Public Cahrge နဲ့ပါတ္သက္ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ (၂၀၂၀)ၾသဂုတ္လထုတ္ “ၿမန္မာဂဇက္”မွာအက်ယ္တ၀င့္ ေရးသားခဲ့ဘူးပါတယ္။ အဲ့ဒီေခါင္းစဥ္ဟာ ၿမန္မာကြန္ၿမဴနတီနဲ့ယဥ္ပါးမွုမရွိတာထင္ရွားပါတယ္။ ကြန္ၿမဴ နတီဦးေဆာင္သူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေတာင္ ဒီကိစၥကိုၾကားဘူးေကာင္းၾကားဘူးၾကေပမဲ့ (ထဲထဲ၀င္၀င္ ေလ့လာၾကသူေတြကလြဲရင္) နားလည္မယ္မထင္ပါဘူး။ ပိုဆိုးတာက ၿမန္မာေတြနဲ့မဆိုင္လွဘူးလို့ ထင္ၾကတာဟာပိုဆိုးပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ Public Charge ဟာ ၿမန္မာေတြနဲ့တိုက္ရိုက္ဆိုင္သလို၊ အေမရိကမွာလူတလံုးသူတလံုးလုပ္ၾကမယ္ဆိုရင္ မသိမၿဖစ္သိေနၾကဘို့လိုသလို၊ မ်က္ေၿခမၿပတ္ၾက ဘို့ အလြန္လိုပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ၾသဂုတ္မွေဖၚၿပခဲ့တဲ့ေဆာင္းပါးဟာ ယခင္Trump အစိုးရလက္ထက္၊ Asians မ်ားအပါ အ၀င္ လူၿဖဴမဟုတ္သူ (Non-Asians)အားလံုးကိုလႊမ္းၿခံဳ ပစ္မွတ္ထားခဲ့ၿပီး၊ ဥပေဒအရအသက္ရွိေနတဲ့ ၿပင္းထန္တဲ့ပညတ္ခ်က္ေတြကို၊ တြန္းအားအၿပည့္ေပးေရးအစီအမံၾကီးတခုၿဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒ ၾကီးစိုးတဲ့ Setphen Millerလိုပုဂၢိဳလ္ေတြဦးေဆာင္ၿပီး၊ တြန္းအားေပးေရးကိစၥၾကီးဟာ၊ ေနာက္တက္တဲ့ Biden အစိုးရလက္ထက္မွာ မီးစာကုန္ဆီခမ္းၿဖစ္သြားပံုရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခြန္ထမ္းအေမရိကန္ၿပည္ သူအမ်ားဟာ မိမိတို့အိပ္ကပ္ထဲကေပးေနရတဲ့ေထာက္ပံ့မွုေပါင္းစံုတို့ကို ရပ္တန္းကရပ္ဘို့အမ်ားစုက လိုလားတဲ့လကၡဏာေတြကေတာ့ဆက္လက္ရွင္သန္ဆဲဆိုတာထင္ရွားလ်က္ပါ။ လက္ရွိBidenအစိုးရ ကေတာ့၀င္ေငြနည္းလူတန္းစားေတြကိုပိုမိုပံ့ပိုးေရးနဲ့အတူႏိုင္ငံေရးေလာကမွာအထင္ကရေနရာယူထားတာမို့၊ သူ့ရဲ့ေထာက္ခံမွုအ၀န္းအ၀ိုက္ဟာမေသးဘူးဆိုတာကိုလည္းထင္ထင္ရွားရွားေတြ့ရပါတယ္။ ဒါေတြဟားလံုးဟာႏိုင္ငံေရးကစားကြက္ေတြပါ။ ေနာက္ဆံုးမေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေလာကသားေတြရဲ့ ကစား ကြက္ထဲမွာၿပည္သူအမ်ားက တိုက္ရိုက္ခံစားၾကရသူေတြစစ္စစ္ပါ။ ေသၿခာတာကေတာ့ ၿပည္သူထဲက ၿမန္မာကြန္ၿမဴနတီဟာလည္းတိုက္ရိုက္သက္ေရာက္ခံစားေနရသူေတြပါဘဲ။ ၿမန္မာတိုင္းဟာ immigrants ေၿပာင္းေရႊ့အေၿခခ်သူ (သို့္မဟုတ္)ေၿပာင္းေရႊ့ခိုလွံုသူ refugees/ asylee ၿဖစ္ေနၾကတာမို့ ကင္းလို့မရတဲ့ကိစၥၾကီးတခုၿဖစ္မွန္းမသိၿဖစ္ေနတယ္ဆိုတာကိုသတိခ်ပ္ၾကေစလိုပါတယ္။
စာဖတ္ပရိႆတ္ကို Public Charge ရဲ့အဓိပၸါယ္ကိုၿပန္ေဖါက္သယ္ခ်ရမယ္ဆိုရင္၊ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံ အခြန္ဘ႑ာကိုမိမိဘ၀ရဲ့အဓိကလိုအပ္ခ်က္အၿဖစ္နည္းတနည္းနဲ့ရယူမွုေတြၿဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ့ - Medicaid, Supplemental Nutritional Assistance ေခၚ “Food Stamp”, Supplemental Social Security Income (SSI), Housing Assistance (Section 8), Cash Aid, Affordable Care Act (“Obamacare”) စသည္တို့ပါ။ ေနထိုင္ရာေဒသၿပည္နယ္ေပၚမူတည္ၿပီးအသြင္အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အမည္အ မ်ိဳးမ်ိဳးကြဲၿပားေပမဲ့ ဆိုလိုရင္းကေတာ့ ၿပည္သူ့အခြန္ဘ႑ာကေနတိုက္ရိုက္က်ခံရတာပါ။ မေမ့ေစ ခ်င္တဲ့ေနာက္ကိစၥတခုကေတာ့ အေမရိကကိုေၿပာင္းေရႊ့အေၿခခ်ၾကသူတိုင္းဟာ Form I-864 လို့ေခၚ တဲ့ ပံုစံတခုမွာဆိုင္ရာအေထာက္အထားေတြနဲ့အတူ ကတိခံ၀န္ထိုးခဲ့ရတာကို အမွတ္ရေကာင္းရ ပါလိမ့္မယ္။ အဲ့ဒီပံုစံ (Affidavit of Support) အရတာ၀န္ခံေခၚယူသူ (petitioner/sponsor) က၊ အေခၚခံရသူ (applicants) ေတြရဲ့ေနေရးစားေရးတာ၀န္ယူႏိုင္ဘို့ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က လူမြဲအဆင့္ မရွိရပါဘူး (income and assets of the petitioner must not fall under the Federal Poverty Guideline of 125%) ဒါဟာတည္ဆဲ Immigration Act of 1882 ဥပေဒ အရပါ။ ယခင္Trump လက္ထက္မွာ အဲ့ဒီၿပဌာန္းခ်က္ေတြကိုအထိေရာက္ဆံုးဖိအားေပးသက္ေရာက္ေစဘို့ၾကဳိးစားခဲ့ေပမဲ့ တရားရံုးေတြရဲ့ စီရင္ထံုးေတြေၾကာင့္အသက္၀င္ခဲ့ၿခင္းတပိုင္းတစသာရွိခဲ့ပါတယ္။ Ground of Inadmissibility ကိုတိုက္ရိုက္စိစစ္တဲ့ Department of Homeland Security ကဒီကိစၥကို ေန့တဓူ၀ ေဆာင္ရြက္ေနတာပါ။
အတိုခ်ဳပ္ေဖၚၿပရရင္ ယခင္ Trump အစိုးရကလူ၀င္မွုကိုအၿပင္းထန္ဆံုးတင္းၾကပ္မွုလုပ္ခဲ့တာၿဖစ္ၿပီး၊ လက္ရွိ Biden အစိုးရကေတာ့ အတတ္ႏိုင္ဆံုးေၿဖေလွွ်ာ့ေပးေရးအစီအမံအမံကြာၿခားခ်က္ပါ။ လက္ရွိ ၿမန္မာႏိုင္ငံႏိုင္ငံေရးမီးပါတ္လည္၀ိုင္းၿပီး၊ လူထုကရရာနည္းနဲ့ႏိုင္ငံကိုစြန့္ခြာၾကသူေတြ ဒုနဲ့ေဒးရွိလာ ခ်ိန္မွာ၊ ဒီကိစၥကအေရးပါတဲ့မဟာအခြင့္အလမ္းၾကီးတခုၿဖစ္ေနပါၿပီ။
လက္ရွိအစိုးရရဲ့ေၿပာင္းလဲေရးအစီအမံေနာက္ေၾကာင္း
(က) ယခင္ Trump အစိုးရရဲ့ 2019 Public Charge Final Rule ဟာ မတ္(၉ )ရက္ကစၿပီး တရား မ၀င္ေတာ့ေၾကာင္း၊ လက္ရွိအစိုးရက၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီ (၁၂)၊ ၂၀၂၁ မွာ USCIS ကတရား၀င္ထုတ္ၿပန္ခဲ့ ပါတယ္။
(ခ) အဲ့ဒီအမိန့္မတိုင္ခင္ကဘဲ၊ ယခင္အစိုးရကအသစ္တီထြင္တဲ့ပံုစံမ်ားကိုဖယ္ရွားၿပီး၊ ယခင္ပံုစံမ်ား ၿဖစ္တဲ့ I-864, I-539, I-129, I-485 နဲ့ I-912 တို့ကိုသာသံုစြဲမယ္လို့ေၾကၿငာက်င့္သံုးေနပါတယ္။
(ဂ) ဒါေတြဟာယာယီအစီအမံေတြပါ။ အဲ့ဒီအတြက္မူရင္းခဲ့သံုးစြဲေနခဲ့တဲ့ “1999 Interim Field Guidance” ဆိုတဲ့က်င့္သံုပံုနညး္စနစ္လက္စြဲကိုအသက္ၿပန္သြင္းခဲ့ပါတယ္။
(ဃ) အဲ့ဒီအစီအမံအသစ္အရၿမန္မာေတြနဲ့တိုက္ရိုက္ဆိုင္တဲ့ Public Charge ကင္းလြတ္ခြင့္ (exemption) ေတြရွိတဲ့ immigrant အမ်ိဳးအစားေတြကေတာ့ -
- refugees/asylees
- T- non-immigrant (victims of human trafficking)
- U – non-immigrant (victims of criminal activity)
- Applicant seeking Temporary Protected Status (လက္ရွိၿမန္မာႏိုင္ငံေရးအေၿခအေန ေတြေၾကာင့္ ၿမန္မာႏိုင္ငံသို့မၿပန္ႏိုင္ဘဲ အေမရိကတြင္ေခ်ာင္ပိတ္မိေနၾကသူေတြ)
- Self-petitioners under the Violence Against Women Act. - ေတြပါဘဲ
(သံဃာေတာ္မ်ားကိုေတာ့ ဒီwaiverထဲအၾကံဳးမ၀င္ေပမဲ့၊ အၿခားအခ်က္ေတြနဲ့ တန္းတူထား စိစစ္ပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကေရာက္သံဃာအမ်ားစုဟာ လုပ္အားအရ၀င္ေငြမရွိသူစာရင္း၀င္မ်ားအၿဖစ္ Public Charge ရဲ့ေလာင္းရိပ္ကကင္းလြတ္ခြင့္ရၾကပါတယ္။)
(င) ေနာက္တခုက Sponsorလုပ္သူတစ္ဦးဟာ မိမိsponsorလုပ္ေပးသူအတြက္၊ ေငြေရးေၾကးေရးက စလို့ဘ၀မွာမိမိေၿခေထာက္ေပၚမိမိအၿမန္ဆံုးရပ္တည္းႏိုင္ေရး(self-sufficeinecy) ဟာ၊ အစိုးရရဲ့တ သမတ္ထဲရွိေနခဲ့တဲ့ ေပၚလစီပါ။ အဲ့ဒီအတြက္ အဲ့ဒီခံစားခြင့္ရွိသူအေပၚတာ၀န္ရွိမွုဟာ စတင္ေရာက္ရွိအ ေၿခခ်ခ်ိန္ကစၿပီး (၁၀)ႏွစ္တာကာလအၾကမ္းဖ်ဥ္း (သို့မဟုတ္) citizen ႏိုင္ငံသားၿဖစ္တဲ့အထိ (သို့မ ဟုတ္) Social Security credit (40) units quarter လုပ္သက္ရွိေနၾကဘို့လိုေၾကာင္းပါ။
(စ) ၀မ္းသာစရာသတင္းကေတာ့၊ လက္ရွိအစိုးရရဲ့ေၿဖေလွ်ာ့ေပးမွုေတြေၾကာင့္၊ ယခင္နဲ့လက္ရွိက အစိုးရေထာက္ပံ့မွုအမ်ိဳးမ်ိဳးရၾကသူေတြဟာ၊ ေနာင္အနာဂါတ္မွာ ၿပန္ေပးဆပ္ရမဲ့အေၾကြးတင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ေၾကာင္းပါ။ လိမ္လည္ခဲ့ၾကသူေတြကေတာ့ အဲ့ဒီၿပစ္ဒါဏ္ကိုက်ခံရႏိုင္ေၾကာင္းပါ။ ေနာက္တ ခ်က္ကဒီေၿဖေလွွ်ာ့မွုဟာ ႏိုင္ငံေရးေရစီးေၾကာင္းေပၚမွာမ်ားစြာမူတည္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ပါ။
Q12: If noncitizens received public benefits in the past, do they have to repay them to avoid becoming inadmissible under the public charge ground?
A12: No. Nothing in the public charge ground of inadmissibility rule requires repayment of public benefits to avoid being found inadmissible, nor has such a requirement existed in the past. Accordingly, we will not instruct noncitizens to repay benefits previously received as a condition of admission or adjustment or suggest that they should do so. Further, we will not request proof of repayment as a condition for finding the noncitizen admissible to the United States.)
ယခုသြားေနေသာအစီအမံလမ္းေၾကာင္း
(က) ေဖၚၿပခဲ့တဲ့အတိုင္းလက္ရွိအစိုးရက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္(၂၃)ရက္၊ ၂၀၂၁ မွာDHS မွလက္ရွိက်င့္သံုး ေနတဲ့ Public Charge ေပၚလစီေတြနဲ့ပါတ္သက္ၿပီးအေမရိကန္ႏိုင္ငံသားေတြရဲ့ သေဘာထားဆႏၵေတြ တရား၀င္ၾကားနာမွုေတြ(hearing sessions) လုပ္ဘို့ရွိပါတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ လူထုဆီကတလည္းအ ၾကံၿပဳခ်က္ေတြဖိတ္ေခၚခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီအၾကံၿပဳခ်က္ေတြကို website DHS Docket No. USCIS-2021-0013, through the Federal eRulemaking Portal: https://www.regulations.gov ကေနတဆင့္ ေအာက္တိုဘာ (၂၂)ရက္၊ ၂၀၂၁ မတိုင္မွီတင္သြင္းႏိုင္ၾကေၾကာင္းပါ။ လက္ရွိအၾကံၿပဳ ခ်က္မ်ားကိုလည္းေလ့လာဖတ္ရွိႏိုင္ၾကပါတယ္။
(ခ) အဲ့ဒီအစီအမံကို “Advanced Notice of Proposed Rulemaking” (ANPRM) လို့နံမယ္ေပး ထားၿပီး၊ “Federal Register” ရဲ့ “Public Charge Ground of Inadmissibility” ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ သြားေလ့လာအၾကံၿပႏိုင္ၾကေၾကာင္းပါ။ အနဲဆံုးအေနနဲ့အခ်ိန္ယူေလ့လာသင့္ေၾကာင္းေၿပာပါရေစ။
(ဂ) ဒီကိစၥနဲ့ပါတ္သက္ၿပီး၊ အၿခား Asian communities အကုန္လံုးလိုလိုက ထဲထဲ၀င္၀င္ေဆြးေႏြးမွု ေတြလုပ္ေနၾကေပမဲ့၊ က်ြန္ေတာ္တို့ၿမန္မာကြန္ၿမဴနတီမွာေတာ့ စိတ္၀င္စားမွုအလြန္နည္းေသးတာကို ၀မ္းနည္းဘြယ္ေတြ့ရပါတယ္။
(ဃ) ANPRM ကလုပ္မဲ့အစီအမံေတြကေတာ့ -
- Public Charge ရဲ့အဓိပၸါယ္ကိုဆန္းစစ္ၿခင္း၊
- Inadmissibility determination ရဲ့သေဘာသဘာ၀ကိုဆန္းစစ္ၿခင္း၊
- ထဲ့သြင္းစဥ္းစားမဲ့ immigrant visa အေလ်ာက္အသက္အရြယ္၊ က်န္းမာေရး၊ မိသားစုအေရအ တြက္၊ ပိုင္ဆိုင္မွု၊ ေငြေရးေရးေၾကးေရး၊ ပညာအရည္အခ်င္းနဲ့တတ္က်ြမ္းမွု စသည္တို့ရဲ့တိုင္းတာမဲ့ စံႏွုန္းေပတံ ဆန္းစစ္ၿခင္း၊
- Affidavit of Support
- အၿခားေလ့လာသင့္တဲ့စံႏွုန္းေတြ၊
- အစိုးရအေထာက္အပံ့မ်ား၊
- ကတိခံ၀န္ခ်က္နဲ့တကြတင္ၿပေပးသြင္းရမဲ့ေငြေၾကး (bond) ႏွင့္လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား၊
- ဗဟိုနဲ့ေဒသဆိုင္ရာ၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာအဖြဲ့အစည္းမ်ားရဲ့ပါ၀င္ပါတ္သက္မွု အေနအထား၊
စသည္တို့ဟာေဆြးေႏြးၾကားနာမဲ့အခ်က္ေတြပါ။
(င) အဲ့ဒီအခ်က္ေတြေပၚမွုမူတည္ၿပီး၊ Notice of Proposed Rulemaking – NPRM) ေပၚေပါက္လာ ဘြယ္ရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီကေန Final Rule (FR) ဟာေပၚေပါက္လာမွာပါ။
ေဆြးေႏြးၾကမဲ့အခ်က္ေတြဟာ ၿမန္မာကြန္ၿမဴနတီနဲ့ ၿမန္မာႏိုင္ငံကေနေၿပာင္းေရႊ့အေၿခခ်လိုသူအားလံုး ရဲ့အနာဂါတ္ကိုပံုရိပ္ေဖၚေပးမွာၿဖစ္သလို၊ အဲ့ဒီအစီအမံဟာ အစိုးရအဆက္ဆက္ဘယ္လိုဘဲေၿပာင္း ေၿပာင္း၊ တည္တံ့့ခိုင္ၿမဲတဲ့နည္းစနစ္နဲ့အက်ိဳးစီးပြားကာကြယ္မွုကိုေကာင္းစြာေဆာင္က်ဥ္းေပးႏိုင္မယ္လို့ ေမ်ွာ္လင့္ၾကပါတယ္။
Public Charge ဟာ တခ်ိန္ေသာကာလအနာဂါတ္မွာေရးၾကီးခြင္က်ယ္ၿဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာတခု ေပးပါရေစ။ ခုေနာက္ဆံုး Census Bureau ရဲ့ႏွစ္အလိုက္ လူမွုစီးပြားဆန္းစစ္မွူစစ္တမ္းၾကီးၿဖစ္တဲ့ American Community Survey (ACS) အရ အေမရိကအစိုးရကေထာက္ပံ့တဲ့အခမဲ့ က်န္းမာေရး အာမခံ Medicaid ေပၚလံုးလံုးလ်ားလ်ားမွီခိုေနၾကရသူ၊ ၿမန္မာ-အေမရိကန္လူဦးေရဟာ (၄၈.၇၂%) ရွိတယ္ဆိုရင္ယံုႏိုင္ၾကမလား?? ဒါဟာႏွစ္အလိုက္ဆန္းစစ္မွူတိုင္းတသမတ္တည္းညႊန္ၿပေနတာ မို့ၿငင္း လို့မရပါဘူး။ ဘာၿဖစ္လို့ဒီကိစၥကိုတင္ၿပရလဲဆိုေတာ့၊ အေမရိကကိုေၿပာင္းေရႊ့အေၿခခ်ၾကသူၿမန္မာ ေတြဟာ ေခသူေတြမဟုတ္ပါဘူး။ အခ်ိန္ကာလတခုေရာက္ရင္ လူတိုင္းေစ့ေနထိုင္မွုကိုအလိုက္သင့္ အလ်ားသင့္၀င္သြားႏိုင္ၾကသူေတြခ်ည့္ပါဘဲ။ ကုန္က်စရိတ္ၿခိဳးၿခံၾကရာမွာ အၿခားAsiansမ်ားနည္းတူ၊ အသံုးအစြဲကင္းၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဓိကမလိုက္ႏိုင္တာက က်န္းမာေရးကုသစရိတ္ပါဘဲ။ အဲ့ဒီအ တြက္ က်န္းမာေရးစရိတ္စကဟာ ၿမန္မာတိုင္းအတြက္ၾကီးစြာေသာ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးၿဖစ္ေနပါတယ္။ အေမရိကႏိုင္ငံရဲ့က်န္းမာေရးစနစ္အရ “ေရစံုသြား” (downward coverage) မို့ သားသမီးမ်ားသာ ခံစားခြင့္ရွိၾကတာမို့၊ မိဘနဲ့သက္ၾကီးပိုင္းေတြ ကိုယ့္ကိစၥကို္ယ္တာ၀န္ယူၾကရပါတယ္။ အဲ့ဒီမွာတင္ ၿပႆနာကစပါတယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ သားသမီးမ်ားက၀င္ေငြေကာင္းတဲ့ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ လုပ္ငန္း ရွင္ေတြၿဖစ္ေနလင့္ကစား၊ က်န္းမာေရးအာမခံ၀ယ္ၾကရာမွာ Medicaid(သို့မဟုတ္) Obamacare လို့ေခၚတဲ့ Exchange marketplace မွာအာမခံရယူၾကရပါတယ္။ ဒါဟာအနီးစပ္ဆံုးသာဓကပါ။ ဒါကိုၾကည့္ရင္ ၿမန္မာေတြရာႏွုန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အစိုးရအေထာက္အပံ့ေပၚမွာ မွီခိုေနၾကရပါတယ္။ ဒီေလာက္ဆိုရင္ Public Charge ရဲ့အေရးပါမွုကို က်ြန္ေတာ္တို့ၿမန္မာ တစ္ဦးခ်င္းက အေလးထားသင့္ ေၾကာင္းေပၚလြင္သြားၿပီေပါ့ခင္ဗ်ား။ ေလ့လာလိုက္နာရမွာကေတာ့ ကာယကံရွင္မ်ားရဲ့ ၀တၱရားၿဖစ္ ေနၿပီလို့ဆိုပါရေစ။ ။
