တပ္မေတာ္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရား

တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီခ်ဳပ္ဟာ တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာကိစၥေတြကိုလြတ္လပ္စြာစီမံခြင့္ရွိတဲ့ ဖြဲ့စည္းပံုအေၿခခံဥပေဒရဲ့ ခြင့္ၿပဳခ်က္ဟာ အၾကြင္းမဲ့အာဏာကိုမ်ားေပးထားသလား။

မေပးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီၿပဌာန္းခ်က္ကို ဘယ္လိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္သလဲဆိုတဲ့အေပၚမွာမူတည္ပါတယ္။ တပ္ေတြနဲ့ပါတ္သက္ၿပီးခ်ထားခြင့္၊ၿဖန့္က်က္ခြင့္၊ တပ္စြဲခြင့္၊ ခ်ဲ့ထြင္ခြင့္၊ စစ္ဆင္ခြင့္ေတြ ဟာ လူထုရဲ့သေဘာတူညီခ်က္ (၀ါ) အစိုးရ (သို့) ေဒသဆိုင္ရာအာဏာပိုင္အဖြဲ့ေတြရဲ့ ခြင့္ၿပဳခ်က္၊ ဒါမွမဟုတ္ အတည္ၿပဳသေဘာတူခြင့္ေတြရွိမွ အတည္ၿဖစ္ပါတယ္။ က်န္ကိစၥေတြအားလံုးဟာလည္း၊ ဗဟိုအစိုးရ နဲ့ ေဒသဆိုင္ရာအစိုးရေတြရဲ့အခ်ဳပ္အၿခာအာဏာ နဲ့ ယွဥ္လာရင္ ၾကိဳတင္ခြင့္ၿပဳခ်က္ယူရပါမယ္။

တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီခ်ဳပ္ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္မွာအေရးေပၚအေၿခအေနအရ အခ်ဳပ္အၿခာအာဏာကိုရယူသံုးစြဲခြင့္ အခ်ိန္မေရြး ၇ွိတယ္ဆိုတဲ့ ၿပဌားခ်က္ကေရာ။

ဒါလည္း အစိုးရ နဲ့ လြွတ္ေတာ္တို့ရဲ့သေဘာတူညီခ်က္ပါရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကာ/လံု လို့ေခၚတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးနဲ့လံုၿခံုေရးေကာင္စီဆိုတာရွိေနတာပါ။ “အေရးေပၚအေၿခအေန” ဆိုတဲ့ေ၀ါဟာရကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရာမွာလည္း အစိုးရကိုၿပစ္တင္ရွုတ္ခ်ယံုသက္သက္၊ ကိုယ္ရဲ့ဆန့္က်င္ဖက္ပါတီေတြရဲ့ ဆန့္က်င္ေ၀ဖန္မွု၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵၿပမွုေတြကို “အေရးေပၚအေၿခအေန” လို့သမုတ္ခြင့္မရွိပါဘူး။ “အေရးေပၚအေၿခအေန” ဆိုတဲ့အေၿခအေနဟာ သိသာထင္ရွားလွတဲ့အေနအထားရွိပါတယ္။ အစိုးရက သာ တည္ဆဲအေၿခခံဥပေဒ နဲ့ လြွတ္ေတာ္ေတြ ကိုရပ္ဆိုင္းခြင့္ရွိပါတယ္ (suspend)။ ပယ္ဖ်က္ခြင့္ (annul) လုပ္ခြင့္မရွိပါဘူး။ တပ္မေတာ္အၾကီးကလည္းထိုနည္း၄င္းပါဘဲ။ ကာ/လံုက လြွတ္ေတာ္မေခၚႏိုင္လို့ အေရးေပၚအေၿခအေနေၾကၿငာခဲ့ရင္လဲ ေနာက္လွြတ္ေတာ္မွာၿပန္ၿပီးတင္ၿပသေဘာတူခ်က္ယူရပါတယ္။ အဲ့ဒီလွြတ္ေတာ္က ကန့္ကြက္ခဲ့လို့ရွိရင္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ုဳပ္ကို အစိုးရကၿပည္သူကိုယ္စား တရားစြဲရပါမယ္။ တပ္ကလည္းခံုရံုးတင္စစ္ေဆးရပါမယ္။ ဆိုလိုတာက အေရးေပၚအေၿခအေနေၾကၿငာၿပီးအာဏာထိမ္းသိမ္းၿခင္းဟာ တရားမ၀င္ပ်က္ၿပယ္တယ္ဆိုတဲ့သေဘာပါဘဲ။ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ုဳပ္ ဟာလည္းအဲ့ဒီအတြက္ၿပစ္ဒါဏ္က်ခံရပါမယ္။ တပ္မေတာ္အၾကီးအကဲေတြကို လြွတ္ေတာ္ေတြကေခၚယူေမးၿမန္းခြင့္ အၿပည့္ရွိသင့္ပါတယ္

လက္ရွိအေၿခအေနအရ တပ္ေတြတိုးခ်ဲ့ေနေသးတာေတြက တကယ္လိုအပ္ေနေသးလို့လား။ ၿပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးပန္းတိုင္ကိုေရာက္လုၿပီလို့ အစိုးရက ေၾကြးေၾကာ္ေနတာဘဲ။

ဟုတ္ပါတယ္။ လက္ရွိတပ္ေတြတိုးခ်ဲ့ေနတာ၊ တပ္စည္းရံုးမွုေတြလုပ္ေနတာ၊ ရပ္ထဲရြာထဲ၊ တပ္စြဲေနၾကတာေတြဟာ ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းနဲ့ေၿဖာင့္ေၿဖာင့္ၾကီးဆန္ု့က်င္ပါတယ္။ တိုးတက္တဲ့အေမရိက လိုနိုင္ငံမ်ိဳးေတြမွာဆိုရင္ရပ္ရြာထဲ တပ္စြဲရင္(သို့) လက္နက္ကိုလူၿမင္ကြင္းမွာကိုင္စြဲလမ္းသလားရင္ (သို့) ရပ္ကြက္ထဲမွာရွိတဲ့ရည္းစားအိမ္ေရွ့မွာ ၾကြားခ်င္လို့ လက္နက္ၾကီးတပ္ဆင္ထားတဲ့ယာဥ္တခုခုစီးနင္း လွည့္လည္ရင္ နီးရာရဲစခန္းကိုတိုင္ခြင့္ရွိပါတယ္။ လက္ရွိၿမန္မာႏိုင္ငံမွာ တပ္ရာထူးအဆင့္ၿမွင့္တင္ၿခင္း၊ တပ္တိုးခ်ဲ့ၿခင္းတို့ဟာ အေၿပာတမ်ိဳးအလုပ္တမ်ိဳးလုပ္ေနတဲ့အေၿခအေနမွာ ရွိပါတယ္။ တရားမ၀င္စာရင္းမ်ားအရ တပ္အင္အား က (၅) သိန္းေလာက္လို့ခန့္မွန္းၾကပါတယ္။ ေၾကာက္ခမ္းလိလိပါ။ ဒါေတြရပ္တန္းကရပ္ရပါမယ္။ ဒါေတြအားလံုကို အနာဂါတ္ၿမန္မာႏိုင္ငံရဲ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားမွာတပ္မေတာ္ရဲ့အခန္ူက႑ လို့ ၿဖီးၿဖန္းထားတာသက္သက္ပါဘဲ။ ဘာမွမဆိုင္ပါဘူး။ အံ့ၾသစရာေကာင္းတာက ဘယ္သူကမွေမးခြန္းမထုတ္တာ (မထုတ္ရဲတာ) ပါဘဲ။

တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ကိုလက္ရွိအေၿခခံဥပေဒက ဒုတိယသမၼတရာထူးနဲ့ တန္းတူထား ထားတာသဘာ၀က်ရဲ့လား။

ဒါေတြဟာပညတ္ပါဘဲ။ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ပံုစံမရ ရေအာင္ဆြဲသြင္းထားတာပါ။ ရွင္းရွင္းေၿပာရရင္ တခ်က္လြွတ္အမိန့္အာဏာ အခ်ိန္မေရြးသံုးလို့ရေအာင္ဖန္တီးထားတဲ့အေၿခအေနေတြပါဘဲ။ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ကိုသမၼတကသာ လြွတ္ေတာ္ရဲ့သေဘာတူညီခ်က္နဲ့ခန့္အပ္သင့္ပါတယ္။ သူ့ရဲ့လုပ္ပိုင္ခြင့္အားလံုးကိုသမၼတ ခြဲေ၀ေပးတာဘဲၿဖစ္ရပါမယ္။ သူလုပ္သမွ်ကိစၥအ၀၀၊ သူသိသမွ်ကိစၥအ၀၀ ကိုသမၼတ(သို့) သမၼတက လုပ္ပိုင္ခြင့္ခြဲေ၀ေပးထားသူ (ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီး) ကသိရပါမယ္။ ခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကးီဟာ ကာ/ခ်ဳပ္ရဲ့ေအာက္မွာေရာက္ေနတာမို့ေဇာက္ထိုးမိုးေမွ်ာ္ ၿဖစ္ေနပါတယ္။

သမၼတဟာ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားအားလံုးရဲ့ ေသနာပတိၿဖစ္ရပါမယ္။ စစ္ဆင္ေရးအမိန့္ ကိုတမ်ိဳးသားလံုးနဲ့ပါတ္သက္ရင္ဘဲၿဖစ္ၿဖစ္၊ ေဒသတခုရဲ့အခ်ုပ္အၿခာကိုထိခိုက္ေနရင္ဘဲၿဖစ္ၿဖစ္ သမၼတကသာ ေၾကၿငာခြင့္၊ ၿပင္ဆင္ခြင့္၊ ရုတ္သိမ္းခြင့္ရွိရပါမယ္။

တပ္မေတာ္ရဲ့လက္ရွိအေနအထား အေနအထားၿဖစ္တဲ့ “တပ္မေတာ္သည္သာအမိ၊ တပ္မေတာ္သည္သာအဖ” ဆိုတဲ့ကိစၥကေရာ။

ဒါေတြဟာ ယခင္ စစ္အစိုးရရဲ့ မ်က္စိလွည့္စားလိုက္တဲ့ ေဆာင္ပုဒ္တခုပါ။ တပ္မေတာ္က်င့္၀တ္မွာ “ၿပည္သူသည္သာအမိ၊ ၿပည္သူသည္သာအဖ” ဆိုတာကို တမင္ေၿပာင္းလိုက္တာပါ။ တပ္မေတာ္သားေတြကို လူထုေၿပာတာယံုစရာမရွိဘူး။ အထက္ကစစ္မိန့္ဟာ သူတို့အတြက္ဗ်ာဒိတ္ဘဲလို့သတ္မွတ္ရိုက္သြင္းလိုက္တဲ့ စိတ္ဓါတ္စစ္ဆင္ေရးဗ်ဴဟာတခုပါဘဲ။

တပ္မေတာ္ဟာ တကယ္ေတာ့ အၿခား၀န္ထမ္းအဖြဲ့အစည္းေတြလို၊ ၀န္ထမ္းအဖြဲအစည္းတခုသာလ်င္ၿဖစ္ပါတယ္။ သက္စြန့္ဆန္ၿဖား ၀န္ကိုထမ္းရလို့သာ hero လို့သတ္မွတ္ အမွြန္းတင္ၾကတာပါ။ ဒီေနရာမွာလည္း အစိုး၇က အတင္းအမြွန္းတင္ခိုင္းေနရေသးသေရြ့ hero အစစ္ေတြၿဖစ္မလာႏိုင္ပါဘူး။ ရပ္ထဲရြာထဲ အေရးၾကံဳရင္ စစ္တပ္က အရင္ဆံုးလူထုအၾကိဳးကိုေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့သာဓက (သတင္းစာထဲ၊ media ထဲပါေကာင္းရံုသက္သက္မဟုတ္) ေတြ ႏိုင္ငံနဲ့အ၀ွမ္းၿမင္လာၿပီး၊ လူထုနဲ့ ယဥ္ပါးလာမွ၊ သူတို့ကိုလည္းလူထုက သီးသန့္လူတန္းစားလို့မထင္ၿမင္မယူဆလာေတာ့မွ ဒီအေၿခမ်ိဳးယံုၾကည္ခ်က္စြဲမွတ္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒါကလဲအခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ယူရပါလိမ့္အံုးမယ္။

အနာဂါတ္ ၿမန္မာႏိုင္ငံမွာစစ္အာဏာသိမ္းမွုမ်ိဳးၿဖစ္ႏိုင္သလား။

ဒီအခ်က္ဟာ တည္ဆဲအစိုးရေတြရဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပါအ၀င္၊ ခက္မၾကီး(၅)ၿဖာစလံုးက ပြင့္လင္းၿပီး၊ စည္းခ်က္က်က် ေမာင္းႏွင္လာမွသာ (transparency and harmony) အာမခံခ်က္က ရွိလာႏိုင္ပါမယ္။ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိလာႏိုင္ပါတယ္။ လူထုေရာ အစိုးရအဆက္ဆက္တိုင္းက တပ္မေတာ္ရဲ့ပူးေပါင္းပါ၀င္မွု၊ အာဏာခြဲေ၀က်င့္သံုးမွုေတြကို ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ နားလည္မွုအၿပည့္ရွိႏိုင္မွုအတိုင္းအတာအေပၚ၊ က်င့္းသားရလာမွုတို့အေပၚမွာ မ်ားစြာတည္ပါတယ္။

အေၿခခံဥပေဒ မွာ တပ္မေတာ္ရဲ့သီးၿခားရပ္တည္အာဏာသံုစြဲခြင့္ဟာ အာဏာကို အခ်ိန္မေရြးကိုင္စြဲသံုစြဲခြင့္၊ ရယူခြင့္၊ လြွတ္ေတာ္ေတြမွာ ပါ၀င္ခြင့္ mandate ေတြဆိုတဲ့ၿပဌာန္းခ်က္ေတြဟာ ႏိုင္ငံရဲ့ဂုဏ္သိကၡာကိုက်ဆင္းၿခင္းမကက်ဆင္းေစယံုမဟုတ္ဘဲ၊ အစိုးရအဆက္ဆက္ေရာ၊ လူထုကိုပါ ဒါဟာ မရွိမၿဖစ္တဲ့ကိစၥပါလားလို့ သိမွတ္မွားေစပါတယ္။

လက္ရွိအေၿခခံဥပေဒက တပ္မေတာ္သားေတြကိုဥပေဒၿပဳမွုအာဏာ (၂၅%) ေပးထားတဲ့ကိစၥကေရာ။

ဒါကေတာ့ရွင္းပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာဒီမိုကေရစီစံႏွုန္း နဲ့ေၿဖာင့္ေၿဖာင့္ၾကီးဆန့္က်င္တဲ့ ၿပဌာန္းခ်က္ေတြပါ။ တပ္မေတာ္ရဲ့ဖခင္ၾကီးၿဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ့ သမီးၿဖစ္သူေဒၚေအာင္ဆန္ူစုၾကည္ အၿပင္ ႏိုင္ငံတကာကေရာ၊ ၿပည္တြင္းကပါ လက္ညွိဳးထိုးေ၀ဖန္ၿဖစ္တင္စရာၿဖစ္ေနတဲ့ကိစၥၿဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါကိုအခ်ိန္တခုသတ္မွတ္ၿပီးၿပန္ရုတ္သိမ္းရပါမယ္။ ဒါကိုလည္းၿပီးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲအၾကိဳ တီဗြီ မဲဆြယ္ေဟာေၿပာတဲ့အခ်ိန္မွာေဒၚစုကေထာက္ၿပသြားပါတယ္။ ဒီကိစၥကို လက္ရွိအစိုးရက တီဗြီမွာ ဆင္ဆာမလုပ္ၿခင္းဟာ ထူးၿခားတဲ့အခ်က္ၿဖစ္ေနတာကိုသတိၿပဳၾကပါ။ တပ္မေတာ္ ကို professional အသြင္ကူးေၿပာင္းေရး၊ တပ္မေတာ္သိကၡာၿပန္အဖတ္ဆယ္ေရးဟာ ဒီဖြဲစည္းပံုအေၿခခံဥပေဒၿပဌာန္းခ်က္မ်ားၿပင္ဆင္ႏိုင္ေရး၊ လူထုနဲ့တပ္မေတာ္ တေၿပးညီၿဖစ္လာေရးတို့အေပၚမွာမ်ားစြာမူတည္ေနပါတယ္။

တပ္မေတာ္ရဲ့ဦးတည္သင့္တဲ့အေၿခအေန။

လူရိဳေသရွင္ရိုေသ တပ္မေတာ္ၿဖစ္ဘို့အခ်ိန္ယူရပါအံုးမယ္။ အဓိက ကေတာ့ professional အသြင္ကူးေၿပာင္းဘို့၊ တပ္မေတာ္ သင္တန္းေက်ာင္းေတြအားလံုးရဲ့ ေလ့က်င့္ေရးလက္စြျစာတမ္းေတြၿပန္လည္သံုးသပ္ၿပင္ဆင္ဘို့၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဆင့္ဆင့္ကိုၿပန္ၿပင္ဆင္ဘို့၊ တပ္မေတာ္ဆိုင္ရာလုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြ ၿပန္ၿပင္ဆင္ဘို့၊ ၀န္ထမ္းအဖြဲအစည္းအၿဖစ္ၿမင္လာေအာင္ၿပင္ဆင္ဘို့၊ တည္ဆဲ့ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒေတြရဲ့ၿပဌာန္းခ်က္အားလံုးဟာ ဟာ သာမာန္ၿပည္သူေတြလိုဘဲ တူညီတဲ့ ၿပဌာန္းခ်က္ၿဖစ္ေနဘို့၊ demilitarize တပ္အင္အားေလ်ာွခ်ၿပီး၊ အၿမဲတမ္းတပ္မ်ားအၿပင္ အရန္တပ္မ်ားဆိုၿပီးဖြဲ့စည္းဘို့ လိုအပ္ပါတယ္။

(MG Blog တြင္ ဧၿပီ ၁၁၊ ၂၀၁၂ တြင္ တင္ၿပၿပီး)