ေငြေရးေၾကးေရး ၿပင္ဆင္ခ်ိန္ေရာက္ၿပီေလာ

 Covid-19 ကၿမန္မာၿပည္တြင္းသာမက၊ ႏိုင္ငံတကာေရာက္ၿမန္မာေတြကိုဘ၀အေၿခအေနအစြန္း တဖက္ဆီတြန္းပို့ေနခ်ိန္ေရာက္ေနပါၿပီ။ ၿမန္မာႏိုင္ငံၿပင္ပထြက္ၿပီးေဒၚလာအၿပင္ခိုင္မာတဲ့၀င္ေငြရွာၾက သူၿမန္မာတိုင္းရင္းသားဦးေရဟာ လူဦးေရစုစုေပါင္းရဲ့ ဆယ္ပံုတပံုခန့္ရွိတယ္လို့ ၿမန္မာအစိုးရကတရား ၀င္ဆိုထားပါတယ္။ ဒါဟာေၾကာက္ခမန္းလိလိရွိေနတဲ့  ၿပည္ပထြက္၀င္ေငြရွာၾကတဲ့ဦးေရပါ။ ၿမန္မာ ႏိုင္ငံအတြင္းရရွိတဲ့၀င္ေငြဟာ မိသားစုတခုအတြက္ရပ္တည္ဘို့အလြန္ခဲယဥ္းတာႏွစ္ပရိေစၦဒအေတာ္ ၾကာပါၿပီ။ ၀င္ေငြၿမိဳးၿမိဳးၿမက္ၿမက္ ရတဲ့တဖက္ထိုင္းႏိုင္ငံကေနအေနာက္ႏိုင္ငံေတြအထိေၿခဆန့္ေန ၾကတာေတာ္ေတာ္ၾကာလာပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ရုတ္တရက္ေပၚေပါက္လာတဲ့Covid-19ကပ္ေရာဂါဟာ အဲ့ဒီ ႏိုင္ငံတကာမွာ၀င္ေငြမွန္ေနၾကသူ ၿမန္မာတိုင္းရင္းသားေတြရဲ့ဘ၀ကိုတမ်ိဳးတဖံုေၿပာင္းလဲေစခဲ့ပါတယ္။ ၿမန္မာႏိုင္ငံသားအေတာ္မ်ားမ်ားဟာခုခ်ိန္ၿမန္မာႏိုင္ငံကိုရရာနည္းနဲ့ၿပန္ၾကရခ်ိန္ပါ။ ဒါတင္လားဆိုေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ၿပည္ပမွာ အေၿခခ်ေနထိုင္ေနၾကၿပီၿဖစ္တဲ့ၿမန္မာေတြရဲ့ဘ၀ေတြဟာလည္းအေၿပာင္း လဲၾကီးေၿပာင္းလဲခဲ့ရပါတယ္။ စားပြဲထိုင္အလုပ္လုပ္ၾကရသူၿမန္မာတိုင္းရင္းသားဦးေရဟာၿပည္ပႏိုင္ငံစံု အပါအ၀င္ အေမရိကားမွာ အလြန္နည္းတဲ့ဦးေရပါ။ အမ်ားအားၿဖင့္က လက္လုပ္လက္စားနဲ့ production ထုတ္လုပ္မွု လုပ္ငန္းေတြမွာလုပ္ၾကရသူမ်ားတဲ့အတြက္ မိမိတို့လုပ္ကိုင္ရာလုပ္ငန္းေတြ ကစီးပြားအတက္အက်ေပၚမ်ားစြာမူတည္ၾကပါတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြတၿဖဳတ္ၿဖဳတ္ ၿပဳတ္ကုန္တာေတြစေတြ့ေနရပါၿပီ။ ဆုိင္ရာစီးပြားေရးပ်က္ကပ္ ေလ့လာၾကသူအထင္ကရပညာရွင္မ်ားနဲ့ အဖြဲ့အစည္းေတြက၊ ခုခ်ိန္မွာအေမရိကရဲ့အဆိုးဘက္ဦးတည္ တဲ့စီးပြားေရပ်က္ကပ္မလြဲမေသြေရာက္ လာႏိုင္ေခ်ေတြကိုေဟာကိန္းထုတ္ေနၾကပါတယ္။ ေကာင္းလွတဲ့သတင္းမဟုတ္ပါဘူး။ ခုခ်ိန္မွာအေမ ရိကႏိုင္ငံအတြင္းေနထိုင္အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနသူၿမန္မာတစ္ဦးဦး ဟာ အိမ္ကေနပံုမွန္အလုပ္လုပ္ရတဲ့ ရာထူးတာ၀န္မ်ိဳး (work-from-home) မရွိခဲ့ရင္၊ အေၿခအေန မေကာင္းတာ့ဘူးလို့ဆိုပါရေစ။ အေမရိကႏိုင္ငံသားလူၿဖဴမ်ားနည္းတူ မိမိတို့လည္းတၿပိဳင္နက္တည္း ခံစားၾကရပါလိမ့္မယ္။ 

အစိုးရရဲ့ တည္ဆဲစီးပြားေရးလည္ပတ္ပံုစနစ္ယႏၱရားၾကီးနဲ့၊ အၿခားယာယီအ ေထာက္အပံ့မ်ားက က်ားကန္ထားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္၊ ရုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္အေၿအေနကိုမေရာက္ေသးေပမဲ့၊ ဒီအတိုင္းဆက္ သြားရင္ စီးပြားပ်က္ကပ္ဟာအေႏွးနဲ့အၿမန္ေရာက္လာဘြယ္ရွိပါတယ္။ အားကိုး ေလာက္တဲ့နည္းပညာ ဆိုင္ရာ (Information technology) ရဲ့စြမ္းပကားကအမွန္တကယ္ေတာ့၊ လက္ရွိကပ္ေရာဂါၾကီးကို တြန္းလွန္ေပးေနတဲ့မဟာတံတိုင္းၾကီးတခုပါ။ နည္းပညာ  IT networking သာမရွိခဲ့ရင္ က်ြန္ေတာ္တို့ အားလံုးဟာ၊ ကပ္ေရာဂါနဲ့အတူ၊ အသူတရာနက္တဲ့ဒုကၡတြင္းမွာလွလွၾကီး ခါးဆီးခံေနၾကရခ်ိန္ေပါ့။ မၾကာခင္ေပၚေပါက္လာမဲ့ Covid-19  vaccines ဟာၾကီးမားတဲ့ေမ်ွာ္လင္းခ်က္ေရာင္ခ်ည္ပါ။ ေန့စဥ္ သတင္းေတြမွာၾကားသိေနၾကရတဲ့ (၉၀%)ေက်ာ္ေသာကာကြယ္ေပးႏိုင္မွု (protection efficiency) ဟာက်ြန္ေတာ္တို့အားလံုးကိုေသတြင္းႏွုတ္ခမ္း၀ကဆြဲကူေပးမဲ့ ကယ္တင္ရွင္ၿဖစ္ေနပါၿပီ။ ေဆာင္းနဲ့ အမွီႏိုင္ငံတိုင္းလိုCovid-19ၿဖစ္ပြားမွုၿပန္ဆိုး၀ါးလာခ်ိန္မွာ၊ အေမရိကဟာလည္းမလြတ္တမ္းခံစားေန ရခ်ိန္ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီကာကြယ္ေဆးမ်ားကိုေဖၚထုတ္ၿဖန့္ေ၀ေပးမွုကိုတြန္းအားေပးတဲ့ လက္ရွိအေမရိက သမၼတထရမ့္ရဲ့တရားလြန္ေၿပာစကားမ်ားနဲ့၊ ႏွစ္ပရိေစၦဒမ်ားစြာၾကာနံမယ္ေကာင္းရွိခဲ့တဲ့ CDC ကူးစက္ ေရာဂါတားဆီးတိုက္ဖ်က္မဟာဌာနၾကီးကိုလည္းႏိုင္ငံေရးအခ်ယ္ခံရမွုေတြေၾကာင့္လူထုနဲ့ကမၻာကပါ မ်ာစြာသံသယ၀င္ေနခိ်န္လည္းၿဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ေၾကာင့္အဲ့ဒီကာကြယ္ေဆးရဲ့စြမ္းပကားနဲ့ မေမွ်ာ္မွန္းႏိုင္တဲ့ေဘးထြက္ဆိုးၾကိဳးေတြကို၊ သာမာန္ၿပည္သူမဆိုထားနဲ့၊ ေဆးဘက္ဆိုင္ရာပညာရွင္ မ်ားကပါ၊ ၾကီးစြာသံသယရွိေနၾကခ်ိန္လည္းၿဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီကာကြယ္ေဆးကိုေစာႏိုင္သမွ်ေစာစြာထိုး ႏွံခြင့္ရရွိေရးၾကိုးစားၾကမဲ့သူေတြ၊ ဦးစားေပးအဆင့္အတန္းသတ္မွတ္မွုေတြနဲ့အၿငင္းအခုန္ၿဖစ္ေနၾကသူ ေတြရွိေနၾကသလို၊ အဲ့ဒီကာကြယ္ေဆးကိုအေစာဆံုးထိုးလိုစိတ္မရွိေသးတဲ့ (We don’t want to be the first in the line to receive the vaccine!)ဆိုသူေတြလဲဒုနဲ့ေဒးပါ။ ကပ္ေရာဂါရဲ့ေကာင္းက်ိဳးဆိုး ၾကိဳးေတြအသာထားလို့၊ အဲ့ဒီကပ္ေရာဂါေၾကာင့္လက္ရွိသက္ေရာက္စၿပဳေနၿပီၿဖစ္တဲ့စီးပြားေရးပ်က္ကပ္ ဘက္ကိုတေစ့တေစာင္းၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။ ဘာၿဖစ္လို့လည္းဆိုေတာ့၊ ေရာဂါနဲ့ပါတ္သက္ၿပီးလူသား ေတြအေနနဲ့လက္လွမ္းမွီတဲ့ကုစားမွုဟာ အခ်ိန္အခါအေၿခအေနမ်ားစြာေပၚမွာမူတည္ေပမဲ့ ကိုယ္ပိုင္ ဥစၥာေငြေၾကးၾကိဳတင္ၿပင္ဆင္ေရးကိစၥဟာ က်ြန္ေတာ္တို့ၿမန္မာတိုင္းလက္လွမ္းမွီႏိုင္ၿပီး၊ စီမံၿပင္ဆင္ႏိုင္ တဲ့ ကိစၥအေရးအရာၿဖစ္ေနလို့ပါဘဲ။ တခုဘဲရွိၾကဘို့လိုပါတယ္။ လုပ္သင့္တာေတြကိုသိနားလည္ၿပီး၊ မ်က္ေၿခမၿပတ္လုပ္ထားၾကဘို့ဘဲလိုပါတယ္။ 

ဒီလမွာေတာ့ အေမရိကႏိုင္ငံတ၀ွမ္းေနသက္ၾကီးပိုင္းေတြအတြက္ ကခုလ မွာၿဖန့္ခ်ိတဲ့ 

AARP Bulletin မွာ “Reset Your Finances” က႑မွာေဖၚၿပထားတဲ့ Covid-19 ကာလတြင္းနဲ့ ေနာက္ ပိုင္းကာလေတြမွာ လူတိုင္းသိသင့္တဲ့ ေငြေရးေၾကး ကိစၥေတြကိုအေလးေပးေဖၚၿပထားတာေတြဟာ ၿမန္မာကြန္ၿမဴနတီ အသက္အရြယ္တိုင္းမေရြးသိထားဘို့လိုတာေတြပါလာတာမို့၊ ၿပန္ေဖါက္သယ္ခ် လိုက္ပါတယ္။ 

(က) ေငြေၾကးအၾကပ္အတည္းေရာက္ၿပီဆိုတဲ့လကၡဏာမ်ား -

- မူရင္းသံုးစြဲေနၾက credit card အစားေနာက္ထပ္ credit card တခုအစားထိုးၿပီးစတင္သံုးစြဲ  ေနရၿခင္း၊

- လစဥ္ေပးေနၾကCredit card အရက်သင့္ေငြကိုအၿပည့္မေပးႏိုင္ဘဲ၊ အနည္းဆံုးသတ္မွတ္ ေပးသြင္းရန္ေဖၚၿပထားေသာေငြပမာဏ (minimum due) ကိုသာေပးသြင္းႏိုင္ေတာ့ၿခင္း၊

- မိမိစုေဆာင္းေငြ၊ ေဘးဖယ္ထားေသာစုေဆာင္းေငြမ်ား တစတစ ေလ်ာ့နည္းလာၿခင္း၊

- အေၾကြးေတာင္းေသာကုမၸဏီမ်ားမွ အေၾကြးေတာင္းခံစာမ်ား၊ ဖံုးေခၚယူၿခင္းမ်ားရွိလာၿခင္း၊

- အိမ္ၿပင္ဆင္ရန္၊ ကားၿပင္ဆင္ရန္၊ ေဆးကုသမွုခံယူရမည္ု့ကိစၥမ်ားဆိုင္းငံ့လာရၿခင္း၊

- ေန့စဥ္ေရာက္လာေသာစာမ်ား၊ ဖံုးေခၚဆိုၿခင္းမ်ားကိုေရွာင္ရွားရန္ၾကိဳးစားလာၿခင္း၊

(ခ) ဒီလိုအေၿခအေနေတြၿဖစ္လာရင္ဘာလုပ္သင့္လဲ -

- အဆိုပါေတာင္းခံစာမ်ားေပးပို့ေသာေသာကုမၸဏီမ်ားသို့ဖုန္းေခၚဆိုၿပီး၊ မိမိလက္ရွိၾကံဳေတြ့ရ ေသာအခက္အခဲကိုရွင္းလင္းၿပၿပီး၊ အကူအညီေတာင္းပါ။ မ်ားေသာအားၿဖင့္ စီးပြားပ်က္ခ်ိန္ တြင္ အေၾကြးရွင္မ်ားက၊ အေၾကြးသက္သာေစမည့္ အစီအမံမ်ားစီစဥ္ထားေလ့ရွိပါသည္။

- အတိုးႏွုန္းသက္သာေသာအၿခားေခ်းေငြအမ်ိဳးအစားမ်ား Credit Unionဘဏ္မ်ားတြင္ရႏိုင္ ပါသည္။ ယင္းသို့ေပးရန္က်န္အေၾကြးေငြကိုလြဲေၿပာင္းပါ။ ယင္းသည္အခ်ိန္အခါမလင့္ ခင္ေဆာင္ရြက္ရန္လိုပါသည္။ မိမိအေၾကြးၾကီးေၾကာင္း credit bureaus မ်ားမွသိရွိၿပီးမွလႊဲလ်င္ အလြန္ခက္ခဲသြားႏိုင္ပါသည္။

- အပို၀င္ေငြရႏိုင္ေသာအလုပ္မ်ားရွာပါ။

- စီးပြားပ်က္ကပ္တြင္အစိုးရမွအထူးထုတ္ေခ်းေသာအေထာက္အပံ့မ်ားကိုနားစြင့္ရယူပါ။ အေမရိကားတြင္မိမိရပိုင္ခြင့္ရယူရန္အသိအကြ်မ္း၊ အဆက္အသြယ္ရွိရန္မလိုပါ။ ကိုယ္ကိုယ္ တိုင္စံုစမ္းရယူႏိုင္ၾကရန္ေတာ့လိုပါသည္။

- Food Stamp ေခၚ Supplemental Nutrition Assistance Program SNAP) ကိုရယူရန္ လက္မတြန့္ပါႏွင့္။ Food Stamp သံုးၿခင္းမွာ လူသိမ္ငယ္ေသာကိစၥမဟုတ္ဆိုသည္ကို နားလည္လက္ခံပါ။ 

(ဂ) စီးပြားပ်က္ခ်ိန္ အပိုစုေဆာင္းေငြရွိသၿဖင့္ အတိုးအပြားရွိေသာရင္းႏွီးၿမွဳပ္ႏွံမွုလုပ္လိုပါသလား? (မိမိေပးရန္ေၾကြးမ်ားတြင္အတိုးမ်ားရာနည္းရာအလိုက္ဦးစားေပးၿပီး ေပးသြင္းၿခင္းလုပ္ၾကဘို့ အရင္စဥ္းစားပါ။)

- Roth IRA ကိုဦးစားေပးစဥ္းစားပါ။ ေပးသြင္းစဥ္အခြန္ေဆာင္ရေသာ္လည္း၊ ၿပန္ထုတ္ခ်ိန္တြင္ အခြန္ကင္းပါသည္။ ေရပန္းစားေသာေသၿခာေသာရင္းႏွီးမွုၿဖစ္ပါသည္။

- Target-date mutual funds ကား ပင္မရင္းႏွီးသူေရာ၊ ထဲ့သြင္းရင္းႏွီးသူေတြပါအက်ိဳး အၿမတ္ခံစားခြင့္ရွိေသာရင္းႏွီးမွုၿဖစ္ပါသည္။ အသက္အရြယ္ေပၚမူတည္၍ မိမိေငြၿပန္ထုတ္ရန္ ေမွ်ာ္မွန္းေသာအသက္အပိုင္းအၿခားကိုညႊန္ၿပေသာ funds ကိုေရြးပါ။ က်ြမ္းက်င္သူပညာရွင္ Keith Whitcomb အဆိုအရ mutual fund တခုတြင္ လစဥ္($၂၅) ထဲ့၀င္စုေဆာင္းပါက (၅)ႏွစ္အၾကာတြင္ စုေဆာင္းေငြ ($၁၇၀၀)ရွိလာႏိုင္ေၾကာင္းဆိုထားသည္။

(ဃ) မိမိတို့အသံုးစရိတ္ႏွင့္လစဥ္ေပးေနက်အသံုးအစြဲမ်ားၿဖတ္ေတာက္ေလွ်ာ့ခ်ရမည့္အခ်ိန္ၿဖစ္သည္။

- (၆၀)၀န္းက်င္ေလာက္တြင္၊ ေစ်းသက္သာေသာအိမ္ယာမ်ားကိုေရာင္းခ်ၿပီး၊ အခ်က္အၿခာက် ၍သြားလာရလြယ္ေသာေနရာသစ္တြင္ေၿပာင္းေရႊ့ၿခင္းၿဖင့္အပို၀င္ေငြထြက္လာႏိုင္ပါသည္။ အခ်ိ္ဳ့ကလည္း အိမ္မွ ကြန္ဒိုမီနီယံသို့ေၿပာင္းေရြ့ၾကပါသည္။

- cable TV စသည္တို့ကိုၿဖတ္သင့္ပါသည္။ ယေန့အခါသည္ TVတိုင္းသည္ smart tv မ်ားၿဖစ္သၿဖင့္ cable မလိုေတာ့ပါ။ Sling ကဲ့သို့ေသာ အလြန္သက္သာသည့္ TV အစီအစဥ္ (သို့မဟုတ္)လက္ရွိအေကာင္းဆံုးဟုယူဆရေသာ Youtube TVကိုရယူလ်က္၊ မိမိသားခ်င္း အိမ္ခြဲမ်ားႏွင့္အခ်ိဳးက်က်ေပးႏိုင္ပါသည္။

(င) က်န္းမာေရးအာမခံလူတိုင္းရွိရပါမည္။ အလုပ္မရွိပါက ဆိုင္ရာStateမ်ားရွိ Medicaid (သို့မဟုတ္) Exchange marketplace for health insurance တြင္အၿမန္ဆံုးစာရင္းသြင္းပါ။

(စ) Social Security ခံစားခြင့္ကို အသက္(၆၂)ၿပည့္၍ထုတ္ယူမည္ဟူေသာအၾကံအစည္ကိုခ်က္ခ်င္းမ လုပ္သင့္ပါ။

-  Social Security fund ခမ္းေၿခာက္ကုန္ခမ္းမည္ဆိုသည္မွာမွန္ေသာ္လည္းခ်က္ခ်င္းမၿဖစ္ ေသးပါ။ 

- မိမိတို့အလုပ္လက္မဲ့သြားၿခင္းေၾကာင့္ ရရွိႏိုင္မည့္ ခံစားခြင့္ပမာဏရုတ္ေလ်ာ့သြားမည္မွာမွန္ ေသာ္လည္းၾကီးမားေသာသက္ေရာက္မွုမရွိပါ။

- အသက္(၇၀)အထိေစာင့္ၿပီးထုတ္ယူခ်င္ေသာ္လည္း၊ မိမိက်န္းမာေရးအေၿခအေနေၾကာင့္ ထုတ္ယူလိုကထုတ္ယူႏိုင္ေသာ္လည္း၊ ဆီခ်ိဳေသြးတိုးစေသာအသက္အရြယ္အရၿဖစ္ေပၚခံစား ရသူတို့၏သက္တမ္းသည္၊ တေၿဖးေၿဖးတိုးလာေၾကာင္းကိန္းဂဏန္းမ်ားကၿပဆိုေနပါသည္။ ၿဖစ္ႏိုင္လ်င္ အသက္(၇၀)အထိေစာင့္သင့္ေၾကာင္းက်ြမ္းက်င္သူေတြကအၾကံၿပဳၾကပါသည္။ သိုုေသာ္လည္းဤအခ်က္သည္။ အေမရိကတြင္သက္တမ္းတေလွ်ာက္ၾကီးၿပင္းသူတို့အတြက္ ပိုမိုသင့္ေလ်ာ္မည္ဟုယူဆပါသည္။ အသက္အရြယ္လြန္ပိုင္း (လူလတ္ပိုင္း ၄၀ ေက်ာ္) ေလာက္မွေၿပာင္းေရႊ့အေၿခခ်ၾကသူ ၿမန္မာမ်ားအတြက္ၾကီးမားေသာသက္ေရာက္မွုမရွိႏိုင္ပါ။ သို့ေသာ္ ၀င္ေငြအလြန္ေကာင္းေသာလုပ္ငန္းရွင္၊ ဆရာ၀န္ စသူတို့အတြက္မူ ဆိုင္ရာfinancial advisors မ်ားကိုေတြ့ဆံုေဆြးေႏြးသင့္ပါသည္။

- မရွင္းပါကနီးရာ Social Security ရံုးတြင္ကိုယ္တိုင္သြားေရာက္ေဆြးေႏြးရန္၀န္မေလးပါႏွင့္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မိမိတို့အေၿခအေနေပၚမူတည္၍ရွုတ္ေထြးေသာကိစၥမ်ား(ဥပမာ- ကြာရွင္းၿပတ္ၿပီးပါကလည္းသင့္ေလ်ာ္ေသာခံစားခြင့္မ်ားရရွိႏိုင္ေသာအေၿခအေနမ်ိဳး)တြင္ ခံစားခြင့္မ်ားမ်ားရႏိုင္ေသာအေၿခအေနမ်ိဳးမ်ားရွိႏိုင္ပါသည္။ လူသိနည္းေသာအေၿခအေနမ်ိဳး မ်ားအတြက္ခံစားခြင့္မ်ိဳးမ်ားရွိေနႏိုင္သည္ဆိုသည္ကိုေခါင္းထဲထည့္ထားၾကဘို့လိုပါသည္။

(ဆ) အေရးၾကီးဆံုးႏွင့္ၿမန္မာမ်ားေမ့ေလ်ာ့တတ္ေသာကိစၥၾကီးတခုကား ေသတမ္းစာအပါအ၀င္အၿခား စာရြက္စာတမ္းမ်ားထားရွိရန္ပ်က္ကြက္ၿခင္းၿဖစ္သည္။

- မိမိတို့ခ်မ္းသာဆင္းရဲသည္ႏွင့္မဆိုင္ပါ။ ပံုမွန္၀င္ေငြႏွင့္အိမ္ယာရွိၿပီဆိုသည္ႏွင့္Will ရွိရန္လို သည္။   

- Will ကိုအင္တာနက္တြင္အလြယ္တကူရယူႏိုင္ေသာ Nolo ကဲ့သို့ေသာစီမံေသာကုမဏီမ်ား တြင္ေစ်းသက္သက္သာသာၿဖင့္ထုတ္ယူႏိုင္ပါသည္။ ယင္းsoftwareကေမးေသာေမးခြန္းမ်ား ကိုအလိုက္သင့္ေၿဖဆိုၿခင္းၿဖင့္ထုတ္ယူႏိုင္ပါသည္။ Costco မွႏွစ္စဥ္ေစ်းခ်ေရာင္းခ်ပါသည္။

- အၿခားစာခ်ဳပ္(၂)ခုကား Healthcare Directives (Living Will) (မိမိနာမက်န္းၿခင္းေၾကာင့္ သတိလက္လြတ္ေသေကာင္ေပါင္းလဲၿဖစ္ခ်ိန္မိမိကုသေရးႏွင့္ဆိုင္ေသာလိုအင္ဆႏၵေဖၚၿပၿခင္း) ႏွင့္ Durable Power of Attorney (မိမိနာမက်န္းၿခင္းေသဆံုးၿခင္းၿဖစ္ပါကမိမိပိုင္ ဆိုင္ရာ ေငြေၾကးဥစၥာကိုမည္သို့စီမံခန့္ခြဲေစလိုသည္ဆိုသည္တို့ကိုေဖၚၿပၿခင္း) တို့လိုအပ္ပါသည္။

- ၿမန္မာတိုင္းရင္းသားတို့သည္ ေသၿခင္းကိစၥကိုေဆြးေႏြးရန္အလြန္၀န္ေလးေရွာင္ရွားတတ္ ေသာအယူသည္းမွုရွိသည္။ ယင္းသည္အက်ိဳးထက္အၿပစ္ကိုပိုၿဖစ္ေစသည္။ က်န္ရစ္သူ (သို့မဟုတ္) အနားတြင္ရွိေသာမိသားစုေဆြမ်ိဳးမ်ားကိုမ်ားစြာေသာအၾကပ္အတည္းမ်ားကို ၿဖစ္ေစသည္။ အထူးသၿဖင့္ စည္းစိမ္းဥစၥာခြဲေ၀ၿခင္းကိစၥမ်ားတြင္မလိုလားအပ္ေသာ အခ်င္းမ်ား မွု၊ အမွုအခင္းရင္ဆိုင္ရမွုမ်ားၿဖစ္ေစသည္။

- ယင္းစာရြက္စာတမ္းမ်ားကိုNotarize ႏွင့္ (လိုအပ္လ်င္) ဆိုင္ရာေဒသRegistryတြင္ မွတ္ပံုတင္ပါ။

- ယင္းစာရြက္စာတမ္းမ်ားေရးသားရာတြင္ မိသားစု၀င္သားသမီးမ်ားကိုရွင္းလင္းေဆြးေႏြးရန္ လိုသည္။ ယင္းစာရြက္စာတမ္းမ်ားမည္သည့္ေနရာတြင္ရယူႏိုင္သည္ကိုအသိေပးရန္လိုသည္။ အေရးၾကီးသည္မွာသားသမီးအားလံုးကို (တတ္ႏိုင္လ်င္) တေၿပးညီေဆြးေႏြးပါ။ ထင္ေယာင္ ထင္မွားၿဖစ္ေစမည့္ကိစၥမွန္သမွ်ေရွာင္ရွားပါ။

(ဇ) ေနာက္ဆံုးဆိုေသာ္လည္း အေရးၾကီးဆံုးအခ်က္တခုရွိပါသည္။ အလိမ္မခံမိပါေစႏွင့္။ အေမရိက တြင္ေမြးၿပီး၊ အေမရိကတြင္ၾကီးေသာ လူၿဖဴအေမရိကန္မ်ားပင္အလိမ္ခံေနၾကရေသာ ေခတ္ၾကီးၿဖစ္ ပါတယ္။အသက္အရြယ္ၾကီးရင္းလာသည္ႏွင့္အမွ် လိမ္လည္ရန္လြယ္ကူလာပါတယ္။ က်ြန္ေတာ္တို့ ၿမန္မာမ်ားအတြက္ကားပိုဆိုးပါေသးတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ စကားနားမလည္မွု၊ သေဘာေပါက္ နားလည္ရန္ခက္ခဲမွုတို့ကတပန္းရွံုးေစပါတယ္။ ေရွ့ေနအားကိုးဆိုေသာစကားကို လည္းသတိခ်ပ္ပါ။ ေရွ့ေနတိုင္းစိတ္မခ်ရပါ။

ႏွစ္ေဟာင္းကုန္၍ႏွစ္သစ္ေၿပာင္းေတာ့မွာၿဖစ္ပါတယ္။ (၂၀၂၀) ဟာလူတိုင္းအတြက္ဆိုးရြားတဲ့ႏွစ္ ၾကီးပါ။ အနည္းနဲ့အမ်ားဆိုသလိုလူတိုင္းခံစားၾကရတဲ့ႏွစ္ပါ။ လက္ရွိကပ္ေရာဂါဘယ္ထိခရီးဆန့္မယ္ မသိႏိုင္ပါဘူး။ ကပ္ေရာဂါေၾကာင္းစိတ္ဖိစီးမွုက စီးပြားပ်က္ကပ္ကေန ကိုယ္အိပ္ကပ္ကိုထိလာစရာ ေတြရွိေနပါတယ္။ က်ြန္ေတာ္တို့ၿမန္မာေတြ မ်က္စိဖြင့္နားစြင့္ၾကရင္း ၿပင္ဆင္သင့္တာ ၾကိဳတင္ၿပင္ဆင္ ႏိုင္ၾကပါေစ။.          ။