ေငြတတ္ႏိုင္သူၿပည္တြင္းၿမန္မာမ်ား အနည္းဆံုးဘန္ေကာက္၊ စကၤာပူႏုိင္ငံမ်ားသာမက၊ အေမရိကားႏွင့္ ဥေရာပတြင္ပင္ေဆး၀ါးကုသေသာေခတ္သို့ေရာက္သြားသည္မွာကာလတခုၾကာခဲ့ေပၿပီ။ ၿပည္တြင္း ေနၾကသူေတြကလည္း၊ ရန္ကုန္ၿပည္သူ့ေဆးရံုၾကီးလိုေနရာမ်ိဳးကိုပင္ေၿခဦးမလွည့္ေတာ့ဘဲ၊ ၿပင္ပပုဂၢလိက ေဆးရံုၾကီးမ်ားတြင္ေငြပံုေအာေပး၍ကုသၾကရမွစိတ္ခ်ရသည္။ ကိုယ့္ကိုဂရုစိုက္သည္ဟုယူဆလာၾကသည္။ ထစ္ခနဲရွိၿပည္ပသို့ေဆးကုယံုသာမကေဆးစစ္လို္ေသာအာသီသသည္ဆရာ၀န္မိသားစုအသိုင္းအ၀န္းသာမက ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္ၾကသူမ်ားအတြင္းတြင္ပါကူးစက္လာသည္။ ၿပည္သူ့ေဆးရံုၾကီးမ်ားတြင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ဆဲၿဖစ္ေသာဆရာ၀န္ၾကီးမ်ားကိုယ္တိုင္ပင္ပုဂၢလိကေဆးရံုမ်ား တြင္သာတက္ေရာက္ကုသၾကရန္တိုးတိုးတမ်ိဳး၊ ေဗ်ာင္တဖံုလမ္းညႊန္ၾကသည္မွာနားမဆန့္ေအာင္ပင္။ ယုတ္စြအဆံုး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွူးၾကီးသန္းေရႊလက္ထက္က က်န္းမာေရး၀န္ၾကီးဌာနအၾကီးအကဲကိုယ္တိုင္ပင္၊ မိမိႏွင့္နီးစပ္ရာေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားကိုပင္ၿပင္ပေဆးရံုၾကီးမ်ားသို့လမ္းညႊန္ေလသည္ဟူ၏။ မိမိကိုယ္တိုင္ က"အထူး"ညႊန္ၾကားကူညီမွုမ်ားမၿပဳလုပ္ေပးလို၍ဘဲလား (သို့တည္းမဟုတ္)ကိုယ္အုပ္ခ်ဳပ္မွုေအာက္တြင္ရွိေသာ ေဆးရံုၾကီးမ်ား၏အရည္အေသြးကိုကတယ္ပင္စိတ္ခ်ယံုၾကည္မွုမဲ့ေန၍ဘဲလားဆိုသည္ကို၊ ထို၀န္ၾကီးမင္းကိုယ္တုင္သာလ်င္သိပါလိမ့္မည္။ ကိုယ့္အုပ္ခ်ဳပ္မွုေအာက္ရွိေဆးရံုတရံု၏လက္သို့မိမိ မိသားစု၀င္ကိုပင္မအပ္ႏွံရဲေသာ အၿဖစ္ကား၊ မိမိ၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရးညံ့ဖ်င္းကိုသြယ္၀ိုင္ေသာနည္းျဖင့္၀န္ခံၿခင္းပင္မဟုတ္ပါလား။
ၿပင္ပေဆးခန္းေဆးရံုၾကီးမ်ားတြင္ဆရာ၀န္အထူးကုမ်ားကအခ်ိန္ပိုေပးအလုပ္လုပ္ၾကသည္မွာအထင္အရွားပင္။ မိမိတို့လုပ္ကိုင္ရာေဆးတကၠသိုလ္/ေဆးရံုၾကီးမ်ားတြင္ရွိထားေသာ၊ သမားေတာ္ၾကီး (၀ါ)ပါေမာကၡဟူေသာ ရာထူးမ်ားကိုလွိဳင္လွိဳင္ၾကီးသံုစြဲလ်က္၊ ထိုထိုပုဂၢလိကေဆးရံုၾကီးမ်ားတြင္ေငြရေပါက္ရလမ္းမ်ားေကာင္းေကာင္း ၾကီးထြင္္ေနၾကသည္ဟုဆိုၿငားအံ့၊ ဤစာတမ္းေရးသူအားဆဲဆိုခ်င္စိတ္ရွိမည္မွာေၿမၾကီး လက္ခတ္မလြဲပင္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကမိမိႏိုင္ငံတြင္းၿပည္သူ့ေဆးရံုတြင္ရွိ၊ မ်က္စိကုဆရာ၀န္ထံမိမိခႏၶာ၏အေရးပါဆံုး စကၡဳအာရံုၿပင္ဆင္ကုသမွုခံယူလိုက္ၿခင္းသည္ ၿမန္မာၿပည္သူႏွင့္တကြက်န္းမာေရးဌာန၀န္ထမ္းအဆင့္ဆင့္ တိုင္းကိုေအာက္ပါႏွိဳးေဆာ္တပ္လွန့္ခ်က္မ်ားေပးလိုက္ၿခင္းပင္ -
(က) ၿမန္မာၿပည္တြင္းဆရာ၀န္/သမားတို့သည္၊ ႏိုင္ငံတကာအရည္အေသြးေအာက္မနိမ့္က်ၾကေၾကာင္း။ ယံုၾကည္အားကိုးမွုၿပန္လည္ထူေထာင္ၾကရန္လိုေၾကာင္းႏွိဳးေဆာ္ခ်က္၊
(ခ) အစိုးရၿပည္သူ့ေဆးရံုမ်ားလူနာေစာင့္ေရွာက္မွုအရည္အေသြးက်ဆင္းၿခင္းမကက်ဆင္းေနေသာအၿဖစ္မ်ားကို၊ ကိုယ္အသိစိတ္ဓါတ္ႏွင့္ၿပန္ၿပဳၿပင္ၾကဘို့ႏွိဳးေဆာ္ခ်က္၊
(ဂ) ထစ္ခနဲရွိၿပည္ပထြက္ေဆးကုၾကေသာၿမန္မာတို့၊ ကိုယ့္လက္ရွိစိတ္ဓါတ္မ်ားကိုၿပင္ဆင္ၾကဘို့။ ထိုသို့ၿပင္ဆင္ လိုေသာစိတ္ဓါတ္ရွိေအာင္၊ ေက်းလက္က်န္းမာေရးဌာန(ဘက္စံုသားဖြားဆရာမမ်ား) မွစ၍ဗဟိုအဆင့္ ၿပည္သူ့ ေဆးရံုၾကီးမ်ား(ပါေမာကၡသမားေတာ္ၾကီးမ်ား) အထိ၊ GPတြင္ေခါင္း ၿမွဳပ္ႏွံ ေနၿပီးေငြသဲ့ယူၿခင္း၊ ရန္ကုန္မႏၱေလး အစုန္အဆန္ကူး၍ေဆးခန္းထိုင္ေနၾကမွုမ်ားဘရိတ္အုပ္ၾကဘို့၊ ႏွိဳးေဆာ္ခ်က္၊
တဆက္တည္းတြင္ပင္ ဤFBအပါအ၀င္လူမွုကြန္ယက္တြင္ေတြ့လိုက္ရေသာစာေရးသူေက်ာင္းေနဘက္ ၾကီးတစ္ဦး၏ "ကမၻာေပၚတြင္မည္သည့္အစိုးရကမွမိမိၿပည္သူ၏က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွုကို အၿပည့္ အ၀မေပးႏိုင္" ဟူေသာေစာဒကကိုအနညး္ငယ္ေစာဒကတင္ခ်င္စိတ္ေပါက္လာပါသည္။ စာေရးသူအပါအ၀င္အေနာက္ ႏိုင္ငံႏွင့္တိုးတက္ေသာႏိုင္ငံမ်ားတြင္ second citizens အၿဖစ္ေရာက္ရွိေနထိုင္ၾကသူေတြနာမက်န္းၿဖစ္ပါက၊ ေဆးကုရန္အဆက္အသြယ္ရွာရန္မလိုပါ။ ဆရာ၀န္မ်ားကိုလက္ေဆာင္ပ႑ာေပးရန္မလိုပါ။ ကိုယ့္မွာပိုက္ဆံ မည္မွ်ရွိသည္ကိုလွည့္ၾကည့္ရန္မလိုပါ။ health insurance ရွိၾကၿပီးၿဖစ္သည္။ ၿမန္မာၿပည္တြင္ကိုယ္တိုင္ ဆရာ၀န္ၿဖစ္ပါလ်က္၊ ေဆး၀ါးကုန္က်ရမွု၊ အဆက္အသြယ္မိတ္ေဆြရွာရမွုဒုကၡေတြခုခ်ိန္ပိုဆိုးသည္။ သူငယ္ ခ်င္းအရင္းေခါက္ေခါက္ကဆရာ၀န္ၾကီးၿဖစ္ပါလ်က္၊ ၾကည့္လုပ္ေပးပါ့မယ္ဟူေသာႏွစ္သိမ့္စကားႏွင့္၊ ေၾကြးတင္ၾကသူလူနာတျဖစ္လဲဆရာ၀န္မ်ားအေၾကာင္း၊ မၿမင္ခ်င္မၾကားခ်င္အဆံုးပင္။
ဟုတ္ပါသည္ကမၻာေပၚတြင္မည္သည့္အစိုးရကမွမိမိၿပည္သူ၏က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွု(health services)ကိုအၿပည့္အ၀မေပးႏိုင္ပါ။ သို့ေသာ္ မိမိႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားမ်ား၏က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွုကိုေပးႏိုင္ စြမ္းေသာက်န္းမာေရးစနစ္ (health delivery system)အပါအ၀င္ပညာေရးႏွင့္လူမွုဖူလံုေရးကိုၿပဌာန္းေပးႏိုင္ ရန္မွာအုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရႏွင့္ဥပေဒၿပဳလႊတ္ေတာ္တို့တြင္လံုးလံုးလ်ားလ်ားတာ၀န္ရွိသည္ဟူေသာအယူအဆမွာ၊ ႏိုင္ငံတကာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစံႏွုန္းစံထားၿဖစ္သည္ ဆိုသည္ကိုေကာင္းစြာသိနားလည္လက္ခံၾကဘို့လိုသည္။ အခမဲ့က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွု (free healthcare) ေပးရန္အစိုးရတြင္တာ၀န္မရွိပါ။ သို့ေသာ္တိက်၍လူတိုင္းအကုန္အက်ခံႏိုင္စြမ္း ရည္ရွိေသာက်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွုစနစ္ (affordable healthcare system) ခ်မွတ္ေပးရန္တာ၀န္ၾကီးသည္၊ က်န္းမာေရး၀န္ၾကီးႏွင့္ဆက္စပ္၀န္ႀကီးဌာနအားလံုးတို႔အေပၚတြင္လံုးလံုးလ်ားလ်ားတာ၀န္ရွိေနပါသည္။ မဟာတာ၀န္ၾကီးၿဖစ္ပါသည္။ လုပ္ရန္မလြယ္ေသးပါဟုေစာဒကတက္ရန္အခ်ိန္ဟုတ္ေတာ့ပါ။ ဘ႑ာေရးႏွင့္လူမွု၀န္ထမ္း၀န္ႀကီးဌာနတို႔ႏွင့္ညွိႏွိုင္းအစပ်ိဳးရေတာ့မည့္အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ဘတ္ဂ်က္တိုးေတာင္းျခင္းသည္ ေကာင္းေသာအေျဖမဟုတ္ေတာ့ေသာေခတ္သို႔ေရာက္ၿပီ။ မိမိသက္တမ္းအတြင္းၿပီးၿပည့္စံုေအာင္မလုပ္ႏိုင္လ်င္ လည္း၊ မ်ိဳးေစ့ခ်ေပးခဲ့ရမည္။ (ဥပမာ-က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွု အာမခံစနစ္ comprehensive universal health insurance system/policy)
ယေန့-လူထုစိတ္ၾကိဳက္အစိုးရေခတ္ကိုၿမန္မာၿပည္သူတို့နဖူးေတြ့ဒူးေတြယခုၾကံဳၾကရၿပီ။
အစိုးရသစ္ႏွင့္အတူက်န္းမာေရးဌာနအၾကီးအကဲၿဖစ္လာသူက်န္းမာေရး၀န္ၾကီးဆရာဦးၿမင့္ေထြးသည္၊ ၿမန္မာအစိုးရေခတ္အဆက္ဆက္ၾကီးေလးေသာတာ၀န္မ်ားထမ္းေဆာင္ခဲ့ဘူးယံုမက၊ ႏိုင္ငံတကာက်န္းမာေရး အဖြဲ့အစည္းႏွင့္ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ့ခ်ဳပ္ၾကီးတို့တြင္ႏွစ္မ်ားစြာအေတြ့အၾကံဳရွိခဲ့သူၿဖစ္သည္။ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ က်န္းမာေရးပညာရွင္မ်ားက (ၿပည္တြင္းေရာၿပည္ပကပါ)တရိုတေသအထင္ၾကီးေလးစားၿခင္းခံခဲ့ရ၊ ခံေနရဆဲ သူတစ္ဦးၿဖစ္သည္။ ထိုမွ်မက ၿမန္မာ့က်န္းမာေရးအုပ္ခ်ဳပ္မွုစနစ္အဆက္ဆက္တို့တြင္ ပထမဦးဆံုးေသာ က်န္းမာေရးစနစ္စီမံခန့္ခြဲမွုအတတ္ပညာရွင္ဟုဆိုလ်င္မမွားေပ။ လြန္ခဲ့ေသာ(၅)ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္က ဆရာကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ့ၾကီးမွပင္စင္ယူၿပီးၿပည္ေတာ္မၿပန္ခင္ေတြ့ခဲ့စဥ္ကဆရာအားၾကိဳးမာန္တက္ေၿပာခဲ့ေသာစကားႏွင့္ဆရာ့မ်က္ႏွာကိုခုထိၿပန္ၿမင္ေယာင္မိသည္။ “ၿမန္မာၿပည္ၿပန္ၿပီးလုပ္ေပးစရာေတြအမ်ားၾကီး လုပ္ေပးႏိုင္ေတာ့မယ္”။ ဆရာ့လုပ္သက္ႏွင့္အေတြ့အၾကံဳအရတသက္ဇိမ္ႏွင့္ေနႏိုင္ခြင့္ရွိေနခ်ိန္မွာ၊ ၿမန္မာႏိုင္ငံေရးက်န္းမာေရးေလာကၾကီး၏လိုအပ္ခ်က္မ်ားစြာရွိေနေသးသည္ကိုဆရာေကာင္းစြာရိပ္မိပံုေပၚ သည္။ လူထုတစ္ရပ္လံုးကယံုၾကည္မွုကင္းေနေသးေသာက်န္းမာေရးအေဆာက္အအံုၾကီးကိုဆရာၿမင္ပံုရသည္။
လက္ရွိက်န္းမာေရး၀န္ၾကီးဌာနေအာက္တြင္ရွိၾကကုန္ေသာ ၿပည္သူ့က်န္းမာေရးဦးစီးဌာန၊ ကုသေရးဦးစီးဌာန၊ ေဆးသုေတသနဦးစီးဌာန၊ က်န္းမာေရးလူ့စြမ္းအားဖြံံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္စီမံခန့္ခြဲေရးဦးစီးဌာန၊ အစားအေသာက္ ႏွင့္ေဆး၀ါးကြပ္ကဲေရးဦးစီးဌာန၊ တိုင္းရင္းေဆးပညာဦးစီးဌာန ႏွင့္ပူးေပါင္းပါ၀င္လာေသာ အားကစားႏွင့္ကာယ ပညာဦးစီးဌာနတို့ရွိ အၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္မွစ၍ညႊန္ၾကားေရးမွုးခ်ဳပ္မ်ား၊ မ်ားစြာေသာဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမွူးခ်ဳပ္ မ်ားႏွင့္ညႊန္ၾကားေရးမွူးမ်ားသာမက အထူးအရာရွိအမည္ခံဌာနလက္ကိုင္မရွိေသာ္လည္း၊ တံခိုးလက္ေစာင္း ထက္ၾကကုန္ေသာပြဲတက္အရာရွိိမင္းတို့ အထက္ကိုသာၾကည့္ၿပီး၊ ဘ၀ေမ့ၾကသူ၊ ေမ့ခ်င္ေယာင္ေဆာင္ၾက ကုန္ၿပီး၊ မိမိႏွင့္တကြမိသားစုအသိုင္းအ၀န္းၾကီးပြားေရးကိုသာေဇာက္ခ်လုပ္ခ်င္စိတ္ကိုခ၀ါခ်ၾက/mindset ေၿပာင္းၾကဘို့လိုၿပီ ၿဖစ္ေၾကာင္း၊ တိုက္တြန္းလိုက္ရပါသည္။
ၿပည္သူ့ေဆးရံုမ်ားကိုေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တစ္ဦးတည္းကအားကိုးသကဲ့သို့၊ လူထုသန္း(၅၅)စလံုးကအားကိုး လာခ်င္စိတ္ရွိေအာင္၊ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းအဆင့္ဆင့္ကၾကိဳးစားၾကဘို့အခ်ိန္ေကာင္းၾကီးၿဖစ္သည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးစနစ္သစ္စနစ္ေကာင္းၾကီးတြင္လူသစ္စိတ္သစ္ႏွင္လက္တြဲၾကရန္ၾကိဳးစားႏိုင္ေသာညႊန္ၾကားေရးမွူး ၾကီးမ်ား ၿဖစ္ၾကပါေစ၊ မိမိဌာနတြင္းႏိုင္ငံတကာအရည္အေသြးၿပည့္၀ေသာ၀န္ထမ္းမ်ားကိုေရွ့တမ္းတင္ေနရာ ေပးႏိုင္ ၾကပါေစ။ မိမိအေရးပါေရးကိုသာဦးသားေပးေရွ့တန္းတင္ေသာပြဲတက္အရာရွိမင္းဘ၀မ်ားကုိ စြန့္လႊတ္ႏိုင္ၾက ပါေစ။
(တခါကၿမိဳ့နယ္က်န္းမာေရးအရာရွိတစ္ဦး)
The
operation, which was successful, will be followed by a second later in
April for the Burmese leader’s other eye, the doctor said Saturday.
nytimes.com|By Wai Moe
No comments:
Post a Comment