အေမရိကကိုေၿပာင္းေရႊ့အေၿခခ်ၾကသူ ၿမန္မာေတြ အၿငိမ္းစားယူၾကတဲ့အခ်ိန္ကို ဆိုင္းမပါဗံုမဆင့္ဘဲ ေရာက္လာေလ့ရွိၾကတာမထူးဆန္းပါဘူး။ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ေၿပာင္းေရႊ့အေၿခခ်သူေတြအေနနဲ့ ၿပႆနာမရွိၾကေပမဲ့ အသက္ၾကီးအရြယ္လြန္မွေရာက္လာၾကသူေတြအတြက္ ဘာလုပ္ရမွန္းမသိၿဖစ္ တတ္ၾကပါတယ္။ ၿမန္မာႏိုင္ငံကေၿပာင္းေရႊ့လာၾကသူေတြဟာ တကယ္ေတာ့္ ေခၾကသူေတြမဟုတ္ ပါဘူး။ အထုပ္အထည္ေတာ့ပါလာတတ္ၾကသဗ်ိဳ့။ ဒါေပမဲ့ၿပႆနာက အဲ့ဒီအထုပ္ပိုက္ၿပီးဘာလုပ္ ၾကရမွန္းမသိၿဖစ္ၾကရင္း၊ အထုပ္ေၿဖစားသံုးၾကတာမ်ားၾကပါတယ္။ ဒီလိုနဲ့ဘဲ ပါလာတဲ့အထုပ္အ ထည္ဟာ အတိုးအပြားမရွိဘဲ ကုန္မွန္းမသိကုန္ၾကရပါတယ္။ အေမရိကဟာ ကိုယ့္လက္ထဲရွိတဲ့ေငြကို အတိုးအပြားၾကံဖန္ရေအာင္လုပ္ႏိုင္တဲ့ႏိုင္ငံၿဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားသိၿပီးသားၿဖစ္ၾကတဲ့ stock, mutual fund တို့ဟာ ဥပမာေတြပါ။ တခါ အလုပ္လုပ္ၾကသူေတြကလည္းအလုပ္မွာလစာထဲကၾကိဳတင္ၿဖတ္ယူ တဲ့ စုေဆာင္းနည္းၿဖစ္တဲ့ 401k/403တို့လို စုေဆာင္းရံပံုေငြက အက်ရွိေနၿပီးမို့၊ အေတာ္မ်ားမ်ားေတြ က ေခါင္းရွုတ္စရာကိစၥမရွိပါဘူး။ အလုပ္ကအၿပီးပိုင္အနားယူၿပီး (၀ါ)အၿငိမ္းစားယူတဲ့အခ်ိန္အေရာက္ မွာ ဆိုင္ရာရံပံုေငြအဖြဲ့(fund management) က “ခင္ဗ်ားစုေဆာင္းအိုနာစာေငြကိုဘယ္လိုဆက္လုပ္မ လဲ။” “အဲ့ဒီစုေဆာင္းေငြကိုထုတ္ေပးရမလားဆိုတဲ့ ”ေမးခြန္းေတြရွိလာေလ့ရွိၾကပါတယ္။ အထုပ္အ ထည္ေပၚထိုင္ၿပီးအေၿဖမဲ့ၾကရတဲ့အၿဖစ္ေတြပါ။
ေယဘူရဆိုရရင္ Annuity ဟာ အာမခံစနစ္ (insurance system) ၿဖစ္ပါတယ္။ အတိုးအပြားမဲ့ ေပမဲ့ အခ်ိဳ့ေသာ annuity ေတြမွာေတာ့ အတိုးအပြားပါတတ္ၾကပါတယ္။ ကိုယ့္ရဲ့စုေဆာင္းေငြကို အာမခံ ကုမၸဏီမွာ အလံုးအရင္းနဲ့ၿဖစ္ေစ၊ လစဥ္ေပးသြင္းေငြနဲ့ၿဖစ္ေစေပးသြင္းၿပီး မိမိကိုယ္တိုင္နဲ့ အာမခံ ကုမၸဏီအၾကားသေဘာတူစာခ်ဳပ္အရ၊ မိမိထံလစဥ္ပံုမွန္ၿပန္ထုတ္ေပးတဲ့သေဘာၿဖစ္ပါတယ္။ (Annuity is a contract between you and the insurance company that requires the insurer to make payments to you, either immediately or in deferred future) လို့ www.investor.gov မွာဆိုထားပါတယ္။
အေၿခခံလကၡဏာမ်ား
(က) ကာယကံရွင္မိမိထံသတ္မွတ္ကာလအတြင္းလစဥ္ ေငြထုတ္ေပးၿခင္း။
(ခ) မိမိေသဆံုးခ်ိန္၊ မိမိမွသတ္မွတ္ေသာဇနီး/ခင္ပြန္း၊ သားသမီး (သို့မဟုတ္)တစ္ဦးဦး အားက်န္ရွိရံပံု ေငြမွဆက္လက္ထုတ္ေပးၿခင္း။
(ဂ) မိမိမွထိုရံပံုေငြထဲမွာ စတင္ထုတ္ယူမွုမၿပဳမၿခင္း အခြန္ကင္းလြတ္မွုရွိၿခင္း။ - တို့ဟာထူးၿခားတဲ့ ၀ိေသသေတြပါ။
အေၿခခံ annuity အမ်ိဳးအစားမ်ား
(က) Fixed Annuity - လစဥ္ပံုေသေငြထုတ္ေပးၿခင္း၊
(ခ) Variable Annuity - Mutual Funds လိုအတိုးပြားရွိစုေဆာင္းရံပံုေငြတြင္စုေဆာင္းၿခင္းၿဖင့္၊ ထိုရံ ပံုေငြ တိုးတက္ဆုတ္ယုတ္မွုေပၚအေၿခခံတြက္ခ်က္ထုတ္ေပးေသာ လစဥ္(ပံုေသမဟုတ္ေသာ)ထုတ္ ေပးၿခင္း၊
(ဂ) Indexed Annuity - လူၾကိဳက္နည္းေသာ္လည္း၊ stocks ကဲ့သို့ေသာအတိုးအပြားကိုခ်ိန္ထိုး ေန ေသာ Standard & Poor’s 500 Index ေပၚအေၿခခံထုတ္ေပးၿခင္း၊
သိထားသင့္ေသာအေၿခခံအခ်က္မ်ား
(က) Annuity ဟာ အတိုးပြားမွုရွိႏိုင္သည့္တိုင္ stocks ကဲ့သို့ၾကီးမားၿပီးဆြဲေဆာင္မွုရွိေသာ အတိုးပြား မရွိပါ။
(ခ) ကနဦးစတင္စုေဆာင္းခ်ိန္မွာစတင္ထုတ္ယူရင္ အတိုးကိုပါေပးၾကရေလ့ရွိပါတယ္။
(ဂ) ထိုနည္းတူဘဲမိမိရဲ့ annuity insurance ကို ေစာေစာစီးစီး (၇-၈ႏွစ္ေလာက္နဲ့) ၿပန္ေရာင္းရင္ဒါဏ္ ေၾကး (early surrender change)ရွိတတ္ပါတယ္။
(ဃ) အာမခံၿဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ risk fees ဟာအနည္းဆံုး (၁.၂၅%) ေလာက္ေပးရေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီ့အၿပင္မိမိရဲ့အာမခံေပၚလစီကိုစီမံခန့္ခြဲမွုစရိတ္ (administrative fee) ရွိေလ့ရွိပါတယ္။ ဆိုင္ရာ funds ေတြရဲ့ (မေၿပာပေလာက္တဲ့) အသံုးစိတ္ (fund expenses) အၿပင္ guarantee fees လည္းရွိတတ္ပါ တယ္။
(င) deferred ၾကိဳတင္ေပးသြင္းစုေဆာင္းသူေတြအေနနဲ့လည္း အသက္(၅၉ႏွစ္ခြဲ) မၿပည့္ခင္ထုတ္ ယူရင္ ဒါဏ္ေၾကး(၁၀%)ေလာက္ေပးရပါမယ္။
(စ) Fixed Annuity အမ်ိဳးအစားကလြဲရင္ က်န္ annuity အမ်ိဳးအစားေတြမွာ မိမိေပးသြင္းေငြဆံုးရွံဳး စရာမရွိပါဘူး။ မိမိ၀ယ္ယူတဲ့ အာမခံကုမၸဏီနဲ့ ကို္ယ္စားလွယ္agent ေတြကဆိုင္ရာၿပည္နယ္အစိုးရရဲ့ မွတ္ပံုတင္လက္၀ယ္ရွိသူေတြၿဖစ္ၾကရပါမယ္။
(ဆ) အသက္ၾကီးပိုင္းအၿငိမ္းစားေတြအတြက္ေနာင္ေရးမပူပင္ရတဲ့ ၀င္ေငြပံုမွန္ရွိတဲ့အာမခံမွုကိုရရွိ ၾကပါမယ္။
(ဇ) မိမိေပးသြင္းေငြဟာတလံုတခဲထဲၿဖစ္ခဲ့ရင္ (အမ်ားအားၿဖင့္ေပးသြင္းၾကတဲ့ပံုစံ) ခ်က္ၿခင္းထုတ္ယူ ခြင့္ရႏိုင္တဲ့ fixed နဲ့ immediate variables ေတြရွိသလို၊ ေနာင္မွထုတ္ႏိုင္ခြင့္ရွိၾကတဲ့ fixed နဲ့ deferred variables ေတြလည္းရွိၾကပါတယ္။
(စ်) သိၾကဘို့က Annuity အတိုးႏွုန္းေတြဟာ CD လို့ေခၚတဲ့ Certificate of Deposit ထက္ပိုမ်ားပါ တယ္။
(ည) ဆိုင္းငံ့ deferred အၿဖစ္အသက္အရြယ္လူလတ္ပိုင္းဆို စတင္ပရီမီယံေၾကးေပးသြင္းၾကေပမဲ့ အနည္းဆံုး (၆၅) ေက်ာ္ေလာက္မွတလံုးတခဲတည္းပရီမီယံစတင္ေပးသြင္းရင္၊ ၿပန္ရေငြေကာင္း ေလ့ရွိပါတယ္။
(ဋ) မိမိစုေဆာင္းေငြ 401k အပါအ၀င္နဲ့ Social Security benefit ႏွစ္ရပ္ေပါင္းဟာ လစဥ္ကုန္က် စရိတ္ကိုေကာင္းေကာင္းကာမိတဲ့သူတစ္ေယာက္အေနနဲ့ annuity မလိုအပ္ပါဘူး။ အဲ့ဒီအတြက္ ေၾကာင့္ annuity ၀ယ္ယူသူဦးေရတႏွစ္ထက္တႏွစ္က်ဆင္းတယ္လို့ သံုးသပ္သူေတြကဆိုၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မလံုေလာက္လဲ အသံုးစရိတ္ပူပန္ရဘြယ္ရွိၾကသူေတြအတြက္ annuity ဟာ အသက္ကယ္ ေဆးပါ။
(ဌ) သိၾကဘို့က annuity ၀ယ္ယူသူတစ္ဦးဟာ၊ အာမခံတို့ရဲ့သဘာ၀အတိုင္း၊ အၿခား၀ယ္ယူသူမ်ားနဲ့ အတူ risk ကိုပခံုးထမ္းမွ်ေ၀ခံစားၾကရသူၿဖစ္တယ္ဆိုတာကိုနားလည္ၾကရပါမယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ အဲ့ဒီရဲ့ အတားအဆီးကိုခံႏိုင္ေရရွိသူၿဖစ္ရပါမယ္။
(ဍ) ေသဆံုးခ်ိန္မွာခံစားခြင့္ထုတ္ေပးေငြပါ၀င္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ (death benefits)
(ပ) variable annuityဟာစရတ္ၾကီးတဲ့ ပရီမီယံေပၚလစီအမ်ိဳးအစားပါ။
(ဏ) မိမိ၀ယ္ယူတဲ့ေပၚလစီရဲ့သက္တမ္းကိုသိၾကဘို့အေရးၾကီးပါတယ္။ မိမိေသဆံုးသည္အထိထုတ္ ေပးတဲ့ annuity မ်ိဳးေတြလည္းရွိပါတယ္။
(တ) Fixed annuity ဟာလံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမွုအရွိဆံုးမွုနဲ့၊ အာမခံခ်က္အၿပည့္ရွိမွုေၾကာင့္ လူၾကိဳက္မ်ားေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ အသက္အရြယ္ၾကီးရင့္လာတာနဲ့အမွ် အဲ့ဒီအခ်က္ဟာပိုလို့အေရးၾကီးလာတတ္ၿဖစ္လို့ပါ။
(ထ) annuity အတြက္ကုန္က်စရိတ္ဟာ မိမိ၀ယ္ယူတဲ့ ပရီမီယံရဲ့ (၀.၃%) ေလာက္ရွိေလ့ရွိပါတယ္။
(ဒ) နားလည္ၾကဘို့ဟာ ကေတာ့ annuity ဟာ ဘဏ္စုေဆာင္းေငြအတြက္အကာအကြယ္ေပးတဲ့ FDIC မရွိဘူးဆိုတာပါဘဲ။
(ဓ) အခ်ိဳ့ေသာေငြေရးေၾကးေရးနားလည္ၾကသူ ပညာရွင္ေတြကေတာ့ annuity ထက္ mutual funds ကပိုအက်ိဳးအၿမတ္ရႏိုင္တာမို့၊ mutual fund ကိုအားပိုသန္ၾကပါတယ္။
(န) Annuity ဟာ အကန့္အသတ္မရွိ၀ယ္ယူႏိုင္တာမို့၊ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာၿပီးအပူပင္ကင္းကင္းလစဥ္ ပံုမွန္ေငြရရွိေရးအတြက္အားသန္သူေတြအတြက္ ဆြဲေဆာင္မွုအေတာ္ရွိပါတယ္။
(ပ) annuity ရွိသူေတြအတြက္ေငြေၾကးကေမာက္ကမၿဖစ္ခ်ိန္မွာ၊ မူရင္းက risk ကိုအာမခံကုမၸဏီက ထဲ့တြက္ၿပီးသားမို့၊ မိမိရံပံုေငြကိုထိခိုက္ႏိုင္စရာအေၾကာင္းမရွိပါဘူး။
(ဖ) အိမ္ေထာင္မရွိသူတစ္ဦးအေနနဲ့ Annuity ကို မိမိအသက္ရွင္ေနသမွ်ခံစားခြင့္ရွိေပမဲ့၊ ေသတာနဲ့ က်န္ေငြဆံုးတဲ့သေဘာရွိပါတယ္။ (“Single” Life Annuity)
(ဗ) ေငြေဒၚလာတစ္သိန္းပရီမီယံေၾကးေပးသြင္းသူအေနနဲ့လစဥ္ၿပန္ရေငြဟာ $၅၀၀ ပိုပိုသာရွိတတ္ ပါတယ္။
(ဘ) မိမိ annuity account ထဲကေငြထုတ္ရင္ဒါဏ္ေၾကးေပးရေလ့ရွိပါတယ္။ မနည္းပါ။
Annuity ကို Life Insurance ေရာင္းခ်ေပးသူမ်ားထံကတဆင့္၀ယ္ယူႏိုင္တာမို့၊ “ၿမန္မာေဂဇက္” ေၾကာ္ၿငာ႑မွာတင္ၿပသူထားသူေတြဟာ အေမရိကေရာက္ၿမန္မာေတြအတြက္ အားကိုးေလာက္စရာ ေတြပါ။ ေငြေရးေၾကးေရးကိစၥေပြလီတဲ့ အေမရိကႏိုင္ငံမွာ၊ သက္ၾကီးပိုင္းေရာက္လာသူတိုင္းအတြက္ ၾကီးမားတဲ့ ဒုကၡတခုက မိမိတို့အိုနာစာ(တနည္း) တသက္တာရွာေဖြထားသမွ်စုေဆာင္းေငြေတြ စိတ္ေအးလက္ေအးနဲ့ အေပ်ာက္အရွ၊ အေလ်ာ့အနည္းမရွိေသတပန္သကိတဆံုးလစဥ္ပံုမွန္ ထုတ္ယူ ခြင့္ရရွိေရးဟာ ၿဗဟၼာစိုရ္တရားပါ။
အေမရိကေရာက္ၿမန္မာေတြ ေငြေရးေၾကးေရးအပူအပင္ ကင္းႏိုင္သမွ်ကင္းေရးအတြက္ တေထာင့္ တေနရာမွ အေထာက္အကူတခုလို့ ဆိုၾကပါစို။
(ရႊင္လန္းခ်မ္းေၿမ့ေသာ ၂၀၂၂ ႏွစ္ဆီသို့…)
