ရောက်ဖူးသင့်တဲ့ သမိုင်းအမွေအနှစ်ထောင်နဲ့ချီတဲ့ Jerusalem

ခရီးသွားရာသီရောက်ပြီဖြစ်လို့၊ ခရီးသွားဘို့စိုင်းပြင်းနေကြသူတွေထဲ မောင်မိုးညိုလည်းတယောက် အပါအဝင်ပါ။ အထူးသဖြင့် Covid pandemic မှာ(၂)နှစ်လောက်အောင့်အည်းနေကြရသူတွေဟာ စိတ်ကူးယဉ်ခဲ့တဲ့ ခရီးသွားအစီအစဉ်တွေဘက်ခြေဦးလှည့်လာကြပြီဆိုတာယုံမှားဘွယ်မရှိပါဘူး။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်နှစ်က မောင်မိုးညိုတယောက် Jerusalem ဘက်သွားလေ့လာချင်တယ်ဆိုတဲ့စကား ပြောတော့ မိန်းမဖြစ်သူကသိပ်သဘောမတူချင်ပါဘူး။ “သွားချင်လွန်းရင်သွားပေါ။ သူတော့မလိုက် ဘူး” ဆိုဘဲ။ အလုပ်မှာလေသံပစ်ကြည့်တော့လဲ “ဟုတ်မှလဲကြည့်လုပ်ဦးနော” တဲ့။ အားတက်စရာ။ ကိုယ့်ဘက်ကထောက်ခံအားပေးမဲ့ မရှိခဲ့ပါဘူး။ ကိုယ်အသက်အရွယ်နဲ့ဘတ်ဂျက်အခြေအနေပေါ်မူ တည်ယုံမက အန္တရာယ်ကင်းဘေးရှင်းရေးကအစ သိပ်မသေခြာတော့ ကိုယ်ဖာသာကိုယ်လဲ သိပ်အရဲ မစွန့်ရဲဘူးပေါ့ဗျာ။ အဲ့ဒါနဲ့ ထုံးစံအတိုင်းGoogle လုပ်ကြည့်တာပေါ့ဗျာ။ ထင်သလောက်အဆိုးကြီး တော့မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါနဲ့ စွန့်စားခရီးသွား တဲ့အလုပ်ကိုဝါသနာပါတဲ့ သမီးကြီးကို စကားတောက်ကြည့် တော့လိုလိုချင်ချင်နဲ့သူလိုက်မယ်ဆိုတဲ့အားတက်စရာစကားရလိုက်တဲ့အခါ မောင်မိုးညိုတယောက် လက်ခမောင်းခတ်လိုက်တာပေါ့။ ဒီဆောင်းပါးကို ခရီးသွားဆောင်းပါးမျိုးဆိုတာထက် မြန်မာတွေအ နေနဲ့သိထားသင့်တဲ့အချက်တွေကို ကိုယ့်ခရီးစဉ်အတွေအကြုံ၊ ကာလကြာကတည်းက အချိန်ယူလေ့ လာခဲ့တဲ့မှတ်စုများစွာတွေပေါ်မှာအခြေခံထားပါတယ်။ FAQလိုသဘောမို့ အသုံးဝင်လောက်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်။ မြို့ရဲ့အကြောင်းနဲ့သမိုင်းကြောင်းကို အင်တာနက်ပေါ်မှာအလျှံပယ် ရှာဖွေနိုင်တာမို့ အဲ့ဒီ ဘက်အပိုင်းကိုအလေးပေးမရေးတော့ပါဘူး။ Jerusalem လို့ပြောခြင်းဟာ မြို့ဟောင်းအပါအဝင်၊ အနီး အပါးဝန်းကျင်ဒေသတွေ(Old City Jerusalem and neighboring countries and regions) ရဲ့အ ကြောင်းကိုပြောခြင်းပါလို့ကြိုတင်အသိပေးပါရစေ။

လုံခြံုစိတ်ချမှုရှိတဲ့ခရီးလား?

Jerusalem ဟာဘာသာရေး၊ လူမျိုးရေးအဓိကရုဏ်းတွေရံဖန်ရံခါရှိတတ်ပေမဲ့ အချိန်ကြာကြာဖြစ်လေ့ မရှိပါဘူး။ သတင်းတွေကိုမျက်ခြေမပြတ်လေ့လာကြဘို့လိုပါတယ်။ Jerusalem  မှာရှိတဲ့ ဆိုင်ရာသံရုံး တွေရဲ့လိပ်စာဖုံးနံပါတ်တွေကိုလက်ထဲထားကြဘို့လိုပါတယ်။ ဒါဟာဘယ်ပြည်ပနိုင်ငံသွားသွား အလေ့ အထပြုသင့်တဲ့ကိစ္စပါ။ Jerusalem မြို့ဟာ tourism ပေါ်မှာလုံးလုံးလျားလျားအားကိုးနေကြရတာမို့ အစိုးရရောလူထုကပါ မလိုလားအပ်တဲ့ အဓိကရုဏ်းမှုတွေကိုမုန်းတီးကြပါတယ်။ ကိုယ်အလည်အ ပါတ်ရောက်သွားပြီးရင် အဲ့ဒီမြို့ရဲ့လုံခြံုမှုရှိတာကို အံ့သြကြမယ်ဆိုတာကိုယုံပါ။

ဘာဖြစ်လို့ Jerusalem ကိုမြန်မာတွေသွားရောက်လည်ပါသင့်သလဲ?

သမိုငး်ကြောင်းအရဒေသအဆောက်အဦနဲ့လူနေမှုအကြောင်းကိုပြောမယ်ဆိုရင် Jerusalem ဟာ နှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာနဲ့ချီတဲ့အထောက်အထားတွေနဲ့ပြည့်နှက်နေတဲ့ဒေသပါ။ မောင်မိုးညိုတို့ရဲ့ tour guide ရဲ့စကားအရ သမိုင်းအထောက်အထားများနေရာပြကွက်တွေရှိတဲ့ မြေအောက်ကိုလှေခါးကနေ ဆင်းရင်း “လှေကားတထစ်ချင်းဟာ သမိုင်းနောက်ကြောင်းကိုနှစ်တစ်ရာစီပြန်ပြောင်းခေါ်ယူသွားသ ကဲ့သို့”ခံစားရလိမ့်မယ် ဆိုတဲ့စကားကိုပြန်ဖေါက်သယ်ချလိုပါတယ်။  UNESCO အဖွဲ့ကြီးရဲ့ World’s heritage စာရင်းဝင်အများဆုံးနိုင်ငံတွေထဲမှာ အစ္စရေးနိုင်ငံရဲ့မြို့ကြီးဖြစ်တဲ့ Old Jerusalem ဟာထိပ် တန်းဝင်ပါ။ သမိုင်းကြောင်းအပြင် လွန်စွာစိတ်ဝင်စားဘွယ်ကောင်းတဲ့လူမှုယဉ်ကျေးမှုတွေကိုတဝကြီး လေ့လာခွင့်ရကြမှာပါ။

အချိန်ဘယ်လောက်ကြာကြာလည်ပါတ်သင့်ပါသလဲ? 

(၁၄)ရက်အပြည့်လောက်တော့ယူသင့်ပါတယ်။ အချိန်လုလည်ကြလိုသူတွေအနေနဲ့ကတော့ (၁၀) ရက်လောက်ဆိုမနည်းပါဘူး။ နှစ်တခုရဲ့ ဇူလိုင်/သြဂုတ်လများဟာ အပူပြငး်ဆုံးမို့၊ ကျန်လတွေက လည်ပါတ်လို့ ကောင်းပါတယ်။

Jerusalem ကိုသွားရောက်လည်ပါတ်ခြင်းဟာ ဘာသာရေးအတွက်နဲ့ဆိုင်ပါသလား?

Jerusalem မြို့ဟောင်းဟာ အဓိကဘာသာကြီးများဖြစ်တဲ့ Judaism, Christianity နဲ့ Islam ဘာသာ ၀င်များဖြစ် တဲ့ Jews, Christian, Islamic နဲ့ Armenian Quarters လို့ခေါ်တဲ့ ရပ်ကွက်ကြီးနဲ့တည် ဆောက်ဖွဲ့စည်းထားတာပါ။ အဓိကရုဏ်းများစွာတွေဟာ သမိုင်းထောင်ပေါင်းများစွာနဲ့ချီတဲ့ ဘာသာ ခြားတွေနယ်ပယ်လက်လွှဲတိုက်ခိုက်နေရာယူကြရင်းအကြောင်းရင်းခံတွေကြောင့် ဘာသာပေါင်းစုံ ရောယှက်နေထိုင်ကြပါတယ်။ အဲ့ဒီအတွက်ဘာသာရေးလွှမ်းမိုးမှုအလွန်ကြီးပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မိမိတို့ သွားရောက်လည်ပါတ်ချိန်မှာ tours guides တွေရဲ့သမိုင်းကြောင်းရှင်းပြမှုတွေကိုလေ့လာကြည့်ရင် ဘာသာရေးကိစ္စကိုလုံးဝ (လုံးဝ)ထဲ့သွင်းဆွေးနွေးခြင်းမပြုပါဘူး။ သွားရောက်ရာအရပ်ရဲ့မျက်မြင် လက်တွေ့တွေ့ရှိရတဲ့အပေါ်မှာ ရှင်းပြဆွေးနွေးချက်များကိုတွေ့ရပါတယ်။ စိတ်ဝင်စားစရာနောက်တ ချက်ကတော့ tour guides အတော်များများဟာ Jerusalemတက္ကသိုလ်အပါအဝင်၊ နိုင်ငံတကာ တက္ကသိုလ်တွေမှာသုတေသနပြုကြသူတွေ၊ ပါမောက္ခတွေ၊ ဘွဲ့လွန်ပညာရှင်များကအချိန်ပိုင်းလုပ် နေကြတာကိုတွေ့ရပါမယ်။ လာရောက်လေ့လာသူတွေထဲကသမိုင်းကြောင်းနဲ့ပါတ်သက်မှုကို အခြေ အတင်အပြန်အလှန်(debate) လုပ်နိုင်ကြသူတွေဖြစ်ကြယုံမက(challenge questions)တွေကို ဖိတ်ခေါ်လက်ခံကြတာကို အံ့သြဘွယ်တွေ့ကြမှာပါ။ နှုတ်တိုက်ရွတ်ကျက်မှတ်ထားတဲ့tour guide တွေမဟုတ်တဲ့ ခေသူမဟုတ်ပညာရှင်တွေလို့ဆိုရင်မမှားပါဘူး။ tours တွေပြီးရင် tips ပေးကြရာမှာ ၀မ်းသာအားရအများအပြားပေးကြယုံတင်မကပါဘူး၊ နောင်သိချင်တာရှိရင်ဆက်သွယ်မေးမြန်းကြဘို့ business cards တွေကိုတောင်တောင်းယူလို့ရကြောင်းပါ။

ဘာသာရေးသက်သက်စိတ်ဝင်စားသူတွေအတွက်လဲ(spiritual/religious tours) တွေသီးသန့်ရှိကြ ပါတယ်။ ဆိုင်ရာနိုင်ငံတွေမှာရှိတဲ့ churches ကဲ့သို့သောအဖွဲ့တွေက ကမကထလုပ်တဲ့အစီအစဉ် တွေ ပါ။ အရေးတကြီးသိသင့်တာကတော့ အပါတ်စဉ်သောကြာညနေကနေ စနေညမိုးချုပ်အထိ (sabbath)၊ အလုပ်တွေအကုန်ပိတ်ပါတယ်။ ဘာဆိုင်မှမဖွင့်တာမို့ လိုအပ်တာတွေကြိုတင်ဝယ်ကြဖို့ လိုပါတယ်။

အသက်အရွယ်မရွေး သွားနိုင်သလား? လူငယ်တွေအတွက်ရော night-life ရှိသလား?

အသက်အရွယ်မရွေးသွားလည်ပါတ်သင့်တဲ့ နေရာဒေသပါ။ နေ့ဘက်မှာရှိတဲ့စျေးတန်းတွေဟာ ည ဘက်မှာbars/restaurants တွေအဖြစ်အသွင်ပြောင်းတာမို့ လူငယ်တွေအတွက် အလွန်အဆင်ပြေ ကြောင်းပါ။

Jerusalem ကိုဘယ်လိုရောက်အောင်သွားနိုင်ပါသလဲ?

အစ္စရေးနိုင်ငံ Tel Aviv မြို့တော် Ben Gurion အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်အပြင်ထွက်တာနဲ့ Jerusalem ကိုအခေါက်ရေများစွာပြေးဆွဲတဲ့ အမြန်ရထား (light rail system) ဟာ အလွန်အားကိုး ဘွယ်ကောင်းတဲ့နည်းပါ။ (၂၅)မိနစ်အတွင်းရောက်နိုင်တဲ့အပြင် စျေးသက်သာပါတယ်။ “Yitzhak Navon Transportation Hub” ဟာ Jerusalemရဲ့ပင်မ ဘူတာရုံကြီးပါ။ အဲ့ဒီကနေမိမိတည်းခိုတဲ့ ဟိုတယ်ကို taxi (သို့) မြို့တွင်းဆွဲတဲ့ light rail system ကိုသုံးပြီရောက်နိုင်ပါတယ်။ အဲ့ဒါကိုမကျွမ်း ကျင်ရင်တော့ taxi ဟာ အကောင်းဆုံးပါ။

ဗီဇာလိုပါသလား?

အမေရိကားကသွားလည်ရင်မလိုပါ။ ဒါပေမဲ့ Tel Aviv ရောက်လို့ လူဝင်မှုကြိကြပ်ရေးမှာ မေးခွန်းမေး တာကိုဘဲဖြေပါ။ အပိုမပြောပါနဲ့။ ၀င်ခွင့်ဗီဇာကို စာရွက်နဲ့ထုတ်ပေးပါတယ်။ လက်ထဲမှာအမြဲရှိပါစေ။ မိမိ passport နဲ့အတူထားလို့လဲရပါတယ်။ ၀င်ခွင့်ဗီဇာစာရွက်ကို ကိုယ့် cell phone နဲ့ဓါတ်ပုံရိုက်ထား ပါ။ ဗီဇာစာရွက်ဟာအခြားနိုင်ငံကူးရင်လိုပါတယ်။ အစ္စရေးနိုင်ငံဟာအခြားနိုင်ငံနဲ့ဆက်ဆံရေးမှာ ထူး ခြားတဲ့အခြေအနေမှာရှိလို့ ဗီဇာကိုစာရွက်နဲ့ထုတ်ပေးရခြင်းပါ။  (ဥပမာ- Palestine နိုင်ငံ)။ မပျောက်ပါ စေနဲ့။ မလိုအပ်ရင်ထုတ်မပြပါနဲ့။ အရေးကြီးတာက ခရီးစဉ်စတာပြီး၊ တည်းခိုနေထိုင်ရာကာလနဲ့မိမိ အိမ်ပြန်ရောက်တဲ့အထိ အဲ့ဒီနိုင်ငံရဲ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်တွေနဲ့ပါတ်သက်ပြီး၊ ပြောဆိုခြင်း၊ မိမိထင်မြင်ယူဆ ချက်စသည်တို့ကို ထင်ယောင်ထင်မှာဖြစ်စေမဲ့ကိစ္စတွေကိုရှောင်ရှားဘို့ပါဘဲ။

ဖုံးဆက်သွယ်ရေး

အစ္စရေးနိုင်ငံဟာ နည်းပညာဖွံ့ဖြိုးတဲ့ရှေ့တန်းရောက်နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ မောင်မိုးညိုတို့ အမေရိကားမှာ 4G  technology ဘဲသုံးနေချိန်မှာ အစ္စရေးရောက်ချိန်မှာ 5G တွင်ကျယ်နေတာနှစ်ပေါက်နေပါပြီ။ cell phone SIM cards ဆိုင်တွေဟာ မြို့တွင်းလမ်းထောင့်တိုင်းမှာကွမ်းယာဆိုင်များကဲ့သို့ ပလူပျံအောင် ရှိပါတယ်။ ကိုယ်ယူသွားတဲ့ cell phone ဟာ unlock လုပ်ပြီးသားဖြစ်နေဘို့ဘဲလိုပါတယ်။ ကိုယ်နေ တာက (၁)ပါတ်(၂)ပါတ်သာဖြစ်ပေမဲ့ (၁)လစာ pre-paid plan ကိုဝယ်ပါ။ talk-text-data ပါတဲ့ အပြင်စျေးချိုပါတယ်။ မိမိတယောက်သုံးအပြင်၊ tour operators အခြားကြိုသိဘို့လိုတဲ့အချက် အလက်တွေအတွက် ကို်ယ့် cell phone ကအသုံးဝင်မှာပါ။

တည်းခိုသင့်တဲ့နေရာ

Jerusalem ရဲ့ အဓိကလမ်းမကြီးလည်းဖြစ်light-rail system လည်းရှိတဲ့လမ်းကတော့ Jaffa Street ဖြစ်ပါတယ်။ Jaffa Street ရဲ့တောင်ဘက်ခြမ်း၊ King George Street ရဲ့ အရှေ့ဘက်ခြမ်းထဲမှာ စျေးအ လွန်သက်သာတဲ့ hotel လေးတွေရှိပါတယ်။ ($100) အောက်နှုန်းဘဲရှိပြီးအချက်အခြာအလွန်ကျပါ တယ်။ Old City ကိုလမ်းလျှောက်သွားရင်ဘဲဖြစ်ဖြစ်၊ light-rail နဲ့သွားရင်ဖြစ်ဖြစ်အလွန်လွယ်ပါ တယ်။ လမ်းလျှောက်သွားရင်ကြည့်စရာတွေများစွာရှိပါတယ်။ မိနစ်(၂၀)လောက်လျှောက်ရင်မြို့ဦး ဂိတ်ကိုရောက်ပါတယ်။ မောင်မိုးညိုတို့တည်းခိုခဲ့တဲ့ ဟော်တယ်ကတော့ Shamai Suites Jerusalem ပါ။ အလွန်သန့်ရှင်းပါတယ်။ အနီးမှာ Ben Yahuda ဟာ စားသောက်ဆိုင်၊ အရောင်းဆိုင်အစုံနဲ့အလွန် စည်ကားတဲ့လမ်းပါ။ ညဘက်ဆို bars တွေလည်းရှိပါတယ်။ 

ငွေလဲဘို့လိုမလို?

လိုပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဒေါ်လာနဲ့ပေးမယ်ဆိုရင်သူတို့ပါးစပ်ထဲကစျေးဖြစ်သွားပါမယ်။ တော်တော်များများဆိုင်တွေက credit cards လက်ခံကြပါတယ်။ အကောင်းဆုံးကတော့ Costco VISA card ကိုသုံးပါ။ သူတို့စျေးတွေကတော့ နိုင်ငံသုံးငွေဖြစ်တဲ့ Israel New Shekel (INS) ကိုပြ ပေမဲ့ကိုယ့် credit card ကပေါက်စျေးအတိအကျကို အပိုသီးသန့် charge မလုပ်ဘဲပြောင်းသွားပေး ပါမယ်။ credit card နဲ့ဘဲပေးမယ်ပြောပါ။ ဒေါ်လာတို့၊ ငွေလဲနှုန်းတို့ ဘာမှသွားမပြောပါနဲ့။ ကိုယ့်card ကဘယ်လောက်ကျလဲဆိုတာ ကိုယ့်ဖုံးပေါ်မှာမိနစ်ပိုင်းအတွင်းသိနိုင် ပါတယ်။ အရေးကြီးတာက ငွေလဲ ကောင်တာကိုသုံးရင်၊ လူများများလဲနေတဲ့နေရာကိုသုံးပါ။ ငွေလဲနှုန်း နေ့စဉ်ပေါက်စျေးကို အတိအကျ ကြေငြာထားလေ့ရှိပါတယ်။ ကိုယ့်ဆီပြန်ရတဲ့ INSကိုလည်းသေသေ ခြာခြာစစ်ပါ။ ပြီးရင် ဘောက်ချာ တောင်းဖြစ်အောင် တောင်းပါ။ ငွေလဲကောင်တာတွေဟာ ကွမ်းယာ ဆိုင်လိုနေရာ အနှံ့ရှိပါတယ်။ အပြန်ခရီးမှာ ကိုယ်ဝယ်ယူခဲ့တဲ့ပစ္စည်းကတန်ဘိုးကြီးပြီး ဒေါ်လာ(၁၀၀) ကျော်ရင် VAT အခွန် (၁၇%) ကို(အသိအမှတ်ပြုဆိုင်မှဖြတ်ပိုင်းနဲ့)လေဆိပ်မှာပြန်တောင်းနိုင်ပါတယ်။

အစားအသောက်?

ဒေသကအစားအသောက်ကိုရောက်တုံးစားကြပါ။ ကုလားစာကြိုက်နှစ်သက်သူတွေအတွက်ပြဿနာ မရှိပါဘူး။ တခုတော့ပြောချင်ပါတယ်။ အစားအသောက်တွေကစျေးကြီးပါတယ်။  ဒေါ်လာ(၂၅-၃၀) မကုန်ဘဲတစ်နပ်မဖြစ်ပါဘူး။ တတ်နိုင်ရင်မြို့ဟောင်းထဲမှာမစားပါနဲ့။ ဟိုတယ်နားကဆိုင်တွေမှာစားပါ။ Falafel (အသားမပါ) နဲ့  Shawarma (အသားနဲ့) တို့ကိုစားဖြစ်အောင်စားကြပါ။

အဝတ်အစား?

နွေရာသီမှာပေါ့ပါးတဲ့ sport shirts များသာယူသွားပါ။ ဒါပေမဲ့ အရေးကြီးတဲ့ဘာသာရေးအဆောက် အဦ တွေထဲဝင်ရင် လက်ကောခြေပါလုံအောင်ဖုံးတဲ့အဝတ်အစားလိုပါတယ်။ မိန်းမအတွက် scarf လိုပါတယ်။

တည်းခိုလည်ပါတ်စဉ်အကောင်းဆုံး သွားလာရေးအစီအစဉ်ကဘာလဲ?

Light rail system ကကောင်းဆုံးဖြစ်သလိုစျေးသက်သာပါတယ်။ ဘူတာမှာတင်လက်မှတ်ဝယ်လို့ ရပါတယ်။ Uber/Lyft  အားမကိုးရပါဘူး။ အရေးကြီးဆုံးကတော့ taxi စီးရင်သွားမဲ့နေရာကိုပြောပြီး စျေးကြိုမေးပါ။ စျေးမသိရဘဲtaxi ပေါ်မတက်ပါနဲ့။ taxi အလွန်ပေါပါတယ်။ လမ်းမှာစျေးပိုတောင်းရင် ငွေပိုမပါဘူးလို့ပြောပါ။ (That’s all I have လို့ပြောပါ)။ taxi drivers တွေကမရိုင်းပါဘူး။

Jerusalem မြို့ဟောင်း (Old City), Palestine နဲ့ Jordan မှာသွားရောက်ကြည့်ရှုသင့်တဲ့ နေရာများ

(၁) Western (Wailing) Wall ဟာ ဂျူးလူမျိုးတို့ရဲ့အထွတ်အမြတ်ပါ။ ကျား/မသီးသန့်ခွဲပြီး wall နား အထိသွားလို့ရပါတယ်။ မိမိတို့ရဲ့ ဆန္ဒပြုဆုတောင်းစာနဲ့အမည်တွေကိုရေးပြီး နံရံကြား (cleavages) တွေထဲမှာ ညှပ်ထဲ့ လို့ရပါတယ်။ ရေးစရာဘောပင်အမြဲဆောင်ထားပါ။

(၂) Temple Institute (Jewish Quarter) -  အဲ့ဒီပြတိုက်မှာ ခရစ်တော်မပေါ်မှီကအုပ်စိုးခဲ့တဲ့ King David, King Solomon နဲ့ King Harod လက်ထက်ကမြို့ပြတည်ခဲ့တဲ့ (1st & 2nd Temples) သမိုင်း ကို စိတ်ဝင်စားဘွယ်ပြ သထားပါတယ်။ ထို့အပြင် ဂျူးတို့ရဲ့အထွတ်အမြတ် Arc ကိုပြသထားပါတယ်။ ဂျူးလူမျိုးတို့ရဲ့သမိုင်းမှာ ပထမနဲ့ဒုတိယ နိုင်ငံတော်အဖြစ်ထွန်းကားခဲ့တဲ့ ခေတ်ကြီး(၂)ခေတ်ရှိခဲ့ပြီး၊ အခု တတိယနိုင်ငံတော်ကို ထူထောင်ဘို့ကြို စားနေကြတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ Western Wall နဲ့မျက် နှာချင်းဆိုင်တည့်တည့်မှာတည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းတွေအကြီးအကျယ်လုပ်နေတာကိုတွေ့နိုင်ပါ တယ်။ (internet မှစောစောကြိုတင်စာရင်း သွင်းရပါမယ်) Menorah ပုံစံကြီးတခုကိုလည်းရွှေရောင် အတိနဲ့ အနီးအနားမှာတွေ့ရပါမယ်။

*(၃) City of David Underground (Hezekiah’s Tunnel) Tour နဲ့   ညဘက်ပြသတဲ့ lights show

(၄) Via Dolorosa (Lion’s Gate) မှစလျက်- ယေဇူးသခင်ကားစဉ်အတင်မခံရမှီနောက်ဆုံးလျှောက်ခဲ့ တဲ့လမ်းလို့ယုံကြည်ကြပါတယ်။ သောကြာနေ့လည်ပိုင်းတိုင်းမှာရိုးရာမပျက်လမ်းလျှောက်ပွဲလုပ်လေ့ရှိ ကြပါတယ်။

(၅) Church of Holy Sepulchre - ဟာမဖြစ်မနေကြည့်ရမဲ့ဘုရားကျောင်းပါ။ နံက်(၆)နာရီလောက်စောစော ရောက်အောင်သွားနိုင်ရင်နောက်ဆုံးမြေမြှုုပ်ခဲ့တယ်လို့ယုံကြည်ရတဲ့နေရာကိုဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ရပါမယ်။

(၆) all four quarters ကိုတော့ Jaffa Gate ရှေ့တည့်တည့်ဝင်ပေါက်ကနေတဆင့် တဆက်ထဲလှည့် ပါတ်ကြည့်ခွင့်ရပါမယ်။

(၇) Dome of the Rock (Temple Mount) နဲ့ Al-aqsa Mosque တို့ကို Dung Gate ဘက်ကနေ ကြည့်ရပါမယ်။ ဖွင့်ချိန်ကတနေ့မှာ နာရီအနည်းငယ်ဘဲပေးတဲ့အပြင် လူတိုင်းကြည့်ခွင့်မပေးပါဘူး။ စစ်ဆေးရေးဂိတ်က မေးမြန်းတဲ့မေးခွန်းတွေကိုကြေနပ်မှဝင်ကြည့်ခွင့်ပြုပါတယ်။ တမန်တော်မိုဟာမက် ကောင်းကင်ကိုပြန် ကြွသွားတဲ့ ကျောက်တုံးလို့ယုံကြည်ကြပါတယ်။ Muslims တွေရဲ့ Saudi Arabia က Mecca  ပြီးရင် ဒုတိယအထွတ်အထိပ်နေရာအဖြစ်သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ မနက်(၂)နာရီ၊ နေ့(၂) နာရီသာကြည့်ခွင့် ရှိကြောင်းပါ။

*(၈) Western Wall Underground Tour - ရေဒူးဆစ်အထိစမ်းချောင်းကမိနစ်အနည်းငယ်နေဖြတ် လျှောက်ကြရပါ တယ်။ ပျော်စရာမှတ်သားစရာ၊ စိတ်ဝင်စားစရာအပြည့်ပါ။

*(၉) Tower of David Museum Tour နဲ့ “Sound & Light Show” ဟာလည်းနံမည်ကြီးပါ။

*(၁၀)  Masada မြို့ဟောင်း နဲ့ Dead Sea Tour ဟာနံမယ်ကြီးပါ။ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အောက် ကမ္ဘာ့အနိမ့်ဆုံးမြို့နဲ့ Dead Sea မှာရေကူးရင်းဓါတ်ပုံတွေအမှတ်တရရနိုင်ပါတယ်။ (ရေကူးဝတ်စုံ၊ မျက်နှာသုပ်ပါ၀ါ ယူသွားကြပါ။ အလွန်ပူပြင်းလို့ အဝတ်ပါးပါးဝတ်သွားကြပါ။ ) နေ့ချင်းသွားနိုင်ပြီး Masada ဒေသမြို့ဟောင်းတူးဖေါ်တွေ့ရှိမှုဟာ World’s Heritage စာရင်းဝင်တခုပါ။  “Bein Harim Tourism Services” website ကနေကြိုစာရင်းပေးပါ။ ကားနဲ့အသွားအပြန်အပြင်အစားအသောက် 

ပါ၀င်ပြီးတနေကုန်ပါတယ်။

(၁၁) Mount Olives - တောင်ပေါ်မှာရှိတဲ့နံမယ်ကြီးဘုရားကျောင်းတွေနဲ့ ဂူသချီင်္ုင်းတွေကိုလေ့လာနိုင် ပါမယ်။ ဘုရားကျောင်းတခုချင်းရဲ့ဖွငသ့်ရက်ပိတ်ရက်ကိုဆိုင်ရာ

(၁၂) Old City နဲ့ကပ်လျက် Mamilla Mall ဟာ Jerusalem ရဲ့အထင်ကရခေတ်မှီ ကုန်တိုက်ဖြစ်ပြီး၊ (၁၅) မိနစ်လောက်လမ်းလျှောက်ဝင်ကြည့်သင့်ပါတယ်။

(၁၃) “Israel Museum” ကို taxi နဲ့သွားလို့ရပါတယ်။ မဖြစ်မနေကြည့်သင့်တဲ့ပြတိုက်ပါ။ ဘာဖြစ်လို့ လဲဆိုတော့ ခရစ်တော်မပေါ်မှီ ခရစ်တော်ရောက်ရှိမဲ့အကြောင်းခေတ်ရှေ့ပြေးနိမိတ်ဖတ်မှတ်တမ်းစာ ရွက်များအဖြစ်သမိုင်းဝင်နံမယ်ကြီးတဲ့ Dead Sea Scrolls တွေပြသထားတာမို့ပါ။ ဓါတ်ပုံရိုက်ခွင့်မပြု ပေမဲ့ ကြည့်ရှုသူအလွန်များပါတယ်။ နေ့တပိုင်းလောက်ကုန်မှာပါ။ လမ်းတဖက်ကူးမှာအစ္စရေးနိုင်ငံ လွှတ်တော် Knesset ရှေ့မှာဓါတ်ပုံရိုက်လို့ရပါတယ်။

*(၁၄) Bethlehem half day tour (with Jericho day tour option) - Bein Harim Tourism Services ကနေကြိုတင်ကြိုတင်စာရင်း ပေးရမှာဖြစ်ပြီး၊ မဖြစ်မနေသွားသင့်ပါတယ်။ ယေဇူးသခင် မွေးဖွားရာနေရာ grotto ရှိတယ်လို့ယုံကြည်ကြပါတယ်။ Church of Nativity ကက်သလစ်ဘုရား ကျောင်းကြီးတခုလဲကပ်လျက်မှာ ရှိပါတယ်။ အဲ့ဒီနေရာဟာ Palestine နိုင်ငံတွင်းမှာမို့ tour group နဲ့ထပ်ချပ်မကွာနေပါ။ ယေဇူးသခင်ကြီးပြင်းရာသိုးကျောင်းကျေးရွာတွေ (Shephard fields) ကိုလဲ ရောက်ပါမယ်။ လမ်းမှာ Bedouin hippies  တွေရဲ့တဲတွေ၊ ဂျော်ဒန်နိုင်ငံနဲ့စစ်ဖြစ်စဉ်ကကာရံထားတဲ့ တံတိုင်းကြီးနဲ့ West Bank စစ်ဘေးဒါဏ်ဒေသကို အဝေးကလှမ်းမြင်ကြရပါမယ်။  Jericho ဟာကမ္ဘာ့ ရှေးအကျဆုံးမြို့ပါ။

(၁၅) “Yad Vashem Museum”ဟာမဖြစ်မနေသွားရောက်လေ့လာသင့်တဲ့ ပြတိုက်ပါ။ ဥရောပမှာဂျူး လူမျိုး(၂)သန်းကျော်လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့အဖြစ်အပျက်တွေ၊ သက်သေပစ္စည်းမူရင်းတွေကို တနေရာထဲမှာ တစုတဝေးထဲလေ့လာတွေ့ရှိနိုင်တဲ့ holocaust museum ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးပါ။ နေ့တ ပိုင်းတော့ကုန်ပါတယ်။ နာဇီတွေရဲ့လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုတွေကို ထိပ်လန့်တုန်လှုပ်ဖွယ်မြင်ကြရမှာပါ။

(၁၆) Mount Zion မှာ King David ရဲ့အုတ်ဂူနဲ့ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း ဂျူးလူမျိုးရာပေါင်းများစွာတွေ ကိုအသက်ဘေးကကယ်တင်ခဲ့တဲ့ Oscar Schindler ရဲ့သချိုင်းအုတ်ဂူ (အနီးအနားလမ်းတဖက် ကူးတွင်) တွေ့ရပါမယ်။

(၁၇) Mahane Yehuda - စျေးတန်းဟာနေ့မှာကုန်စိုကုန်ခြောက်နဲ့အမှတ်တရများစွာရောငး်ချတဲ့ အကြီးဆုံးစျေးကြီးဖြစ်ပြီး၊ ညဘက်မှာဘားတွေနဲ့လူငယ်/လတ်များစံပျော်ရာညစျေးဖြစ်ပါတယ်။ Jaffa Street အချက်အခြာကျနေရာမှာဖြစ်ပြီး၊ ညဖက်ခင်းလမ်းလျှောက်သွားနိုင်ပါတယ်။ ဟာလဝါကဲ့သို့ သော နံမယ်ကြီးမုန့်အချိုများ လက်ညှိုးထိုးဝယ်စားနိုင်ပါတယ်။

*(၁၈) Nazareth - နေ့ချင်းပေါက်ခရီးသွားလို့ရပါတယ်။

*(၁၉) 2-day Petra & Jordan tour - ဟာနံမယ်ကြီးပြီး ကမ္ဘာ့အံ့ဘွယ် World’s Heritage စာရင်း ၀င်ဖြစ်ပြီး၊ တည်းခိုစဉ် အာရပ်လူမျိုးတို့ကဲ့သို့ရွက်တဲများနဲ့နေထိုင်ခွင့်အတွေ့အကြံုရကြပါမယ်။ အရေး ကြီးတာကအဲ့ဒီခရီးစဉ်ဟာ ပါလက်စတိုင်းထိန်းချုတ်ဒေသကိုဖြတ်သန်းရတာမို့၊ ခရီးစဉ်တခုထဲမှာ နိုင်ငံ (၃)နိုင်ငံကိုဖြတ်သန်းရတာမျိုးဖြစ်သလို၊ လူဝင်မှုကြိကြပ်စစ်ဆေးရေးအလွန်တင်းကြပ်ပါတယ်။ ကိုယ့် ရဲ့ tour group ထဲမှာမသင်္ကာကာဖွယ်ရှိခဲ့ရင်ခရီးစဉ်ကြံ့ကြာတာတို့၊ ဖျက်သိမ်းခံရတာတို့ဖြစ်လေ့ရှိတာ မို့ သည်းခံကြရပါမယ်။ မမျှော်လင့်တဲ့ခရီးစဉ်အပြောင်းအလဲကြောင့် မိမိတည်းခိုရာဟိုတယ်မှာညဖက် တာဝန်ကျမထားရင် ကြိုတင်ဖုံးဆက်အစီအစဉ် လုပ်ဖို့လိုပါတယ်။ ဒါတွေနဲ့ပါတ်သက်ပြီး ခရီးစဉ်ပါ tour guide/operator တွေက ကောင်းကောင်းစီစဉ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ မြို့တော် Amman မှာဘုရင့် နန်းတော်နဲ့အထင်ကရအဆောက်အအုံများတွေ့ခွင့်ရကြပါမယ်။ Jarash သမိုင်းဝင်အဆောက်အဦ ဟောင်းတွေကိုလည်းဝင်ရောက်လေ့လာခွင့်ရကြပါမယ်။

*(၂၀) Haifa အရပ်မှာရှိတဲ့ Bahai Gardens ဟာ Bahai ကမ္ဘာတဝှမ်းဘာသာဝင်တို့ရဲ့အထွတ်အမြတ် ကျောင်းတော်ရာဖြစ်ပြီး၊ လေ့လာသင့်တဲ့နေရာပါ။ 

(* ကြယ်ပွင့်ပြများဟာအခကြေးငွေနဲ့ကြိုတင်စာရင်းသွင်းကြရမဲ့နေရာတွေပါ။)

ကြိုတင်လေ့လာအသုံးပြုရမဲ့ websites များ

(၁) www.itraveljerusalem.com (မြို့တွင်းအချက်အခြာကျနေရာတွေမှာ info centers အနှံ့ရှိပါတယ်။)

(၂) မိမိတို့သွားရောက်ကြည့်ရှုမဲ့ပြတိုက်အပါအဝင်အထင်ကရနေရာများရဲ့ websites များရဲ့ အချိန်/နေ့ဖွင့်ပိတ်ရက်များ၊ Google search နဲ့ကြည့်ကြပါ။

(၃) www.goisrael.com (အစ္စရေးအစိုးရရဲ့ တရားဝင်tour website ပါ။)

(၄) www.abrahamtours.com  (နံမယ်ကြီးလူကြိုက်များတဲ့tour company ပါ။)