Wednesday, August 26, 2015

ေရွ့ေနအားကိုးေသာ ၿပည္ပေရာက္ၿမန္မာမ်ားအေၾကာင္း

ၿပစ္မွု၊ တရားမမွုမွစ၍ ၿပည္၀င္ခြင့္ဗီဇာေလ်ွာက္ထားၿခင္းအပါအ၀င္၊ လုပ္ခြင္ကိစၥမ်ားအထိေရွ့ေနေရွ့ရပ္မ်ားကို အားကိုးလိုၾကၿခင္းသည္ၿမန္မာတို့၏မရိုးႏိုင္ေသာေလ့အထတခုၿဖစ္ေနပါသည္။ ရံုးၿပင္ကႏၷားကိုၿမန္မာတို့ ေၾကာက္ရြံ့ၾကၿခင္းမွာ၊ ရန္သူမ်ိဳး(၅)ပါးတြင္အပါအ၀င္ၿဖစ္ေသာ အစိုးရမင္းတို့၏ရွုတ္ေထြးေပြလီေသာဥပေဒသ ကိုမရင္ဆိုင္လိုၾကၿခင္း(၀ါ)ေၾကာက္ရြံ့ၾကၿခင္းအေၾကာင္းအရင္းခံေၾကာင့္ၿဖစ္ေပသည္။
လက္ရွိၿမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရက ပြင့္လင္းၿမင္သာေသာအစိုးရလုပ္ထံုးလုပ္နည္းကိုစတင္အသံုးၿပဳေနပါၿပီ ဟုမည္သို့ ပင္၀ါဒၿဖန္ေနေသာ္လည္း၊ အဂတိလိုက္စားမွုကိုတိုက္ဖ်က္မည္ဟု ကတိက၀တ္ၿပဳေနပါေသာ္လည္း၊ ရွင္းလင္း ၿပတ္သားေသာလုပ္နည္းလမ္းညႊန္ခ်က္မရွိေသးၿခင္း၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမွုဆက္လည္တည္ရွိေနၿခင္းတို့ကို၊ ေရွ့ေနေရွ့ရပ္သာမက၊ “အဆက္အသြယ္”တည္းဟူေသာ ပြဲစားအမည္မခံယံုတမယ္၊ ၾကားခံပုဂၢိဳလ္တို့၏ ၀င္ ေရာက္ေဆာင္ရြက္အၾကိဳးေဆာင္ႏိုင္မွုမရွိဘဲႏွင့္၊ မည္သည့္ကိစၥမွ်မၿပီးစီးႏိုင္ဆိုသည္ကားထင္ရွားလ်က္ရွိသည္။
ဤေနရာတြင္ ေရွ့ေနဆိုေသာစကားအၿပင္ အဆက္အသြယ္ဟူေသာ connections မ်ား၏အခန္းက႑ကလည္း လြန္စြာအေရးပါအရာေရာက္လွပါ၏။ အမွုအခင္းတခုတြင္ကိုင္တြယ္ရေသာ ၿပည္သူ့ရဲတပ္ဖြဲ့၊ တရားေရးဆိုင္ရာ စာေရးကေလးမွအစတရားသူၾကီးအဆင့္အထိကို၊ အဆက္အသြယ္ရွာၾကံၾက၍၊ မိမိတို့အမွုအခင္းၾကီးရာမွ ငယ္ေၾကာင္း၊ ငယ္ရာမွ ၿဖစ္ႏိုင္လ်င္ကြင္းလံုးကြ်တ္လြတ္ေၿမာက္ေစေၾကာင္းကို အက်ိဳးေဆာင္ေပးၾကေသာ၊ လမ္းေၾကာင္းတြင္၊ ေရွ့ေနတစ္ဦး၏ေလွ်ာက္လဲမွုဆိုင္ရာအေတြ့အၾကံဳမ်ားထက္၊ ဆိုင္ရာတရားရံုးအေပၚ ဆက္ သြယ္ေၿဖရွင္းေပးႏိုင္မွုက၊ အဆမ်ားစြာသာလို့ပင္အေရးၾကီးေနေၾကာင္း၊ လက္ရွိၿမန္မာအစိုးရလုပ္နည္းလုပ္ ဟန္တြင္အတိုင္းသားၿမင္ေနရသည္။
ေခတ္အဆက္ဆက္အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရက၊ အုပ္ခ်ဳပ္ခံအမ်ားလူထုအေပၚႏိုင္ခ်င္တိုင္းႏိုင္ခြင့္ရခဲ့ေသာ၊ ရေနေသာ စနစ္ မ်ားေၾကာင့္၊ မတရားမွုမွန္သမွ်ကိုခါးဆီးခံေနၾကသူတို့ကား၊ ဤမတရားမွုဟူေသာခါးသီးသည့္အေတြ့အၾကံဳ ကို ယဥ္ပါးေနၾကၿပီဟုဆိုရလ်င္၊ လြန္မည္မထင္။ “ငါတို့တသက္လံုး အနစ္နာခံၾကရတာဘဲ” ဟူေသာေၿဖသိမ့္လို စိတ္၀င္ရန္ၿမန္မာတို့၀န္မေလးၾကေတာ့။
ေဖ်ာက္ဖ်က္ၿခင္းငွာလြန္စြာခက္ခဲလွပါေသာ၊ ဤဓေလ့ထံုးတမ္းၾကီးကိုၿမန္မာတို့၊ ၿပည္ပႏိုင္ငံအသီးသီးသို့၊ အေရာက္ပါေအာင္ေခၚေဆာင္လာၾကသည္ကို၊ စိတ္မခ်မ္းေမြ့ဘြယ္ေတြ့ေနရပါသည္။ အေမရိကလိုဒီမိုကေရစီ ဘိုးေအႏိုင္ငံၾကီးတြင္၊ ေရွ့ေနေရွ့ရပ္တို့ကို၊ ၿမန္မာႏိုင္ငံတြင္က်န္ရစ္ခဲ့ၾကေသာ၊ မိမိတို့အားကိုးေလာက္ဘြယ္ ေရွ့ေနမ်ားသဖြယ္ထင္ၿမင္ယူဆၿခင္းက၊ ဒုတိယမၸိမဟာအမွားၾကီးတခုၿဖစ္ၿပန္ေလၿပီ။
ဥပမာတခုေဆာင္ပါအံ့။ ေမာင္မိုးညိဳ၏မိတ္ေဆြၾကီး (ၿမန္မာၿပည္တြင္အစိုးရအရာရွိမင္းစာရင္း၀င္တစ္ဦးၿဖစ္ခဲ့ ဘူးေသာ) “ကိုၿမန္မာ” သည္အလုပ္မွအၿပန္ကားေမာင္းလာေသာတေန့တြင္၊ မထင္မွတ္ဘဲယာဥ္တိုက္မွု
ၿဖစ္ပြားခဲ့ ပါသည္။ အခင္းၿဖစ္စဥ္လူတို့၏ဘာ၀အထတ္တလန့္ၿဖစ္ၿပီး၊ မိမိမွတ္သားခဲ့ေသာတဖက္ယာဥ္ ပိုင္ရွင္အေၾကာင္း အရာကိစၥအားလံုးတို့ဘယ္ေလာက္အထိမွတ္သားထားခဲ့သည္ ဟူသည္ကိုဆန္းစစ္ေလ့လာ ၿခင္းအလ်င္း မၿပဳႏိုင္ဘဲ၊ အိမ္သို့ဖံုးဆက္ယင္းဇနီးကိုနားလည္မည္ဟုယူဆရသူတစ္ဦးထံေမးၿမန္း ထားရန္ ၾကိဳတင္အေၾကာင္း ၾကားခဲ့ပါသည္။ မိမိ၏ပ်က္စီးသြားေသာကားကို ရဲမွစြန့္ပစ္ေနရာသို့ပို့ေဆာင္ေပးၿပီး ၿမင္ကြင္းမွေပ်ာက္သြား ပါသည္။ တဖက္ယာဥ္တိုက္သူကိုရဲက ticket ဟုယူဆရေသာစာရြက္တခုေပးလိုက္ သည္ကိုေတာ့မွတ္မွတ္ရရ၊ သတိထားမိလိုက္သည္။ မိမိကိုေရာဘာေၾကာင့္စာရြက္မေပးသလဲဟုေစာဒက တက္ေသာ္လည္း၊ မိမိကိုမနားမလည္သလိုၾကည့္လိုက္ေသာရဲ၏မ်က္ႏွာ ႏွင့္မိမိအားေၿပာလိုက္ေသာစကား ကိုနားမလည္တ၀က္၊ လည္တ၀က္ ႏွင့္အိမ္ၿပန္ေရာက္လာပါသည္။ အိမ္၀တြင္ဆီးၾကိဳေနေသာဇနီးၿဖစ္သူ၏ စကားကား၊ အစစနားလည္က်ြမ္း၀င္သူ မိတ္ေဆြၾကီး၏အၾကံၿပဳခ်က္ကား၊ “ေရွ့ေနငွားရမည္” ဟူဆုိသတတ္။ ထိုမိတ္ေဆြၾကီး၏ထပ္ဆင့္လမ္းညႊန္ခ်က္ ကားမိမိတြင္ယာဥ္တိုက္မွုေၾကာင့္ထိခိုက္နာက်ဥ္ေသာေ၀ဒနာခံစား ေနရေၾကာင္းအသိေပးရန္လိုေၾကာင္းေၿပာ လိုက္ေသးသည္။ မိမိအာမခံကုမၸဏီသို့ပင္အခ်ိန္ေႏွာင္းမွ ဖံုးဆက္၍ အေၾကာင္းၾကားရသည္။ စိတ္မခ်သၿဖင့္၊ မိမိအာမခံ၀ယ္ယူရာရံုးရွိၿမန္မာစကားေၿပာတတ္သူစာေရးမေလး ထံဖံုးဆက္ရာ၊ ေရွ့ေနငွားခ်င္လ်င္လည္း ငွားႏိုင္ေၾကာင္း၊သူမကေၿပာသည္ကိုအံ့အားသင့္ဘြယ္ေတြ့ရသည္။ အမွုၿဖစ္စဥ္ကိုေလ့လာရာတြင္၊ ကိုၿမန္မာ ဘက္ကအမွန္ၿဖစ္လ်က္တဖက္ယာဥ္ေမာင္းကလမ္းစည္းကမ္းေဖါက္ ဖ်က္၍ယာဥ္တိုက္မွုၿဖစ္ရၿခင္းေၾကာင္း အမွုအသြားအလာကားရွင္းလင္းၿပီးသားၿဖစ္သည္။ သို့ေသာ္ေရွ့ေနပါ၀င္ လာေသာဤကိစၥတြင္အမွုအခင္းက မၾကာသင့္ဘဲၾကာသြားသည္မွာႏွစ္ေပါက္ပင္ဟုဆိုၾကပါစို့။ ဤအေမရိက ႏိုင္ငံရွိေရွ့ေနတို့၏လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ ကား၊ စာအသြားအလာႏွင့္သာအမွုရင္ဆိုင္ၿခင္းၿဖစ္သည္ကို ကိုၿမန္မာ မသိရွာပါ။ မိမိအမွုအဘယ့္ေၾကာင့္အမွု ရွည္ၾကာၿပီး၊ မဆံုးႏိုင္ေသာ/နားလည္ရခက္လွစြာေသာ စာတိုစာ ရွည္တို့ေရာက္ရွိလာၿခင္းကို ကိုၿမန္မာ သည္းမခံႏိုင္ေတာ့။ လူေမာယံုမက၊ စိတ္လည္းေမာရၿပီ။ အမွုအၿပီး မသတ္မခ်င္း မိမိေရွ့ေနကလည္း၊ အမွုႏိုင္ေၿခကို အၿပီးအၿပတ္မေၿပာ္ခ်င္းတို့ေၾကာင့္၊ “ႏွစ္ဖက္ခြစားေနေသာ ေရွ့ေနလား” ဟုဗမာေတြးေတြးေသာ သံသယစိတ္မ်ားၾကီးစိုး လာသည္။ လက္လွမ္းမွီရာတို့ကလည္း၊ ေရွ့ေနေၿပာင္းၾကည့္ပါလားဟူေသာ၊ လက္လြတ္စပယ္စကားကိုဆိုသူကဆိုၾကသည္။ ဘယ္ေရွ့ေနက ေကာင္းလဲဟုအေမးရွိသည္ဆိုပါစို.။ အေၿဖကား သတင္းစာ/အင္တာနက္တြင္ရွာၾကည့္ပါလားဟုထပ္ဆင့္ ကြန့္ၾကေသး၏။ အံ့ဘြယ္ေကာင္းေသာမိတ္ေဆြစစ္ၾကီး မ်ားပါေပ။
ဤသို့ေသာအမွုအခင္းမ်ိဳးအပါအ၀င္၊ ေရွ့ေနေခၚ”အက်ိဳးေဆာင္မ်ား” ကေဆာင္ရြက္ေပးၾကေသာအၿခားကိစၥမ်ား စြာကိုအေမရိကတြင္ၿမင္ေတြ့ရသည္။ အိမ္အေရာင္းအ၀ယ္၊ တရားမမွု၊ ႏိုင္ငံသားၿပဳမွု၊ ၿဖစ္မွု၊ အာမခံေဆာင္ က်ဥ္းေပးမွု၊ ေသတမ္းစာအပါအ၀င္၊ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအေၿပာင္းအလဲကိစၥမ်ား၊ ေရစစ္စ္ထရီေခၚေထာက္ခံစာ၊ ဘာသာၿပန္ဆိုမွု၊ အခြန္ေၾကၿငာလႊာတင္သြင္းမွု၊ အစိုးရမွတ္ပံုတင္ၿခင္း၊ အမည္ေၿပာင္းလဲၿခင္းဆိုင္ရာ၊ အၿငင္းပြား မွု၊ လက္ထပ္/ကြာရွင္းမွု၊ အေမြဆက္ခံမွု၊ ခြဲေ၀မွု၊ မသန္မစြန္းမွု ကိစၥဟူသၿဖင့္မ်ားေၿမာင္လွစြာေသာ နယ္ပယ္တို့ တြင္ေရွ့ေန အက်ိဳးေဆာင္မ်ားကတာ၀န္ယူလုပ္ေပးၾကသည္။ သို့ေသာ္၊ ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း၊ ဤေရွ့ေနမ်ားသည္
မိမိကိစၥ ကိုစာရြက္စာတမ္းၿဖည့္သြင္းၿပီး၊ စာေပးစာယူစနစ္ၿဖင့္သာသက္ဆိုင္ရာသို့တင္သြင္းၿခင္း၊ စာေပးစာယူၿပဳ လုပ္ၿခင္းသာၿဖစ္ၿပီး၊ တရားရံုးတြင္လူကိုယ္တိုင္ရင္ဆိုင္ရမည့္ကိစၥတြင္မူ ေၾကးေငြထပ္မံေပးရန္လိုအပ္ ႏိုင္ ေၾကာင္း၊ သိထားရန္လိုသည္။
ေနာက္တခ်က္ကား အစိုးရႏွင့္ပါတ္သက္၍ေလ်ွာက္ထားၾကေသာကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ေလွ်ာ့ေစ်း (ေခၚ) Discount မရွိဆိုသည့္အခ်က္ကိုပင္။ အနည္းအပါးနားလည္ၾကသူမိတ္ေဆြၿမန္မာမ်ားကလည္း ဤကိစၥမ်ားေဆာင္က်ဥ္း ေပးၾကရာတြင္၊ မိမိအိတ္ထဲအပါထဲ့ႏိုင္မည့္အကြက္အကြင္းအတြက္လက္မေႏွးၾကသည္ကိုမယံုႏိုင္ဘြယ္ေတြ့ရ ၿပန္သည္။ ဇာတ္တူသားစားၾကသူေတြၿဖစ္မွန္းမသိၿဖစ္ေနၾကေရာ့ထင္။ ၀င္ေငြခ်ိဳ့တဲ့သူမ်ားကိုအစိုးရကအခမဲ့ ေလ်ွာက္ထားခြင့္ေပးသည့္ကိစၥတြင္၊ အစိုးရကေလွ်ာ့ယူေပးသည္ဟုအေၾကာင္းၿပလ်က္၊ တဖက္လွည့္ႏွင့္ ကိုယ့္အိပ္ထဲထဲ့ၾကသည္။ လက္မေႏွးၾကေသာ ၿမန္မာအက်ိဳးေဆာင္မ်ားပါေပ။
ေရွ့ေနငွားမည္ဆိုပါက ၾကိဳတင္ေမးသင့္ေသာေမးခြန္းမ်ား -
(၁) မိမိထိခိုက္နစ္နာမွု/ရလိုမွုကိစၥဟူေသာကိစၥရပ္ၾကီးတစ္ခုလံုးကို၊ အစ၊ အလယ္၊ အဆံုးလိုက္ပါႏိုင္ၿခင္းရွိမရွိ၊
(၂) မိမိအမွုႏိုင္ႏိုင္ေၿခရွိမရွိ၊
(၃) မႏိုင္ခဲ့ေသာ္ ၿဖစ္လာႏိုင္မည့္အက်ိဳးဆက္၊
(၄) အထက္ရံုးသို့ၾကားနာစစ္ေဆးၿခင္းတက္ရန္လိုႏိုင္ေသာအေၿခအေနရွိမရွိ၊
(၅) မိမိအိပ္စိုက္ေငြအလံုးစံုပမာဏအတိုင္းအတာဘယ္မွ်ေလာက္ရွိႏိုင္မည္။
(၆) မိမိတရားႏိုင္ပါက၊ မိမိခံစားခြင့္ထဲမွဘယ္ေလာက္ေသာအတိုင္းအတာ% ကိုေရွ့ေနအားေပးရန္လိုအပ္ၿခင္း၊
(၇) “အခမဲ့” ဟုဆိုပါကလည္းမည္မ်ွအတိုင္းအတာအထိအခမဲ့လည္း ဆိုသည္ကိုရွင္းလင္းၿပရန္လိုသည္။
အစိုးရကိစၥႏွင့္ပါတ္သက္ေသာကိစၥရပ္အားလံုးလိုလိုကို၊ ယေန့ေခတ္တြင္ အင္တာနက္ တရား၀င္ စာမ်က္ႏွာ တြင္မည္သူမဆို၀င္ေရာက္ေလ့လာႏိုင္ေသာေခတ္သို့ေရာက္ပါသည္။ မည္သည့္ကိစၥမဆို ယင္းအင္တာနက္ (တရား၀င္ၿဖစ္ရန္ေတာ့လိုပါသည္) တြင္အရင္၀င္ေရာက္ၾကည့္ရွုၿပီးမွ၊ ေရွ့ေနငွားရမ္းရန္သင့္မသင့္စဥ္းစားသင့္ သည္။ အစိုးရဌာနၾကီးမ်ား၏အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္ေဖၚၿပထားေသာလိုက္နာရမည့္လမ္းညႊန္ခ်က္ မ်ားသည္၊ အမ်ားသူငါနားလည္ေအာင္ရွင္းလင္းထားၿခင္းၿဖစ္သၿဖင့္၊ နားလည္ရန္မခက္ခဲလွပါ။
ဥပမာေပးႏိုင္ေသာကိစၥရပ္မ်ားကား -
- Green card, citizenship and immigration petition processes
- Annual credit report request every 12 months
- Insurances
- Federal & State business filing
- Tax filing (အိမ္ပိုင္ဆိုင္မွုမရွိပါက)
- Simple will, asset management
တိုးတက္လာေသာအင္တာနက္ေခတ္ၾကီးတြင္၊ မိမိတို့ကိုယ္တိုင္ေလ်ွာက္ထားၿခင္း၊ ေလ်ွာက္ထားေသာကိစၥရပ္ တခု၏တိုးတက္ေၿပာင္းလဲမွုအေၿခအေန (status)ကိုစစ္ေဆးၿခင္း၊ စသည္တို့သည္ အခ်ိန္ကုန္သက္သာ၍ တြင္က်ယ္လွေသာလုပ္နည္းလုပ္ဟန္မ်ားၿဖစ္လာပါသည္။
အခ်ဳပ္ဆိုရေသာ္ - “ဒီကိစၥေရွ့ေနငွားမွၿဖစ္မယ္” ဟူေသာအေၿဖကို၊ မိမိႏွင့္မိမိ မိသားစုအတြက္လြယ္လြယ္ အဆံုးၿဖတ္ေပးရန္ခက္ခဲသလို၊ တပါးသူအား လြယ္လြယ္အေၿဖေပးေသာအၿဖစ္မ်ိဳးကို၊ ၿပည္ပေရာက္ၿမန္မာ အခ်င္းခ်င္းတို့ ေရွာင္ရွားၾကရန္လိုပါသည္ဟူ၍သာတိုက္တြန္းလိုက္ရပါေၾကာင္း။

Sunday, August 02, 2015

Natural disaster striken most Burma (July/August 2015)

We are heart-broken when graphic images of tragic natural disaster hit our native land. Today, the Union Minister of Information Ye Htut admitted that restriction of donation process and barring real news to the public have caused more damages to those people affected in flooded zones. As usual, thousands of donors inside and outside Burma flocked to extend their generosity at the modest. But the biggest question behind any single kind of donation remains: "Where and how much our donated goods will arrive in those hands who need the most?". It seems the government is taking seriously in recent disaster rescue and relief efforts by making visits by high ranking officials at the grass-root levels. But the heavy doubts remain to all of us! All public media still run the news about donation ceremonies; which appeared to be window-dressing propaganda to the rest of the world. The mindset of having series of endless donation ceremonies is not the solution! The government is the most responsible party in making sure of how to counteract in the swiftest way if a disaster strikes. Forming the "Disaster Response National Committee" alone is not the promising effort. It is more important that the ministry like "Social Welfare, Relief and Resettlement" has to have technical professionals who can manage the disaster response, elements of rescue and relief techniques and measures top-to-the-down, control and command facilities, freest ability to collaborate with different government and non-governmental organizations in timely fashion.
Disasters are not preventable in any given place on this planet. There is no advanced technology to predict to this day. But it is the major task of the government to counteract. It is sure the Mother Nature will retract its strike momentarily. But the mission of rescue and relief still remains; for months if not for a year.
We are overwhelmed with news about all those donors, who extend their generosities; cash and kind. But we cannot just rely on those donation processes. Forming committees and commissions alone are not the solution.
I hope this mindset will leave all of us one day; as a history in the past.
KW