ဘာလဲဟဲ့ ….. COBRA?

အေမရိကၿပည္ေရာက္ၿမန္မာမိသားစု၊ အထူးသၿဖင့္ အလုပ္လုပ္ကိုင္အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းၾကရသူေတြဟာ ရွုတ္ေထြးေပြလီလွတဲ့ လုပ္ခြင္စည္းကမ္း၊ ခံစားခြင့္နဲ့က်န္းမာေရးဆိုင္ရာကိစၥေတြမွာ၊ ၀ဲၾသဂါလည္ေနၾက ရပါ တယ္။ သက္တမ္းေစ့အလုပ္လုပ္ၾကရလို့ အလုပ္ကအနားယူၾကရေပမဲ့၊ မိမိတို့လုပ္ခြင္ကပံ့ပိုးေပးတဲ့ က်န္းမာ ေရးအာမခံ (health insurance) ရဲ့ သေဘာသဘာ၀ကို၊ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ကအနားယူၾကေပမဲ့၊ နားလည္ႏိုင္ ၿခင္းမရွိခဲ့သလို၊ (အမွန္အတိုင္းမခ်ြင္းမခ်န္ေၿပာရရင္) နားလည္ေအာင္ၾကိဳးစားအားထုတ္ၿခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ အေမရိကႏိုင္ငံရဲ့စည္းမ်ဥ္းလုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားဟာ အမ်ားအားၿဖင့္ debate အၿပန္အလွန္ဆန္း စစ္ေ၀ဖန္ မွုမ်ားစြာၾကားကေပၚထြက္လာတဲ့ သေဘာသဘာ၀ရွိၾကတဲ့အတြက္ေၾကာင့္၊ ခံစားခြင့္ရွိသူအ လုပ္လုပ္သူ လူ တန္းစားေတြအတြက္နားလည္ႏိုင္ၿခင္းအလ်င္းမရွိေပမဲ့၊ အဆင္သင့္ ခံစားႏိုင္ခြင့္ရွိေအာင္၊ ေဆာင္ရြက္ေပးထား ပါတယ္။ သည္ေၿမမွာေမြး၊ သည္ေၿမမွာၾကီးၾကသူေတြေတာင္နားလည္၊လက္လွမ္းမွီရန္ခက္ခဲတယ္ဆိုေတာ့၊ အၿပည္တရြာကေၿပာင္းေရႊ့လာၾကသူေတြနားလည္မွုမရွိၾကတာမဆန္းပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ငါကမေန့တေန့ကမွေရာက္ လာသူမို့ နားလည္ေအာင္မက်ိဳးစားေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ ဆင္ေၿခကေတာ့သိပ္ေကာင္းလွတဲ့လကၡဏာမဟုတ္ပါဘူး။ သိၾကဘို့က “မသိသူေက်ာ္သြား၊ သိသူေဖၚစား” စနစ္ဆိုတာကိုပါ။ ေလ့လာလက္လွမ္းမွီႏိုင္ေအာင္၊ သက္ဆိုင္ ရာကစီစဥ္ေပးထားပါတယ္။ တခါေလ့လာယံုနဲ့နားမလည္ရင္၊ ေနာက္ေလးငါးဆယ္ခါေလ့လာရင္၊ နားလည္ဘို့ ဆိုတဲ့ကိစၥ ဆိုတာေၿပးမလြတ္ပါဘူး။ ထစ္ခနဲရွိရင္ ေရွ့ေနကိုအားကိုးမယ္ဆိုတဲ့အေလ့အထေတြေလွ်ာ့ခ်သင့္ ပါၿပီ။

ဒီလေတာ့ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းနဲ့ပါတ္သက္ၿပီးအလုပ္လုပ္ၾကသူေတြ လက္ထဲေရာက္လာေလ့ရွိတဲ့ COBRA ဆိုတဲ့စာတစ္မ်က္ႏွာစာအသိေပးစာအေၾကာင္းအေစ့တေစာင္းၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။ COBRA ဟာ အလုပ္လုပ္ၾကသူတိုင္းမ်က္ေစ့ေရွ့ေမွာက္မဖိတ္မေခၚေရာက္လာတတ္ေလ့ရွိၿပီး၊ (တနည္းအားၿဖင့္) မလိုအပ္ ခ်ိန္မွာကိုယ့္လက္ထဲေရာက္လာၿပီး၊ တကယ္လိုအပ္ခ်ိန္မွာ အစရွာမရတတ္တဲ့အေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥၾကီးတခုပါ။

COBRA ဘာလဲ

Consolidated Omnibus Budget Reconciliation Act ကိုအတိုေကာက္ေခၚေ၀ၚၿပီး၊ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ေၾကာင့္အလုပ္ကကင္းကြာၾကၿပီး၊ health insurance လက္လြတ္ဆံုးရွံုးၾကသူေတြနဲ့တိုက္ရိုက္သက္ ဆိုင္ပါ တယ္။ မိမိတို့အလုပ္ရာထူးရွိစဥ္ခံစားခြင့္ရတဲ့ က်န္းမာေရးအာမခံကိုဆက္လက္သယ္ေဆာင္ခံစားခြင့္ရွိ ေစတဲ့ စနစ္တခုပါ။ (၁၉၈၆)ခုႏွစ္မွာလႊတ္ေတာ္ကၿပဌာန္းခဲ့တာပါ။

ဘယ္လိုလုပ္ငန္းခြင္မ်ိဳးမွာရသလဲ

အလုပ္သမား၀န္ထမ္းဦးေရ (၂၀)နဲ့အထက္ရွိၾကသူလုပ္ငန္းရွင္တိုင္းက COBRA အရ က်န္းမာေရးအာမခံကို မိမိ၀န္ထမ္းမ်ားအတြက္ဆက္လက္သယ္ေဆာင္ခြင့္ရွိေစဘို့ဥပေဒကရံတားေပးထားပါတယ္။

COBRA အစီအစဥ္ရသူေတြအတြက္ေပးသြင္းရတဲ့ပရီမီယံေၾကးဘယ္ေလာက္လဲ

ဥပေဒအရလက္ရွိအလုပ္ကခံစားခြင့္အတိုင္းတေသြမတိမ္းေသာလႊမ္းၿခံဳခံစားမွုကိုရေပမဲ့လည္း၊ အရင္ကအလုပ္ ရွင္ကေပးသြင္းေပးတဲ့ (employer’s contribution) ကိုပါမိမိတို့ကိုယ္တိုင္ကက်ခံေပးရတာမို့၊ အလြန္ေစ်းၾကီး ပါတယ္။ ပရီမီယံေၾကး(၁၀၂)% အထိေပးရတယ္ဆိုေတာ့စဥ္းစားၾကည့္ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အလုပ္နဲ့ကင္းကြာၾကရသူ ေတြအမ်ား စုဟာ က်န္းမာေရးေၾကာင့္အနားယူၾကရတာမို့၊ မိမိတို့ကုသမွုခဲယူေနဆဲ၊ ေဆးခန္း၊ ဆရာ၀န္၊ ေဆးရံုတို့ရဲ့ကုသ မွုေအာက္မွာဆက္လက္ခံစားမွုရွိဘို့လိုတာေၾကာင့္၊ ေစ်းၾကီးေပမဲ့၊ COBRA အစီအမံကို(ယာ ယီဘဲၿဖစ္ၿဖစ္)ဆက္ ယူၾကရပါတယ္။

ဒါဆိုရင္ဒီေစ်းၾကီးေပးေနရတဲ့က်န္းမာေရးအာမခံစရိတ္ကိုသက္သာရာရေစမဲ့အစီအစဥ္ရွိပါသလား

ရွိပါတယ္။ မိမိတို့ကုသမွုခံယူေနတဲ့ဆရာ၀န္၊ ေဆးရံုတို့ရဲ့အာမခံလႊမ္းၿခံဳမွုကိုရရွိႏိုင္မဲ့ အာမခံကို ေစ်းကြက္ (Health insurance exchange or Marketplace) မွာစံုစမ္းၾကဘို့အေရးၾကီးပါတယ္။ (www.healthcare.gov) ကေနတဆင့္သက္ဆိုင္ရာၿပည္နယ္၊ ေဒသေတြမွာရွိတဲ့ရံုး/ဖံုးနံပါတ္ေတြမွာစံုစမ္းၿပီး၊ ၀ယ္ယူၾကဘို့လိုပါတယ္။ တခုေတာ့ရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီေစ်းကြက္ေတြမွာေရာင္းခ်တဲ့အာမခံေပၚလစီမ်ားဟာ၊ မိမိတို့ ရွိခဲ့တဲ့ (သို့မဟုတ္) COBRA အရရွိရင္းစြဲအာမခံ Group plan ေတြေလာက္ေတာ့မသက္သာႏိုင္သလို၊ လႊမ္းၿခံဳ ကာကြယ္ေပးႏိုင္မွု (coverage level and type) ေတာ့ တူမယ္မထင္ပါဘူး။ ဒီအခ်က္ေတြကိုေတာ့ေသေသ ၿခာၿခာေလ့လာၾကဘို့က မိမိကိုယ္တိုင္မွာတာ၀န္ရွိၾကတယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္ကိုသတိၿပဳၾကပါ။

COBRA ကိုဘယ္သူေတြအၾကံဳး၀င္ခံစားခြင့္ရွိၾကမလဲ

(၁) အေၾကာင္းမ်ိဳးစံုေၾကာင့္အလုပ္ထြက္ၾကရသူေတြ၊ (လုပ္ငန္းခြင္တြင္ၾကီးမားေသာၿပစ္ဒါဏ္သတ္မွတ္ ခ်က္ၿဖစ့္အလုပ္ထုတ္ခံၾကရသူေတြ အေနနဲ့ကေတာ့၊ မိမိတို့ၿပစ္ဒါဏ္က်ခံရမွုကိုထုေခ်ေၿဖရွင္းၿခင္းႏွင့္ တကြတင္ၿပေသာ္လည္း၊ ေနာက္ဆံုးတြင္ မိမိတြင္ၿပစ္ ခ်က္ရွိေၾကာင္း၊ အလုပ္သမားခံုအဖြဲ့ကသတ္ မွတ္ခံခဲ့ရလ်င္၊ ခံစားခြင့္မရွိပါ။)

(၂) အလုပ္ခ်ိန္ကိုသက္ဆိုင္ရာအလုပ္ရွင္မ်ားကေလွ်ာခ်ၿခင္းခံၾကရသူေတြ၊

(၃) ဆိုင္ရာအလုပ္သမား/၀န္ထမ္းရဲ့ဇနီး၊ခင္ပြန္းနဲ့တရား၀င္သားသမီးေတြ၊

(၄) လင္မယားကြာရွင္းၾကသူေတြ၊

(၅) ေသဆံုးသူအလုပ္သမား/၀န္ထမ္းရဲ့ဇနီး/ခင္ပြန္း၊

ဘယ္လို ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရမလဲ

အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္အလုပ္ထြက္ၾကရသူေတြ ကိုအလုပ္ရွိေတြက၊ မည္သို့ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရမယ္ ဆိုတဲ့တိက်တဲ့ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကိုထုတ္ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ အမ်ားအားၿဖင့္ သက္ဆိုင္ရာအာမခံကုမၸဏီ မ်ားကို ဆက္သြယ္ၾကရပါတယ္။ ဒီညႊန္ၾကားခ်က္ကို၊ အလုပ္မွကင္းကြာၿပီး ရက္ေပါင္း(၉၀)အတြင္း၊ က်န္းမာေရး အာမခံရဲ့လႊမ္းၿခံဳမွုေၾကၿငာလႊာနဲ့အတူ၊ မိမိထံပို့ေပးဘို့တာ၀န္ရွိပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ အာမခံကုမၸဏီကလည္း၊ စာပို့ေလ့ရွိပါတယ္။ အေရးၾကီးတာက မိမိထံေရာက္လာတဲ့စာအဆက္အသြယ္ကို မ်က္ေခ်မၿပတ္ၾကဘို့ပါ။

မိမိထံေရာက္လာတဲ့စာအရအာမခံကုမၸဏီကိုမိမိပါ၀င္လိုေၾကာင္းအဆိုၿပဳလႊာကို ရက္ေပါင္း(၆၀)အတြင္း အေၾကာင္းၿပန္ၾကရပါမယ္။ အဲ့ဒီရက္ထက္ေက်ာ္လြန္ခဲ့ရင္ေတာ့၊ မိမိဆီမွာရွိတဲ့က်န္းမာေရးအာမခံဆံုးရွံုး သြားၿပီဆိုတာကိုအထူးသတိၿပဳၾကပါ။

COBRA လႊမ္းၿခံဳမွုကာလဘယ္ေလာက္အထိရွိပါသလဲ

သက္ဆိုင္ရာၿပည္နယ္မ်ားကၿပဌာန္းၾကတဲ့ Labor laws ေတြအရ၎၊ မိမိတို့လုပ္ခြင္၀န္ထမ္းသက္ေပၚမွာေသာ္ ၎ အေပၚမွာမူတည္ၿပီး (၁၈)လ မွ (၃၆)လအထိေတာ့ဆက္လက္ခံ စားခြင့္ရွိၾကပါတယ္။

COBRA ကိုအခ်ိန္မက်မွီေစာစီးစြာၿဖတ္ေတာက္ခံရတတ္ပါသလား

ၿဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဥပမာ- မိမိတို့ေပးသြင္းရမဲ့ပရီမီယံေၾကးမ်ားကိုေပးသြင္းရန္ပ်က္ကြက္ခဲ့ရင္ (သက္ဆိုင္ရာ အာမခံကုမၸဏီကေၿပစာပို့သည္ၿဖစ္၊ မပို့သည္ၿဖစ္ေစ၊ ေပးသြင္းရန္တာ၀န္ဟာ မိမိတာ၀န္ဆိုတာသတိခ်ပ္ ၾကဘို့လိုပါတယ္။)၊ အလုပ္ရွင္က ရွိဆဲGroup Plan ကိုရပ္ဆိုင္းရင္ (မိမိတို့ဆီ plan အသစ္နဲ့ပါတ္သက္တဲ့ စာရြက္စာတမ္းမ်ားပို့ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္အၿခားနည္းလမ္းတခုခုနဲ့အာမခံ၀ယ္ယူႏိုင္မဲ့အခ်က္ အလက္ေတြေပးပို့ေလ့ရွိၾကပါတယ္။)၊ မိမိတို့ထံမွာ အၿခားအာမခံ ေပၚလစီတခုခု (ဥပမာ- Medicare/ Medicaid) ရရွိခံစားခဲ့လ်င္၊ မိမိတို့ plan ကိုအသံုးခ်ၿပီးမရိုးသားေသာနည္းတခုခုနဲ့အၿမတ္ထုတ္မွုတခုခု ထင္ရွားရွိခဲ့ရင္။

COBRA ပရီမီယံေၾကးအတြက္ အခြန္သက္သာခြင့္ (tax credit) ရွိပါသလား

ၿခြင္းခ်က္အခ်ိဳ့ကအပ ခံစားခြင့္ရွိပါတယ္။

အၿခားဥပေဒခံစားခြင့္မ်ားအရခံစားခြင့္ရွိခဲ့ရင္ ….

(က) Family and Medical Leave Act (FMLA) အရခြင့္ခံစားေနၾကသူေတြဟာ COBRA နဲ့မသက္ဆိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္၊ လက္ရွိခံစားေနတဲ့ မိမိအလုပ္ရွိရဲ့လႊမ္းၿခံဳခံစားရမွုေတြဆက္လက္ခံစားခြင့္ရွိၾကပါတယ္။

(ခ) Affordable Care Act လို့ေခၚတဲ့ Obamacare ရဲ့ေက်းဇူးေၾကာင့္ COBRA ရဲ့လႊမ္းၿခံဳကာကြယ္ရရွိႏိုင္မွု၊ ခိုင္မာလံုၿခံုမွုရွိလာပါတယ္။ မွိခိုသာသားသမီးမ်ား အသက္(၂၆)ႏွစ္အထိ ခံစားခြင့္ရၿခင္း၊ ယခင္ေရာဂါခံေၾကာင့္ လႊမ္းၿခံဳကာကြယ္မွူမရသူေတြခုအခ်ိန္ခံစားခြင့္ရလာၾကပါၿပီ။ ဒီ့အၿပင္ အကန့္အသတ္မဲ့ေဆးကုသကုန္က်စရိတ္ ကို အာမခံကုမၸဏိမ်ားကက်ခံဘို့တာ၀န္ရွိလာတာတို့၊ ခံစားခြင့္ရွိသူတိုင္းနားလည္လြယ္တဲ့ Summary of Plan (SoP) ကိုခံစားခြင့္ရွိၾကသူေတြအတြက္ေပးရန္တာ၀န္ရွိလာၾကပါတယ္။

COBRA ဟာ အလုပ္သမား၀န္ထမ္းအမ်ားစုနဲ့သိသလိုလိုနဲ့ရင္းႏွီးကြ်မ္း၀င္မွုနည္းပါးတဲ့ ခံစားခြင့္တခုပါ။ အေမရိ ကေရာက္ၿမန္မာအလုပ္ခြင္ရွိ၀န္ထမ္းမ်ားဟာ COBRA နဲ့တနည္းမဟုတ္တနည္းနဲ့ ၾကံဳေတြ့ၾကရမွာမလြဲဧကန္ပါ။ ဒီလိုေတြ့ၾကံဳၾကရခ်ိန္မွာ စိတ္ပူပန္မွုမၿဖစ္ၾကဘို့နဲ့စိတ္ေအးေအးထားၿပီး၊ ေပးပို့စာေတြကို အခ်ိန္နဲ့တေၿပးညီ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ မိမိတို့ ဘ၀ေၿဖာင့္ၿဖဴးေအးခ်မ္းႏိုင္ေစေရးကို အေထာက္အကူၿပဳႏိုင္မယ္ၿဖစ္ ေၾကာင္း သတင္းေကာင္းပါးအပ္ပါတယ္။                  ။