မေန့ကၿပီးသြားတဲ့ mid-term election မွာ Republican Party ကကြန္ဂ၇က္မွာေန၇ာအၿပတ္အသတ္နဲ့ႏိုင္လိုက္တဲ့အတြက္ ေအာင္ပြဲေတြနဲ့ေပ်ာ္ေနၾကပါၿပီ။ သမၼတ Obama ကလဲလူထု၇ဲ့ဆႏၵကိုအသိမွတ္ၿပဳယံုမက”တိုက္၇ိုက္”တာ၀န္၇ွိသူအၿဖစ္မိမိကိုယ္ကိုယူဆေၾကာင္း၀န္ခံလိုက္ပါတယ္ (ဒို့ၿမန္မာႏိုင္ငံကစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားနဲ့ေတာ့ကြာပ။)။ Tea Party လို့ေခၚတဲ့ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲေ၇းအတြက္တိုက္ပြဲ၀င္ေနတဲ့အင္အားစု (ၾကည့္၇တာ Republican ပါတီဘက္ေတာ္ေတာ္ယိမ္းပံု၇ပါတယ္။ ေနာင္”လူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒ”အေၿခၿပဳတဲ့အဖြဲ့အၿဖစ္ကူးေၿပာင္းမသြားဘို့ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။) က Republican Party ၀င္ေတြကိုအေပ်ာ္မလြန္ၾကဘို့နဲ့ေနာင္သက္တမ္း(၂)ႏွစ္အတြင္းမွာတိုင္းၿပည္ကၾကံဳေတြ့ေန၇တဲ့စီးပြားေ၇းၿပႆနာကိုမ၇ွင္းႏိုင္၇င္၊ အခုမဲ၇ွံုးၾကသူမ်ားေနာက္ကိုလိုက္ၾက၇မွာၿဖစ္ေၾကာင္းသတိေပးလိုက္ပါတယ္။ သမၼတ Obama တက္လာစဥ္ကတည္းကသူ့မႏွစ္ၿမိဳ့ႏိုင္တဲ့ congress နဲ့စီးပြားေ၇းလုပ္ငန္းၾကီးမ်ားကလက္၇ွိမဲအဆံုးအၿဖတ္အေၿခအေနကိုၾကည့္ၿပီး၀မ္းသာလံုးဆို့ေနၾကတာေတာ့အမွန္ပါ။ သမၼတ Bush လက္ထက္က budget deficit ၇ဲ့ဆိုးေမြကိုလက္ခံယူ၇တဲ့လက္၇ွိသမၼတဟာသူစြမ္းေဆာင္ႏိုင္တဲ့အင္အားထဲကအတတ္ႏိုင္ဆံုးလုပ္သြားတာေတြအမ်ားၾကီး၇ွိတာကိုေတြ့၇ပါတယ္။ ဥပမာ- သမၼတၿဖစ္တဲ့ေန့မွာတင္ အ၇ြယ္မေ၇ာက္သူကေလးလူငယ္ေတြ၇ဲ့က်န္းမာေ၇းေစာင့္ေ၇ွာက္မွုအခမဲ့ခ်က္ခ်င္း၇၇ွိေ၇း၊ အဆင့္ၿမင့္တကၠသိုလ္ပညာေ၇းေငြေၾကးအေထာက္အကူ၇၇ွိေ၇းကိုအစိုး၇၇ဲ့ၾကီၾကပ္မွုေအာက္သို့ေၿပာင္းလဲတာ၀န္ယူေ၇း၊ လစဥ္ mortgage မေပးႏိုင္တဲ့အိမ္ပိုင္၇ွင္မ်ားအတြက္အေ၇းေပၚထုတ္ေခ်းေငြ၇၇ွိေ၇းအတြက္အစီအမံမ်ားခ်မွတ္ၿခင္း၊ လူလတ္တန္းစားမိသားစုဘ၀လံုၿခံဳေခ်ာေမြ့ေ၇းအတြက္စီမံခ်က္မ်ားခ်မွတ္ၿခင္း၊ စသည္တို့ကိုဆက္တိုက္ေဆာင္၇ြက္ခဲ့တာေတြေတြ့၇ပါတယ္။
“I have a dream..” ဆိုတဲ့ေၾကြးေၾကာ္ခ်က္နဲ့အႏွိမ္ခံလူမဲမ်ားအပါအ၀င္ဆင္း၇ဲသားလူနဲစုဘ၀ကိုအသိမွတ္ၿပဳခံ၇ဘို့တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့တဲ့ Dr Marin Luther King Jr ဟာ(၁၉၆၈) မွာမလိုမုန္းထားသူတဦး၇ဲ့လက္ခ်က္နဲ့အသက္ေသခဲ့၇ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့သူစတင္ခဲ့တဲ့လူထုလွုပ္၇ွားမွုကအေမ၇ိကန္လူထုကိုသာမကအဲ့ဒီအခ်ိန္ကအစိုး၇ကိုမ်ာက္စိဖြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ လူအမ်ားေနထိုင္လုပ္ကိုင္သြားလာ၇ာ public place ေတြမွာလူတန္းစားခြဲၿခားမွုကိုဖ်က္သိမ္းဘို့အေၿခအေနေတြဖန္တီးလာပါတယ္။ discrimination ဆိုတဲ့ေ၀ါဟာ၇ဟာဒီေန့အထိ၇ွိေန၇တာလည္းလူေတြေၾကာင့္ဘဲၿဖစ္ပါတယ္။ လူလူၿခင္းလူတန္းစားခြဲၿခားမွုကိုအေမ၇ိကန္ႏိုင္ငံ၇ဲအေၿခခံဥပေဒမွာအတိအက်တားဆီးထားေပမဲ့စာ၇ြက္ေပၚမွာ၇ွိယံုသာ၇ွိၿပီးအသက္မ၀င္ခဲ့ပါဘူး။ Dr King ၇ဲ့ေက်းဇဴးေၾကာင့္ထိုစဥ္ကလူမဲေတြ (ေနာက္တိုးတက္ိမ်ားၿပားလာတဲ့က်ြန္ေတာ္တို့ Asians ေတြအပါအ၀င္) ဒီေန့အလုပ္ခြင္မွာ၊ ေက်ာင္း၊ေဆး၇ံု၊၇ံုးေတြမွာတန္းတူထားဆက္ဆံခံ၇တာပါ။ သူ့ေၾကာင့္၇ခဲ့တဲ့တန္းတူ၇ည္တူမွုဟာခုခ်ိန္ထိအတိုက္ခိုက္ခံေန၇ဆဲဆို၇င္မမွားပါဘူး။ လူ့သဘာ၀ဆိုေတာ့တခါတ၇ံသတိထားတဲ့ၾကားက discriminate လုပ္တာေတြ၇ွိေနဆဲပါဘဲ။ ၿငင္းၾကခုန္ၾက၊အခြင့္အေ၇းအတြက္၇န္ၿဖစ္ၾက၇တာေတြ၇ွိေနဆဲဆို၇င္မမွားပါဘူး။ မသိမသာအႏွိမ္ခံၾက၇တာေတြကေတာ့ေန၇ာအႏွံ့၇ွိေနၾကဆဲဆိုတာၿငင္းလို့မ၇ပါဘူး။ ေမာင္မိုးညိဳတို့ငယ္စဥ္က အိမ္မွာ၇ွိတဲ့အိမ္ေဖၚမိန္းကေလးငယ္ေလးေတြကိုလူၾကီးေတြကမန္မဲတာ၊ တခါတ၇ံကိုယ္ထိလက္ေ၇ာက္၇ိုက္တာေတြေတာင္၇ွိတာအမွတ္၇ၾကလိမ့္မယ္ထင္ပါတယ္။ “တူ” ၿဖစ္တံုးႏွံခဲ့သလို “ေပ”ၿဖစ္တံုးခံၾကေပါ့လို့ဆို၇မလား။ Dr King ၇ဲ့ေက်းဇူးေၾကာင့္လူတန္းေစ့သာတူညီမွ်ေ၇းဆိုတဲ့၇ပိုင္ခြင့္ကိုအဲ့ဒီအခ်ိန္တည္းကဖန္တီးႏိုင္ခဲ့ေပမဲ့၊ တကယ္၇သလားဆိုေတာ့ခုခ်ိန္ထိမ၇ေသးပါဘူး။ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္း၀န္းက်င္မွာႏိုင္ငံေ၇းေလာကမွာေ၇ပန္းစားခဲ့တဲ့ Mr Obama ဟာသူ့၇ဲ့ထူးခြ်န္ထက္မ်က္တဲ့ပညာအ၇ည္အခ်င္းေၾကာင့္ Harvard Law Review ၇ဲ့ဥကၠဌ၇ာထူးလိုလူ၇ိုေသ၇ွင္၇ိုေသဂုဏ္ယူစ၇ာ၇ာထူးကိုေတာင္မမက္ေမာဘဲသူေနထိုင္ၾကီးၿပင္းခဲ့၇ာေဒသေတြမွာဆင္း၇ဲမြဲေတသူေအာက္ေၿခလူတန္းစားေတြ၇ဲ့ဘ၀ကိုၿမွင့္တင္တဲ့လူမွုေ၇းလုပ္ငန္းေတြ၊ေထာက္ကူေပးတဲ့လုပ္ငန္းေတြေဇာက္ခ်လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အခြင့္အလမ္းမ၇ွိတဲ့မိသားစုေတြထဲကပညာထူးခ်ြန္သူကေလးငယ္မ်ား၇ဲ့ဘ၀ေတြကိုေၿမေတာင္ေၿမွာက္ေပးနိုင္ခဲ့ပါတယ္။ သူဟာေအာက္ေၿခလူတန္းစားဘ၀ထဲကေနၾကီးၿပင္းလာ၇သူတဦးၿဖစ္တဲ့ေအာက္သက္ေၾကတဲ့ပညာတတ္တဦးၿဖစ္ယံုမက၊ ဘ၀အတြက္၇ံုးကန္၇သူမိသားစုကေနေပါက္ဖြားလာသူတဦးပါ။ သမၼတမၿဖစ္မွီ၇က္ပိုင္းအထိေအာက္ေၿခလူတန္းစား၇ဲ့အခက္အခဲေတြကိုမ်က္ၿမင္ဒိတၳေတြ့ခဲ့ယံုတင္မကကို့ယ့္မိသားစုကိုယ္တိုင္ေဆး၇ံုေပၚထိုင္ေန၇င္း insurance company နဲ့ၿငင္းခဲံခဲ့၇တာေတြကိုၾကံဳခဲ့၇သူပါ။ “ငါသမၼတၿဖစ္ခဲ့၇င္…ငါသမၼတၿဖစ္လိုမွဒီကိစၥေတြမေၿဖ၇ွင္းေပးႏိုင္၇င္” ဆိုတဲ့အၿမင္ကသူ့ဘ၀၇ဲ့ႏိုင္ငံေ၇းခံယူခ်က္ကိုပိုမိုခိုင္မာေစခဲ့ပံု၇ပါတယ္။ ဒီအေတြ့အၾကံဳေတြအေပၚအေၿခခံၿပီးညီမွ်တဲ့ခံစားခြင့္ဘယ္တံုးကမွမ၇ဘူးတဲ့၊သူတို့၇ဲ့ဘ၀လံုၿခံုေ၇းအတြက္ဘယ္သူကမွဂ၇ုတစိုက္လုပ္ေပးၿခင္းမခံခဲ့၇ဘူးတဲ့အေမ၇ိကန္နိုင္ငံသားေအာက္ေၿခလူတန္းစားေတြအတြက္လုပ္ေပးဘို့ေၾကြးေၾကာ္ခ်က္နဲ့သမၼတၿဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သူု့မတိုင္ခင္သမၼတ Bush ဟာစိတ္၇င္းေကာင္ၿပီး၇ိဳးသားတာမွန္ေပမဲ့သူ့အနားမွာ၇ွိတဲ့ကက္ဘိနက္၀င္ေတြ၇ဲ့တယူသန္အစြဲေတြေၾကာင့္မလိုအပ္ဘဲ Iraq စစ္ကို၀င္ခဲ့၇ယံုမကႏိုင္ငံ၇ဲ့ေၾကြးၿမီ deficit လဲၿပခဲ့ပါတယ္။ စီးပြားေ၇းပ်က္ကပ္လဲဆိုက္ခဲ့တဲ့အတြက္ခုလိုေ၇ြးေကာက္ပြဲအခ်ိန္မွာေတာင္မိမိပါတီအနိုင္၇ေ၇းကိစၥေတြမွာကိုယ္တိုင္၀င္အားေပးကူညီမွုမၿပဳႏိုင္တဲ့အၿပင္၊ ကိုယ့္ပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာင္ခပ္တန္းတန္းဆက္ဆံၿခင္းခံေန၇ပါတယ္။ ဒါဟာဘာကိုၿပသလဲဆို၇င္တိုင္းၿပည္၇ဲ့အေၿခအေနအတက္အက်ကိုအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ေခါင္းေဆာင္ကေခါင္းခံတာ၀န္ယူ၇တဲ့သေဘာကိုၿပတာပါ။ Obama တက္လာကတည္းကအေၿခအေနမဟန္မွန္းသိၾကတဲ့ စီးပြားေ၇းလုပ္ငန္းၾကီးေတြနဲ့သူတို့၇ဲ့အေထာက္အပံ့ကိုခံယူေနၾကတဲ့အမတ္ေတြအားလံုးက သမၼတ၇ဲ့ေၿခလွမ္းေတြကိုၾကည့္ၿပီးေ၀ဖန္ပုတ္ခတ္မွုေတြအ၇ွိန္ထိုးလုပ္လာၾကပါတယ္။ စီးပြားေ၇းၿပန္နလံထူေ၇းဟာအခ်ိန္အတိုင္းအတာအေတာ္ၾကာယူေလ့၇ွိေပမဲ့သမၼတ၇ဲ့လုပ္ေဆာင္မွုေတြေၾကာင့္စီးပြားေ၇းနလံထူတဲ့အခ်ိန္ကာလကိုတိုေတာင္းေစခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လက္၇ွိhealthcare အပါအ၀င္အၿခားခံစားခြင့္ေတြ၇၇ွိၿပီူၿဖစ္ေနတဲ့သူေတြကသမၼတ၇ဲ့အစီအစဥ္ၿဖစ္တဲ့လူမ်ားစုဆင္း၇ဲသူအေၿခခံလူတန္းစားအတြက္မွ်ေ၀ေပး၇မယ္ဆိုတာနဲ့အၿပင္းအထန္၇ွ့ုတ္ခ်ပါတယ္။ ခံစားခြင့္မ၇ွိခဲ့တဲ့လူတန္းစားအတြက္မ်ွေ၀ေပး၇မဲ့လူတန္းစားအသိ၇ွိ၇မဲ့အစား၊ ကိုယ့္စားခြက္လာလုတဲ့သမၼတလိုၿမင္လာၾကပါတယ္။ “socialism” ”big government” “big spending budget” စတဲ့ေ၀ါဟာ၇ေတြတပ္ၿပီးသမုတ္လာၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီေၾကြးေၾကာ္ခ်က္ေတြကObama ၇ဲ့ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲေ၇း၇ဲ့အ၇ွိုက္ကိုတိုက္၇ိုက္ထိခိုက္သြားေစတာေတာာ့အမွန္ပါဘဲ။ သူလုပ္တဲ့ပံုစံကိုေမာင္မိုးညိဳေလ့လာၾကည္၇သေလာက္စကႍာပူႏိုင္ငံမွာကနဦးသမၼတၿဖစ္ခဲ့သူလီကြမ္းယူ၇ဲ့လုပ္ဟန္နဲ့တူေနပါတယ္။ ဒီကေန့စကၤာပူနိုင္ငံကိုၾကည့္၇င္တိုင္းၿပည္၇ဲ့စီးပြားေ၇း သံုးပံုႏွစ္ပံုကို အစိုး၇ကတိုက္၇ိုက္ကိုင္တြယ္ၿခင္းမ၇ွိတဲ့ GLC (government-linked corporations) ေတြကစီးပြားကိုင္တြယ္ထားတာပါ။ စကၤာပူနိုင္ငံ၇ဲ့လူေနမွုစနစ္နဲ့ GDP ဟာအေမ၇ိကန္ထက္သာပါတယ္။ ဒါကိုဆို၇ွယ္လစ္စနစ္လို့ေခၚမလား။ ဒီေန့အထိ ၿပိဳင္ဘက္ Republican Party အေနနဲ့လွြတ္ေတာ္ထဲမွာကန့္ကြက္တာကလြဲလို့အမ်ားလူထုအတြက္အက်ိဳး၇ွိမဲ့ဥပေဒၿပဌာန္းခ်က္တခုမွမေဆာင္၇ြက္ႏိုင္ခဲ့ပါ။
ေသေသၿခာၿခာၾကည့္၇င္၊ သမၼတObama တက္လာတဲ့အခ်ိန္ကစၿပီးခုခ်ိန္အထိသူ၇ဲ့ေဆာင္၇ြက္ႏိုင္မွုေတြ executive orders နဲ့သမိုင္း၀င္ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမွုေတြအမ်ားဆံုးအလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဆံုးအေမ၇ိကန္သမၼတတစ္ဦးလို့ေတာင္ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ေခတ္အဆက္ဆက္အေမ၇ိကန္သမိုင္း၇ဲ့၇ာစုသံုခုနီးပါးအတြင္းမွာအႏွိမိခံလူတန္းစား၇ဲ့အက်ိဳးကိုတိုက္၇ိုက္ေဆာင္၇ြက္ခဲ့တဲ့တဦးတည္းေသာသမၼတဆို၇င္လဲမမွားပါဘူး။ တကယ့္လူတန္းစားအစစ္၇ဲ့အက်ိဳးကိုေဆာင္၇ြက္ႏိုင္လို့လဲ Nobel ၿငီမ္းခ်မ္းေ၇းဆုကိုထိုက္ထိုက္တန္တန္၇၇ွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီေန့အထိအေမ၇ိကကိုမ်က္မုန္းက်ိဳးေနတဲ့ႏိုင္ငံေတြကေတာင္ပုဂၢိဳလ္ေ၇းအ၇ပုတ္ခတ္ၿခင္းမၿပဳပါဘူး။ ဒါေတြကိုၾကည့္ၿပီးNobel Committee ကလည္းသူ့၇ဲ့အ၇ည္အေသြးကကမၻာၿငိမ္းခ်မ္းေ၇းအတြက္ေထာက္အကူၿဖစ္ေစလိမ့္မယ္လို့ထင္ၿမင္ယူဆေနပါတယ္။ သမၼတ Bush လက္ထက္ကတည္ခဲ့တဲ့အေမ၇ိကအေပၚမုန္းတီးမွုခ်ိန္ခြင္လွ်ာကိုလည္းညွိေပးခဲ့ပါတယ္။
(Republican Party ကိုစဥ္ဆက္မၿပတ္ေထာက္ခံအာေပးခဲ့တဲ့စာေ၇းသူအေနနဲ့သမၼတ Obama ၇ဲ့ေဆာင္၇ြက္ခ်က္ေတြကို၇ွုေထာင့္တခုကေနခံစားၾကည့္တာလို့မွတ္ယူၾကပါ။)
"မႏၱေလးေဂဇက္ online blog" တြင္ ၁၁/၃/၂၀၁၀ တြင္ေဖၚၿပခဲ့ပါသည္
No comments:
Post a Comment