခန့္အပ္သည္ဟူ၍ပါရွိေသာ္လည္း၊ လက္ရွိ တပ္၏အစဥ္အလာအရ ကာ/ခ်ဳပ္ေနရာတာ၀န္ယူရသူ ကိုသမၼတကအတည္ၿပဳသည့္အဆင့္သာရွိေနေသးသည္။ တပ္တြင္း ထူးၿခားခ်က္ေသာ ေၿပာင္းလဲခ်က္မ်ားကား ရုရွ ႏွင့္ ယင္းမွခြဲထြက္ေသာႏိုင္ငံငယ္မ်ားသို့ စစ္အရာရွိငယ္မ်ား ၊ပညာရွင္အဆင့္မ်ားကို ေစလြွတ္ပညာသင္ေစခဲ့ၿခင္းၿဖစ္သည္။ တပ္မေတာ္ဆိုင္ရာတကၠသိုလ္မ်ား၏ သင္ခန္းစာမ်ားကိုအဆင့္ၿမွင့္တင္လိုက္ၿခင္းမ်ားပင္။ တပ္တြင္းအသက္(၅၀)တန္းရွိၿပီးၿဖစ္ေသာ္လည္း၊ ဗိုလ္မွူးၾကီးအဆင့္မေရာက္ႏိုင္မ်ားကို အရပ္ဖက္၀န္ထမ္းမ်ားအၿဖစ္ ေၿပာင္းလဲတာ၀န္ေပးခဲ့သည္။ တဖက္ကၾကည့္ၿပန္လ်င္ ယခင္က မိမိတို့တာ၀န္ယူရေသာ စစိတိုင္းေဒသမ်ားအတြင္း တခ်က္လြွတ္အာဏာမ်ားအၾကြင္းမဲ့၇ခဲ့ေသာ စစ္တိုင္းမွူးမ်ား၊ တပ္မမွူးမ်ား၊ လက္ေအာက္ခံ ေဒသကြပ္ကဲစစ္ဌာနခ်ဳပ္မ်ား၊ စစ္ဆင္ေရးတြပ္ကဲ့မွုဌာနခ်ဳပ္ တပ္မွူးအဆင့္ဆင့္တို့သည္၊ ၂၀၁၁ မတ္လတြင္ေပၚထြက္လာေသာ အစိုးရသစ္ေနရာယူၿပီးသည္ႏွင့္ ကလကာေနာက္ကြယ္သို့ ေရာက္၇ွိသြားၾကသည္။ သို့ေသာ္လည္း ၄င္းတို့လက္လြတ္သြားေသာ အခြင့္အာဏာမ်ားႏွင့္ပါတ္သက္၍ အစာမေက်လည္မွုမ်ားရိွလာမည္မွာ အေသအၿခာပင္။ ယင္းသို့အၿဖစ္မ်ိဳး ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ မွ လမ္းစဥ္ပါတီသို့အာဏာလြဲစဥ္ကတၾကိမ္ၾကံဳခဲ့ရဘူးသည္။ အနယ္အရပ္ရပ္ရွိ တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ့မ်ား ႏွင့္ေဒသဆိုင္ရာ ပါတီယူနစ္ႏွင့္အဆင့္ဆင့္ေသာ ေကာင္စီမ်ားအၾကား၊ အစာမေၾကနပ္မွုကား မဖံုနိုင္မဖိနိုင္ရွိခဲ့သည္။ (၁၉၈၈) တပ္မွအာဏာရယူလိုက္ၿခင္းသည္လည္း ယင္းအေၾကာင္းၿပခ်က္ေၾကာင့္ ၿဖစ္သည္။  ယင္းသမိုင္းတပါတ္လည္မွုကိုလူထုကအလြန္စိုးရိမ္သည္။ အေၿခခံဥပေဒဆိုသည္ကား ၿပည္သူတရပ္လံုး၏စိုးရိမ္ေၾကာင့္က်မွုကို ကာကြယ္ႏိုင္ေသာ ၿပဌာန္းခ်က္မ်ားအတိအက်ရွိရန္လိုသည္။ တပ္မွ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကိုရယူထိန္းသိမ္းခြင့္ အလိုအေလ်ာက္အာဏာကား တခုတည္းေသာ ထြက္ေပါက္လမ္းမဟုတ္ေပ။ ေနာက္ဆက္တြဲအေနၿဖင့္(၁၀)ႏွစ္တာစစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအားလံုးကို အစစ္ေဆးအေမးၿမန္းမရွိယံုမက အေၿခခံဥပေဒအရ ေနာက္ေၾကာင္းၿပန္ အေရးယူအၿပစ္ေပးၿခင္း ကိုပင္ကာကြယ္ေပးလိုက္ေသာ ၿပဌာန္းခ်က္ပင္။ rule of law ဟုဆိုရမည့္ ဥပေဒတို့၏လိုက္နာသင့္ေသာစည္းကမ္းကာလနားကို ၿပည္သူတို့က ေကာင္စြာနားလည္ေသာ ေခတ္ကာလသို့ေရာက္ေနၿပီဆိုသည္ကို ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္သူတို့က ၿမင္တတ္ သေဘာေပါက္တတ္ၾကဘို့လိုၿပီၿဖစ္သည္။

တရားစီရင္မွု ခက္မ (မ႑ိဳင္)

“ေငြမ်ားတရားႏိုင္” ဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ ၿပီးခဲ့ေသာ(၁၀) ႏွစ္တာကာလအတြင္း “ေငြနည္းတရားရံုး” ဟူေသာေ၀ါဟာရအၿဖစ္ေၿပာင္းလဲသြားခဲ့သည္။ ေငြကုန္ေၾကးက်အနဲဆံုး တရားရံုးတြင္တရားရင္ဆိုင္ရၿခင္း ကပင္လ်င္လာဘ္ၾကီးတပါးၿဖစ္သြားသည္။ မေပးရမကမ္းရေသာ တရားရံုး၊ ဥပေဒရံုး ရဲစခန္းဆိုသည္တို့ကား ယံုတမ္း စကားကိစၥၿဖစ္ေသာကာလၿဖစ္သည္။ လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္တြင္ (၃)ဦးေသာ တရားသူၾကီးအဖြဲ့မ်ားကိုေပးကမ္းရေသာ္လည္း၊ သူ့ေၿခလွမ္းကိုယ့္ေၿခလွမ္းကိုၾကည့္ေပးရေသာ အခ်ိန္အခါမို့ အကုန္အက်မေထာင္းထာေသာ္လည္း၊ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလ (နအဖ/န၀တ) ေခတ္တြင္တစ္ဦးတည္းေသာတရားသူၾကီး ကို အၿပိဳင္အဆိုင္ ဥိးေအာင္ေပးရသည္မို့ အတိုင္းအတာမရွိကုန္က် မွုမ်ားၾကီးၿမင့္ခဲ့သည္။ လက္ရွိေပၚေပါက္လာေသာ တရားရံုးတရားသူၾကီးမ်ားအေနၿဖင့္ အေၿခအေနကိုေလ့လာေနေသာအခ်ိန္ကာလၿဖစ္သည္။ အေၿခခံဥပေဒကေပးထားေသာ တရားသူၾကီးမ်ားအၿဖစ္တာ၀န္ထမ္းခြင့္သက္တမ္းကာလရွည္အတြင္း မိမိတို့ေၿခလွမ္းမ်ားကို အထူးသ တိထားၾကလိမ့္မည္ဟု ယူဆရသည္။ ရဲတပ္ဖြဲ့၀င္မ်ား၏ အရည္အေသြး တိုးတက္လာေရးအတြက္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလအတြင္း ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲေရးကို ယခင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္းခင္ညြန့္ ကအားသြန္ခြန္စိုက္ လုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း၊ နိုင္ငံေရးအာဏာခ်ိန္ခြင္ရွာေၿပာင္းလဲမွုေၾကာင့္၊ ယင္းေၿပာင္းလဲေရးစီမံကိန္း ရပ္တန့္သြားခဲ့ပံုရသည္။ ရဲတပ္ဖြဲံကို ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို တြန္းအားေပးေသာ အဖဲြ့အၿဖစ္မေၿပာင္းလဲ ႏိုင္ခဲ့ဘဲ အထက္အရာရွိ၏အမိန့္ကိုနာခံရေသာ စစ္တပ္အသြင္ အၿဖစ္မွားယြင္းစြာ ပံုေဖၚခဲ့သည္ကိုေတြရသည္။ သို့အတြက္ လူထုကလက္ရွိရဲတပ္ဖြဲ့အေပၚ အားကိုးေလးစားမွုကား အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ ၿပန္ၾကိဳးစားယူရဥိးမည္မွာအမွန္။ လူထုက ရဲတပ္ဖြဲ့၀င္မ်ားကို ၿပည္သူ့ hero မ်ားအၿဖစ္လက္ခံ ဆက္ဆံလာေရး မွာ လက္ရွိအစိုးရ၏ အစီအမံမ်ားအေပၚ မ်ားစြာမူတည္ေလသည္။

မီဒီယာ ႏွင့္ ၿပည္သူ ခက္မမ်ား (မ႑ိဳင္)

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ဖိတ္ေခၚခ်က္အရ ၿပည့္ပသို့ေရာက္ေနၾကသူေတြ ၿပန္လာပါဟုဖိတ္ေခၚေသာ္လည္း အစိုးရအဆက္ဆက္၏ ၿပဳေနၿမဲ စကားလံုးတန္ဆာဆင္မွုကို တတ္ႏိုင္သမွ် သတိထားတတ္ၾကေသာ (အထူးသၿဖင့္ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးသမား) အေတာ္မ်ားမ်ားက “ေလလံုးေတြပါကြာ” ဟုခပ္လြယ္လြယ္မွတ္ခ်က္ၿပဳၾကသည္။ စစ္အစိုးရႏွင့္တကြ လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္အဆက္ဆက္ကို ဆန့္က်င္ၾကေသာ ႏိုင္ငံေရးအထင္ကရအခ်ိဳ့တို့၏ ၿပံဳးပန္းေ၀ေသာ ၿပည္ေတာ္ၿပန္ ေလ့လာေရးခရီးမ်ားက က်န္အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးဆန့္က်င္သူတို့၏ ၿပည္ေတာ္ၿပန္သင့္မၿပန္သင့္ ဆိုေသာ အိပ္မက္ကမၻာကို ခ်ဲ့ထြင္ေစခဲ့သည္။ ႏွစ္အစိတ္သံုးဆယ္သာမက ကိုယ့္သက္တမ္းတ၀က္ မိမိေဆြမ်ိဳးမိတ္ေဆြ အေပါင္းအသင္းမ်ားႏွင့္ ကင္းကြာေ၀းခဲ့ၾကသူေတြကလည္း ၿပည္ေတာ္ၿပန္ခရီးအတြက္ တိုးတိုးတဖံု၊ ၾကိတ္၍တမ်ိဳးစီစဥ္ၾကသည္ဟုၾကားမိသည္။ ႏိုင္ငံၾကီးမ်ားဆီေရာက္ၿပီး ေနသားက်ရံုမ အဆင္ေတြေၿပ၍ ရာထူးေငြေၾကးၿပည့္စံုၾကသူေတြ ပင္ကိုယ့္ေၿပကိုယ့္ရြာကိုယ့္ မိတ္ေဆြမ်ားကိုလြမ္းၾကသည္ဆိုလ်င္၊ အသက္ၾကီးမွ ဘ၀ကို “တစ္” မွစၾကရကုန္ေသာ အႏွီ ႏိုင္ငံေရးသမားၾကီး၊ ခါေတာ္လြန္ ၿပည္ပေရာက္မ်ားဆိုလ်င္ ကိုယ္ေဒသကိုပို၍လြမ္းၾကမည္ဆိုသည္မွာေမးရန္ေမးခြန္းပင္မဟုတ္ေတာ့။ အေၿခအေနေတြေပးတံုး အစိုးရသစ္ႏွင့္ ၀င္လံုးမွဟုအၾကံထုတ္ၾကသူေတြလဲ ေန့ခ်င္းညခ်င္းေပါမ်ားလာသည္၊ ေဒၚစုကဲ့သို့ ပုဂၢိုလ္မ်ိဳးကို ဌာနဆိုင္ရာအၾကီးအကဲမ်ားသာမက စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ႏွင့္မိသားစုမ်ားက ပင္အခ်ိန္ေပးေတြ့ဆံုသည္ဟုၾကားသၿဖင့္ လက္ရွိ ၾကံ့ခိုင္ဖြံ့ၿဖိဳးေရးပါတီ၀င္မ်ား၊ ၿပည္တြင္းၿပည္ပ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ႏွင့္ ယခင္ လမ္းစဥ္ပါတီ၀င္ေဟာင္းၾကီးမ်ား ႏွင့္ ယခင္က ႏွာေခါင္းရွံု့ၾကသူတို့ကလဲ ေဒၚစု မွ ေဒၚစုၿဖစ္ေနၾကခ်ိန္ပင္။

 ၿမန္မာၿပည္သူေတြ ႏွင့္ တက္သစ္စလူငယ္မ်ား၏ အေတြးအေခၚရင့္က်က္ၿမင့္မားလာမွုကား အံ့ၾသ ခ်ီးက်ူးဘြယ္ပင္။ တေန့တၿခားတိုးတက္ေနေသာ သတင္းအခ်က္အလက္ဆက္သြယ္ပ်ံ့ႏွံ့ေသာ ေလာကသို့ ၿမန္မာတို့အေၿခတက်ေရာက္ရွိ ေနရာယူထား ၿပီးၿဖစ္ေနေသာေခတ္ကာလသို့ ေရာက္ရွိေနၿပီ ဆိုသည္ကို အစိုးရအဖြဲ့ကေကာင္းစြာသေဘာေပါက္ထားသည္။ စာေပေလာကတြင္ စိစစ္ေရးသို့တင္ၿပီးမွသာ တင္ၿပီးမွထုတ္ေ၀ခြင့္ရေသာ (တင္/ထုတ္) စနစ္က မိမိအသိၿဖင့္စာေပစည္းကမ္းမ်ားကို လိုက္နာၿပီးထုတ္ေ၀ၿပီး၊ လိုအပ္မွ တင္သြင္းစိစစ္ခြင့္ယူရေသာ (ထုတ္/တင္) စနစ္ကိုစနစ္တက် ေၿပာင္းလဲမည့္အစီအစဥ္မ်ား ကိုၾကားရသည္။ ၿပည္သူႏွင့္အစိုးရတို့၏နားမ်က္စိဟုဆိုအပ္ေသာ အႏုပညာရွင္မ်ားကို အစိုးရ၏ ရုပ္ရွင္အႏုပညာဌာနၾကီးမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းလုပ္ခြင့္ၿပဳလာသည္။ အထူးသၿဖင့္ ဇာဂနာ၊ ေက်ာ္သူ ႏွင့္ အၿခားအႏုပညာရွင္မ်ား ကိုလြတ္ၿငိမ္းခြင့္ေပးယံုမက လြတ္လပ္ေသာ အႏုပညာပြဲေတာ္မ်ားၿပဳလုပ္ခြင့္ေပးၿခင္းပင္။ ယံုၾကည္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ကာလတာရွည္စြာ ႏိုင္ငံႏွင့္ကင္းကြာေနေသာ အႏုပညာရွင္မ်ားကို ႏိုင္ငံကေႏြးေထြးစြာၾကိဳဆိုၿခင္း၊ အသိအမွတ္ၿပဳၿခင္းတို့ကား မဂၤလာသတင္းမ်ားပင္။ သို့ေသာ္ သတင္းသမားမ်ားက ရရွိလာေသာအခြင့္အေရးပိုင္ခြင့္မ်ားကို လြဲမွားစြာမသံုးမိဘို့၊ သူ့စည္းကိုယ့္စည္းနားလည္ၾကဘို့လိုသည္။ လြတ္လပ္ေသာ မီဒီယာေလာကသစ္ကားၿမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အခါလည္သားပင္မရွိေသးဆိုသည္ကို သတိခ်ပ္ၾကရန္လိုသည္။ အမွန္ဆိုရေသာ္ ၿပည္သူေရွ့ေမွာက္ေရာက္ေနေသာ စာေပအႏုပညာရွင္မ်ားကို တကယ္စင္စစ္အကဲၿဖတ္ေနၾကသူမ်ားကား ၿပည့္သူေတြၿဖစ္သည္ကို နားလည္လက္ခံတတ္ၾကဖို့လိုပါသည္။

ၿပီးခဲ့ေသာ ႏွစ္ပါတ္လည္လြွတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းၾကီးတြင္သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ (အထူးသၿဖင့္) ၿပည့္ပမွ ႏိုင္ငံအေပၚ ထင္ၿမင္ေနမွု တစ္ရပ္ၿဖစ္သည့္ Burma Spring ကိစၥကိုကာကြယ္ေၿပာဆိုသြားသလို ယင္းထင္ၿမင္ယူဆခ်က္မ်ားမဟုတ္မွန္ေၾကာင္း ႏွင့္ ယင္းအၿမင္မ်ိဳးမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္သြားေစရန္ ဆက္လက္ၾကိဳးပမ္းရန္လိုအပ္ေၾကာင္း ေၿပာရင္းမသိမသာ ၀န္ခံသြားသည့္ အခ်က္မ်ားကိုလည္းေတြ့ရသည္။

ABSDF ကဲ့သို့ (၈၈) ကာလလြန္ စစ္အစိုးရ၏ ထိန္းသိမ္းအေရးယူ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္မွုမ်ားေၾကာင့္ တိမ္းေရွာင္ထြက္ေၿပးၾကေသာ ေက်ာင္းသားၾကီးငယ္တို့ ကို မၾကာမွီတြင္ ၿပည့္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးသူဦးေဆာင္အဖြဲ့ မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးမည့္ သတင္းကား မဂၤလာရွိေသာ သတင္းထူးဆိုလ်င္မွားမည္မထင္ပါ။ မိမိတို့ယံုၾကည့္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ အရြယ္မေရာက္မွီ စာသင္ေက်ာင္းကိုစြန္ခြာၾကေသာ ထိုထိုေက်ာင္းသား(ယခုအရြယ္လြန္မ်ား) အတြက္ အစိုးရမွ အသက္မလြန္သူမ်ားကို ဆက္လက္ပညာသင္ၾကားခြင့္အခြင့္အလမ္းမ်ားဖန္တီးႏိုင္ေရး။ အသက္လြန္ၾကသူေတြကိုလည္း သက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ အေၿခအေနေကာင္းမ်ားဖန္တီးၿခင္း၊ အလုပ္အကိုင္ေနရာခ်ထားေပးၿခင္းမ်ား လုပ္နိုင္မည္ဆိုပါက၊ မိဘၿပည့္သူအေပါင္းက ၾကိမ္းေသ သာဓုေခၚမည္မွာအမွန္ပင္။ All inclusive political process ၏သမိုင္းတြင္လာဘြယ္ရာနမိတ္လကၡဏာမ်ား ကို ၿပည္သူအားလံုးက စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရန္ကား၊ ပါ၀င္ပါတ္သက္သူ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု၏ လူမ်ိဳးေရးေရွ့တန္းတင္လြန္းေသာ တရားေသ၀ါဒ မည္မွ် ခ၀ါခ်ႏိုင္မည္၊ ကိုယ္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ ကိုဘယ္အတိုင္းအတာအထိ အစိုးရက လြွတ္ေပးနိုင္မည္၊ ၿပည္ေထာင္စုၾကီးမွ ခြဲထြက္ၿခင္း၀ါဒကို မည္မွ်အတိုင္းအတာအထိ ၾကံ့ၾကံ့ ခံႏိုင္မည္တို့အေပၚမ်ားစြာမူတည္ေနပါသည္။

သမိုငး္တြင္ေသာ အက်ဥ္းသာ (အထူးသၿဖင့္ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား) လြွတ္ေပးၿခင္းကား ထူးၿခားေလးနက္ေသာ အေၿပာင္းအလဲတခုၿဖစ္လာယံုမက၊ လြတ္ေၿမာက္လာသူ မ်ားကို ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ လက္တြဲလာေအာင္ဖိတ္ေခၚလာၿခင္း ကား ဒီမိုကေရစီ အညြႏ့္အဖူးမ်ား ေပါက္ဖြားလာမည့္ ၿမန္မာ ႏိုင္ငံၿပည့္သူ ႏွင့္ အစိုးရ ႏွစ္ရပ္လံုးအတြက္ မဟာေၿခလွမ္းမ်ားပင္။ “လက္နက္ကိုင္ေသာ လက္မ်ားမွ လက္ပ္ေတာ့ ကိုင္လိုေသာ လက္မ်ားသို့” ဟူေသာ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမွုၾကားမွ လိုလားေတာင့္တေသာ ေမ်ွာ္လင့္ခ်က္ကို ေဖၚထုတ္ေပးႏိုင္မည့္ အစီအမံမ်ာ ကား စကားအရာသာမဟုတ္ လက္ေတြ့ၿဖစ္လာေရးကား ပြဲၿပီးမီးေသမၿဖစ္ေရးဟူေသာ အခ်က္ေပၚမ်ားစြာတည္မွီေနေပသည္။ သမၼတ၏ဆိုစကားအရ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ လက္နက္ကိုင္းတိုင္းရင္းသားအဖြဲ့အစည္းအားလံုးသေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးပြဲ ကိုလြွတ္ေတာ္ေရွ့တြင္ တခန္းတနားၿပဳလုပ္မည္ဟုဆိုထားသၿဖင့္၊ လက္မွတ္ထိုးၿပီး ေနာက္တေန့ ထိုးစစ္ဆင္ၿခင္း၊ လက္နက္ၿပန္ကိုင္းစြဲၿခင္းမ်ားမၿဖစ္ေပၚ ႏိုင္မည့္၊ ရာသက္ပန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပန္းတိုင္ကို သာ လူထုကၿမင္ခ်င္ၾကသည္။ ယခင္က ဗုိလ္ေန၀င္းလက္ထက္ ေၿမေပၚေၿမေအာက္ (၃၃)ဦးေဆြးေႏြးပြဲ ၿပီး ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ား ေက်ာခိုင္း၍ ကိုယ့္လမ္းကိုယ္ဆက္ေလ်ွာက္ၾကသည့္ မေအာင္ၿမင္မွု မ်ားမွ စ၍၊ အၿခားေၿမာက္ၿမားလွစြာေသာ အေၿဖမေပၚသည့္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၏ ခါးသီးေသာ ဒါဏ္ကို (အထူးသၿဖင့္) တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားက ခါးစည္းခံခဲ့ၾကရသည္မဟုတ္ပါလား။

ဇိမ္ခံပစၥည္းအၿဖစ္သာ တည္ရွိခဲ့ေသာ မိုဘိုင္းဖံုးႏွင့္ ေမာ္ေတာ္ကားမ်ား သာမာန္လူထု ကိုင္စြဲအသံုးၿပဳလိုေသာ ဆႏၵကိုအစိုးရက အသိအမွတ္ၿပဳလိုက္ၿခင္းကား၊ လူထု၏လူေနမွုအဆင့္အတန္းကို အထင္ေသး၍မရေတာ့ေၾကာင္းလွစ္ဟၿပလိုက္သည့္ႏွယ္မဟုတ္ပါလား။

အစိုးရအဖြဲ့အတြင္း ေခါင္းမာဂိုဏ္းႏွင့္ အေပ့်ာဂိုဏ္းဟူ၍ ကြဲၿပားမွုမရွိဘဲ တစ္စိတ္တစ္၀မ္းထဲရွိေၾကာင္း၊ ၿပည္တြင္းၿပည္ပမွေ၀ဖန္မွုအားလံုးကို သမၼတမွ ပယ္ခ်လိုက္သၿဖင့္၊ ဤဂိုဏ္းဂဏကြဲ၀ါဒရွိမ်ား ရွိေနမလားဟူေသာ စိုးရိမ္စိတ္က ေမာင္မိုညိဳအား ပိုမိုလြွမ္းမိုးလာပါသည္။  ဒီမိုကေရစီစနစ္ကိုကူးေၿပာင္းေသာ အစိုးရတိုင္းမလြဲမေသြၿဖတ္သန္းၾကရေသာ အၿမင္မတူညီမွုမ်ား၊ မိမိတို့၏ခံစားရရွိထားေသာ အခြင့္အာဏာကို လက္လြတ္ဆံုးရွံဳးမည့္အေရးမွ ကာကြယ္လိုၾကသူမ်ားဟူသည္ကား ရွိၾကစၿမဲပင္။ မရွိပါဘူးဟု အတင္းၿငင္းေနရသၿဖင့္ ရွိမ်ားရွိေနေလမလားဟူေသာ ဆန့္က်င္ဘက္သံသယစိတ္က လြွမ္းမိုးတတ္သည့္သေဘာပင္။ ေလ့လာၾကည့္ရသေလာက္၊ ခုထိသိသိသာသာထင္ထင္ရွားရွား ခြာၿပဲမွုေတြ မေတြ့ရသည့္အတြက္၊ ၀မ္းေၿမာက္ဘြယ္ပင္။ ၀န္ထမ္းမ်ားအတြက္လစာတိုးၿမွင့္ေရး ကိစၥကို လြွတ္ေတာ္ႏွင့္ အစိုးရအၾကား လြန္ဆြဲမွုမ်ား ကား ဒီမိုကေရစီေရးက်င့္စဥ္နည္းက်ေသာ ၿဖစ္သင့္ၿဖစ္ထိုက္ေသာ ကိစၥမ်ားပင္။ အခ်ိဳူုေသာေ၀ဖန္သူမ်ားက အာဏာလြန္ဆြဲမွုဟုေ၀ဖန္ခ်င္ၾကေသာ္လည္း၊ ယေန့ႏိုင္ငံၾကီးမ်ားတြင္ေတြ့ၿမင္ေနက်ၿဖစ္ေသာ bipartisanship ၏ေရွ့ေၿပးအရိပ္အေယာင္မ်ားပင္။ အစိုးရ၏ခ်ဳတ္ကိုင္မွုကိုေလ်ွာ့ခ်ေရးကား ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္သဘာ၀က်ေသာ အၿခားက်င့္စဥ္တခုပင္။ ပညာသင္တကၠသိုလ္မ်ား၏ အနာဂါတ္စီမံခန့္ခြဲမွုမ်ားကိုအာမခံေပးမည့္ လြတ္လပ္ေသာ အဖြဲ့အစည္းမ်ားအၿဖစ္ေရွ့ေၿပးထြက္ေပၚလာဘြယ္ရွိသည္။

လူထုအတြက္ တိုက္ရိုက္အက်ိဳးၿပဳမည့္ ေဆြးေႏြးတင္ၿပခ်က္ တခုကို အမတ္တစ္ဦးၿဖစ္သူ ေဒါက္တာၿမတ္ဥာဏစိုးက တင္သြင္းသြားခဲ့သည္။ ၿပည္သူတရပ္လံုကိုလြွမ္းၿခံဳအကာအကြယ္ၿပဳႏိုင္မည့္ Universal Healthcare insurance က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွုအာမခံစနစ္ ေပၚထြန္းလာေရးအဆိုတင္သြင္းခ်က္ပင္ ၿဖစ္သည္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွုရာႏွုန္းၿမင့္မားေသာ ၿမန္မာႏိုင္ငံကဲ့သို့ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဤသို့ေသာ အစီအမံမ်ားရွိေနေရးကားအစိုးရတြင္တာ၀န္ရွိသလို၊ တာ၀န္ရွိေၾကာင္းကိုလည္း အစိုးရတာ၀န္ယူရသူတို့ကလက္သင့္ခံရန္အထူးလိုအပ္ပါသည္။ ယင္းအဆို တိမ္ၿမဳပ္သြားေသာ္လည္း၊ ေနာင္အခြင့္အခါသင့္ပါက ၿပန္လည္အသက္၀င္လာႏိုင္ဘြယ္ရွိႏိုင္ပါသည္။

ကမၻာေလာကၾကီးႏွင့္ ၿမက္ေၿခၿပတ္လ်က္ေခတ္ေနာက္က် က်န္ရစ္ေသာဘ၀ကိုၿပန္အဖတ္ဆယ္ရမည့္ အေၿခအေနကိုလည္း ၀န္ခံရင္း၊ ဘိုးဘြားဘီဘင္အဆက္ဆက္ထိန္းသိမ္းလာေသာ ဓေလ့ထံုးတမ္းစဥ္လာမ်ားကိုလဲ ဟန္ခ်က္ညီညီ ရွိေစရန္သတိေပးခဲ့သည္။

အခ်ဳပ္ဆိုရေသာ္ တစ္ႏွစ္သား မွ်သာရွိေသးေသာ အစိုးရႏွင့္ၿမန္မာၿပည္သူတို့သညိ ႏိုင္ငံသမိုင္းစာမ်ာႏွာအသစ္သို့ အရွိန္ၿဖင့္ခ်င္းနင္း၀င္ေရာက္ေနခ်ိန္ၿဖစ္သည္ ဆိုသညိကိုကား မခ်ြင္းမခ်န္ ဆိုရမည္ၿဖစ္ပါသည္။

(ဤေဆာင္းပါး ကို ႏွစ္ပိုင္းခြဲ၍ "ရတနာပံုေနၿပည္ေတာ္သတင္းစာ တြင္ ဇႏၷ၀ါရီ ႏွင့္ ဧၿပီ ၂၀၁၂ ထုတ္ တို့တြင္ထည့္သြင္းေဖၚၿပၿပီး၊ ၿမန္မာအစိုးရ၏ ပထမဆံုးေသာ တရား၀င္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ့၏ ဧၿပီ၊ ၂၀၁၂ ခရီးစဥ္တြင္ ေပးအပ္ခဲ့ေၾကာင္းမွတ္တမ္းတင္ပါသည္။)"