တစ္ႏွစ္သား “Obamacare”

အိုဘားမားကဲ ေခၚ 2010 Patient Protection and Affordable Care Act ၏ပထမႏွစ္ပါတ္လည္ခ်ိန္ခါဆိုက္ ေရာက္ၿပန္ေခ်ၿပီ။ ဆန့္က်င္ကန္ု့ကြက္သူမ်ား၊ စီမံခ်က္ကနဦးကာလအတိမ္းအေစာင္းမ်ားစြာတို့ၿဖင့္ၿပည့္ႏွက္ ခဲ့ေသာ၊ ဤစီမံကိန္းၾကီးသည္ လူးရင္းလြန့္ရင္းၿဖင့္၊ သန္းႏွင့္ခ်ီေသာ ယခင္က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွု ကင္းမဲ့သူ/ ေလ်ာ့နည္းသူတို့ မိမိတို့ဘ၀တာအတြင္းပထမဦးဆံုးေသာအက်ိဳးခံစားခြင့္မ်ားရရွိခဲ့ၾကသည္။ မ်ားစြာေသာ အခြန္ထမ္းၿပည္သူမ်ားႏွင့္အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ လူမ်ိဳးေရးစိတ္ဓါတ္ၿပင္းထန္ၾက သူတယူသန္၀ါဒီတို့က၊ ဤစီမံကိန္းၾကီးသည္ ယခုလက္ရွိအခြန္ထမ္းၿပည္သူတရပ္လံုးအတြက္၊ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုး ၿဖစ္မည္ဟူေသာ၊ ၀ါးလံုးရွည္ၾကီးၿဖင့္ ရမ္းခဲ့သည္။ “ဆိုရွယ္လစ္”စနစ္(socialist medicine)ကိုဦးတည္ေသာ လူမွုေရးစီမံကိန္း ဟူ၍အပုတ္ခ်ၾကဆဲပင္ၿဖစ္သည္။ ၿမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္စနစ္၏ဂယက္ဒါဏ္ကိုထိထိမိမိခံစားခဲ့ၾကရေသာ၊ ၿမန္မာလူမ်ိဳးအခ်ိဳ့တို့ကလည္း၊ သံေယာင္ လိုက္၍ဤဆန့္က်င္မွု၀ဲၾသဂအတြင္း၊ အေၾကာင္းခ်င္းရာစိစစ္ ေ၀ဖန္မွုမၿပဳဘဲ၊ လိုက္ပါခဲ့ၾကသည္ကိုေတြ့ရသည္။ ဤစနစ္ကိုေ၀ဖန္ၾကသူအေတာ္မ်ားမ်ား၏မိသားစု၀င္၊ မိတ္ေဆြမ်ားအတြင္း၊ ဤစီမံကိန္းၾကီးအတြင္းအၾကံဳး၀င္ လာေသာ ယခုႏွစ္ပါတ္လည္အခါေရာက္ေသာအခါ၊ ခံစားခြင့္အခြင့္အေရး၏ အရသာကိုေကာင္းစြာသိလာ ၾကၿပီၿဖစ္သည္။ ေသခ်ာသည္ကား ဘက္လိုက္မွုကင္းၿပီး၊ အစိုးရ၏အဓိကလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကိုခ်က္က်လက္က် ေလ့လာသုေတသနၿပဳရာတြင္ နံမည္ၾကီးခဲ့ေသာ၊ Congressional Budget Office (CBO) ၏သမာသမတ္ က်ေသာသုေတသနၿပဳခ်က္အရ၊ ဤစီမံကိန္းၾကီးသည္၊ အေမရိကန္ၿပည္သူအမ်ားစုကိုေရရွည္တြင္ေကာင္းစြာ အေထာက္အကူၿပဳမည့္အၿပင္၊ ေရရွည္တြင္အခြန္ထမ္းမ်ား အေပၚ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးက်ရန္အလားအလာအလြန္နည္း ေၾကာင္းသံုးသပ္ခဲ့သည္။ ထို့ၿပင္ (၂၀၁၃) ၿပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၏ၿဖတ္ထံုးက ဤစီမံကိန္း ေရွ့ဆက္ခရီးေပါက္ေစေရးအတြက္လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့ၿပီးၿဖစ္သည္။ ဤစီမံကိန္းၾကီးတြင္ ပါ၀င္ေနၾကေသာ က်န္းမာေရးအာမခံကုမၸဏီၾကီးအေတာ္မ်ားမ်ားကလည္းေနာင္လာမည့္ (၂၀၁၅)တြင္ဆက္လက္ပါ၀င္ၾကမည့္ အေၿခအေနေကာင္းမ်ားကိုေတြ့ေနရၿပီၿဖစ္သည္။ (၁၉၃၅)ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့ေသာ အလားသ႑ာန္တူ Social Security Act ႏွင့္ (၁၉၆၅)ခုႏွစ္တြင္ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ Medicare စီမံကိန္းၾကီးမ်ားသည္၊ ကနဦးကအစြန္း ေရာက္၀ါဒီတို့၏ၿပင္းထန္ေသာဆန့္က်င္မွု (ထိုဥပေဒမ်ားကိုအသက္သြင္းၾကသူေတြအေပၚအသက္အႏၱရာယ္ကို ပင္ခ်ိမ္းေၿခာက္မွုၿပဳခဲ့သည္ဟုသမိုင္းဆရာတို့ကဆိုၾကသည္) မ်ားရွိခဲ့ေသာ္လည္းယခုအခ်ိန္တြင္ကား ’ပ်ိဳတိုင္း ၾကိဳက္ေသာႏွင္းဆီခိုင္’ၿဖစ္ေနၿပီမဟုတ္ပါလား။

လက္ရွိအာမခံစနစ္တြင္တဆက္တစပ္တည္းအၾကံဳး၀င္ၾကသူအားလံုးလိုလိုပင္၊ မိမိပင္ကိုယ္plans မ်ားတြင္ အလိုအေလ်ာက္ဆက္လက္ကူးေၿပာင္းပါ၀င္ၾကမည္ (automatic renewal) ရွိမည္ဟုဆိုေသာ္လည္း၊ plan ႏွင့္ပါတ္သက္၍၊ ဤကာလအတြင္းစာေရာက္လာၿခင္းရွိပါကေသခ်ာစြာေလ့လာဖတ္ရွု၍၊ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ၾကရန္အထူးလိုအပ္ပါသည္ (ခ်ြင္းခ်က္ - Oregon State)။ ေလ့လာသူတို့အဆိုအရ အသက္(၄၅)ႏွစ္အထက္လက္ရွိ အာမခံရွိၾကသူထက္၀က္ေက်ာ္က မိမိတို့planအတိုင္းဆက္လက္ေနၾကမည့္ အလားအလာမ်ားေတြ့ရသည္ဟု ဆိုသည္။ ႏွစ္အလိုက္ပရိမီယံေၾကးေစ်းတက္သည္ဟုဆိုေသာ္လည္း၊ အသက္ အရြယ္အၾကီးဆံုးတဦးအေပၚ ေကာက္ခံမည့္လစဥ္႔ရီမီယံသည္၊ လက္ရွိ အသက္(၂၁)ႏွစ္အရြယ္အေပၚ ေကာက္ ခံသည့္ပရီမီယံ၏(၃)ဆထက္မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ်ပိုခြင့္မရွိဟူေသာ္ premium cap ကိုဥပေဒကပညတ္ ထား ခ်က္ရွိေနေပသည္။ လာမည့္(၂၀၁၇)ႏွစ္တြင္ အသက္အရြယ္အၾကီးဆံုးသူတစ္ဦးအတြက္ပရီမီယံသည္ဤ ဥပေဒအရ ႏွစ္စဥ္ပရီမီယံေၾကး (ေဒၚလာ ၁၈၀၀) ထက္မပိုသင့္ဟုဆိုထားသည္။

အသက္အရြယ္ၾကီးသည္ႏွင့္အမွ် ပရီမီယံေၾကးပိုေပးရေသာအာမခံကုမၸဏီတို့၏ထံုးတမ္းအစဥ္အလာအရ၊ အသက္(၄၅)ႏွစ္ႏွင့္အထက္ရွိသူတို့သည္အခြန္ၿငိမ္းခြင့္ခံစားမွုကိုအၿပည့္အ၀ခံစားရဘြယ္ရွိေနပါသည္။ လာမည့္ (၂၀၁၅)တြင္ ၀င္ေငြ တစ္ဦးခ်င္း (ေဒၚလာ ၄၆,၆၈၀) ႏွင့္ စံုတြဲ၀င္ေငြ (ေဒၚလာ ၆၂,၉၂၀) အထိ၀င္ေငြ ရွိသူတို့ သည္၊ ဤအခြန္ၿငိမ္းခံစားခြင့္ဟူေသာအခြင့္ထူးၾကီးကိုရွိၾကမည္ဟုဆိုပါသည္။ ထို့အၿပင္ က်န္းမာေရးကုန္က် စရိတ္၏ (၇၀%)ကို မိမိတို့အၾကံဳး၀င္ရာ plan မ်ားကက်ခံေပးမည္ဟုအၾကမ္းပ်င္းတြက္ထားသည္။ (နားလည္ ၾကရန္မွာ - plan coverage ရာႏွဳန္းမ်ားေလ၊ အခြန္ၿငိမ္းခြင့္နည္းေလဟူေသာပံုေသနည္း ကိုမွတ္ယူၾကပါကုန္။)

အေရးၾကီးသည့္အခ်က္ကား-ယမန္ႏွစ္ကကဲ့သို့ စာရင္းသြင္းခြင့္ကာလ(၆)လကို၊ ယခုႏွစ္တြင္ရရွိေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ။ စရင္းသြင္းခ်ိန္ကာလ (ႏို၀င္လာ ၁၅၊ ၂၀၁၄ ရက္မွ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၁၅၊ ၂၀၁၅) ဟုဆိုထားေသာ္လည္း၊ ေနာင္ႏွစ္ (၂၀၁၅ ဇႏၷ၀ါရီ ၁ရက္)ေန့တြင္စတင္အက်ိဳးသက္ေရာက္အၾကံဳး၀င္ရန္မွာ (ဒီဇင္ဘာ -၁၅)ရက္ေန့ သည္ ေနာက္ဆံုးစာရင္းသြင္းရမည့္ (plan မ်ားၿပင္ဆင္တင္သြင္းခြင့္)ေပးႏိုင္မည့္ရက္စြဲၿဖစ္ေပသည္။ ထိုရက္စြဲ မ်ားကိုမမွီလိုက္ၾကသူအားလံု (ခ်ြင္းခ်က္အနည္းငယ္ရွိသည္မွအပ) (၂၀၁၅)ခုႏွစ္အတြက္ (၂၀၁၆)ခုႏွစ္အခြန္ တင္သြင္းရာတြင္ဒါဏ္ေၾကးမ်ားကိုေအာက္ပါအတိုင္းေပးသြင္းၾကရမည္ၿဖစ္ပါသည္ - တစ္ဦးခ်င္းအတြက္ (၂%) (သို့) (ေဒၚလာ ၃၂၅) {မ်ားရာ} ၿဖစ္သည္။ ယခုႏွစ္(၂၀၁၄)အတြက္မူ တစ္ဦးခ်င္းအတြက္ (ေဒၚလာ ၉၅) ၿဖစ္သည္။ ေနာင္ႏွစ္မ်ားတြင္ဆတိုးတက္၍အခြန္ဒါဏ္ ေၾကးေပးသြင္း ၾကရမည္ၿဖစ္ပါသည္။

ေနာက္ထပ္အေရးၾကီးသည့္အခ်က္တခုကား၊ အာမခံမ်ားကိုေရာင္းခ်ေပးေသာေစ်းကြက္မ်ား (exchange/ marketplace) တြင္ၿပီးၿပည့္စံုေသာ မိသားစု၀င္မ်ားစာရင္း ႏွင့္ ေနာင္လာမည့္(၂၀၁၅)တြင္ရွိႏိုင္မည့္၀င္ေငြ (လစာ၀င္ေငြတိုးတက္မွု/ေလ်ာ့နည္းမွု) တို့ဟူေသာအခ်က္ ၾကီး(၂)ခ်က္ကို၊ ၿပန္လည္ၿဖည့္စြက္တင္ၿပၾကရန္၊ လက္ရွိအာမခံလက္၀ယ္ရွိသူမ်ားထံပံုစံစာရြက္မ်ားၾကိဳတင္ေပးပို့၊ ေကာက္ခံထားမွုမ်ား ရွိပါ သည္။ ယင္းပံုစံ မ်ားကိုမပ်က္မကြက္ၿဖည့္သြင္းလ်က္ၿပန္လည္ေပးပို့ရန္လိုပါသည္။ ယင္းပံုစံမ်ားကိုၿပန္လည္ ေပးပို့ရန္ပ်က္ကြက္ ၾကသူမ်ားကို၊ ဆိုင္ရာမွ စာရင္း audit စစ္ေဆးေတြ့ရွိပါက၊ ထိုပုဂၢိဳလ္မ်ားအတြက္ ဒါဏ္ခတ္ ခံရႏိုင္ေသာအလား အလာမ်ားရွိေနပါသည္။ စာရင္းေလ်ွာ့နည္းတင္ၿပရာတြင္လက္ယဥ္ခဲ့ေသာ ၿမန္မာလူမ်ိဳး မ်ားအေနၿဖင့္၊ ယင္း အၿဖစ္မ်ိဳးမေရာက္ရန္အထူးလိုအပ္ပါသည္။ ေနာင္ (၂၀၁၅)ခုႏွစ္အတြင္း အေၾကာင္းေၾကာင္း ေၾကာင့္၀င္ေငြ ေၿပာင္းခဲ့ပါက၊ (၂၀၁၆)အခြန္ေဆာင္ရာတြင္၊ ယင္းေလ်ာ့နည္းခံစားခဲ့ရေသာအခြန္ၿငိမ္း ခြင့္၊ ထဲ့သြင္းတင္သြင္း ခြင့္ရွိေနေသးသည္ဟူသည္ကိုသတိၿပဳပါေလ။ ေလွ်ာက္လႊာအေၾကာင္းၿပန္ရာတြင္၊ မိမိအခြန္ႏွစ္စဥ္တင္သြင္း ေသာ (tax returns) မ်ားကို၊ သက္ဆိုင္ရာမွစစ္ေဆးခြင့္ကိုလည္းေပးၿဖစ္ေအာင္ေပး ၾကဘို့လိုပါသည္။ ေလ်ွာက္လႊာအဆံုးတြင္ ယင္းစစ္ေဆးခြင့္ကိုခြင့္ၿပဳေၾကာင္းၿပန္ၾကားရန္ (mark the check box)ၿပဳရန္ သာလို ပါသည္။ ယင္းအတြက္အၾကိဳးခံစားခြင့္အေနၿဖင့္၊ ေနာင္ႏွစ္မ်ားတြင္လိုအပ္ေသာကိန္းဂဏန္း မ်ားကို၊ မိမိက လိုက္လံရွာေဖြရန္မလိုေတာ့ဘဲ၊ market exchange ကအလိုအေလ်ာက္မွတ္တမ္းသြင္းသြား ႏိုင္မည္ၿဖစ္ ပါသည္။

စိတ္၀င္စားဘြယ္အခ်က္တခုကား၊ ဤစီမံကိန္းၾကီးမ်ားတြင္ႏွစ္စဥ္တိုးတက္လက္တြဲပါ၀င္လာၾကမည့္ အာမခံ ကုမၸဏီမ်ား၏တိုးတက္မွု၊ အာမခံေဆာင္သူတိုးတက္လာမွုတို့ေၾကာင့္၊ ပရီမီယံေၾကးမ်ား (၂၀၁၅)တြင္ ပ်မ္းမွ် (၁%)က်လာေသာ္လည္း၊ မိမိအိတ္စိုက္ေပးရမည့္ out-of-pocket expenses မ်ားတက္လာဘြယ္ရွိၿပီး၊ အခြန္ ၿငိမ္းခြင့္ရာႏွဳန္းက်ဆင္းသြားဘြယ္ရွိေၾကာင္းပညာရွင္တို့ကတြက္ခ်က္ထားၾကသည္။ ထိုအခြန္ၿငိမ္း မွုႏွင့္ပါတ္ သက္၍၊ ၿပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ၿပည္နယ္(၃၀)ေက်ာ္တို့တြင္စိစစ္ရန္သေဘာတူ ထားၿပီးၿဖစ္ သည္ဟုသိရသည္။ ထိုၿပည္နယ္(၃၀)ေက်ာ္တို့တြင္မိမိအစီအစဥ္ၿဖင့္ ဗဟိုအစိုးရ၏ေထာက္ပံ့ေၾကး ၿဖင့္ marketplace မ်ားရွိေနၿပီၿဖစ္ၿပီး၊ အခြန္ၿငိမ္းခြင့္အၿပည့္ရေနၾကသည္ဟု အခ်ိဳ့ကစြပ္စြဲထားၾကသည္။

အာမခံကုမၸဏီအခ်ိဳ့ ကmarketplace မွအေၾကာင္းမ်ိဳးစံုေၾကာင့္စြန့္ခြာ (၁၄-ခု) ၾကသလို၊ အာမခံကုမၸဏီၾကီး (၇၇) ခုခန့္ယခုစာေရးခိ်န္တြင္ပူးေပါင္းပါ၀င္လာၾကသည္ (၇၇% တိုးတက္မွု)။ ထို့အၿပင္ ယခုအခ်ိန္တြင္ ၿပည္နယ္ေပါင္း(၄၄)ၿပည္နယ္က (၂၀၁၅)တြင္၊ မိမိတို့ၿပည္နယ္အတြင္းဗဟိုအစိုးရအစီအစဥ္ၿဖင့္၊ စတင္ ၍ marketplace ထူေထာင္ရန္ဆံုးၿဖတ္ ထားၿပီးၿဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ ထို့အတြက္၊ ယခုအခါ Obamacare ေခၚ ACA အေပၚယံုၾကည္အားကိုးမွု တိုးလာေသာလကၡဏာေကာင္းတခုအၿဖစ္ၿမင္ေတြ့ေနရၿပီၿဖစ္သည္။ အာမခံကုမၸဏီၾကီးတခုအေနၿဖင့္ (၂၀၁၅) တြင္ ေဒသအစံုတြင္၊ အာမခံ plans (၄၁)ခုအထိပ်မ္းမွ်ၿဖန့္က်က္ေပး မည္ၿဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ ဥပေဒအရ- (၂) ခုထက္မနည္းေသာ plan ကိုအမာခံကုမၸဏီတခုအေနၿဖင့္ၿဖန့္ က်က္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း တိတိက်က်ၿပဌာန္း ထားသည္။

အၿခားသိသင့္ေသာအခ်က္မ်ားကား ရွုတ္ေထြးနက္နဲလွေသာ အာမခံေလာက၏ေခၚအေ၀ၚမ်ားၿဖစ္ၾကသည္ -

(က) (၂၀၁၅) အတြက္ Premium credit: တစ္ဦးခ်င္း၀င္ေငြ (ေဒၚလာ ၁၁,၆၇၀ မွ ၄၆,၆၈၀အထိ) ရွိသူ ႏွင့္ မိသားစု၀င္(၄)ဦးအထိအတြက္ (ေဒၚလာ ၂၃,၈၅၀ မွ ၉၅,၄၀၀ အထိ) ၀င္ေငြရွိသူတို့ credit ရၾကမည္။

(ခ) Deductible: မိမိPlan ကသတ္မွတ္ထားေသာမိမိအိပ္မွစိုက္ထုတ္ေပးရမည့္တန္ဘိုး (သို့မဟုတ္) အာမခံကုမၸဏီကိုေပးရန္ေၾကြး။ ယင္းသတ္မ်တ္ခ်က္ ဥပမာ -တေထာင္ဆိုပါက ယင္း တေထာင္ေဒၚလာ အထိေပးသြင္းၿပီးမွ၊ အာမခံကုမၸဏီကစတင္ကုန္က်ခံပံ့ပိုးမည္ၿဖစ္သည္။

(ဂ) Co-payment: ပုတ္ၿပတ္သတ္မွတ္ထားေသာေဆးရံု၊ဆရာ၀န္၊ ဓါတ္ခြဲစစ္ေဆးမွုတို့အတြက္၊ ေပးသြင္း ရမည့္ေငြသားတန္ဘိုး၊ (ဥပမာ -ဆရာ၀န္ၿပသခ ေဒၚလာ-၁၀ စသည္ၿဖင့္)

(ဃ) Co-insurance: ရာႏွုန္းၿဖင့္သတ္မွတ္ထားေသာေဆးရံု၊ဆရာ၀န္၊ ဓါတ္ခြဲစစ္ေဆးမွုတို့အတြက္၊ ေပးသြင္း ရမည့္ေငြသားတန္ဘိုး။ ဥပမာ (၂၀%)ဟုဆိုထားပါက၊ မိမိေပးသြင္းရမည့္ deductible အေၾကေပးသြင္း ၿပီးေနာက္၊ စုစုေပါင္းဆရာ၀န္ၿပသခ (ေဒၚလာ -၁၀၀ အတြက္ဆိုလ်င္) (ေဒၚလာ ၂၀) ေပးရမည္ၿဖစ္သည္။

(င) out-of-pocket maximum: တစ္ႏွစ္လံုးအတြက္မိမိအိပ္မွစိုက္ထုတ္ရမည့္စုစုေပါင္းကုန္က်စရိတ္သည္၊ ACA ဥပေဒအရကန့္သတ္ထားသၿဖင့္၊ အာမခံကုမၸဏီအပါအ၀င္၊ ေဆးရံု/ဆရာ၀န္မ်ားကယင္းကန့္သတ္ခ်က္ ထက္ေက်ာ္လြန္၍၊ plan တြင္ပါ၀င္ေသာ၊ က်န္းမာေရးဆိုင္လႊမ္းၿခံဳကာကြယ္မွုရွိေသာ services အားလံုး အတြက္ပိုမိုေတာင္းခံခြင့္မရွိရန္တားၿမစ္ထားသည္။

(စ) essential benefits: ဥပေဒအရပင္မက်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွု services ၾကီး (၁၀)ခုကိုplan တိုင္းကလႊမ္းၿခံဳမွုေပးရသည္။ (အသက္ ၈၀ေက်ာ္အဖိုးၾကီးတစ္ဦးအတြက္၊ မီးယပ္ေရာဂါဆိုင္ရာၿပဳစုေစာင့္ ေရွာက္မွုမလိုဟူေသာ ေစာဒကတက္ရမည့္အခ်ိန္မဟုတ္ပါ။ ACA မေပၚမွီကပင္ ပုဂၢလိကၿပင္ပတြင္ေရာင္းခ် ေသာ အာမခံမ်ားတြင္၊ ယင္းတို့ပါ၀င္ထဲ့တြက္ၿပီးၿဖစ္ေနသည္ကိုအမွတ္ရၾကပါ။)

(ဆ) Preventive services: မည္သည့္plan မ်ိဳးမဆို (အလုပ္ရွင္ကေပးသည္ၿဖစ္ေစ၊ မိမိဖာသာစိတ္ၾကိဳက္ၿပင္ပ တြင္၀ယ္ယူသည္ၿဖစ္ေစ၊ marketplace မွ၀ယ္ယူသည္ၿဖစ္ေစ၊ ဤ services မ်ား - ႏွစ္လည္ခႏၶာစစ္ေဆးၿခင္း (annual physical examinations) ၊ ေရာဂါရွာေဖြၿခင္း (preventive screenings)၊ counseling တို့အတြက္ အခေၾကးေငြေပးရန္လံုး၀ (လံုး၀) မလိုဟူေသာပညတ္ခ်က္ရွိပါသည္။ ယင္းတို့အတြက္ အိပ္စိုက္ေပးရမည္ဆို လ်င္၊ အေၾကာင္းရင္းကိုေမးပါ။ ဖ်ားနာ၍ဆရာ၀န္ၿပရင္းၾကံဳတုန္း၊ annual exam လုပ္မည္ဆိုပါက အခေၾကးေငြ ေပးရမည္ဆိုသည္ကိုသတိၿပဳပါ။ prevention သက္သက္ၿဖစ္ရပါမည္။

(ဇ) Plan categories: Marketplace တြင္ အမ်ိဳးစား(၅)မ်ိဳးရွိပါသည္ - Bronze(ေဆးကုသလ်င္ ၄၀% မိမိအိပ္စိုက္ေပးရမည္), Silver (ေဆးကုသလ်င္ ၃၀% မိမိအိပ္စိုက္ေပးရမည္), Gold (ေဆးကုသလ်င္ ၂၀% မိမိအိပ္စိုက္ေပးရမည္), Platinum (ေဆးကုသလ်င္ ၁၀% မိမိအိပ္စိုက္ေပးရမည္) and Catastrophic (အသက္ ၃၀ ေအာက္၀န္ေငြခ်ိဳ့တဲ့သည္ဟုသတ္မွတ္ခံရသူမ်ား) သတိၿပဳရန္မွာဤအမ်ိဳးအစား မ်ားသည္၊ plan အရည္အေသြးအေပၚမူတည္ၿခင္းလံုး၀ (လံုး၀) မဟုတ္ပါ။ မိမိအိပ္မွစိုက္ထုတ္ေပးရမည့္ deductible ႏွင့္ လစဥ္ေပသြင္းရမည့္ premium ေၾကးသတ္မွတ္ခ်က္ အေပၚမွာသာလံုးလံုးမူတည္ပါသည္။

(စ်) မိမိ/မိသားစု ၀င္ေငြ (Adjust Gross Income AGI): IRS tax form တြင္ Form 1044: line (37); Form 1040 EZ တြင္ line (4); Form 1040 A တြင္ line (21) တို့တြင္ၾကည့္၍မွီၿငမ္းပါ။

ထိုmarketplace မ်ားအလ်ိွဳလ်ွိဳေပၚေပါက္လာမွု ေၾကာင့္၊ အစိုးရကပံ့ပိုးေပးရေသာ Medicare ေခၚပင္စင္ စားမ်ားအတြက္က်ခံရေသာကုန္က်စရိတ္ သည္ခံစား ခြင့္ရွိသူ တစ္ဦးအတြက္ပ်မ္းမွ် (ေဒၚလာ ၂,၄၃၅) ေလ်ာ့နည္းသြားမည္ဟု Kaiser Foundation ႏွင့္ Congressional Budget Office တို့တြက္ခ်က္ သုေတသန ၿပဳခ်က္အရ၊ အခြန္ထမ္းၿပည္သူအမ်ားစုအတြက္ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးအေတာ္သက္သာသြား မည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ တဖက္တြင္လည္းMedicare ရရွိခံစားရသူတို့အတြက္ကြာဟေနေသာအိပ္စိုက္ကုန္က်စရိတ္တည္းဟူေသာ (out-of-pocket) “doughnut hole” coverage သည္လည္းႏွစ္အလိုက္ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္း သြားမည္ ၿဖစ္သည္။

အေမရိကေရာက္ၿမန္မာမိသားစုမ်ားအေနၿဖင့္ မိမိႏွင့္တကြမိသားစု၀င္မ်ားအားလံုး မရွိမၿဖစ္ရွိေနရန္လိုအပ္ေသာ က်န္းမာေရးအာမခံမ်ားရွိရန္အတြက္၊ မ်က္ေခ်မၿပတ္မိၾကရန္အထူးလိုအပ္ပါသည္။  Obamacare ေခၚ ACA ဥပေဒသည္၊ marketplace တခုတည္းအတြက္ရည္ရြယ္ရင္းလံုး၀မဟုတ္၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွု ေလာကၾကီးအတြင္း၊ အေမရိကေရာက္မိသားစု၀င္အားလံုး၏အက်ိဳးစီးပြားကိုကာကြယ္လႊမ္းၿခံဳမွုေပးထားေသာ၊ သမိုင္၀င္ဥပေဒၾကီးတခုၿဖစ္သည္ကိုၿမင္ေအာင္ၾကည့္တတ္ၾကဘို့လိုပါသည္။

(၁) မိမိအလုပ္လုပ္ရာေနရာတြင္အလုပ္ရွင္ကပံ့ပိုးေသာ plans မ်ားသည္။ ေယ်ဘူယ်အားၿဖင့္ပိုမိုေကာင္း မြန္ေလ့ရွိပါသည္။ ေစ်းသက္သာသည့္အခ်က္တခုတည္းကိုမၾကည့္ပါႏွင့္။ မိမိအလုပ္ကေပးေသာအာမခံသည္၊ မိမိ၀င္ေငြေပၚမူတည္၍ marketplace မွရႏိုင္မည့္အာမခံထက္ပိုမိုေစ်းၾကီးသည္ဟုသက္ ဆိုင္ရာ(အခြန္ဌာနက) သတ္မွတ္မွသာ၊ အခြန္ၿငိမ္းခြင့္ရမည္ကိုမေမ့ပါႏွင့္။ မိမိအလုပ္မွအာမခံအမ်ိဳးအစားအေၾကာင္းကိုေလ်ွာက္ လႊာတြင္ထည့္သြင္းရမည္ၿဖစ္သည္။

(၂) မိမိကိုယ္တိုင္လုပ္ငန္းရွင္ၿဖစ္ပါက၊ လုပ္သားအေရအတြက္အနဲအမ်ားေပၚမူတည္၍၊ မိမိၿပည္နယ္အလိုက္၊ မိမိလက္ေအာက္၀န္ထမ္းမ်ားအေပၚအာမခံပံ့ပိုးေပးရမည့္ဥပေဒပညတ္ကိုနားလည္လိုက္နာၾကဘို့လိုသည္။ အလုပ္ရွင္တို့ိကမပံ့ပိုးႏိုင္လ်င္ သက္ဆိုင္ရာ exchange/marketplace ကိုလမ္းညႊန္ရန္ မပ်က္ကြက္ပါႏွင့္။

(၃) ယခုႏွစ္မွစတင္ၿပီး marketplace တြင္စာရင္းအသစ္သြင္း (apply) လုပ္လိုသူတို့ www.healthcare.gov တြင္တက္ၿပီး၊ မိမိေနထိုင္ရာေဒသ zip code/state ကိုအသံုးၿပဳလ်က္၊ မိမိဘာသာစကား (ၿမန္မာ) က်ြမ္းက်င္စြာ ေၿပာဆိုႏိုင္ေသာ agent/certified enrollment personals မ်ားကိုရွာေဖြပါ။ (ကာလီဖိုးနီးယားၿပည္နယ္တြင္ ၿမန္မာဘာသာေၿပာဆိုႏိုင္သူ၊ ယခုစာေရးခ်ိန္တြင္ ၈-ဦးခန့္ရွိၿပီၿဖစ္သည္။) (ဤ “ၿမန္မာဂဇက္”တြင္ေဖၚၿပပါရွိ ေသာ agent မ်ားသည္၊ အစိုးရအသိအမွတ္ၿပဳ၍၊ ၿမန္မာမိသားစုမ်ားအတြက္တိုက္ရိုက္အေထာက္အကူၿပဳ ကူညီႏိုင္ၾကေသာ လုပ္သက္ရင့္ပညာရွင္မ်ားၿဖစ္ၾကပါသည္။)

(၄) ယခင္ႏွစ္ကစာရင္းေပါက္ၿပီးသူမ်ားအေနၿဖင့္၊ စာတိုက္မွေရာက္လာမည့္ညႊန္ၾကားခ်က္ကိုတိတိက်က် လိုက္နာၾကရန္လိုသည္။ အမ်ားအားၿဖင့္ ၀င္ေငြခန့္မွန္းခ်က္ႏွင့္မိသားစု၀င္အေၾကာင္းေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား ၿဖစ္သည္။ စာေရာက္မလာပါက သက္ဆိုင္ရာဗဟို (သို့မဟုတ္)ၿပည္နယ္မ်ား၏ official website မ်ားမွတဆင့္ မိမိ အာမခံတည္ရွိမွုအေၿခအေနကိုတက္ေရာက္စိစစ္ၾကရန္လိုပါမည္။ ယင္းအတြက္ မိမိေနထိုင္ရာ လိပ္စာ zip code ႏွင့္ ဂဏန္း(၁၄)လံုးပါ (plan identification number) တို့ကိုသံုးလ်က္ေသာ္၎၊ ဖံုးဆက္၍ၿမန္မာ ဘာသာ စကားၿဖင့္၊ လိုအပ္ေသာစံုစမ္းမွု၊ plan ေၿပာင္းလဲမွုမ်ားၿပဳလုပ္ႏိုင္ၾကၿပီးၿဖစ္ပါသည္။

(၅) ဆရာ၀န္ (သို့) ေဆးခန္းေၿပာင္းမည္ဆိုပါက ေဖေဖၚ၀ါရီ (၁၅)ရက္ေနာက္ဆံုးထား၍မည္သူမဆိုေၿပာင္းခြင့္ ရွိပါသည္။ စာတိုက္မွေရာက္လာေသာစာတြင္ automatic renewal ဟုဆိုထားေသာ္လည္းဤကိစၥမ်ားကို ေၿပာင္းလဲခြင့္ရွိပါသည္။ ေနာင္(၂၀၁၅)တြင္ မိမိ လက္ကိုင္ေဆာင္ထားဆဲ plan ကို မိမိကိုကုသေပးေနဆဲ ဆရာ၀န္ ဆက္လက္တာ၀န္ယူၿခင္းရွိမရွိကိုလည္း စံုစမ္းရန္မပ်က္ကြက္ပါႏွင့္။ မိမိ ဆရာ၀န္ကဆက္လက္ တာ၀န္ယူၿခင္းမရွိပါကလည္း၊ ထိုဆရာ၀န္ဆက္လက္တာ၀န္ယူေသာ အၿခားplan ကိုေမးၿပီး၊ plan ေၿပာင္းခြင့္ ရွိပါသည္။ သို့ေသာ္ အၿခား ဆရာ၀န္တစ္ဦးဦးထံ plan ေၿပာင္းရန္၀န္မေလးပါႏွင့္။

“အာေရာဂ်ံ၊ ပရမံလာဘံ” ႏွစ္သစ္တြင္၊ ၿမန္မာတိုင္းရင္းသားအားလံုး၊ က်န္းမာသုခႏွင့္ၿပည့္စံုၾကပါေစေၾကာင္း။