ခါးၿဖတ္ရိုက္ခ်ိဳးခံလိုက္ရေသာ ထြန္းသစ္စ ၿမန္မာ့ဒီမိုကေရးစီ

 စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ဟာတကယ္ေတာ့ၿမန္မာေတြမုန္းတီးေပမဲ့ က်င့္သားရွိေအာင္ၾကံဖန္ေနၾကရတဲ့ ကိစၥၿဖစ္မွန္းမသိၿဖစ္ေနပါၿပီ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ေဖေဖၚ၀ါရီ(၁)ရက္ၿမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ မနက္လင္းအားၾကီးအခ်ိန္မွာ ၿမန္မာႏိုင္ငံတ၀ွမ္းနဲ့ ကမၻာတ၀ွမ္းလံုးကိုသတင္းဆိုးတခုကလွုပ္ႏွိဳးလိုက္ပါတယ္။ ဒုတိယသက္တမ္း အတြက္တရား၀င္ေရြး ေကာက္ခံရၿပီးၿပီလို့ယံုၾကည္ၾကရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္အာဏာ ရ (လက္ရွိအာဏာမဲ့) NLD ပါတီေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကိုထိမ္းသိမ္းလိုက္ၿပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ့အာဏာကို ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာ အင္အား အၾကီးမားဆံုးလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းၿဖစ္တဲ့“တပ္မေတာ္”က သိမ္းပိုက္ လိုက္တဲ့သတင္းပါ။ တတိယအၾကိမ္လႊတ္ေတာ္မ်ားရဲ့သက္တမ္းမစမွီနာရီပိုင္းအလိုမွာ၊ ၿမန္မာႏိုင္ငံတ ၀ွမ္းေဒသအႏွံ့မွာရွိတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒၿပဳေရးနဲ့တရားစီရင္ေရး တရား၀င္အဖြဲ့အစည္း အားလံုးဟာ အခ်ိန္တိုနာရီပိုင္းအတြင္း စစ္တပ္ေတြရဲ့လက္ေအာက္မွာၿပားၿပား၀ပ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဘာနဲ့တူသလဲဆို ေတာ့ ၿမန္မာၿပည္ရဲ့ေနာက္ဆံုး မင္းၿဖစ္တဲ့သီေပါမင္းကို(၁၈၈၅)ခုႏွစ္မွာနယ္ခ်ဲ့ၿဗိတိသွ်ေတြက “ၾကက္ ကေလးငွက္ကေလးေတြ ဖမ္းသလို” နန္းေပၚတက္ၿပီးဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားတာနဲ့အလားသ႑ာန္ တူသြားပါတယ္။ တခုဘဲကြာ တာကေတာ့ သီေပါမင္းကိုတိုင္းတပါးသားကဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြား တာၿဖစ္ၿပီး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုေတာ့ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားခ်င္းကဖမ္း ဆီးလိုက္တာဘဲ ကြာပါတယ္။ ပိုဆိုးေစတဲ့အၿဖစ္ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီအသီးအပြင့္ေတြလြန့္လူးလာစ ၿမန္မာႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းသစ္မွာ မဲဆႏၵရွင္လူထုတစ္ရပ္လံုးရဲ့စစ္မွန္တဲ့ရင္ထဲကဆႏၵအမွန္ၿဖစ္တဲ့ သေဘာထားကိုဖံုးကြယ္ေဖ်ာက္ဖ်က္ဘို့ၾကိဳးစားၿပီး တပ္ကအာဏာရယူလိုက္တဲ့အတြက္၊ တစ္ႏိုင္ငံ လံုး ၾကိမ္မီးအံုသကဲ့သို့ခံစားလိုက္ၾကရတဲ့အၿဖစ္ဟာ လူမွုကြန္ယက္ေတြမွာမဖံုးႏိုင္မဖိႏိုင္ေအာင္ေပၚ ထြက္လာၿခင္းပါဘဲ။

လက္ရွိၿဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ကိစၥေလးေတြေလ့လာေဆြးေႏြးၾကည့္ရေအာင္ပါ။

(က) တပ္မေတာ္အား ႏိုင္ငံအေရးေပၚကိစၥတိုင္းမွာ တရား၀င္အာဏာရယူခြင့္အၾကြင္းမဲ့အာဏာေပး ထားေသာ၂၀၀၈ ဖြဲဲ့စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒ - ၂၀၀၈ ဧၿပီနဲ့ေမလအတြင္းက နာဂစ္မုန္တိုင္္သဘာ၀ေဘး အႏၱရာယ္ေၾကာင့္ႏိုင္ငံတခုလံုးရာေထာင္မကေသေၾကၾကခ်ိန္မွာအခြင့္ေကာင္းယူၿပီး၊ စစ္တပ္စိတ္ ၾကိဳက္ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ဥပေဒဟာ အာဏာရွင္မ်ားအတြက္ ခုခ်ိန္မွာအလြန္အသံုးတဲ့တဲ့ တရား၀င္လုပ္ပိုင္ခြင့္ ၾကီးၿဖစ္ေနပါတယ္။ လက္ရွိအသက္၀င္ေနဆဲအေၿခခံဥပေဒဟာ’rule of law’ စံခ်ိန္စံညႊန္း international norms စတဲ့ေပတံေတြအရ ေပမမွီေဒါက္မမွီယံုမက၊ သန္းေပါင္းေၿမာက္ၿမားစြာေသာ ၿပည္သူေတြရဲ့ဘ၀ကို အရိပ္ထိုးေနပါတယ္။ အဲ့ဒီအၿဖစ္ဟာ လူထုတစ္ရပ္လံုးအေပၚသာမက ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ တရား၀င္ေရြးေကာက္ခံအစိုးရေပၚေတာင္လႊမ္းမိုးၿပီးမလွုပ္ႏိုင္ေအာင္ အေပၚ စည္းယူထားပါတယ္။ ဒီအေၿခခံဥပေဒကို(ယခင္)ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွူးၾကီးသန္းေရႊက မိမိစိတ္တိုင္း က်ပံုစံရရွိ ေအာင္ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုေလာက္အခ်ိန္ယူဆန္းစစ္ၿပီး အဲ့ဒီအခ်ိန္က “ေဘာင္းေတာ္ၿငိမ့္စိတ္ေတာ္သိ” ဥပေဒပညာရွင္မ်ားအကူအညီနဲ့ေရးဆြဲထားၿခင္းပါ။ အဲ့ဒီဥပေဒရဲ့ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ကို စစ္အစိုးရက ထဲထဲ၀င္၀င္နားလည္ၿပီး၊ လိုသလိုအဓိပၸါယ္ေကာက္ယူႏိုင္တဲ့အေပၚစီးကိုက်က်နနရထား ၿပီးသားဆို တာကေတာ့မၿငင္းႏိုင္ပါ။ ၿပင္ပဥပေဒပညာရွင္ေတြဘယ္ေလာက္ဘဲတတ္သိနားလည္တယ္ ဆိုေပမဲ့ တပ္ရဲ့ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံရွိခဲ့တဲ့/ရွိဆဲဥပေဒေရးဆြဲတဲ့ (authors of the constitution)ကို လိုက္မွီ ၾကဘို့အလြန္ခဲယဥ္းပါတယ္။ ဥပေဒရဲ့အဆီအႏွစ္ခ်ဳပ္ကေတာ့ တပ္အေနနဲ့ ၂၀၀၈ အေၿခခံ ဥပေဒကို အေသကိုင္ထားမွာေသၿခာသေလာက္ပါဘဲ။ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ အာဏာရယူသံုးစြဲ မွုအားလံုး အ တြက္ ဒီအေၿခခံဥပေဒဟာ တပ္အတြက္အေကာင္းဆံုးခုခံကာကြယ္ေရးလက္နက္ၾကီးၿဖစ္ေနလို့ပါဘဲ။ စစ္တပ္ကိုေကာင္းစြာဒိုင္းခံကာကြယ္ေပးထားတဲ့ လက္ရွိအေၿခခံဥပေဒဟာ ႏိုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာမွာ တရား၀င္ရပ္တည္ခြင့္ကိုေပးထားသလိုၿဖစ္ေနတဲ့အတြက္၊ ဒီမိုကေရစီေက်ာေထာက္ေနာက္ခံၿပဳထား တဲ့အစိုးရသစ္ေပၚထြက္ႏိုင္ခဲ့ရင္ေတာ့၊ မေႏွးနဲ့အၿမန္ဆိုသလို ဒီမိုကေရးစီစံႏွုန္းၿပည့္၀တဲ့အေၿခခံဥပေဒ သစ္နဲ့အစားထိုးသြားႏိုင္ေခ်မ်ားစြာရွိသြားပါၿပီ။ ၿပီးခဲ့တဲ့(၅)ႏွစ္သက္တမ္းအတြင္းက တည္ဆဲအေၿခခံ ဥပေဒေဘာင္ထဲကၿပင္ဆင္ေရးဆြဲေရးဟာ (၇၅%)မေက်ာ္လြန္ႏိုင္လို့၊ အခ်ည္းအႏွီးၿဖစ္ခဲ့ရတဲ့သင္ခန္း စာကိုအတိုက္အခံေတြကရသြားပါၿပီ။ ထိုနည္းတူဘဲ ခုလက္ရွိစစ္အစိုးရကလည္း စစ္အစိုးရသက္ဇိုး ရွည္ေရးအတြက္ လက္ရွိအေၿခခံဥပေဒထက္ ပိုမိုခိုင္ခန့္တဲ့ၿပင္ဆင္မွုကိုခုသက္တမ္းမွာၾကိမ္းေသေပါက္ ၿပင္ဆင္မွာၿဖစ္ေနပါတယ္။

(ခ) ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာရယူထိမ္းသိမ္းတဲ့ကိစၥ - အေၿခခံဥပေဒအရအာဏာသိမ္းခြင့္ကိုခြင့္ၿပဳထားေပမဲ့၊ ၿပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မွုမၿပိဳကြဲေရးနဲ့အခ်ဳတ္အၿခာအာဏာတည္တံ့ ခိုင္ၿမဲေရးဆိုတဲ့ဒို့တာ၀န္အေရး(၃)ပါးကိုထိပါးရင္ဆိုတဲ့ အေၿခခံအေၾကာင္းရင္းခံေတြရွိပါတယ္။ မဲစာရင္းစစ္ေဆးတာကိုခြင့္မၿပဳၿခင္းဟာ၊ ဒီအေရး(၃)ပါးနဲ့ဘယ္လိုဆက္စပ္သြားလဲဆိုတဲ့အခ်က္ဟာ တပ္ကဘယ္လိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုသလဲဆိုတဲ့အေပၚမွာမူတည္ပါတယ္။ ေသၿခာတာတခုကေတာ့၊ ေဖေဖၚ၀ါရီ(၁)ရက္မနက္လင္းနားၾကီးမတိုင္မွီမွာၿမန္မာႏိုင္ငံတ၀ွမ္းလံုးဟာ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းၿပီးကိုယ့္ အလုပ္ကိုယ္လုပ္၊ ကိုယ့္၀မ္းစာကိုယ္ရွာစားတဲ့ကာလပါ။ အာဏာသိမ္းၿပီးမွ ခုခ်ိန္တစ္ႏိုင္ငံလံုးမတည္ မၿငိမ္ၿဖစ္သြားရတာမို့၊ ဒီအခ်က္ကိုေတာ့ သမိုင္းကအေၿဖေပးပါလိမ့္မယ္။ ေနာင္တခုက ယာယီသမၼတ အၿဖစ္တက္လာသူ ဦးၿမင့္ေဆြကႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို တပ္ကိုလႊဲေပးခြင့္ရွိ/မရွိ၊ တရား၀င္/မ၀င္ကိစၥ၊ ေနာက္လက္ရွိၿပည္ေထာင္စုနဲ့ၿပည္နယ္တိုင္း/ေဒသၾကီးအစိုးရအဖြဲ့ႏဲ့လႊတ္ေတာ္ေတြအားလံုးကို ဖ်က္ သိမ္းၿခင္းမရွိတာဟာထူးၿခားခ်က္ပါ။  ဆုိင္ရာၿပည္ေထာင္စုနဲ့ေဒသဆိုင္ရာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာင္စီေတြ ဖြဲ့စည္းမိန့္ေတြအားလံုးဟာထူးၿခားခ်က္ပါဘဲ။ ဒီေဆာင္းပါးေရးေနခ်ိန္အတြင္းမွာ ရဲတပ္ဖြဲ့ရဲ့လူအုပ္ၿဖိဳ ခြင္းအင္အား သံုးတဲ့အတြက္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူတစ္ဦးအသက္အႏၱရာယ္ရွိေလာက္ဖြယ္ဒါဏ္ ရာရသြားၿပီး၊ ေသမလားရွင္မလား မေၿပာႏိုင္ေသးပါဘူး။ ၿမိဳ့ၾကီးေတြမွာ ပုဒ္မ(၁၄၄)အရ ေန့ဘက္ (၅)ဦးထက္ပိုမစုရ နဲ့ညမထြက္ရအမိန့္ေတြစေၾကၿငာေနပါၿပီ။ ဒီအင္အားသံုးၿဖိဳခြင္းမွုေတြကိုလည္း ႏိုင္ငံတကာကရွုတ္ခ်မွုေတြစတင္ေနပါၿပီ။ ၿမိဳ့အသီးသီးရဲ့ NLD ရံုးေတြမွာေတာ့ခုအခ်ိန္ ရဲနဲ့တပ္က ၀င္ေရာက္စီးနင္းေနပါၿပီ။ အမတ္နဲ့ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကိုအမွုဆင္တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းေတြစပါၿပီ။

(ဂ) ယခင္ NLD အစိုးရလက္ထက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ဆန္းစစ္ခ်က္ - ေယဘူယ်အေနအရ တိုးတက္ ေၿပာင္းလဲမွုေတြရွိတန္သေလာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ရာႏွုန္းၿပည့္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အာဏာမဲ့တဲ့ အေၿခခံဥပေဒ ေၾကာင့္ (၂၅%ေသာတပ္အရာရွိမ်ားပါ၀င္တဲ့အဆင့္ဆင့္ေသာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္) ဆံုးၿဖတ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာအေတာ္မ်ားမ်ားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကကိုင္စြဲခဲ့တဲ့အတြက္ အစိုးရအဖြဲ့၀င္မ်ားဟာ မိမိတို့ရဲ့ initiative ပါတဲ့လုပ္ကိုင္တဲ့အေနအထားကိုမေတြ့ရသေလာက္ရွားပါးပါတယ္။ အစိုးရအဖြဲ့ ၀င္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ(၂၀၁၅)အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစတင္စဥ္ကလက္ေအာက္ခံညႊန္ၾကားေရးမွူးခ်ဳပ္မ်ားကို ၿပန္ေၾကာက္ၾကရတဲ့အေနအထားေတြေၾကာင့္အားမလိုအားမရေတြၿဖစ္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ပံု ပံုစံေတြဟာ ယခင္စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္အတိုင္းဘဲ ဖဲၾကိဳးၿဖတ္ၿခင္း၊ ထည္လဲအစည္းအေ၀းေဆြး ေႏြးပြဲေတြနဲ့ ေခတ္ေပၚေ၀ါဟာရမ်ားတြင္တြင္က်ယ္က်ယ္လူအထင္ၾကီးေအာင္သံုးတဲ့ ၀ဲၾသဂထဲမွာ ပြဲတက္တိုက္ပံု၀တ္စံုေတြေတြသားသားနားနားနဲ့ေနၾကတဲ့၀န္မင္းအသီးသီးေတြရဲ့ပံုရိပ္ေတြကို ေန့စဥ္ သတင္းစာေတြမွာေတြ့ရပါတယ္။ ၿပည္ပကၿမန္မာပညာ ရွင္ေတြကိုၿပည္တြင္းကိုဖိတ္ေခၚေနရာေပးဘို့ ဆန့္က်င္တဲ့၊ ၀န္ေလးတဲ့အတြက္ေၾကာင့္၊ ရိုးသားၿပီး စိတ္ထားေကာင္းတဲ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတခုေတာ့ ထူေထာင္လိုက္ႏိုင္ၿပီး၊ အတိုင္းအတာတခုအထိသာ ေအာင္ၿမင္ေပါက္ေရာက္မွုေတြသာရွိခဲ့တာက အမွန္ပါ။ အထူးသၿဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လိုပုဂၢိဳလ္ေတြ အနားကို တတ္သိပညာရွင္ေတြ၊ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ အားမနာတမ္းေၿပာႏိုင္သူေတြ ခ်ဥ္းကပ္ခြင့္မရခဲ့ၾကပါဘူး။ ဒီလိုၿဖစ္ေအာင္လဲ သူမရဲ့အတြင္းစည္း၀ိုင္းထဲ ကသူေတြကတားဆီးထားတဲ့လကၡဏာေတြေတြ့ရ တယ္လို့ ေ၀ဖန္သူေတြကေထာက္ၿပၾကပါတယ္။ သူ့့လူကိုယ့္လူမယံုၾကည္ၾကရတဲ့ေခတ္လည္းၿဖစ္ေနရတာပါပါတယ္။ ဒီဟာေတြဟာၿငင္းလို့မရတဲ့ အၿဖစ္ေတြပါ။ အဆိုးဆံုးကေတာ့ NLD အစိုးရအာဏာကိုင္စြဲစဥ္ကစၿပီးခုအာဏာသိမ္းပိုက္မွုအရိပ္ အေရာင္ေတြလႊမ္းမိုးလာခ်ိန္မွာ၊ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းခါးဆက္ၿပတ္ခဲ့ရင္၊ ဘယ္ပံုဘယ္နည္းတရား၀င္ ေရြးေကာက္္ခံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ့အဆင့္ဆင့္ဆက္ၿပီးတာ၀န္ယူမလည္း၊ အာဏာသိမ္းပိုက္မွုကိုၾကိဳတင္ ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ့ဖြဲ့စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒပါၿပဌာန္းခ်က္ေတြကိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုတဲ့ဥပေဒေတြၿပဌာန္းတဲ့ အစီအစဥ္၊ တားၿမစ္ခ်က္/အေရးယူရမဲ့ဥပေဒ စသည္ေတြကိုေဖၚေဆာင္ၿခင္းစတဲ့ (Contingency plans & laws) အလ်င္းမရွိခဲ့တဲ့ အတြက္ တကယ္အာဏာသိမ္းခ်ိန္မွာ တည္ဆဲအေၿခခံဥပေဒကို စစ္တပ္ကအႏိုင္နဲ့ပိုင္းၿပီး (မိမိလိုရာအဓိပၸါယ္ဆြဲဖြင့္ၿပီး) အသံုးခ်သြားတာပါ။ ခုအခါမွာေတာ့ အေတာ္ ေလးေနာက္က်သြားပါၿပီလို့ေလ့လာမိေၾကာင္းပါ။

(ဃ) လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအေနအထား - လက္ရွိစစ္ေကာင္စီလို့ဆိုႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ့မွာထက္၀က္ေသာအဖြဲ့၀င္ေတြကို တိုင္းရင္းသားပါတီ၊ အၿခားပါတီ (အမ်ားအားၿဖင့္ ယခင္NLD နဲ့မဟာမိတ္ပါတီမ်ားမပါ)အရပ္သားထက္၀က္ေက်ာ္ေလာက္ကိုစည္းရံုးေရးသေဘာအရထည့္သြင္းဖြဲ့ စည္းထားပါတယ္။ ဒါဟာသမရိုးက်မဟုတ္တဲ့စစ္ေကာင္စီပံုစံပါ။ ေသၿခာတာကေတာ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွူးၾကီး မင္းေအာင္လွိဳင္ရဲ့ အာဏာမသိမ္းမွီနဲ့အာဏာသိမ္းၿပီး ကတိစကားၿဖစ္တဲ့ အေၿခခံဥပေဒနဲ့တည္ဆဲ ဥပေဒေဘာင္ကေက်ာ္လြန္မလုပ္ပါဘူးဆိုတဲ့ကတိစကားကိုေရာင္ၿပန္ဟပ္ပံုရပါတယ္။ အရပ္သား ပါ၀င္သူအခ်ိဳ့ဟာ NLD ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကိုေၿဗာင္ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကတဲ့အတြက္၊ ပါတီကထုတ္ပါယ္ၿခင္း ခံရၿပီး၊ ဘက္ေၿပာင္းသြားၾကသူေတြပါ။ အမွန္အတိုင္းေၿပာရရင္အခ်ိဳ့ပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာအရည္အခ်င္းမေခ ၾကသူေတြလို့သိနားလည္ၾကသူေတြကဆိုၾကပါတယ္။ သူတို့ေတြ NLD ပါတီမွာရွိစဥ္က ထဲထဲ၀င္၀င္ ဦးေဆာင္ၾကသူေတြပါ။ ကိုယ့္လူသူ့ဘက္သား ၿဖစ္ရတဲ့အၿဖစ္မို့၀မ္းနဲစရာပါ။ အဲ့ဒီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာင္စီ မွာပါ၀င္ၾကသူအရပ္သားမ်ားဟာ ဟန္ၿပအေနနဲ့သာရွိဘို့မ်ားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၿပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီးအ ဆင့္ထက္မနိမ့္တဲ့ အေဆာင္အေယာင္အခြင့္ထူးမ်ားအလိုအေလ်ာက္ရသြားၾကၿပီမို့ သူတို့ေတြအတြက္ ကေတာ့ ဟန္က်သြားၿပီေပါ့။ ထိုနည္းတူ ေဒသဆိုင္ရာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာင္စီမ်ားဟာအရပ္သားမ်ားကို သာခန့္ထားၿခင္းဟာ ထူးၿခားေပမဲ့အေၾကာင္းမဲ့ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ေသၿခာတာေတာ့အဲ့ဒီေဒသမွာရွိတဲ့ စစ္တိုင္းမွူးနဲ့စစ္ဆင္ေရးအထူးအဖြဲ့မွူးေတြရဲ့ေလာင္းရိပ္ကိုေတာ့ေက်ာ္လႊားႏိုင္မယ္မဟုတ္ပါ။

(င) ႏိုင္ငံတကာ၏တံုးၿပန္ခ်က္နဲ့အလားအလာမ်ား ႏွင့္ ေဒသတြင္းASEAN တရုတ္/ရုရွားတို့၏ ရပ္တည္ခ်က္ - အမ်ားဆံုးလုပ္ႏို္င္တာကေတာ့ အာဏာသိမ္းတာကိုၿပစ္တင္ရွုတ္ခ်ဘို့နဲ့ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို့အေရးယူမွုေတြပါဘဲ။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကနဲ့ဥေရာပရဲ့အေရးယူမွုဟာ ၿမန္မာႏိုင္ငံကိုတရုတ္လႊမ္း မိုးမွုစက္၀ိုင္းထဲ တြန္းပို့ရာေရာက္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ေလ့လာသံုးသပ္ခ်က္ေတြရွိေနပါတယ္။ လက္ရွိမွာ ေတာ့တရုတ္ကတြန္းအားေပးဘို့လက္ေရွာင္ယံုမက၊ ကုလသမဂၢအဆင့္အေရးယူေဆာင္ရြက္မွုမွာ အၿပစ္တင္ယံုေလာက္ကိုဘဲ ေသြးေအးေအးနဲ့ေဘးေရွာင္ေနပါတယ္။ ေက်ာက္ၿဖဴေရနက္ကေက်ာ္ၿပီး ေတာင္ဘက္ပင္လယ္ဘက္ထိုးေဖါက္စီးပြားၿဖစ္ႏိုင္မဲ့အကြက္ကိုၾကိဳၿမင္ထားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္၊ ဒီအခ်က္ကို ႏိုင္ငံေရးကစားကြက္ထဲမွာထဲ့သြင္းထားပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတေဟာင္းထရမ့္ရဲ့ ႏိုင္ငံတကာကိစၥွုမ်က္ကြယ္ၿပဳဖ်က္ဆီးပစ္ေရးကအစီအမံကို ခုသမၼတအသစ္ဂ်ိဳးဘိုင္ဒင္လက္ထက္မွာမွ ၿပန္အသက္သြင္း ေနရခ်ိန္မို့၊ ၿမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ၿပည္ပအကူအညီရယူေရးဟာေမွးမွိန္ေနေသးသလို၊ ၿပည္ပ အေရးယူမွုဟာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုေၿဗာင္းၿပန္လွန္ႏိုင္တဲ့အင္အားအၿဖစ္ တိုက္ရိုက္သက္ေရာက္ႏိုင္တဲ့ အေၿခမၿမင္ေသးပါဘူး။ ၀မ္းနည္းစရာ ေနာက္ကိစၥတခုကေတာ့ ASEAN အဖြဲ့ၾကီးကၿမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ဇာတ္နိမ့္ခ်ိန္မွာမိမိတို့နဲ့ဘာမွ မဆိုင္တဲ့ၿပည္တြင္း ေရးကိစၥဆိုၿပီးႏွာေစးေနပါတယ္။ မေကာင္းတတ္လို့ မလုပ္သင့္ေၾကာင္းေလာက္သာေၿပာၾကပါတယ္။ ေဒသတြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ၊ ၿပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး တခုခ်င္းေပၚမူတည္တယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္ကို မသိက်ိဳးက်ြံလုပ္တာအံ့ၾသလို့မဆံုးပါ။ ASEAN ဟာၿမန္မာ တို့အတြက္ဘယ္ေသာအခါကမွ အေထာက္ကူေကာင္းရွိတဲ့အဖြဲ့အစည္းမဟုတ္ခဲ့ပါ။ ASEAN အဖြဲ့၀င္ တခုခ်င္းကလည္းမိမိတို့ႏိုင္ငံရဲ့အနာဂါတ္ေရးရာကိစၥေတြမွာ၊ မိမိတို့အခ်င္းခ်င္းထက္ အေနာက္နဲ့ ဥေရာပကိုသာအားကိုးတာကိုၾကည့္ၾကပါ။

(စ) အနာဂါတ္ၿပည္ေထာင္စုတည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးအေၿခအေန - အလြန္ရင္ေလးဘြယ္ရာရွိေနပါတယ္။ တပ္လက္လွမ္းမွီမွုအၿပည့္အ၀မရွိေသးတဲ့အစြန္အဖ်ားေဒသေတြမွာ ခြဲထြက္ခြင့္ေတြမရွိဘူးလို့မေၿပာ ႏိုင္ပါဘူး။ လက္ရွိသေဘာတူထားတဲ့ NCA ရာသက္ပန္အၿပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္ဟာ လမ္းစေပ်ာက္ေနယံုမက၊ ေနာက္ေၾကာင္းၿပန္လွည့္ေနၿပီလိုု့ေလ့လာၾကသူေတြကဆိုေနပါၿပီ။ ဒီကိစၥက ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုးပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုငယ္မ်ားနဲ့ လက္ နက္ကိုင္အဖြဲ့အစည္းေတြကပုဂၢိဳလ္ေရးအရယံုၾကည္ခ်င္ၾကေပမဲ့၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ တပ္ကိုမလြန္ဆန္ႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့အခ်က္ကို တိုင္းရင္းသားအဖြဲ့ေတြက ၿမင္ထားၾကပါတယ္။ “က်ားသ နားမွႏြားခ်မ္းသာရာရမဲ့” အၿဖစ္ပါ။ ေနာက္တခုကလည္း တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားဟာလည္းမိမိတို့ ေနာက္မွာရွိၾကတဲ့အဖြဲ့အစည္းငယ္ေတြ (factions) ေတြရဲ့ေထာက္ခံမွုအၿပည့္အ၀ကိုထိမ္းႏိုင္ေအာင္ ရုန္းကန္ၾကိဳးစားေနရတဲ့အဆင့္ရွိၾကပါတယ္။ autonomy ရရွိေရးအတြက္ၾကိဳးစားမွုေတြကေပၚေပါက္ လာပါၿပီ။ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရအထူးေဒသေတြအေၿခခံဥပေဒကၿပဌာန္းၿပီးခ်ိန္မွာ၊ အဲ့ဒီအဆင့္ကိုရရွိ ေရးစိတ္ကူးယဥ္ၾကသူေတြရွိသလို၊ ၿပည္နယ္အဆင့္ေလာက္အထိမွန္းၾကသူေတြ(အထူးသၿဖင့္ ‘၀’ ေဒသ)ရွိေနပါၿပီ။ ကိုယ္ပိုင္စစ္တပ္နဲ့ကိုယ္ပိုင္ေငြေၾကးစနစ္ေတြရွိေနၾကတာကိုၾကည့္ၾကပါ။ ဗဟိုအစိုးရ အေပၚအားကိုးတာကတခုဘဲရွိေနေၾကာင္းေတြ့ရပါတယ္။ သူတို့ဆီမွာရွိတဲ့တရားမ၀င္ေဒၚလာမ်ားကို ေငြၿဖဴမ်ားအၿဖစ္တည္ရွိခြင့္ပါဘဲ။

(ဆ) မဲစာရင္းမ်ားကိစၥ - လက္ရွိအာဏာသိမ္းတဲ့ကိစၥက မဲစာရင္းစစ္ေဆးခြင့္ကိုအေၾကာင္းၿပခဲ့တာက ေနဘယ္လိုဆက္စပ္သြားလဲဆိုတာသမိုင္းကသက္ေသခံပါလိမ့္မယ္။ ႏိုင္ငံတကာစံႏွုန္းေတြအရ မဲဆႏၵရွင္အမ်ားစုရဲ့သေဘာထားဟာ အၿပီးအၿပတ္ၿဖစ္ပါတယ္။ စစ္တပ္ကမဲစာရင္းကိုေတာင္းဆိုခြင့္၊ စစ္ေဆးခြင့္ရွိမရွိကဥပေဒေၾကာင္းပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ၿမန္မာႏိုင္ငံနဲ့ႏိုင္ငံတကာစံႏွုန္းအရ အပြင့္လင္းဆံုးနဲ့တရားမွ်တမွုအရွိဆံုးဆိုတာကိုကုိႏိုင္ငံသားေတြကသာမက၊ ၿပည္တြင္းမွာေလ့လာၾက သူႏိုင္ငံတကာအဖြဲ့အစည္းအားလံုးလိုလိုကတညီတညြတ္တည္းေထာက္ခံအသိအမွတ္ၿပဳၾကပါတယ္။ ဒါဟာၿမန္မာ့ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မွတ္ေက်ာက္တခုအၿဖစ္သမိုင္းတြင္ပါတယ္။ အာဏာသိမ္းသူရဲ့ အေၾကာင္းၿပခ်က္မွာ မဲခိုးမွု (မသမာမွုကို) အမ်ားလက္ခံႏိုင္ေလာက္တဲ့သက္ေသမထူႏိုင္သေရြ့၊ vote irregularity လို့ဘဲဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီဘယ္ေလာက္ၿပည့္၀တဲ့ႏိုင္ငံၾကီးဘဲၿဖစ္ပါေစ၊ ဒီေန့အထိ ေၿခာက္ၿပစ္ကင္းသဲလဲစင္ (complete flawless election) ကမၻာမွာမရွိေသးပါဘူး။ မဲစစ္ေဆးခြင့္မေပး လို့အာဏာသိမ္းတယ္ဆိုရင္ေတာ့ လူရီစရာၿဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက မဲမွားယြင္းမွုဟာ ေအာင္ႏိုင္မွုကိုေၿဗာင္းၿပန္လွန္လို့မရတဲ့မဲအေရအတြက္မရွိသေရြ့၊ ေရြးေကာက္ပြဲရမဲဟာ အတည္ၿဖစ္ ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမဲဆႏၵရလာဒ္ဟာ projection ပါ။ ဒါကဒီမိုကေရစီစံႏွုန္းပါ။ သတ္မွတ္လူဦးေရ အုပ္စုအတြင္းအမ်ားဆႏၵကိုတိုက္ရိုက္ေရာင္ၿပန္ဟပ္မွုတခုပါ။ (Election result is a direct reflection of the will of the voters representing in a defined population!) ၿမိဳ့တစ္ၿမိဳ့မွာရွိတဲ့ ကေလးၾကီးငယ္အူ၀ဲကအစမဲထဲ့ၾကတာမဟုတ္ပါဘူး။ သတ္မွတ္အသက္အရြယ္နဲ့ဆင္ၿခင္ထံုတရားရွိ သူကိုယ္စားၿပဳသူေတြရဲ့ဆႏၵၿပဳၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သတိၿပဳရမဲ့အခ်က္ကေတာ့ စစ္တပ္ဟာ အေၿခခံ ဥပေဒအရဥပေဒၿပဳမွုနဲ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာပိုင္အဖြဲ့အစည္းေတြမွာ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္း အရ တရား၀င္ပါ၀င္ေနတဲ့အခ်က္ကိုအားလံုးသတိၿပဳၾကရပါမယ္။ ဥပေဒေၾကာင္းအရ တပ္ရဲ့ေတာင္းဆို ခ်က္ကိုမလိုက္နာခဲ့တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ရဲ့ထုေခ်ခ်က္ေကာင္းေကာင္းေတာ့ရွိဘို့လိုပါတယ္။ သမိုင္းက သက္ေသထူပါလိမ့္မယ္။ ခုခ်ိန္မွာေတာ့ စစ္ဘက္က လက္ရွိေရြးေကာက္ပြဲရလာဒ္မရိုးသား မွုကိုသက္ေသထူႏိုင္ဘို့နည္းမ်ိဳးစံုသံုးပါလိမ့္မယ္။ ေနာင္ေရြးေကာက္ပြဲကို တပ္ၾသဇာရွိၿပီး၊ (ၿဖစ္ႏိုင္ေခ် ကေတာ့)ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွူးၾကီးကိုယ္တိုင္ ၀င္ၿပိဳင္ၿပီးအႏိုင္ရရွိေရးလမ္းေၾကာင္းထြင္ပါလိမ့္မယ္။ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္သက္တမ္းၿပန္ရရွိေရးဟာ အေတာ္ေမွးမွိန္သြားဘြယ္ရွိႏိုင္ပါတယ္။

(ဇ) CDM - စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအံတုလူထုလွုပ္ရွားမွုဟာ စစ္အစိုးရကိုေကာင္းစြာဒုကၡေပးေနပံုရပါတယ္။ ေသၿခာတာကေတာ့ တနည္းနည္းနဲ့ႏွိမ္နင္းဘို့ရွိပါတယ္။ ခက္တာက လက္ရွိစစ္အစိုးရရဲ့ထူးၿခားခ်က္ ၿဖစ္တဲ့အေၿခခံဥပေဒအသက္၀င္ေနေသးမွုနဲ့တည္ဆဲဥပေဒကိုေက်ာ္လြန္မလုပ္ပါဘူးဆိုတဲ့ကတိက ၀တ္စကားက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားရဲ့လက္ကိုတုပ္ေႏွာင္ထားဘြယ္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဥပေဒကိုမိမိတို့စိတ္ ၾကိဳက္အဓိပၸါယ္ဆြဲၿပီးဖြင့္ဆိုတတ္တဲ့အေလ့အထမွာယဥ္ပါးၿပီးၿဖစ္တဲ့ တပ္ရဲ့ထံုးစံအတိုင္း၊ အမ်ားနား ေယာင္လြယ္အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြနဲ့ ထိထိေရာက္ေရာက္အေရးယူသြားဘြယ္ရွိသေလာက္ပါဘဲ။ လူမွုကြန္ ယက္ေတြမွာေတြ့ေနရတဲ့ သန္းနဲ့ခ်ီတဲ့ (ၿမိဳ့ငယ္ေတြမွာ ေသာင္းဂဏန္းေလာက္ရွိတဲ့)လူထု ဆႏၵၿပမွုေတြဟာၿမိဳ့တိုင္းလိုလိုကိုအလ်င္အၿမန္ကူးစက္သြားေပမဲ့ အလြန္ဘဲစည္းကမ္းေသ၀ပ္ၾကတာ ကိုေတြ့ရပါ တယ္။ နည္းပညာပိုင္းေတြေၾကာင့္ ကြန္ယက္ခ်ိတ္ဆက္ပိတ္ဆို့မွုေတြကို တြန္းလွန္ႏိုင္ခဲ့ တာေတြ၊ လူငယ္ေတြရဲ့ အခ်င္းခ်င္းခ်ိတ္ဆက္သတင္းဆက္သြယ္မွုေတြ၊ စည္းကမ္းလိုက္နာမွုပိုင္း၊ အခ်င္းခ်င္း ယိုင္းပင္းမွု၊ လ်င္ၿမန္တဲ့ဆႏၵၿပမွုဗ်ဴဟာအေၿပာင္းအလဲ၊ လိုအပ္တဲ့ logistics နဲ့ အေထာက္ အကူၿပဳမွု ေတြခ်က္က်လက္က်ရွိၾကတာေတြ အံ့မခန္းဘြယ္ပါဘဲ။ အထူးသၿဖင့္ “Hunger Games” ရုပ္ရွင္က “3-finger sign”ဟာ ေဟာင္ေကာင္၊ ထိုင္းကေနတဆင့္၊ ၿမန္မာႏိုင္ငံကိုအဟုန္ၿပင္းၿပင္းနဲ့၀င္ လာတဲ့ ယဥ္ေက်းမွုသေကၤတလကၡဏာတခုအၿဖစ္ အလြန္ထိေရာက္ေနတာကိုေတြ့ေနရပါၿပီ။ ဒီေဆာင္းပါး ေရးသားခ်ိန္မွာ CDM ဟာခရီးအေတာ္ေပါက္ေနၿပီး မၾကာခင္မွာ အၾကမ္းဖက္မွုအၿဖစ္ ေရာက္ေအာင္ စစ္တပ္ကေၿပာင္းလဲဖန္တီးဘြယ္ရွိပါတယ္။ အခုအေၿခကေတာ့ သူေသကိုယ္ေသယွဥ္ ေနပါၿပီ။

(စ်) အရိပ္မဲထိုးေနေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကိစၥ - ဒီကိစၥက အရိပ္မဲၾကီးအၿဖစ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ အေပၚေကာင္းစြာလႊမ္းမိုးေနေၾကာင္း လက္ရွိၿမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအာဏာသိမ္းၿဖစ္စဥ္သတင္းတိုင္းမွာလိုလို ေဖၚၿပထားပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မ်ားအတြင္းစစ္တပ္ကို ကာကြယ္ခုခံၿပီး International Court of Justices မွာေၿပာဆိုခဲ့တဲ့အတြက္ႏိုင္ငံတကာကသူမအေပၚမွာစိတ္ကုန္သြားခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီၿဖစ္ရပ္ ေၾကာင့္ၿမန္မာႏိုင္ငံတြင္းကိုၿပည္ပ (အထူးသၿဖင့္) အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားရဲ့ ေထာက္ပံ့ေရးအစီအစဥ္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားရပ္တန့္သြားခဲ့ပါတယ္။ ‘carrot-and-stick’ စနစ္ကိုက်င့္သံုးတဲ့အေမရိကလိုႏိုင္ငံက တဖက္ႏိုင္ငံကိုအလံုးအရင္း၀င္ေရာက္သြားတဲ့ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ေထာက္ပံ့ေငြ$သန္း(၂၀)ေက်ာ္ေပး ခ်ိန္မွာ၊ ၿမန္မာ ႏိုင္ငံကိုေတာ့ မေကာင္းတတ္လို့ (ၿပန္လည္၀င္ေရာက္ေရးစခန္းထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္း စဥ္အတြက္ဆိုၿပီး) မစို့မပို့တဲ့ (၅%)သာသာေလာက္သာရွိတဲ့အေထာက္အပံ့ကိုေပးခဲ့ပါတယ္။ သေဘာ ကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက ရိုဟင္ဂ်ာကိုအသိအမွတ္ၿပဳသကဲ့သို့မၿပဳႏိုင္ရင္မေပးဘူးဆိုတဲ့သေဘာပါဘဲ။ ရွင္းရွင္းေၿပာရရင္ မလိုက္နာႏိုင္ရင္မင္းမရဘူးဆိုတဲ့သေဘာပါ။ ေပးတဲ့သူေတြမနစ္နာဘဲ၊ က်ြန္ေတာ္ တို့ၿမန္မာေတြအေတာ္နစ္နာသြားပါတယ္။ အစြန္းေရာက္လူမ်ိဳးေရး၀ါဒီဟာ ၿမန္မာႏိုင္ငံဖြံ့ၿဖိဳးေရးကိုရိုက္ ခ်ိဳးခံလိုက္ရတာနဲ့တူပါတယ္။ ပိုဆိုးတာက သူမ်ားကမရိုက္ခ်ိဳးဘဲ ကိုယ့္ကကိုယ္ကိုရိုက္ခ်ိဳးလိုက္တာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ရဲ့ရင္ထဲကရွိတဲ့ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမွုအစစ္အမွန္ဟာ အမ်ားၿပည္  သူရဲ့ရိုဟင္ဂ်ာ မုန္းတီးမွုကို တြန္းလွန္ႏိုင္တဲ့အင္အားမရွိခဲ့ပါဘူး။ ၿငင္းလို့မရတဲ့ကိစၥကေတာ့ ႏိုင္ငံတခုရဲ့ တိုတက္ဖြံ့ၿဖိဳးမွုဟာ အေမရိကနဲ့အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ့ နည္းပညာနဲ့ေဒၚလာမလာေသးသေရြ့ ဘယ္လိုမွ မၿဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ ရွင္သန္ဆဲအယူအဆကို ၿမန္မာႏိုင္ငံခါးဆီးခံရမွန္းမသိခံေနရပါတယ္။ ဒီကိစၥက ေနာက္ေၾကာင္းၿပန္ဘြာေတလုပ္ၿပီးအရင္ဆိုခဲ့တာေတြၿပန္သင္ပုန္ေခ်လို့မရတဲ့ကိစၥပါ။ အၿမတ္ထြက္ သြားတာကေတာ့ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားၿဖစ္ၿပီး၊ အဲ့ဒီပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ့ လက္ဗလာၿဖစ္က်န္ ခဲ့တာၿငင္းလို့မရတဲ့ကိစၥပါ။ အားတက္စရာသတင္းတခုကေတာ့ ၿပည္ပေရာက္ရိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ့အစည္း အခ်ိဳ့ကခုခ်ိန္စစ္အာ ဏာသိမ္းမွုကိစၥမွာၿမန္မာၿပည္သူေတြနဲ့အတူရပ္တည္ေၾကာင္းဆႏၵၿပဳထုတ္ေဖၚၾက တာေတြကိုေတြ့ရပါတယ္။ 

ၿမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီအညြန့္ေပါက္ေရး (Flickr of democracy) ဘက္ကိုရုန္းကန္ေနတဲ့အခ်ိန္ ၿဖစ္ပါတယ္။ ယခင္ (၁၉၆၂)နဲ့ (၁၉၈၈)အာဏာသိမ္းၿဖစ္စဥ္ဟာ၊ ခုတၾကိမ္နဲ့မတူပါဘူး။ အရင္ၿဖစ္စဥ္ ေတြဟာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးမင္းမဲ့ၿဖစ္ခ်ိန္မွာအာဏာသိမ္းလိုက္တာေတြၿဖစ္ၿပီး။ ခုတစ္ၾကိမ္ကေတာ့ တစ္ႏိုင္ ငံလံုးေအးခ်မ္းသာယာေနခ်ိန္မွာ မဲစာရင္းေတာင္းၾကည့္ခြင့္ကိုမေပးလို့ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္အရပါ။ လူထု ကေတာ့ခုတစ္ၾကိမ္မွာစစ္တပ္ရဲ့အာဏာဆုပ္ကိုင္လိုတဲ့သရုပ္မွန္ကိုဘြားဘြားၾကီးၿမင္လိုက္ရပါၿပီ။ ေသၿခာတာကေတာ့ လက္နက္ကိုင္စစ္တပ္နဲ့လူထုၾကားသပ္သ်ွိဳသင္းကြဲမွုဟာမၾကံဳစဖူးၾကီးမားသြား ၿပီဆိုတဲ့အခ်က္ပါဘဲ။ ခုၿဖစ္ေနတဲ့ႏိုင္ငံေရးၾကပ္တည္းမွုဟာ၊ အာဏာသိမ္းမွုမရွိခဲ့ရင္ၿဖစ္စရာအ ေၾကာင္းလံုး၀မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ခုခ်ိန္မွာစစ္တပ္ေရာ ႏိုင္ငံေရးေလာကပါအၾကပ္အတည္းမုခ်ၾကံဳေနၾက ရပါၿပီ။ ဒီၾကားထဲ မွာCovid-19ကပ္ေရာဂါဟာ မ်က္ႏွာမေရြးတိုက္ခိုက္ေနခ်ိန္မို့ၿမန္မာၿပည္သူေတြရဲ့ ဇီ၀ိန္ကိုေၿခြေနပါၿပီ။ ကိုယ့္က်န္းမာေရးကိုေတာင္ဂရုမစိုက္ႏိုင္၊ ကိုယ့္အသက္ကိုေတာင္ပဓါနမထားႏိုင္ ေတာ့ဘဲ ၿပည္သူေတြဟာ အနာဂါတ္အတြက္ခုခံတြန္းလွန္ၾကရတဲ့ အတြက္အထိအနာဆံုးဆိုတာ ၿမင္ သာႏိုင္ပါတယ္။ မ်ားစြာေသာလူမွုကြန္ယက္ေတြကပံုရိပ္ေတြဟာ က်ြန္ေတာ့္ရဲ့ရင္ကိုကိုင္လွုပ္သြားပါ တယ္။ ရင္နင့္ ေအာင္ခံစားရတာေန့စဥ္နဲ့အမွ်ပါ။ အာဏာသိမ္းမွုေတြကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးဇာတ္ခံုေတြမွာ ရွားပါးသြားေပမဲ့ ဒို့ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ေခတ္စားေနတံုးဘဲလားလို့……………။