Thursday, March 28, 2024

American Community Survey (ACS) ကပြဆိုသော မြန်မာလူမျိုးစုတို့၏ လူမျိုးသွေးနှောပါဝင်မှု၊ လူဦးရေ နှင့် အိမ်ထောင်စုများအခြေပြ

 Mankind is on constant migration ဆိုတဲ့သမိုင်းပညာရှင်များရဲ့အဆိုအတိုင်း အမေရိကနဲ့ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ အနှံ့အပြားမှာရောက်ရှိအခြေချနေထိုင်ကြသူတွေဟာ ခုချိန် ကမ္ဘာ့အစွန်းအဖျားဒေသတွေတောင် ရောက်နေကြပါပြီ။ အမေရိကနိုင်ငံအတွင်း ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ် လို အေရှလူမျိုးစုတွေအများ ဆုံအခြေချနေထိုင်ကြတဲ့ မြန်မာတွေဟာ ခုချိန် ပြည်နယ်အားလုံးလိုလိုမှာသာမက U.S. Territorial လိုဒေသတွေမှာတောင် ရောက်နေကြောင်း အရင်လတွေက Census 2020 ရဲ့ဆောင်းပါးတွေမှာ ကျွန် တော် ဖေါ်ပြခဲ့တာတွေကို အမှတ်ရကြလိမ့်မယ်ထင်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှီတင်းနေထိုင်ကြသူ မြန်မာလူမျိုးစုပေါင်းဟာ (၁၀၀)ကျော်လို့် (၂၀၀)လောက်တောင်ရှိနိုင်ပါတယ်။ လက်ရှိမြန်မာအစိုးရနဲ့ လမ်းစဉ်ပါတီခေတ်အစိုးရများက လူမျိုးစု(၁၃၅)စုလို့သာအသေဆုပ်ကိုင်ထားပေမဲ့၊ ဒီထက်ပိုတဲ့ လူသူအရောက်ပေါက်နည်းတဲ့ဒေသတွေမှာ လူနည်းစုလူမျိုးစုတွေရှိနိုင်မှာအသေအချာပါ။ “Numerical obsession” ကြီးလှတဲ့အစိုးရတွေရဲ့ စိတ်ဓါတ်ကြောင့် ပြီးခဲ့တဲ့ (မြန်မာနိုင်ငံမှာကောက်ခံခဲ့တဲ့ ၂၀ ခုနှစ်-လူဦးရေသန်းခေါင်စာရင်းမှာလည်း) လူမျိုးစုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး တရားဝင်စာရင်းထုတ်ပြန်ခြင်း အလျင်းမရှိခဲ့တာက ထင်ရှားလို့နေပါတယ်။ လူမျိုးရေးစိတ်ဓါတ် (racism)ပြင်းထန်တဲ့နိုင်ငံမို့ ဒီအခက် အခဲကကျော်လွှားနိုင်ဘို့အလားအလာမရှိပေမဲ့၊ လူမျိုးစုခြင်းရောနှောတဲ့ cross-racial mixture or combination ကတော့အမှန်တကယ်ရှိနေဖြစ်နေတာက နှစ်ပရိစ္ဆေဒများစွာအတည်းကပါ။ ဒါဆိုရင် အမေရိကနိုင်ငံတွင်း ပြောင်းရွှေ့အခြေချတဲ့မြန်မာလူမျိုးစုတွေဟာလည်းအခြားလူမျိုးခြားများနည်းတူ၊ လူမျိုးစပ်ပါဝင်မှု (combinations) တွေဟာအသေအခြားရှိနေပါတယ်။ သန်းခေါင်စာရင်းနဲ့ ACS တွေ ကိုပြန်ဆိုအကြောင်းပြန်ကြသူမြန်မာလူမျိုးစုတွေက မိမိတို့ရဲ့ လူမျိုးစုရောနှောပါဝင်မှုကို အတိ အကျပြနေပါတယ်တဲ့။

 

လူမျိုးစပ်အရေအတွက်ပါဝင်မှုအပေါ်မူတည်သော မြန်မာလူမျိုးစု(%) ပါဝင်မှုအခြေပြ (ACS-1 Year: 2022) (ခန့်မှန်းမြန်မာလူဦးရေ = ၂၄၄,၀၈၆ အပေါ်အခြေခံသည်။)

{မိမိတို့ကိုယ်တိုင်ကို မြန်မာလူမျိုးစစ်ဟုသတ်မှတ်ကြသူ လူဦးရေအရေအတွက်%သည် အခြားလူမျိုးခြား အားလုံးတို့ထက် ပိုမိုသာလွန်သည်ကိုသတိပြုပါ။}

မြန်မာလူမျိုးစု

အရှေ့တောင် အာရှနိုင်ငံအားလုံး

အာရှနိုင်ငံအားလုံး

U.S. တခုလုံး

လူမျိုးစစ်စစ် သက်သက်

၉၆.၉ %

၇၉.၅၇%

၈၁.၄၀%

၈၇.၅၀%

လူမျိုးစပ်(၂)မျိုးပါသောလူမျိုးစု 

၂.၈%

၁၆.၅၄%

၁၅.၁၀%

၁၁.၈၀%

လူမျိုးစပ်(၃)မျိုးပါသောလူမျိုးစု 

၀.၂%

၃.၃၇%

၂.၉၀%

၀.၇၀%

လူမျိုးစပ်(၄)မျိုးပါသော လူမျိုးစု 

၀.၁%

၀.၅၆

၀.၆၀%

၀.၁၀%

SOURCE: API URL: https://api.census.gov/data/2022/acs/acs1/spp; Table ID – S0201 (“Total Number of Races Reported”)

Decennial Census နှင့် ACS (၂)မျိုးတို့၏ မြန်မာလူဦးရေစုစုပေါင်းနှိုင်းယှဉ်ချက်များ

Census 2020 အရ

ACS-1 Year (2022) အရ

ACS-5 Year (2021) အရ

မြန်မာလူမျိုးစု လူဦးရေစုစုပေါင်း

၂၇၆,၃၂၂ - ဦး

၂၄၄,၀၈၆ - ဦး

၂၀၇,၂၀၀ - ဦး

 

အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများ၏ လူမျိုးစုအသီးသီးတို့၏ စုစုပေါင်းလူဦးရေနှိုင်းယှဉ်ချက်အခြေပြ

Cambodian

Filipino

Indonesian

Laotian

Thai

Vietnamese

၃၇၆,၀၉၆ဦး

,၄၆၆,၉၁၈ဦး

၁၅၅,၁၇၃ဦး

၂၄၅,၂၂၀ဦး

၃၂၈,၁၇၆ဦး

,၃၀၁,၈၆၈ဦး

SOURCE: Burmese alone or in combination with one or more other races  (400-499) and (100-299) or (300, A01-Z99) or (400-999); TABLE ID: S0201; VINTAGE: 2022; PRODUCT: ACS 1-Year Estimates Selected Population Profiles; API URL: https://api.census.gov/data/2022/acs/acs1/spp

 

ACS-1 Year (2022) အရ မြန်မာ နှင့် အမေရိကနိုင်ငံလူမျိုးစုအသီးသီး၏ အသက်အပိုင်းအခြားနှိုင်းယှဉ်ဖေါ်ပြ ချက်အခြေပြ (ခန့်မှန်းမြန်မာလူဦးရေ = ၂၄၄,၀၈၆ အပေါ်အခြေခံသည်။)

{အသက်(၅)နှစ်မှ(၁၇)နှစ်အတွင်းခြေခံကျောင်းသွားအရွယ်ကလေးသူငယ်ဦးရေ%သည် အခြားလူမျိုးခြား အားလုံး ထက်များသော်လည်း၊ အသက်(၇၅)နှစ်အထက်သက်လွန်လူကြီးအရေအတွက်သည် သိသာစွာနည်း နေသည်ကိုသတိပြုပါ။}

 

မြန်မာလူမျိုးစု

အရှေ့တောင်အာရှလူမျိုးစုအားလုံး

အာရှလူမျိုးစုအားလုံး

U.S. လူမျိုးစုအားလုံး

()နှစ်အောက်

၈.၆%

၇.၂%

၆.၄%

၅.၅%

(၅)နှစ်မှ(၁၇)နှစ်

၂၅.၇%

၂၁%

၁၇.၄%

၁၆.၂%

(၁၈)နှစ်မှ(၂၄)နှစ်

၁၀.၉%

၁၀.၂%

၉.၆%

၉.၄%

(၂၅)နှစ်မှ(၃၄)နှစ်

၁၅.၂%

၁၄.၈%

၁၅.၆%

၁၃.၆%

(၃၅)နှစ်မှ(၄၄)နှစ်

၁၈.၃%

၁၆.၁%

၁၅.၅%

၁၃.၂%

(၄၅)နှစ်မှ(၅၄)နှစ်

၁၀.၄%

၁၁.၈%

၁၂.၉%

၁၂.၁%

()နှစ်မှ(၆၄)နှစ်

၅.၅%

၈.၆%

၁၀.၁%

၁၂.၆%

(၆၅)နှစ်မှ(၇)နှစ်

၃.၅%

၆.၃%

၇.၅%

၁၀.၂%

(၇၅)နှစ်နှင့်အထက်

၁.၉%

၄%

၅%

၇.၂%

 

 

 

 

 

 

မြန်မာလူမျိုးစု

အရှေ့တောင်အာရှလူမျိုးစုအားလုံး

အာရှလူမျိုးစုအားလုံး

U.S. လူမျိုးစုအားလုံး

ပျမ်းမျှအသက်(နှစ်)

၂၉-နှစ်

၃၄.၀၆-နှစ်

၃၅.၇-နှစ်

၃၉-နှစ်

SOURCE: API URL: https://api.census.gov/data/2022/acs/acs1/spp; Table ID – S0201 (”Age & Sex”)

 

မြန်မာအိမ်ထောင်စုအတွင်းတော်စပ်ပုံအရ ပါဝင်သောလူဦးရေ% (ACS-1 Year: 2022 အရ)

(အိမ်ထောင်စုအကြုံးဝင် ခန့်မှန်းမြန်မာလူဦးရေ = ၂၄၀,၃၁၇ အပေါ်အခြေခံသည်။) 

{ပုံစံပြုအိမ်ထောင်စုတခုတွင် အိမ်ထောင်မပြုစုံတွဲ (living-togetherness) အခြားလူမျိုးခြားအားလုံးထဲတွင် အနည်းဆုံးဖြစ်သည်ကိုတွေ့ရမည်။ သွေးသားစပ်ဆွေမျိုးဝင်များအတူနေသောအိမ်ထောင်စုတွင်အခြား လူမျိုး ခြားများထက်သာလွန်သောဦးရေရှိသော်လည်း၊ သွေးသားတော်စပ်ခြင်းမရှိသူတို့ကို လက်ခံအတူနေထိုင်မှု အနည်းဆုံးဖြစ်သည်ကို သတိပြုပါ။}

ACS-1 Year (2022)

ACS-5 Year (2021) အရမြန်မာအိမ်ထောင်စု (DP-02) {မြန်မာလူဦးရေ = ၂၀၅,၅၇၁ အရ}

မြန်မာလူမျိုးစု

အရှေ့တောင်အာရှလူမျိုးစုအားလုံး

အာရှလူမျိုးစုအားလုံး

U.S. လူမျိုးစုအားလုံး

အိမ်ထောင်ဦးစီး(သို့) ဇနီး/ခင်ပွန်း 

၄၂.၉%

၄၉.၁%

၅၃.၇%

၅၈.၇%

၂၄.၅%

အိမ်ထောင်မပြု(ဝါ) အတူနေစုံတွဲ 

၁.၃%

၂.၀%

၁.၉%

၃.၀%

၀.၈%

ကလေး

၄၁.၁%

၃၅.၃%

၃၁.၂%

၂၈.၅%

၄၁.၀%

သွေးသားစပ် ဆွေမျိုးဝင်

၁၂.၁%

၁၀.၄%

၉.၅%

၆.၈%

၁၃.၁%

သွေးသားမစပ်သူ အိမ်ထောင်စုဝင် 

၂.၆%

၃.၂%

၃.၇%

၃.၁%

၃.၅%

SOURCE: API URL: https://api.census.gov/data/2022/acs/acs1/spp; Table ID – S0201 (“Relationship”)

ACS-5 Year (2021): Table ID DP-02

 

မြန်မာအိမ်ထောင်စုအခြေပြ (ACS-1 Year: 2022 အရ)

{မိခင်ဦးဆောင်သော (single-motherhood) ဦးရေသည်အခြားလူမျိုးခြားတို့ထက်ထူးကဲစွာနည်းသည်ကိုတွေ့ ရမည်။ မိသားစုဝင်မဟုတ်သူများနှင့်အတူယှဉ်နေထိုင်သော အခန်းဖေါ် (roommate) ဦးရေလက်ခံနေထိုင်မှုအ နည်းဆုံးဖြစ်သည်ကိုသတိပြုပါ။ အိမ်ထောင်စုဝင်နှင့်မိသားစုဝင်အဖြစ်သတ်မှတ်နေထိုင်မှုအများဆုံးဖြစ်သည်ကို ထင်ရှားစွာတွေ့ရပါမည်။}

 

ACS-1 Year (2022)

ACS-5 Year (2021) အရမြန်မာအိမ်ထောင်စု (DP-02) {မြန်မာအိမ်ထောင်စု(၅၀,၄၀၀)စုအရ}

မြန်မာလူမျိုးစု

အရှေ့ တောင်အာရှ လူမျိုးစုအားလုံး

အာရှလူမျိုးစုအားလုံး

U.S. လူမျိုးစုအားလုံး

မိသားစုအသွင်ရှိ အိမ်ထောင်စု

၈၆.၃%

၇၃.၆%

၇၀.၆%

၆၄.၁%

၆၉ .၆%

လက်ထပ် လင်မယားအိမ်ထောင်စု

၆၈.၅%

၅၃.၃၉ %

၅၆.၆၀%

၄၆.၉ ၀%

၅၁.၈%

မိခင်ဦးဆောင်သော (Single-Mother) အိမ်ထောင်စု

၉.၉%

၁၂.၈၁%

၉ .၁၀%

၁၂.၁၀%

၁၂.၇%

မိသားစုဝင် မဟုတ်ဘဲ အတူယှဉ် တွဲနေထိုင်သောအိမ်ထောင်စုအခန်းဖေါ်

၁၃.၇%

၂၆.၄၀%

၂၉ .၄၀%

၃၅.၉ ၀%

-

ပျမ်းမျှ အိမ်ထောင်စုဝင်

/မိသားစုဝင်ဦးရေ

၃.၉၅- ဦး/

၄.၂၄-ဦး

၃.၁၁-ဦး

၃.၅၂-ဦး

၂.၈၁-ဦး/

၃.၃၂-ဦး

၂.၅-ဦး/

၃.၁၁-ဦး

-

SOURCE: API URL: https://api.census.gov/data/2022/acs/acs1/spp; Table ID – S0201 (“Household by Types”)

ACS-5 Year (2021): Table ID DP-02

 

မြန်မာအိမ်ထောင်ရေးအခြေအနေအခြေပြ% (ACS-1 Year: 2022 အရ)

(၁၅နှစ်အထက်ရှိခန့်မှန်းမြန်မာလူဦးရေ = ၁၇၂,၂၈၃ အပေါ်အခြေခံသည်။)

{အိမ်ထောင်ကွဲ (divorcee) နှင့် သီးခြားစီနေလင်မယား (separated couple) %အခြားလူမျိုးခြားထက်သိသာ ထင်ရှားစွာနည်းသည်ကိုလေ့လာနိုင်ပါသည်။}

 

ACS-1 Year (2022)

ACS-5 Year (2021) အရမြန်မာအိမ်ထောင်စု (DP-02) {၁၅နှစ်အထက်ရှိခန့်မှန်းမြန်မာလူဦးရေ = ၁၄၂,၁၂၉ အရ}

မြန်မာလူမျိုးစု

Cambodian

Filipino

Indonesian

Laotian

Thai

Vietnamese

အရှေ့တောင်အာရှလူမျိုးစုအားလုံး

အာရှလူမျိုးစုအားလုံး

U.S.လူမျိုးစုအားလုံး

တရားဝင်လက်ထပ်ထားသောဦးရေ% 

၅၇.၂%

၄၃.၆%

၄၉.၅%

၅၄.၀%

၄၄.၁%

၅၁.၀%

၅၁.၀%

၄၈.၉%

၅၅.၂%

၄၈.၀%

၅၈.၇%

မုဆိုးဖို/မုဆိုးမဦးရေ% 

၄.၂%

၄.၃%

၅.၁%

၂.၉ %

၃.၅%

၄.၁%

၃.၉%

၄.၀%

၄.၁%

၅.၅%

၃.၇%

အိမ်ထောင်ကွဲဦးရေ %

၃.၄%

၆.၉ %

၆.၆%

၆.၂%

၇.၀%

၉.၀%

၆.၉%

၇.၁%

၅.၇%

၁၀.၅%

၄.၂%

သီးခြားစီနေ လင်မယားဦးရေ% 

၁.၁%

၂.၄%

၁.၄%

၁.၀%

၁.၂%

၁.၆%

၁.၂%

၁.၅%

၁.၁%

၁.၇%

၁.၅%

အပျို/လူပျိုဦးရေ% 

၃၄.၁%

၄၂.၉%

၃၇.၃%

၃၅.၈%

၄၄.၃%

၃၄.၂%

၃၇.၀%

၃၈.၆%

၃၄.၀%

၃၄.၃%

၃၂.၈%

SOURCE: API URL: https://api.census.gov/data/2022/acs/acs1/spp; Table ID – S0201 (“Marital Status”)

ACS-5 Year (2021): Table ID DP-02

 

မြေးမြစ်များနှင့်အတူနေပြီး၊ တာဝန်ယူထိမ်းသိမ်းရန် တာဝန်ရှိသော မြန်မာလူမျိုးစုတို့၏ အဖိုးအဖွားများ အခြေပြ (ACS-1 Year: 2022 အရ)
(၃၀-နှစ်အထက်ရှိခန့်မှန်းမြန်မာလူဦးရေ = ၁၁၇,၃၉၇ အပေါ်အခြေခံသည်။)

{အိမ်ထောင်စုအတွင်းအတူနေထိုင်လျက် မြေးမြစ်များကိုကူညီထိန်းကျောင်းပေးရသော အဖိုးအဖွားဦးရေ% အများဆုံးဖြစ်သည်ကိုသတိပြုပါ။}


မြန်မာလူမျိုးစု

Cambodian

Filipino

Indonesian

Laotian

Thai

Vietnamese

အရှေ့တောင်အာရှလူမျိုးစုအားလုံး

အာရှလူမျိုးစုအားလုံး

U.S. လူမျိုးစုအားလုံး

မြန်မာလူမျိုးစု

ACS-5 Year (2021)

၃၀-နှစ်အထက်ရှိ ခန့်မှန်းလူဦးရေ 

၁၁၇,၃၉၇

 ၁၉၇,၅၁၁

,၆၀၄,၉၂၅

၈၆,၈၆၀

၁၃၉,၁၄၀

၁၉၄,၃၀၀

,၃၆၀,၆၉၅

၁၄,၃၆၇,၅၁၃

၂၀၇,၆၉၉,၅၀၉

-

(ထိုအထဲမှ) မြေးမြစ်များနှင့်

အတူနေ%

၇.၅%

၇.၈%

၅.၁%

၁.၇%

၆.၇%

၃.၆%

၅.၂%

၅.၀%

၄.၄%

၃.၁%

-

(ထိုအထဲမှ)

နေ့တဓူဝတာဝန်ယူစောင့်ရှောက်ထိန်းသိမ်းရန်တာဝန်ယူ%

၂၀.၂%

၁၉.၃%

၁၆.၉%

-

၁၄.၀%

၂၀.၀%

၁၅.၃%

၁၇.၁%

၁၄.၄%

၃၁.၈%

၁၇%

SOURCE: API URL: https://api.census.gov/data/2022/acs/acs1/spp; Table ID – S0201 (“Responsibility for Grandchildren Under 18”)

ACS-5 Year (2021): Table ID DP-02

မြန်မာလူမျိုးစုတို့၏ လူဦးရေနှင့်အိမ်ယာဆိုင်ရာ အချက်အလက်ကိန်းဂဏန်းများကို ကောင်းစွာသိရှိ သဘောပေါက်ကြပြီး၊ ထိုအချက်အလက်များကိုအကျိုးရှိစွာအသုံးချလျက်၊ မိမိတို့လူမျိုးစုတို့၏ လိုအပ်ချက်များဖြည့်ဆီးနိုင်သော ဘဝများကိုရရှိပိုင်ဆိုင်နိုင်ကြပါစေကြောင်း။

 

(Census အဆက်ဆက်နှင့် American Community Surveys - ACSs တို့တွင်ဖေါ်ပြပါရှိသော မြန်မာ လူမျိုးစုတို့၏ လူဦးရေ၊ အိမ်ထောင်စု၊ အိမ်ယာနှင့် လူမှုစီးပွားရေးဆိုင်ရာအခြေခံပုံရိပ်များကို သရုပ်ဖေါ် ပုံများနှင့်ဖေါ်ပြထားချက်များကို Facebook Group တခုဖြစ်သော "လူဦးရေသန်းခေါင်စာရင်းနှင့်အမေ ရိကန်နိုင်ငံအခြေစိုက်မြန်မာလူမျိုးစုများ" တွင်ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုနိုင်ကြပါသည်။)