ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇႏၷ၀ါရီ (၁၈) ရက္ေန့မွာ၊ Donald Trump တေယာက္ေရြးေကာက္ခံသမၼတအၿဖစ္ရက္ပိုင္းအတြင္း ခ်င္းနင္း၀င္ေရာက္ၿပီးခ်င္း၊ ေနာင္ (၂၀၂၀) အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲၾကီးကို ၀င္ေရာက္ဖို့အတြက္၊ မဲဆြယ္မဲ့ slogan တခုကိုတမဟုတ္ခ်င္းေၾကၿငာခဲ့ ပါတယ္ - “KEEP AMERICA GREAT”။ “Make America Great Again” ဆိုတဲ့ေၾကြးေၾကာ္ခ်က္နဲ့ သမၼတၿဖစ္လာသူ Donald Trump ဟာ ေခတ္သစ္အေမရိကသမၼတေရြး ေကာက္ပြဲမွာ လူၾကိဳက္အနည္းဆံုး (၃၆%) နဲ့ အိမ္ၿဖဴေတာ္ကိုအေၿခခ်သူတေယာက္ၿဖစ္ယံုမက၊ လူၾကိဳက္ အမ်ားဆံုးမဲဆႏၵ (popular votes) မဲသန္း(၂)နီးပါးဟာၿပိဳင္ဖက္ Hillary Clinton ဆီကို ေရာက္ရွိသြားတဲ့ သမိုင္းတြင္ေစတဲ့ေနာက္ထပ္ အရံွဳးၾကီးနဲ့ရွံုးခဲ့သူမို့၊ အေမရိကန္ လူထုနဲ့ ကမၻာကိုပင့္သက္ဖ်ာအံ့ၾသၿခင္းမက အံ့ၾသေစခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္လို ဘဲၿဖစ္ၿဖစ္ႏွစ္(၂၀၀)ေက်ာ္အေၿခခိုင္ခဲ့တဲ့အေမရိကအေၿခခံဥပေဒရဲ့Electors ေတြရဲ့တန္းတူရည္တူမဲဆႏၵအဆံုးအၿဖတ္အရ၊ ခုခ်ိန္မွာသူဟာ (၄၅) ဆက္ေၿမာက္သမၼတအၿဖစ္တရား၀င္ၿဖစ္ ေနပါၿပီ။ ကမၻာမွာဒီမိုကေရစီမွာစံနမူအၿဖစ္ရာစုႏွစ္(၂)ခုိုင္အခိုင္အမာ ရွိယံုမက၊ ဒီမိုကေရစီဆိတ္သုဥ္းေနခဲ့ တဲ့ကမၻာ့ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားကို၊ ေဗ်ာင္က်က်တမ်ိဳးသြယ္၀ိုက္ေသာနည္း ေတြအရဘဲၿဖစ္ၿဖစ္၊ ေ၀ဖန္ၿခင္း၊ အတိုက္အခံဒီမိုကေရစီေရးအင္အားစုမ်ားကို အားေပးၿခင္းၿပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကၿပည္ ေထာင္စုဟာ၊ ခုခ်ိန္ မွာဘက္ေၿပာင္းလဲၿပီး၊ လက္ယာစြန္းယိမ္းေနၿပီလားဆိုတဲ့ေမးခြန္းေမးစရာၿဖစ္လာေနပါၿပီ။ သမၼတၿဖစ္ၿပီး၊ ရက္ပိုင္းအတြင္းမွာဘဲ၊ ေရြးေကာက္ပြဲကတိက၀တ္အတိုင္း၊ အေမရိကနဲ့ဆက္ဆံေရးမေၿပၿပစ္ တဲ့အာ ဏာရွင္စနစ္ကိုသိသိသာသာၾကီးဦးတည္ေနတဲ့ရုရွားသမၼတဗလာဒီမာပူတင္ကိုခ်ီးမြန္းစကားေၿပာၿခင္း၊ ေရႊလမ္းေငြလမ္းေဖါက္ရန္အစပ်ိဳးစကားေတြအထပ္ထပ္ေၿပာလာၿခင္း၊ မူစလင္(၇)ႏိုင္ငံက၀င္ေရာက္လာ မယ့္သူမ်ားကိုဗီဇာတားဆီးမိန့္မ်ားထုတ္ၿပန္ၿခင္း၊ ႏိုင္ငံတ၀ွမ္း၀င္ေငြရွိ/နည္း/မဲ့မ်ားအပါအ၀င္၊ ၿပည္သူသန္း(၂၀) လက္၀ယ္ရွိက်န္းမာေရးအာမခံမ်ားကိုကာကြယ္ေပးေနတဲ့ Obamacare ေခၚ Affordable Care Act (ACA) ကိုဖက္သိမ္းအစားထိုးေရးအမိန့္မ်ားထုတ္ၿပန္ၿခင္း၊ Palestine ကိုအသိအမွတ္မၿပဳေရးအပါအ၀င္အေမရိက သံရံုးကို Jerusalem သို့ေၿပာင္းေရႊ့ေရး၊ Mexico နယ္စပ္တေလွ်ာက္မွာ မဟာတံတိုင္းကာရံေရး၊ တရားရံုးခ်ဳပ္မွာ မိမိအပါအ၀င္အာဏာရလူမ်ားစုRepublican Party အက်ိဳးစီးပြားဘက္ယိမ္းႏိုင္မဲ့ တရားသူၾကီး တစ္ဦးအၿမန္ ခန့္ထားေရး၊ NATO အပါအ၀င္ ကုလသမဂၢအဖြဲ့အစည္းမ်ားမွာ အေမရိကတစ္ဦးတည္းကအမ်ားစုေငြထဲ့၀င္ မွုကိုေလ်ွာခ်ေရး၊ ယခင္သမၼတအဆက္ဆက္ကတိက၀တ္ေတြကိုဖယ္ရွားေရး၊ ၀ါရွင္တန္ႏိုင္ငံေရး အ၀န္းအ ၀ိုက္အတြင္းအက်င့္ပ်က္ခ်စားမွုမ်ား၊ ပြဲစားလုပ္ငန္းမ်ားကန့္သတ္ရုတ္သိမ္းေရး၊ ကုလပဋိညဥ္ ကတားၿမစ္ထား တဲ့ အၾကမ္းဖက္စစ္ေသြးၾကြမ်ားစစ္ေဆးေမးၿမန္းနည္းမ်ားၿပန္အသက္သြင္းေရး၊ ကုန္သြယ္ေရး စာခ်ဳပ္မ်ားဖ်က္ သိမ္းေရး၊ ၿပည္ပရင္းႏွီးၿမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကိုအေရးယူေရး၊ သြင္းကုန္မ်ားကိုအခြန္အဆမတန္ၿမွင့္ေရး စတဲ့ေၿမာက္မ်ား လွစြာတဲ့အေၿပာင္းအလဲမ်ားကိုဦးတည္မဲ့အမိန့္ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား ေန့ညမဆိုင္းထုတ္ၿပန္ခဲ့ၿခင္းတို့ကို လုပ္လာခဲ့ ပါတယ္။ ဒီအမိန့္မ်ားဟာ တကယ္လက္ေတြ့မွာ တြန္းအားေပးႏိုင္မွုတကယ္ရွိႏိုင္မလားဆိုတဲ့အခ်က္ကို၊ အစိုးရ
အ၀န္းအ၀ိုက္အတြင္းေရာ၊ လႊတ္ေတာ္နဲ့ၿပင္ပပညာရွင္ေလာကၾကားမွာ ၾကီးမားက်ယ္ၿပန့္တဲ့၊ သံသယေတြ ၾကီးထြားလာေစတာအမွန္ပါဘဲ။ အဲ့ဒီအမိန့္မ်ားနဲ့သူ့ရဲ့(၃၆၀)ဒီကရီပါတ္၀န္းက်င္အားလံုးနဲ့မီဒီယာေလာကကို အဆက္မၿပတ္တိုက္ခိုက္မွုေတြကိုၿပဳလုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္၊ ဆန့္က်င္မွုအင္အားၿပဆႏၵၿပတာေတြအေမရိကၿမိဳ့ၾကီး အားလံုးလိုလိုုနဲ့ႏိုင္ငံတကာၿမိဳ့ၾကီးေတြမွာသမၼတအၿဖစ္က်မ္းသစၥာၾကိမ္ဆိုၿပီး (၂၄)နာရီအတြင္းမွာ အုတ္ေအာ္ ေသာင္းနင္းက်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။ အေမရိကႏိုင္ငံသမိုင္းတေလွာက္အတြင္းမွာ၊ သမၼတအၿဖစ္ေရာက္ရွိၿပီး၊ ရက္ မကူးခင္အတြင္းမွာ အ ၾကီးမားဆံုးေသာမၾကိဳက္ႏွစ္သက္မႏွစ္ၿမိဳ့မွုကိုခံယူၿခင္းခံရတဲ့ပထမဆံုးသမၼတအၿဖစ္ သမိုင္းတြင္သြားေစပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ွ (၂၀)ရာစုသမိုင္းစာမ်က္ႏွာသစ္မွာ လက္်ာအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီယိမ္းမွုအားၿပိဳင္မွုကို ဆိုဗီယက္ ယူနီယံၿပိဳလဲၿပီး၊ ဒီမိုကေရစီအစိုးရေပၚထြက္လာတဲ့ရုရွနဲ့ဥေရာပတခြင္မွာတၿပိဳက္နက္တည္း စတင္ခဲ့ၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီေရးေၾကြးေၾကာ္ခ်က္နဲ့ အတူတိုးတက္ဆန္းသစ္တဲ့လြတ္လပ္မွုအေတြး အေခၚ (liberalism)အားလြန္လႊမ္းမိုးလာတာကိုမႏွစ္ၿမိဳ့တဲ့ Conservatism ေရွးရိုးစြဲ၀ါဒီမ်ားရဲ့ ရင္တြင္းခံစားခ်က္ေတြ ဟာအဲ့ဒီအခ်ိန္ကတည္းကကိန္းေအာင္းေနခဲ့ၾကတာပါ။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ဒီမိုကေရစီေရးေၾကာင့္အာဏာလက္ လႊတ္ခဲ့ရတဲ့အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ့သူတို့ရဲ့ေနာက္ေပါက္အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြဟာ၊ မိမိတို့လက္လႊတ္ခဲ့ရတဲ့အခြင့္ထူးပိုင္စိုး ခြင့္ေတြၿပန္လည္ရရွိလာေရးသမိုင္းတပါတ္လည္လာမဲ့အခ်ိန္ကိုအေမွ်ာ္ၾကီးေမွာ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုၾကိဳးပမ္းမွုေတြ ထဲမွာအထိေရာက္ဆံုးလက္နက္ကေတာ့ “အမ်ိဳးသားေရး”ဆိုတဲ့ေၾကြးေၾကာ္ခ်က္ဟာရိုးေပမဲ့ အေတာ္အတန္ အသံုး၀င္ခဲ့ပါတယ္။ အသံုး၀င္ေနဆဲလည္းၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီေၾကြးေၾကာ္ခ်က္ဟာ ပညာအဆင့္အတန္းနိမ့္ၿပီး၊ ဗဟုသုတနည္းပါးဆင္းရဲတဲ့လူတန္းစားေတြကိုစည္းရံုးရာမွာအေတာ္ထိေရာက္ခဲ့တယ္လို့သမိုင္းကၿပဆိုေနပါတယ္။ Pew Research အပါအ၀င္ ၿပီးခဲ့တဲ့အေမရိကေရြးေကာက္ပြဲမွာသိပၸံနည္းက်အညႊန္းကိန္းမ်ားတြက္ခ်က္ ခဲ့တဲ့အဖြဲ့အစည္းအေတာ္မ်ားမ်ားက၊ Donald Trump ကိုမဲထဲ့သူလူမ်ားစုဟာ၊ ေကာလိပ္ပညာဘြဲ့ရသူမဟုတ္တဲ့ လူတန္းစား ေကာ္လာၿပာအေၿခခံလူတန္းစား၀င္မ်ားၿဖစ္တယ္လို့အေသအၿခာညႊန္ၿပခဲ့ပါတယ္။ (၁၉၉၁)ဒီဇင္ ဘာခရစ္စမတ္ကာလမွာၿပိဳလဲၿပီးေနာက္၊ လက္ရွိသမၼတၿဖစ္ေနသူဗလာဒီမာပူတင္ဟာ ယခင္ဆိုဗီယက္ယူနီယံ ကြန္ၿမဴနစ္ပါတီအစိုးရလက္ထက္မွာတန္ခိုးထြားခဲ့တဲ့ ေထာက္လွမ္းေရးအၾကီးအကဲေဟာင္းတဦးၿဖစ္ၿပီး၊ အက်င့္ပ်က္ခ်စားမွုမ်ားနဲ့တႏိုင္ငံလံုးယို့ယြင္းၿပီး၊ စိတ္ကုန္ေနတဲ့လူထုၾကီးကို၊ သည္းေၿခၾကိဳက္၀ါဒၿဖစ္တဲ့ “အမ်ိဳးသားေရး”ဆိုတဲ့စည္းရံုးေရးလက္နက္နဲ့ ရုရွႏိုင္ငံကိုသက္တမ္း(၂)ခါၿပန္အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီးအပိုင္ဆုတ္ကိုင္ ႏိုင္ဆဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ ထိုနည္းတူစြာဘဲဒီမိုကေရစီေရးဆိုၿပီးလူထုေတာ္လွန္ေရးေတြၿပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ “အာရပ္ေႏြဦး ေတာ္လွန္ ေရး (Arab Spring Uprising) ဟာလည္း၊ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီမ်ားရဲ့အလ်င္အၿမန္လက္ဦးမွုတို့ေၾကာင့္၊ အႏွစ္ သာရၿပည့္၀တဲ့ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားအၿဖစ္သ့ိုဦတည္ေၿပာင္းလဲရမဲ့အစား၊ အစၥလာမ္၀ါဒကိုအေၿခခံတဲ့ အလယ္ အလတ္၀ါဒီႏိုင္ငံမ်ားအၿဖစ္သို့သာကူးေၿပာင္းသြားခဲ့ပါတယ္။ အေရွ့ေတာင္အာရွႏိုင္ငံေတြမွာလည္း၊ ႏွစ္ရာစုနဲ့ ခ်ီၿပီးအေမရိကနဲ့မဟာမိတ္ၿဖစ္ခဲ့တဲ့ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံလိုႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာလည္း၊ အေမရိကဆန့္က်င္ေရးစကားေတြ
တရစပ္ဆိုလာတဲ့သမၼတသစ္ Rodrigo Duterte ဟာ အာဏာရွင္ေဟာင္းကြယ္လြန္သူသမၼတေဟာင္း Ferdinand Marcos ရဲ့၀ါဒေဟာင္းေတြကိုၿပန္လည္အသက္သြင္းဘို့ၾကိဳးစားေနပါၿပီ။
က်ြန္ေတာ္တို့ၿမန္မာႏိုင္ငံဟာလည္း၊ ၿပီးခဲ့တဲ့(၂၀၁၆)မတ္လကုန္မွာ လူထုတစ္ရပ္လံုးရဲ့ဆႏၵမဲနဲ့သမၼတ ရာထူး ရယူၿပီး အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအစိုးရသစ္တက္လာပါတယ္။ အတိုက္အခံစစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံၿပဳ အစိုးရနဲ့ပါတီကိုအၿပတ္အသပ္အႏိုင္ရခဲ့တယ္လို့ဆိုႏိုင္ေပမဲ့လည္း၊ ခုခ်ိန္မွာအဓိကအားၿပိဳင္မွုၿပဳေနတဲ့စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္အစိုးရစနစ္အသြင္ကူးေၿပာင္းေရးအတြက္၊ ၿပည္နယ္ နဲ့လူမ်ိဳးစုငယ္မ်ားအတြင္း ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ အၿပည့္အ၀ဖန္တီးခြင့္၊ တန္းတူခံစားခြင့္စတဲ့ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားနဲ့ ရင္ဆိုင္ေနရခ်ိန္ၿဖစ္ပါတယ္။ ရယူခဲ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီရဲ့ေနာက္ဆက္တြဲ စိမ္ေခၚမွုေတြဆိုရင္လည္းမမွားပါဘူး။ ဒီ့အၿပင္ ဘာသာေရးလူမ်ိဳးေရးတယူသန္၀ါဒီ မ်ားရဲ့စိမ္ေခၚမွုေတြကိုလည္းအဆက္မၿပတ္ခံစားေနရခ်ိန္ ၿဖစ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးနဲ့အတူမီးရွဳးသန့္စင္ဖြားၿမင္ ခဲ့တဲ့၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္မွုေတြ၊ လူမ်ိဳးေရးဘာသာေရး၊ တိုင္းရင္းသာအေရး မယံု ၾကည္မွု ေတြဟာ၊ ႏိုင္ငံလူမ်ိဳးစုေတြရဲ့ရင္ထဲမွာရာစုတခုတိုင္ေသာ္လည္းၾကီးထြားေနဆဲဆိုတာ အထင္အရွား ပါဘဲ။ ၿပီးခဲ့ တဲ့ၿပည္ေထာင္စုေန့သမၼတသ၀ဏ္လႊာနဲ့ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တို့ရဲ့မိန့္ခြန္းေတြထဲ မွာမီးေမာင္း ထိုးၿပခဲ့တဲ့ “ယံုၾကည္မွု”(Trust)ကင္းမဲ့ၿခင္းကၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းခရီးၿဖစ္တဲ့ တစ္ႏိုင္ငံလံုးရာသက္ပန္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ကိုအၾကီးအက်ယ္အတားအဆီးၿဖစ္ေနေစတယ္လို့ဆိုပါတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ တေယာက္ နဲ့တေယာက္ တဖြဲ့နဲ့တဖြဲ့ယံုၾကည္မွုနည္းလြန္းၾကလို့ဆိုတာကိုဖြင့္ဟ၀န္ခံေနသလိုၿဖစ္ေနပါ တယ္။ ဒီယံုၾကည္မွု ကမိမိလူမ်ိဳးစု တစုတည္းရဲ့အေရးအရာ၊ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မွုေရးရာတို့ကိုသာတဖက္သတ္အေလးထားမွုတို့ ေၾကာင့္ဆိုတဲ့ တယူသန္လူမ်ိဳးေရး၀ါဒ (ultra-nationalism) ကိုခ၀ါမခ်ႏိုင္ေသးတဲ့အခ်က္ပါဘဲ။ ၿဖစ္စဥ္ေတြ ကိုၾကည့္ၾကပါ။ အမ်ိဳးသားပညာေရးမူ၀ါဒ၊ အမ်ိဳးသားစီးပြားေရးမူ၀ါဒ၊ အမ်ိဳးသားက်န္းမာေရးမူ၀ါဒ စတဲ့ “အမ်ိဳးသား”ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရကိုေရလဲနဲ့တရားလြန္သံုစြဲေနၾကတဲ့ေခတ္ထဲေရာက္မွန္းမသိေရာက္ေနပါတယ္။ လူၾကားေကာင္းၿပီး၊ လူၿပိန္းၾကိဳက္တဲ့ဒီေ၀ါဟာရက၊ လက္ေတြ့မွာ၊ ၿပည္နယ္ၿပည္မတ၀ွမ္းေၿပးညီဆူၾကံဳ နိမ့္ ၿမင့္လႊမ္းမိုးအက်ိဳး သက္ေရာက္မွုအတိုင္းအတာဘယ္ေလာက္ရွိမလဲဆိုတဲ့အခ်က္ကိုဆန္းစစ္ၿခင္းမရွိဘဲ၊ Blanket policy ေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ေတြေၾကာင့္၊ တေယာက္နဲ့တေယာက္တဖြဲ့နဲ့တဖြဲ့၊ မယံုၾကည္မွုဆႏၵၿပဆန့္က်င္မွုေတြ ၿပင္းထန္ေနတာေတြကၿငင္းမရတဲ့သာဓကေတြပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လိုလူရိုေသရွင္ရိုေသပုဂၢိဳလ္မ်ားက ၾကား၀င္ေၿဖ ရွင္းတာကိုေတာင္လက္မခံႏိုင္ၾကတဲ့တိုင္ေအာင္ၾကံဳခဲ့ရတဲ့ အမ်ိဳးသားေရး အမည္ခံမူ၀ါဒေတြပါ။
ဒါဆိုရင္လူၾကိဳက္မ်ားသည္းေၿခၾကိဳက္တဲ့ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒဟာ လိုတာထက္ပိုရင္ႏိုင္ငံအတြက္ဘယ္လိုအက်ိဳး ယုတ္မွုေတြၿဖစ္ႏိုင္ေစသလဲဆိုတာေမးစရာရွိလာပါတယ္။ ပထမကမၻာစစ္မီးကာလ အီတလီအာဏာရွင္ မူဆို လီနီဟာ(၁၉)ရာစုမွာေရပန္းစားလာတဲ့ fascism ကိုကမၻာကိုေဖၚထုတ္ၿပသသူလို့ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာ စစ္မီးကိုေမႊးခဲ့တဲ့ အာဏာရွင္ ဟစ္တလာဟာ၊ ဂ်ာမန္ၿပည္သူတစ္ရပ္လံုးရဲ့မဲအၿပတ္အသတ္နဲ့ အႏိုင္ရၿပီး ႏိုင္ငံ အၾကီးအကဲၿဖစ္ခဲ့သူပါ။ သူရခဲ့တဲ့အာဏာနဲ့ သူ့ကိုမဲဆႏၵေပးခဲ့သူၿပည္သူေတြကိုအၿပင္းအထန္သတ္ၿဖတ္ ဖိႏွိပ္ ခဲ့တဲ့အတြက္ဖက္ဆစ္စနစ္ဆိုတာသမိုင္းမွာ၊ ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုးစနစ္အၿဖစ္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီစနစ္ဆိုး
Fascism ဟာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒကိုတရားလြန္သံုးစြဲၾကရင္းကေနအစြန္းေရာက္ခဲ့ၾကရတယ္လို့၊ သမိုင္းက ဆိုပါတယ္။ ဆန္းသစ္တဲ့ဆိုရွယ္လစ္စနစ္တေခတ္ဆန္းခဲ့တဲ့ Socialist နဲ့ Commiunist ႏိုင္ငံသမိုင္းေၾကာင္း ေတြမွာလည္း လက္၀ဲစြန္း၀ါဒီတယူသန္မွုဟာ အာဏာရွင္ဆန္တဲ့အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္မွုစနစ္ကိုေရာက္ေစပါတယ္ လို့ဆိုၾကၿပန္ပါတယ္။ ဥပမာ -စတကာလင္ရဲ့ဆိုဗီယက္၊ ဟိုခ်ီမင္းရဲ့ဗိယက္နမ္၊ ကပ္စ္ထရိုရဲ့က်ဴဘား တို့ဟာ နမူနာယူစရာေတြပါ။ ဒီအတြက္အဲ့ဒီႏိုင္ငံေတြဟာသမိုင္းမွာ Facism နဲ့အလားသ႑ာန္တူတဲ့Totalitarian အာဏာရွင္စနစ္ အၿဖစ္သမိုင္းမွာတည္ခဲ့တည္ေနဆဲၿဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေရးစကားလံုးသံုးရင္းက ေန authoritarian state လို့ေခၚတဲ့အက်ြင္းမဲ့အာဏာရွင္ စနစ္ကို ထူေထာင္မိမွန္းမသိထူေထာင္ရာကေန စၾကတာပါဘဲ။ ဒီအတြက္ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္ေတြက အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒအလြန္အက်ြံယံုၾကည္အားေပး မွုကိုၾကီးစြာစိုးရိမ္ၾကရတာပါ။ Ultra-nationalism နဲ့ Liberalism တို့ဟာ မဟာရန္သူေတြပါ။
ဒါဆိုရင္လက္ရွိအေမရိကႏိုင္ငံရဲ့ America First ဆိုတဲ့ေၾကြးေၾကာ္ခ်က္နဲ့သမၼတၿဖစ္လာတဲ့ Donald Trump အမွတ္မထင္အႏိုင္ရရွိေရးကိုၿဖစ္ေပၚေစခဲ့တဲ့ (၂၀၁၆) ႏို၀င္ဘာအေထြေထြေရြးေကာက္ခဲ့တဲ့မဲဆႏၵရွင္ေတြရဲ့ သေဘာထင္ဟပ္မွုေတြကိုေလ့လာၾကည့္ၾကရေအာင္။ (ဒီဆန္းစစ္ေမးၿမန္းခ်က္ေတြကို မဲေပးခြင့္ရွိသူေရာမဲေပး ခြင့္မရွိေသာ္လည္း၊ အေမရိကေရြးေကာက္ပြဲကိုေတာက္ေလ်ွာက္ေလ့လာၾက တဲ့ၿမန္မာတိုင္းရင္းသားၿပည္တြင္း ၿပည္ပပုဂိၢဳလ္မ်ားရဲ့သေဘာထားေတြအေပၚမွာအေၿခခံထားပါတယ္။)
Hillary Clinton ကိုေထာက္ခံမဲေပးၾကသူေတြ -
(က) ၿမန္မာႏိုင္ငံသားအားလံုးကတခဲနက္ေထာက္ခံေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ရင္းႏွီးၾကြမ္း၀င္မွု ႏွင့္၊ ၿမန္မာၿပည္တြင္းေရးတြင္အားတက္သေရာ္ပါ၀င္ပါတ္သက္မွုေၾကာင့္၊
(ခ) တိုးတက္ဆန္းသစ္ေသာအၿမင္၀ါဒရွိသည္ဟုယူဆမွု၊
(ဂ) ၿမန္မာ့စီးပြားေရးႏွင့္ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္မွုကို ပံ့ပိုးေပးႏိုင္သည့္အလားအလာေကာင္းမ်ားရွိသည္ဟူေသာ ေမ်ွာ္လင့္ခ်က္၊
(ဃ) ၿမန္မာကဲ့သို့ေသာလူမ်ိဳးစုငယ္မ်ားကိုအေရးေပးသည္ဟုယံုၾကည္မွု၊
(င) ပထမဆံုးအမ်ိဳးသမီးသမၼတအၿဖစ္ကိုၿမင္ေတြ့လိုမွု၊
(စ) အေမရိကေရာက္ၿမန္မာမိသားစု၀င္တိုင္းလိုလိုအတြင္း၊ အစိုးရေထာက္ပံ့ေသာ က်န္းမာေရး၊ သက္ၾကီးရြယ္အိုခံစားခြင့္မ်ား၏အက်ိဳးခံစားခြင့္မ်ားကိုကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္မည္ဟုထင္ၿမင္မွု၊
Donald Trump ကိုေထာက္ခံမဲေပးၾကသူေတြ -
(က) ထူးၿခားသည့္အခ်က္တခုကား၊ Donald Trump အေရြးေကာက္ခံရသည့္သတင္းထြက္လ်င္ထြက္ခ်င္း၊ အလ်င္အၿမန္ေထာက္ခံၾကသူၿမန္မာမ်ားအတြင္းတြင္၊ ယခင္လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္အဆံုးသတ္အာဏာလက္လႊတ္ ခဲ့ၾကရေသာ အုပ္ခ်ဳပ္သူအထည္ၾကီးပ်က္မ်ားႏွင့္ပါတ္သက္ရာအသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ား၊ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလ (“န၀တ” ႏွင့္ “နအဖ” ေခတ္အဆက္ဆက္ႏွင့္လက္ရွိစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေတာ္မ်ားမ်ား) ကထိပ္ဆံုးမွပါခဲ့သည္ကို ေတြ့ရသည္။
(ခ) မိမိတို့ေပးေဆာင္ရေသာအခြန္အေကာက္မ်ားကိုတရားမ၀င္အပါအ၀င္၊ တရား၀င္ေရာက္ရွိလာၿပီး ကနဦး ခံစားခြင့္မ်ားၿဖစ္ေသာ Food Stamp/Medicaid အပါအ၀င္အစိုးရအေထာက္အပံ့မ်ိဳးစံုတို့ကိုရရွိ ခံစားေနၾကရ သူေတြထံေပးေနရၿခင္းကိုမႏွစ္ၿမိဳ့ႏိုင္ၾကၿခင္း။ ထိုအထဲတြင္ refugees မ်ားအၿဖစ္ေရာက္ရွိလာၾကသူမ်ား၏ အေၿခခ်ေၿပာင္းေရႊ့ေနထိုင္မွုကို ကူညီလုပ္ကိုင္ေပးရင္းႏွင့္မွ၊ ယင္းသို့အေထာက္အပံ့မ်ားခံစားေနရသည္ ကိုၿမင္ ေတြ့ရၿပီး၊ တရားမွ်တမွုမရွိေသာခံစားေနရမွုဟုသတ္မွတ္ၾကၿခင္း။
(ဂ) မိမိတို့အေပၚၾသဇာလႊမ္းမိုးမွုမ်ားေသာ ဘာသာေရး၊ ကြန္ၿမဴနတီေခါင္းေဆာင္မ်ား၏အတင္းအက်ပ္ မဲေပးခိုင္းမွု၊ ေသြးေဆာင္မွုမ်ားကိုလည္းေတြ့ရသည္။ ထိုဘာသာေရးဆိုင္ရာအဖြဲ့အစည္းမ်ား၏အၾကီးအကဲ အခ်ိဳ့တို့ကမိမိတို့အဖြဲ့အစည္းေငြေၾကးပံ့ပိုးမွုမ်ားပိုမိုရရွိေစေရးဟူေသာအေမွ်ာ္အၿမင္မ်ားၿဖင့္ သမၼတ Trump ကိုေထာက္ခံၾကသူေတြၿဖစ္သၿဖင့္မိမိတို့အဖြဲ့အစည္း၀င္(အမ်ားအားၿဖင့္ ႏိုင္ငံေရးနားမလည္ၾကသူေတြ) မ်ားကို၊ လွည့္ဖ်ားစည္းရံုးေသြးေဆာင္မွုမ်ားၿပဳလုပ္ၾကသည္ကိုေတြ့ရသည္။
(ဃ) သမၼတ Trump ၏မူ၀ါဒမ်ားသည္၊ မကၠဆီကင္မ်ားႏွင့္မူဆလင္မ်ားကိုသာ အဓိကပစ္မွတ္ထား၍၊ မိမိတို့အာရွႏိုင္ငံသားမ်ားကို အားေပးေထာက္ပံ့မည္ဟုထင္ၿမင္ယူဆၾကၿခင္း။
(င) မူဆလင္၀ါဒီမ်ားအားလံုးကိုစစ္ေသြးၾကြ အၾကမ္းဖက္၀ါဒီဟုတရားေသသတ္မွတ္ၾကၿခင္း။
ဒီေလ့လာခ်က္ေတြကို(၂)လတာစုေဆာင္းၿပီး၊ ဆန္းစစ္ၾကည့္တဲ့အခါ၊ သမၼတTrump ဟာၿမန္မာအပါအ၀င္ႏိုင္ငံ တကာအေပၚေထာက္ပံ့ကူညီမွုမ်ားတနည္းမဟုတ္၊ တနည္းနည္းနဲ့ အေႏွးနဲ့အၿမန္ဆိုသလို ေလွ်ာ့ခ်ၿခင္းရုတ္ သိမ္းၿခင္းမ်ားကိုသူ့ကိုအပ္ႏွင္းထားတဲ့အာဏာထဲကေနလုပ္ဖို့သႏၷိဌာန္ခ်ထားတယ္ဆိုတာေသၿခာသေလာက္ ၿဖစ္ေနပါတယ္။ လက္ရွိၿမန္မာႏိုင္ငံဟာအေမရိကအပါအ၀င္အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားရဲ့ direct investment နဲ့ professional assistances ေတြကိုေတာင့္တေနရတဲ့အဆင့္မွာရွိပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္း တရုတ္နဲ့ ရုရွႏိုင္ငံတို့ရဲ့ “အေၿပာသာရွိၿပီးလက္ကပါမလာ”တဲ့အေထာက္အပံ့မ်ိဳးေတြကိုထပ္ဖန္တလဲလဲၾကံဳေတြ့ၿပီးၿဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒီမိုကေရစီသက္တမ္းႏုခ်ိန္ၿမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ႏိုင္ငံေရး/စီးပြားေရးခ်န္ခြင္လွွ်ာတည္ၿငိမ္မွု ဟာ အေမရိကရဲ့ၾကားကန္ မွုအေပၚအေတာ္အတန္တည္မွီေနေၾကာင္းကို၊ အၿငိမ္းစားသမၼတၾကီး ဦးသိန္းစိန္က သက္ေသေကာင္းေကာင္း ၾကီးထူသြားခဲ့ပါတယ္။
ခုအခ်ိန္မွာေတာ့ အေမရိကေရာက္ၿမန္မာအသိုင္းအ၀ိုင္းဟာ၊ အေမရိကႏိုင္ငံအတြင္းမိမိတို့ဘ၀တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းၿပီး၊ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရေသာလူမွုဘ၀ရရွိေရးကိုအာရံုစိုက္ၾကရေတာ့မယ့္အခ်ိန္ၿဖစ္ေနပါတယ္။ သမၼတ Trump ရဲ့ထပ္ဖန္တလဲလဲရည္ညႊန္းေၿပာဆိုခ်က္ေတြၿဖစ္တဲ့ “You Chinese…” ဆိုတဲ့ေ၀ါဟာရစကားဟာ က်ြန္ေတာ္တို့ၿမန္မာမ်ားကိုလည္းရည္ညႊန္းေၾကာင္း (ထပ္ေလာင္း) အသိေပးပါရေစ။ ၾကားမညပ္မိၾကပါေစနဲ့။ အေၿပာအဆိုအေနအထိုင္သတိရွိၾကဘို့ အထူးလိုအပ္ခ်ိန္ၿဖစ္ပါတယ္…..လို့။ ။
